به گزارش مشرق، حمایت و تقویت پیام‌رسان‌ها یا شبکه‌های اجتماعی داخلی برای رقابت با انواع مشابه خارجی از جمله موضوعاتی است که علاوه‌بر مجموعه وزارت ارتباطات در جلسات مرکز ملی فضای مجازی هم مورد تاکید رئیس دولت تدبیر و امید قرار گرفته است و شکی نیست که اگر وزارت ارتباطات و متولیان امر در اجرای وظایف خود، موانع موجود بر سر راه پیام‌رسان‌های داخلی را بردارند، آنها به‌زودی قله‌های موفقیت را فتح می‌کنند. جدا از موضوع امنیت، بی‌اعتمادی یا نقض حریم خصوصی، این سوال وجود دارد که آیا کیفیت و نوع طراحی اپلیکیشن‌های ایرانی هم باعث دلزدگی مردم از آنها شده است؟
تشابه اسمی دو پیام‌رسان «گپ» و «آی‌گپ» سبب شده است که بعضا کاربران این دو پیام‌رسان را که هر دو هم بومی هستند با هم اشتباه بگیرند. هرکدام از مدیران این دو پیام‌رسان ادعا می‌کنند ما زودتر از دیگری آغاز به کار کردیم و نفر دیگر باید نام خود را تغییر دهد. در دومین پرونده خبری «فرهیختگان» که در راستای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی است، به سراغ محمدرسول کاظمی، مدیر پیام‌رسان «آی‌گپ» رفتیم و با او به گفت‌وگو پرداختیم.
چرا نامی مشابه نام پیام‌رسان «گپ» که حدود ۶ ماه قبل از «آی‌گپ» راه‌اندازی شد، انتخاب کردید؟
این تفکر اشتباه است. ما قبل از گپ بودیم، تاریخ اولین نسخه اندروید ما به آبان ۹۴ برمی‌گردد. از همه مهم‌تر باید بدانید یک سال پیش‌تر ما در حال برنامه‌نویسی و انجام پروژه بودیم. یک‌شبه یک محصول و نامش تولید نمی‌شود که بگوییم سال ۹۴ اولین محصول ارائه شد. فعالیت پیام‌رسان آی‌گپ از سال ۹۲ آغاز و خروجی این نرم‌افزار نیز از سال ۱۳۹۴ به کاربران عرضه شد که در مقایسه با اولین نسخه ارائه‌شده «گپ» یک سال پیش‌تر بوده است؛ «گپ» کلمه‌ای است که هم ایرانی‌ها و هم اطراف ایران برای گفت‌وگو از آن استفاده می‌کنند و نامی بود که به ذهن ما هم رسید، ولی چون گپ (Gap) یک برند ثبت‌شده بین‌المللی برای یک شرکت پوشاک آمریکایی و حتی در ایران ثبت شده است، «آی‌گپ» را انتخاب کردیم. کلمه «آی» را هرکسی می‌تواند یک چیزی معنی کند؛ یک معنای آن می‌تواند ایران باشد و شخص دیگر معنی دیگری برای آن در نظر بگیرد. تاریخ انتشار عرضه اولیه پیام‌رسان و اولین رونمایی «آی‌گپ» ۱۶ آبان ۱۳۹۴ و لینک آن هم موجود است ولی به خاطر نداشتن تبلیغات، «آی‌گپ» دیده نشد. البته می‌توانم مدارک دیگری را ارائه بدهم.
چون این دو تقابل اسمی دارند، در ذهن مخاطب دو موضوع ایجاد می‌شود؛ یا اینکه دو پیام‌رسان یکی هستند و حالا یک فضای ابر رقابتی برای کاربر ایجاد کرده‌اند یا فرضا یک‌سری با گپ راحت‌تر هستند و فکر می‌کنند آی‌گپ زیر پرچم گپ قرار می‌گیرد یا بالعکس. شما درخواست تغییر نام از شرکت مقابل‌تان نداشتید؟
برای ما این مسائل اهمیت ندارد. اولا نرم‌افزار «گپ» امکان ثبت ندارد؛ چون نمی‌تواند «گپ» را ثبت بین‌المللی کند. به دلیل اینکه گپ برندی است که در کل دنیا و حتی در ایران ثبت شده و نمی‌توانند به هیچ عنوان اسم گپ را ثبت کنند. حتما گپ باید پسوند یا پیشوند داشته باشد. شرکت «گپ» هم اسم اصلی را گپ‌افزار نامگذاری کرده و حتی از ابتدا در سایت اصلی هم گپ‌افزار بود. ما مشکلی با نام آنها نداریم که می‌خواهد «گپ» یا «گپ‌افزار» باشد. ما نمی‌خواهیم تغییری در اسم «آی‌گپ» داشته باشیم، به دلیل اینکه ما درخواست ثبت بین‌المللی دادیم و ۱۸ هزار دلار هزینه کردیم تا در هفت کشور این نام را ثبت کنیم و قصد تغییر آن را به هیچ عنوان نداریم.
این هفت کشور کدام کشورها هستند؟
اتحادیه اروپا، روسیه، چین و چند کشور دیگر.
در این کشورها فعال هستید یا فعلا ثبت کرده‌اید؟
فعال هستیم. ما حدود ۴۰ هزار کاربر آلمانی داریم. بعد از ایران بیشتر آمار کاربران‌مان را در آلمان داریم. حتی بعد از فیلتر شدن تلگرام ما تعداد زیادی کاربر روسی داشتیم.
کاربران ایرانی چند نفر هستند؟
حدودا مجموعه کاربران‌مان ۶۵۰ هزار نفر هستند که از این تعداد، حدود ۴۰۰ هزار نفر فعال هستند.
چه برنامه‌ای در آینده برای افزایش کاربران دارید؟
فعلا هیچ برنامه‌ای نداریم. دلیل آن هم این است که در حال حاضر مردم نسبت به پیام‌رسان‌های ایرانی دید خوبی ندارند. آنها تصور می‌کنند آن چیزی را که داشتند، همین پیام‌رسان‌های داخلی از آن گرفته‌اند و ما می‌خواهیم فعلا صبر کنیم.
من توقع داشتم این صحبت را از شما نشنوم، چراکه طبق آخرین نظرسنجی‌های انجام‌شده از سوی یکی از شرکت‌های نظرسنجی معتبر، حدود ۸۰ درصد مردم اذعان داشته‌اند که اگر پیام‌رسانی سرعت خوبی داشته باشد و همچنین امکانات تلگرام را داشته باشد، ما از آن پیام‌رسان استفاده می‌کنیم و دید مردم آنطور که شما می‌گویید نسبت به پیام‌رسان‌های ایرانی بد نیست.
شاید در عمل مردم این نظر را بدهند و این موضوع را در نظر بگیرند، ولی در حال حاضر همه مردم در یک پیام‌رسان جمع هستند. متاسفانه در کشور ما حداقل پنج، ۶ پیام‌رسان وجود دارد. این تعداد پیام‌رسان یعنی سردرگمی مردم. کاربران تا چند ماه دیگر دچار سردرگمی می‌شوند که چه پیام‌رسانی را نصب کنند. این موضوع آزاردهنده است که ما نمی‌توانیم کل دوستان و اطرافیان در یک جا پیدا کنیم و این سردرگمی ادامه دارد تا اینکه سیلی شکلی بگیرد و همه به سمت یک پیام‌رسان واحد بروند و این زمان‌بر است.
آی‌گپ چه مزیتی دارد که مردم بخواهند آن را نصب‌کنند؟
مزیت ما این است از ابتدای امر اپلیکیشنی نوشتیم که تمام امکانات تلگرام را داشته باشد و همچنین مشکلاتی را که تلگرام دارد برطرف کردیم.
خیلی‌ها «آی‌گپ» را کپی تلگرام می‌دانند.
کپی کردیم، ولی از اول نوشتیم. ولی بعضی دوستان کپی کردند و از سورس تلگرام استفاده کردند.
به نظرتان کاربر درک این موضوع را دارد؟ کپی از دید کاربر کپی است.
خیلی فرق دارد. شما اپلیکیشنی نصب کنید که کلا تلگرام باشد یا یک اپلیکیشنی نصب کنید که ظاهرش تلگرام است ولی خیلی تغییرات دارد. پیام‌رسان آی‌گپ امکاناتی از جمله اطراف من (آیتمی‌است که اطراف‌تان و دوستان را نشان می‌دهد)، تبدیل چت به گروه، تماس کاربر با کاربر دارد که تلگرام آن را ابتدا نداشت و این تفاوت که تلگرام تماس کاربر با کاربر را در گزینه تنظیمات آورده که برای استفاده از آن هم باید در تنظیمات، کاربر با کاربر را انتخاب کنیم. در صورتی که دو دستگاه در یک شبکه به هم متصل باشند و اینترنت آن شبکه قطع شود، می‌توانید با «آی‌گپ» تماس صوتی داشته باشید و صحبت کنید بدون اینکه قطع شود. آی‌گپ، تنها پیام‌رسان ایرانی متن‌باز است؛ یعنی تمام سورس‌هایی که از روز اول در این سه سال نوشتیم در گیت هاب‌مانند تلگرام موجود است. اپن سورس یعنی متن‌باز؛ شرکتی مثل موبوگرام می‌تواند آی‌گپ را بگیرد و اسم آن را به‌طور مثال به «موبوگپ» تغییر بدهد و راحت از سرویس روی بستر ما، مانند تلگرام استفاده کند و امکانات دیگری به آن اضافه کند و پوسته آن را تغییر دهد.
این امکانات برای کاربران درجه دو حساب می‌شود. منظور من، مخاطبان درجه یک یا همان کاربران عمومی هستند.
کاربران درجه دو همان امکانات را می‌توانند برای کاربرهای دیگر تولید کند.
اینکه شما اپن‌سورس هستید، برایتان خطری ایجاد نمی‌کند؟
کسانی که معنی اپن سورس را می‌دانند، منظور من را به خوبی متوجه می‌شوند. متن‌باز بودن یک پلتفرم چیزی است که در ایران اصلا جا نیفتاده است، ولی ما نخستین شرکتی هستیم که کل کارهایی که انجام دادیم، به صورت متن‌باز بوده است. بقیه پیام‌رسان‌ها متن باز نیستند، چراکه فکر می‌کنند اگر متن‌باز کنند، آنها را با خطر مواجه می‌کند.
به خاطر اینکه وقتی شما متن‌باز چیزی را ارائه می‌کنید، برای هکرها راهی باز کرده‌اید که شما را تست کنند. وقتی شما را تست می‌کنند، باید آنقدر از خودتان اطمینان داشته باشید که جلوی تست آنها کم نیاورید. ما از روز اول در رمزنگاری و امنیت «آی‌گپ» خیلی کار کردیم و تا الان هم خیلی‌ها خواستند از «آی‌گپ» چیزی دربیاورند، ولی تا الان نتوانسته‌اند.
آیا خودتان را در معرض آزمون و خطای هکرها و افرادی که در این بازه فعال هستند گذاشته‌اید؟
ما اطلاعیه دادیم و گفتیم اپن‌سورس هستیم و مقابله هم می‌کنیم و یک میلیارد جایزه می‌دهیم به کسی که این رمزنگاری بین کاربر و سرور را که وجود دارد، بشکند.
ولی مدیر پیام‌رسان «گپ» ادعا کرده بود شما یک بار هک شده‌اید!
از عموم مردم انتظار می‌رود، ولی از سایر رقبا خیر. اگر ایشان مستندی از ادعای خود دارد، حتما به بنده مراجعه کند تا بنده پول جایزه را به ایشان بدهم. موضوع این است که این مطلب یک مرتبه از سوی یک رسانه دروغگو و معاند در ماه‌های گذشته به نادرستی اعلام می‌شود و همان زمان هم ما اعلام کردیم این مطلب صحت ندارد و اگر کسی می‌تواند، ما را هک کند و جایزه را ببرد.
از چه زمانی به ماهیت پیام‌رسانی وارد شدید و به فکر افتادید درکنار سایر پیام‌رسان‌های ایران وارد رقابت با تلگرام شوید؟
ما هیچ وقت نخواستیم با تلگرام رقابت کنیم یا تلگرام فیلتر شود. یکی از کسانی که مخالف فیلترینگ تلگرام بود، شرکت ما بود. به دلیل اینکه وقتی شما همه چیز را محدود کنید، داخلی‌های آن حوزه پیشرفتی را که باید داشته باشند، نخواهند داشت. چراکه به هر حال می‌دانند بازارشان یکسان است، بازار مال من است و تولید من همین است؛ چه مردم بخواهند و چه نخواهند از آن استفاده کنند.
اگر تلگرام فیلتر نشود، یک کاربر ترجیح می‌دهد از یک اپلیکیشن قدیمی که آزمون و خطایش را پس داده است استفاده کند و دیگر به فکر نصب کردن «آی‌گپ» نمی‌افتد.
اگر «آی‌گپ» یا هر پیام‌رسان ایرانی مزیت‌های منحصربه‌فردی داشته باشد کاربران آن را نصب می‌کنند.
پیام رسان شما چه مزیتی دارد؟
به‌طور مثال، در تلگرام اپراتور جلوی تماس صوتی را گرفته است و کاربر پیام‌رسانی را که تماس صوتی داشته باشد مطمئنا نصب می‌کند. یکی از مزیت‌های «آی‌گپ» همین تماس صوتی است.
چند درصد از کاربرها داشتن پیام صوتی برایشان مهم است؟
اگر درک کنند چقدر از هزینه مکالمات آنها کاهش می‌یابد، آن زمان برای آنها مهم می‌شود.
تا مردم به این درک برسند مطمئنا چندسالی (دو، سه سالی) طول می‌کشد و شما در این مدت تعداد زیادی از کاربرهایتان را به خاطر اینکه می‌خواهید یک فضای تقابلی ایجاد کنید و انحصاری نباشید، از دست می‌دهید. آیا به نظر شما معقول است؟
امکاناتی که در اختیار کاربر قرار می‌دهیم، خیلی مهم است؛ یعنی وقتی امکانات می‌دهیم که تماس صوتی داشته باشند و بتوانیم خودمان را به مردم ثابت کنیم که تماس صوتی می‌تواند مزیتی داشته باشد که کاربران نخواهند هزینه زیادی برای مکالمات‌شان بدهند، مردم خودشان جذب می‌شوند. البته مزیت ما فقط تماس صوتی نیست، می‌تواند امکانات دیگری هم باشد؛ مانند پرداخت‌های آنلاین. ما فعلا قصد نداریم خدمات اضافی‌تری جز پیام‌رسان به کاربران خود بدهیم. دلیل هم این است که اول پیام‌رسان را به نحو احسن و با بهترین کیفیت ارائه بدهیم و بعد سراغ خدمات دیگر برویم.
زیرساخت‌های فنی شما چقدر می‌تواند پاسخگوی کاربران باشد؟
در حال حاضر کاربرانی که «آی‌گپ» را نصب کرده‌اند، در حال استفاده از این پیام‌رسان هستند. ما در دو زمان، پیک کاربر داشتیم؛ یکی ابتدای زمان فیلترینگ تلگرام بوده است که در آن زمان ما حدود ۱۲۰ هزار کاربر در یک ثانیه داشتیم که آنها با هم چت می‌کردند. در حال حاضر روزانه ۱۵ تا ۳۰هزار نفر در ثانیه در آی‌گپ چت می‌کنند. یعنی آمار، آمار بدی نسبت به ۶۰۰ هزار نفر ثبت‌نامی نیست، با اینکه در یک ثانیه ۳۰ هزار نفر با هم چت می‌کنند با اینکه تلگرام هنوز فعال است. از آن سمت، از نظر زیرساختی متاسفانه موانع زیادی هست که تمام پیام‌رسان‌های داخلی را مورد مشکل قرار می‌دهد. به‌طور مثال، پیامکی که از داخل ایران برای کاربر نمی‌رود، سبب می‌شود کاربر این ضعف مخابرات را از جانب ما بداند. مثلا کامنت می‌گذارد که پیام فعال‌سازی شما ارسال نمی‌شود، در صورتی که من پیام را اتوماتیک به موقع به مخابرات ارسال می‌کنم. مخابرات باید آن پیام را بدهد و این مشکل اصلا به زیرساخت شبکه آی‌گپ ربطی ندارد، مشکل از زیرساخت مخابرات است.
به نظرتان این مشکل برای پیام‌رسان‌های ایرانی دیگر هم هست؟
بله هست، ولی در اس‌ام‌اس‌های فعال‌سازی پیام‌رسان‌های خارجی این‌طور نیست. وقتی ثبت‌نام می‌کنید، بعد از چند ثانیه پیام فعال‌سازی برای شما ارسال می‌شود. این جمله نکات ریزی دارد که شاید خیلی‌ها نتوانند درکش کنند، ولی همین موضوع باعث بدبینی و زدگی مردم از پیام‌رسان ایرانی می‌شود. البته ما برای حل این مشکل راه‌حل داریم. ان شاء‌ا... به‌زودی یک‌سری زیرساخت‌ها و خدمات‌مان را بابت خدمات خوبی که از ایران نمی‌گیریم، از ایران می‌بریم.
یک پیام‌رسان ایرانی که زیرساختش خارج از کشور باشد باز هم می‌تواند ادعا کند پیام‌رسان بومی است؟
پیام‌رسانی بومی است که ۵۱ درصد آن به نام یک ایرانی باشد و این موضوع یک مصوبه است و در مصوبه نوشته نشده که زیرساخت حتما باید در ایران باشد. به‌طور مثال، اگر تلگرام ۵۱ درصد از سهام خود را به نام یک فرد ایرانی کند، بومی می‌شود.
برای حریم خصوصی کاربرانتان چه کارهایی انجام داده‌اید؟
حریم خصوصی در دو لایه وجود دارد؛ یکی حریمی است که همه مردم با آن در ارتباط هستند. به‌طور مثال پیام‌های من را فقط «آی‌گپ» در آن شرکت، من و آن کاربر دیگر داشته باشیم. این اعتمادی است که مردم برای استفاده از یک پیام‌رسان مانند تلگرام دارند؛ یعنی جز من و تلگرام و آن شخص مقابلم هیچ‌کس دیگری آن پیام را ندارد. این حریم خصوصی جایی نقض می‌شود که پیام‌رسان آنقدر موارد امنیتی را رعایت نکرده باشد که بین راه یک نفر به‌عنوان هکر اطلاعات کاربران را بردارد و این همان نفر چهارم است. در این زمان است که سرور شما آنقدر امنیت ندارد که تمام اطلاعات کاربرانتان هک می‌شود و امنیت آنها زیر سوال می‌رود. این ابتدایی‌ترین موضوعی است که باید یک پیام‌رسان آن را رعایت کند. ما نخستین پیام‌رسانی هستیم که رمز دوم را هم به‌منظور امنیت بیشتر در پیام‌رسان قرار داده‌ایم و همچنین نخستین پیام‌رسانی هستیم که مانند تنظیمات تلگرام و واتس‌اپ می‌توانید مشخص کنید چه کسی به من زنگ بزند، چه کسی بتواند من را به گروه دعوت کند یا چه کسی بتواند من را به کانال دعوت کند، یا حتی پا را فراتر از این مرزها گذاشتیم و این قابلیت را به تنظیمات شخصی اضافه کردیم که کاربر می‌تواند اجازه دیدن پروفایل را به دوست یا همه افراد بدهد. همچنین آیتم دیگری داریم که اگر کاربری به کاربر دیگر که شماره یکدیگر را ندارند پیام بدهد و آن شخص او را بلاک کند و تعداد این بلاک‌ها در روز به ۱۰ مورد برسد، ما او را به‌عنوان کاربر مزاحم تشخیص می‌دهیم و آن اکانت را به اصطلاح برای مدتی می‌بندیم.
این موضوع شاید به حساب یک مزیت نباشد. به فرض آی‌دی شخصی را پخش می‌کنند و می‌گویند این آی‌دی را بلاک کنید!
زمانی این مساله اتفاق می‌افتد که شما شروع‌کننده چت باشید و اگر شما پیام‌هایی در روز به اشخاصی بدهید و ۱۰ نفر از آنها شما را در یک روز بلاک کنند ما شما را می‌بندیم و اگر این اتفاق ۵۰ بار در ماه تکرار شود به صورت دائم بلاک می‌شوید و اکانت شما بسته می‌شود.
فقط به دلیل اینکه زیرساخت‌های شما در ایران تامین نمی‌شود می‌خواهید از ایران بروید؟
دلیل دیگری که می‌خواهیم از ایران برویم رجوع بیش از حد خارجیان است. ایرانی‌ها توقع‌شان زیاد است. ما ایرانی داریم که سوال نمی‌کند و می‌گوید فلان چیز را چرا ندارید؟ اما یک فرد خارجی سوال می‌کند آیا این امکان وجود دارد؟
به‌طور مثال در مورد نحوه ساخت چند اکانت به صورت همزمان ایرانی‌ها سوالات زیادی دارند و گلایه می‌کنند چرا این خدمات را ندارید؟ تلگرام هم دو، سه ماه است این آیتم را آورده. البته این موضوع خوب است که مردم ایران با آخرین تکنولوژی نیازهایشان را برطرف می‌کنند ولی چرایی‌ای در این زمینه وجود ندارد، چراکه اجباری نیست من پیام‌رسانی مانند تلگرام درست کنم. چرا من باید مثل تلگرام جلو برم. پیام‌رسان‌های دیگر که نباید مثل تلگرام باشند و من باید از خودم خلاقیت داشته باشم. پیام‌رسان من یک مدلی است که با تلگرام فرق دارد. البته این نوید را می‌دهیم که به‌زودی نسخه‌ای به بازار عرضه می‌کنیم که به‌طور کلی با «آی‌گپ» قبلی فرق دارد و به اسم «آی‌گپ پلاس» به بازار می‌آید.
«آی‌گپ پلاس» در کنار «آی‌گپ» کار می‌کند یا «آی‌گپ» بسته می‌شود؟
هر دو در کنار هم کار می‌کنند. نسخه جدید تماس صوتی و تصویری دارد.
به نظر شما در ایران اجازه تماس صوتی و تصویری به شما می‌دهند؟
نمی‌دانم، درنهایت می‌خواهند فیلترمان کنند.
شما بارها گفته‌اید که یکی از مزیت‌های ما تماس صوتی است. خب اگر فیلتر شوید و تماس صوتی را از شما بگیرند دیگر چه مزیتی دارید تا به واسطه آن کاربر جذب کنید؟
ما که بازار هدف‌مان ایران نیست؛ از کاربرهای خارجی استفاده می‌کنیم. من اصلا دغدغه این را ندارم که مردم ایران «آی‌گپ» را انتخاب کنند. دوست داشتند انتخاب می‌کنند و دوست نداشتند انتخاب نمی‌کنند. این حرف را هم به این خاطر می‌زنم که دردسرهایی که من در اینجا برای کاربرهای ایرانی دارم خیلی بیشتر از کاربرهای خارجی است.
به نظر شما داشتن زیرساخت فنی یا کدنویسی خوب تنها مزیت برای یک پیام‌رسان محسوب می‌شود یا اینکه چیزهای دیگر باید در کنار این دو باشد؟
مطمئنا موارد دیگری هم هست. پیام‌رسان باید یک نقشه راه داشته باشد؛ وگرنه هزینه‌های سرسام‌آورش در آینده او را به زمین خواهد زد.
ممکن است توضیح بیشتری با مثال بزنید.
به‌طور مثال با یک حساب سرانگشتی متوجه می‌شوید اگر ۱۰ میلیون کاربر عادی در پیام‌رسان باشند و هر کدام یک گیگ در ماه آپلود کنند، می‌شود ۱۰ میلیون گیگ هارد؛ یعنی ۱۰ پتاپایت. این هزینه هارد و زیرساخت آن سرسام‌آور است. یا باید به فکر «بیزینس پلن» و راه درآمدی درست باشند یا یک جا به زمین می‌خورند؛ یک جا دیگر نمی‌توانند اضافه کنند، یک جا دیگر مجبور می‌شوند اطلاعات قدیمی را پاک کنند.
در «آی گپ» از ابتدا چند نفر مشغول به فعالیت بودید و در حال حاضر چند نفرید؟
ما در کل ۱۰ نفر بودیم.
اگر کاربرانتان بیشتر شوند آیا نیرو اضافه می‌کنید؟
بیشتر از نظر پشتیبانی اضافه می‌شویم تا فنی. ما باید تیم پشتیبانی و تبلیغات داشته باشیم. اینها مطمئنا به ما اضافه می‌شوند ولی از نظر فنی به نفرات ما اضافه نمی‌شود.
برنامه‌ای برای تبلیغات‌تان دارید؟
فعلا هیچ.
در آینده چطور؟
نمی‌دانم، ما تبلیغات دهن به دهن را (ارتباطات بین فردی) بیشتر می‌پسندیم.
منظورتان تبلیغ از فضای مجازی یا صدا و سیما است؟
ما اصلا صدا و سیما مدنظرمان نیست؛ به دلیل اینکه مردم بیشتر چیزهایی را که صداوسیما تبلیغ می‌کنند دروغ می‌دانند. در سایر رسانه‌ها، مثل رسانه‌های اینترنتی مطمئن تبلیغ خواهیم کرد. تبلیغات دهن به دهن هم موضوعی است که ما می‌توانیم برای تبلیغات از آن استفاده کنیم. به دلیل اینکه وقتی شخصی راضی باشد مطمئنا ما را معرفی می‌کند و کاربر دیگری به سمت ما می‌آید. وقتی ما پیام‌رسانی داشته باشم که با سرعت خوب کار می‌کند و مشکلی هم ندارد کاربر از آن راضی است و مطمئنا همه از آن استفاده می‌کنند.
کار کردن با نرم‌افزار رایگان است؟
بله.
شما چه سودی از دادن یک نرم‌افزار رایگان به مردم می‌برید؟
ما قصد داریم در ابتدای امر کاربر جذب کنیم. ۱۰ سال است که تلگرام بدون هیچ راه‌حل مالی کار می‌کند، دلیلش هم این است که در ابتدا کاربرِ خودش را جذب کند. بعد با یک گرام، تمام پولی که قرار بود در این ۱۰ سال در بیاورد، را حتی ۱۰۰ برابر با فروش آن به دست آورد. ما برنامه‌های درازمدت داریم.
هزینه‌های شما از این جهت برای کاربران مهم است که بدانند شما روزی از لحاظ مالی احتیاجی به کسی نخواهید داشت که مجبور شوید اطلاعات آنان را به اصطلاح بفروشید.
ما خصوصی نیستیم. یک کنسرسیوم از ابتدای سال تشکیل شده و شرکت ما جزء آن کنسرسیوم است.
از کجا بدانم که در آینده با همان شرکتی که از شما حمایت می‌کند به مشکل برنمی‌خورید و مشکل مالی پیدا نمی‌کنید و برای رفع شدن مشکل با یک نفر دیگر (حقیقی یا حقوقی) قرارداد نمی‌بندید و اطلاعات تمام کاربران را نمی‌فروشید؟
اطلاعات کاربران به درد فرد حقیقی و حقوقی نمی‌خورد.
اطلاعات همیشه باعث قدرت می‌شود.
اگر این‌قدر نسبت به پیام‌رسان‌های ایرانی بدبینی وجود دارد، من از مردم می‌خواهم از «سکرت چت» استفاده کنند که هیچ اطلاعاتی را روی سرورها باقی نمی‌گذارد.
ارتباط دو نفر در چت معمولی را اگر لازم باشد در اختیار قاضی قرار می‌دهید؟
ما تلاش می‌کنیم یک مرجع رسمی، جوابگوی این مساله باشد. در حال تلاش برای اجرای قانونی مانند قانون LA در کشور هستیم.
منظور از قانون LA چیست؟
قانونی به نام LA است که در تمام دنیا وجود دارد. این قانون ضبط مکالمات تلفن و ری‌کورد تمام اس‌ام‌اس‌های اپراتور است. همه اپراتورهای ایران موظفند تا ۶ ماه تمام مکالمات تلفن‌تان را ضبط کنند. اما یک یا دو نفر حق دسترسی به آنها را دارند و آن هم قاضی شنود و قاضی کشیک در کشور است. این اشخاص امکان دسترسی به حریم خصوصی را می‌دهند، اما حتی آنها هم محدودیت دارند.
این موضوعی که گفتید چه ربطی به چت دو کاربر در «آی‌گپ» دارد؟
ما به دنبال این هستیم که برای ورود به حریم خصوصی مردم که همان چت‌هایشان است مانند همان مکالمه تلفنی، قانونی را تصویب کنیم؛ چراکه حتی چت مستندتر از صوت هم است. ما یعنی پیام‌رسان‌های داخلی به دنبال آن هستیم که این موضوع را در کشور جا بیندازیم تا اگر این اتفاق افتاد حداقل از طریق یک نفر یا یک درگاه ثابت در کشور قابل حل باشد.
دید مردم این‌گونه است که در تلگرام هر چیزی گفته شود به دست ایرانی‌ها نمی‌افتد. خارجی‌ها هم که چت‌ها به دردشان نمی‌خورد؛ ولی آی‌گپ یک روزی، این پیام‌ها را استخراج می‌کند و برای ما مشکل به وجود می‌آورد. آیا این قابلیت در تلگرام هم هست؟
چون تلگرام دسترسی حاکمیت ایران را ندارد، شاید نتواند به چت‌ها دسترسی پیدا کند، والا این اتفاق در تلگرام هم رخ می‌دهد.
تنها پیام‌رسانی در ایران هستید که سکرت‌چت دارید؟
ما تنها پیام‌رسانی هستیم که P۲P هم هستیم. بقیه پیام‌رسان‌ها در تماس صوتی این‌گونه نیستند.
پس کسانی که نگرانی از امنیت پیام‌هایشان دارند می‌توانند بدون دغدغه داخل سکرت‌چت آی‌گپ بروند؟
اگر فکر می‌کنند می‌خواهند در مورد موضوعی که برایشان مشکل‌زاست حرف بزنند این کار را در سکرت چت با اطمینان خاطر انجام دهند.
آی‌گپ تماما ایرانی است؟سایر پیام‌رسان‌ها چطور؟
از مزیت‌های آی‌گپ همین تماما ایرانی بودنش است؛ چون بقیه پیام‌رسان‌ها نصف و نیمه تولید داخل هستند. فرق ما که سه سال است زحمت کشیدم با کسی که از کلاینت‌های تلگرام استفاده می‌کند باید مشخص شود. فرق بین مایی که از اول کد زدیم، با کسی که اپن سورس را عوض کرده و پوسته را تغییر داده باید مشخص شود. تنها پیام‌رسان‌هایی که در داخل کشور تولید و برنامه‌نویسی شده «گپ»، «آی‌گپ»، «سروش» و «بیسفون» است و جز اینها، بقیه‌شان نصفه و نیمه خارج از ایران هستند و اپن‌سورس بوده و تغییر پیدا کرده‌اند.
در صورتی که مردم فکر می‌کنند سروش صددرصد کپی است.
سروش اصلا کپی نیست. سروش چندین‌بار تغییر کرده تا به این مرحله رسیده است. سروش را ایرانی‌ها درآورده‌اند. شاید نسخه ابتدایی آن گرفته شده باشد. من به‌عنوان یک ایرانی «سروش» را به دلیل اینکه کاملا بومی است قبول دارم. یا «گپ» با اینکه هم‌نام ماست ولی من خیلی دوست‌شان دارم. تیم گپ، تیم فوق‌العاده فنی و خوبی است. یا «بیسفون» که یک بار شکست خورد و با «بیسفون پلاس» و کاملا با تولید داخل کارش را آغاز کرد. ما کسانی را داریم که هیچ کاری انجام نداده‌اند و از یک پلتفرم و اپن‌سورس استفاده کرده‌اند. یا کسانی که کل تلگرام را کپی کرده و کدهای سمت سرور تلگرام را با مهندسی معکوس به قول خودشان تغییر داده‌اند.
مانند پیام‌رسان «بله»؟
خیر. «بله» اکتور است. یک شخصی که در تلگرام بوده، آن را نوشته است. می‌توانید سورسش را در اینترنت ببینید و پیدا کنید و مثل آن را تولید کنید. البته قبول دارم که زحمت کشیده‌اند پوسته آن را تغییر داده‌اند و امکان پرداخت به آن اضافه کرده‌اند. همچنین «ایتا» هم کل کلاینت‌های تلگرام را برداشته و روی آن مهندسی معکوس کرده و سمت سرور را نوشته است؛ چون تلگرام اپن سورس است. مانند این است که یک نفر بیاید از اپن سورس آی‌گپ استفاده کند و از کلاینتی که ما بیرون داده‌ایم بنویسد. به همین دلیل کامل بومی نیست.
دغدغه مردم در مواجهه با پیام‌رسان‌های ایرانی چیست؟
دغدغه‌ای که در کشور وجود دارد این است که اسناد و مدارک کشوری، دولتی از ایران خارج می‌شود و به دست بیگانه می‌رسد. این موضوعی است که حکومت اعلام می‌کند. در صورتی که این اسناد دست مردم عادی نیستند؛ دست یک‌سری افرادند که مثلا نماینده مجلس یا سران حاکمیت هستند. آنها پیام‌رسان داخلی نصب نمی‌کنند!
شما می‌توانید تضمین دهید که اسنادی که در پیام‌رسان‌های ایرانی رد و بدل می‌شوند محفوظ می‌ماند؟
آن اسناد دولتی است؛ چطور آنها تضمین می‌دهند که در تلگرام محفوظ می‌ماند؟
مردم عادی هیچ وقت کشور را زمین نمی‌زنند. مردم غیرعادی و رسمی و دولتی هستند که کشور را زمین می‌زنند. این مساله‌ای است که من به وضوح می‌دانم. از ابتدای امر شاید قبل از فیلترینگ تلگرام حکومتی‌ها به دنبال شرکت‌هایی بودند که پیام‌رسان‌های ایرانی را تولید کنند که و ما را شناسایی کردند. من از ابتدای امر گفتم راه مقابله با تلگرام این نیست که ما با مردم این مدلی برخورد کنیم. راهش آن است که چند سال پیش بر سر وایبر آوردید. برای وایبر هیچ کسی حس نکرد وایبر نابود شد؛ چون این کار کاملا برنامه‌ریزی شده بود. تلگرام رفتن مردم کاملا برنامه‌ریزی شده بود. در تلگرام ماندن مردم هم برنامه‌ریزی شده بود. اولین جایی که تلگرام سرورش را داخل ایران می‌آورد هم کاملا برنامه‌ریزی شده است.
به نظرتان این برنامه‌ریزی را الان به فرض از تلگرام برای آی‌گپ می‌توانند انجام بدهند؟
می‌توانستند انجام بدهند، ولی یک‌جا بازی به هم ریخت. الان یک‌سری در دولت می‌خواهند این کار انجام شود و یک‌سری نمی‌خواهند. یک‌سری تا الان از تلگرام حمایت کرده‌اند که به ضررشان است. کسانی بوده‌اند که از تلگرام حمایت می‌کردند و می‌گفتند تلگرام زیر چتر ماست؛ ولی متاسفانه تلگرام یک چتر بهتری از نظر مالی پیدا کرده است. چرا تلگرام باید کشورهایی اروپایی را رها کند و روی کشورهای عربی یا دبی سرمایه‌گذاری کند. این خیلی مهم است. بسیاری از مناسباتی را که داشته‌اند به هم ریخته است، برای همین این بساط درست شده است.
علت اصلی اینکه مدیران آنطور که باید از پیام‌رسان‌های داخلی حمایت نمی‌کنند، چیست؟
دو دستگی در بین آنها وجود دارد. شاید هم سه، چهار دستگی.
عاقبت هم یک فکر ایرانی زمین می‌خورد؟
در کل این صنعت زمین می‌خورد. فکر به هم نمی‌خورد. به‌طور کلی صنعت می‌ترکد. من نمی‌خواهم از صنعت‌های دیگر نام ببرم که تلگرام چه دارد ولی مطمئنا صنعت را به زمین می‌زند چرا دولت نباید از چیزی حمایت کند. از همه مهم‌تر اینکه ما الان یک‌سری آدم داریم که قبلا حامی تلگرام بوده‌اند و در حال حاضر اگر تلگرام فیلتر شود حرف‌های چندین ساله آنها، زمین می‌خورد. آنها در سطح سران هستند. نمی‌خواهند هیچ موقع بگویند شکست خورده‌اند. کسانی را داریم که از تلگرام درآمدزایی می‌کنند. ما کانالی در تلگرام داریم که مواد مخدر فروش می‌رود یا قمار می‌کند. خب در پیام‌رسان داخلی نمی‌تواند این کارها را بکند.
در «آی گپ» تخلفاتی هم رخ داده است؟
ما روزانه چیزی حدود ۲۰ تا ۱۰۰ کانال پورن را می‌بندیم و به جایی هم معرفی نمی‌شوند. اما اگر در نهایت دوباره تکرار شود اکانتش را بلاک می‌کنیم، همین! نه برخوردهای دیگر.
تا الان چقدر هزینه کرده‌اید؟
خیلی. ولی مطمئنا از پیام‌رسان‌های دیگر کمتر خرج کرده‌ایم و نیروی انسانی کمتری استفاده کرده‌ایم. من مدیر نیستم. خودم کد می‌زنم و در کنار دیگران کار می‌کنم.
سرمایه‌گذار سهام‌تان چه کسی است؟
تا قبل از سال جدید شرکت کاملا شخصی بود. وقتی رقبای من از طرف بانک ملی و صدا و سیما حمایت شدند، متوجه شدم کار دیگر شخصی پیش نمی‌رود. یک کنسرسیوم تشکیل شده و با چندین جا صحبت کردم که متشکل از یک بانک و یک اپراتور است؛ آنها هستند که سرمایه‌گذاری می‌کنند.
از این به بعد در «آی‌گپ» به فرض باید تبلیغات همراه اول را ببینیم؟
من اگر همچنان راس کار باشم، چنین کاری را نمی‌کنم. همچنین بنده نام اپراتوری را نبردم.
مدیر پیام رسان «گپ» ادعا می‌کند «آی‌گپ» را ستاد اجرایی فرمان امام خریده است.
فروخته شدن پیام‌رسان «آی‌گپ» به ستاد اجرایی فرمان امام کذب بوده و «آی‌گپ» جهت این ادعا و منتشر شدن موضوع حق پیگرد قانونی دارد.
نسخه Window web هم دارید؟
بله این نسخه را هم داریم. نسخه لینوکس هم داریم. آی‌گپ‌پلاس هم که بیاید برایش ویندوز فون هم داریم.
به نظر شما آی‌گپ چه ایراداتی دارد که می‌تواند برطرف شود؟
ما ایراد داریم. به علت زیرساختی که در ایران هست و مشکلات شبکه‌ای، کمی کند هستیم؛ ولی این مشکل به‌زودی حل خواهد شد. بابت همین موضوع کل زیرساخت را از ایران می‌بریم. فکر نکنم زیرساختی که ما داریم زیرساخت بدی باشد؛ به خاطر اینکه از هیولاترین شرکت دنیا زیرساخت‌مان را تهیه کرده‌ایم. مشکل فنی دیگر این است که با سیستمی روبه‌رو هستیم که تا الان این تکنولوژی را نداشته ولی این مشکلات آرام آرام حل خواهد شد. در صورتی که این مشکلات را شاید یک آدم فنی در ایران به چشم خود ندیده باشد. مثل این می‌ماند که شما ۱۰۰ هزار نفر در ثانیه داشته باشید یا ۶۵۰ هزار نفر همزمان چت کنند. این همزمانی مساوی است با حدود یک میلیون درخواست بر ثانیه. ریکوئست‌هایی که به سمت ما می‌آید بسیار زیاد هستند؛ یعنی دخواست‌هایمان از درخواست‌های بانک یک کشور یا کل بانک مرکزی در ثانیه بیشتر است؛ پس باید مدیریت کنیم. مشکل دیگر کمبود نیروی انسانی است؛ نیروی انسانی و برنامه‌نویس خوب داریم ولی متخصص کم داریم. در نسخه IOS خیلی مشکل داریم، ولی مشکلات به‌زودی برطرف می‌شود. IOS که قرار است بیرون بدهیم از IOSهایی که در داخل کشور وجود دارند خیلی قوی‌تر است.