به گزارش مشرق، سایت موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در روزشمار دوره پهلوی اقدام به انتشار روزنامه های این دوره کرده که در ادامه بخشی از گزارش روزنامه اطلاعات ، ۵ اردیبهشت ۱۳۴۱ ، صفحه ۱  و ۱۷ را می خوانید:

 افراد جنوب شهر سه دسته اند ؛ گودنشین ، خیابان نشین و کاروانسرا نشین!

سر پرست اندرزگاه جنوب شهر ضمن بیاناتی چنین اظهار داشت : به طور کلی افراد جنوب شهر را می توان به سه دسته تقسیم کرد، دسته اول در کوچه ها و خیابان ها زندگی می کنند، دسته دیگر در گودالها زندگی می کنند و دسته سوم در کاروان سراها زندگی می کنند.

دسته اول تقریبا ثروتمندتر از دیگر طبقات این نواحی هستند که کارگرند یا مغازه دارند که کرایه خانه ای معادل چهل تا 60 تومان در ماه می پردازند.

آب آشامیدنی این دسته به وسیله گاری های آب فروش تامین می شود و آن ها برای تامین آب مورد احتیاج و شست و شوی خود از مایع غلیظ سیاه رنگی که در کوچه ها جریان دارد، استفاده می کنند و ضمنا بچه ها برای تفریح تابستان در این آب استحمام می کنند .

سطح فکر زن های این دسته خیلی پائین است و حتی از خانه داری و بچه داری سر رشته ای ندارند.

دسته دیگر در گودال هایی زندگی می کنند که ۲۰ تا ۳۰ پله از سطح زمین پائین تر قرار دارد در این گودال ها مساحت خانه ها از چهل تا ۱۲۰ متر مربع می رسد وتجاوز نمی کندو بین ۳۰ تا 4۰ تومان کرایه می دهند.

در خانه های مردم این منطقه چاه هایی هست که با «دلو» از آن آب می کشند و با دست حوض منزل خود را پر می کنند.

در هر گودال چند مغازه دیده می شود و در تابستان مقداری خیار و کدو و سبزی گندیده در بساطشان دیده می شود ولی مشروبات غیر الکلی به حد وفور یافت می شود.

تنها هشت درصد بچه های هفت تا دوازده سال به مدرسه می روند / در بین این هشت درصد دختری دیده نمی شود / 92 درصد کودکان به جای درس خواندن کار می کنند!

از بچه های هفت تا دوازده ساله فقط 8 در صدد به مدرسه می روند که در میان آنها دختر دیده نمی شود و بقیه برای تامین خرج منزل به عنوان کارگردر کارخانه کار می کنند و شامل قانون کار هم می شوند . اکثر آنها چون در نزدیکی کارخانه شیشه سازی کار می کنند روی صورت و دستشان تاول زده است.

دسته سوم در کاروانسراها زندگی می کنند که با خشت و گل ساخته شده است.

 زندگی 70 خانواده در یک کاروانسرا / 70 نفر یک مستراح دارند و نوبت به بچه ها نمی رسد!

در میان این دسته چه بسا دیدیم که دو خانوار در یک اتاق زندگی می کنند و طبق گفته اجاره دار در یک کاروانسرا بنام حاجی بلوری قریب هفتاد خانوار زندگی می کنند ، وهر 70 نفر یک مستراح دارند که اکثرا نوبت به بچه ها نمی رسد از آن استفاده کنند. ضمنا در دخمه هایی که در همین کاروانسرا وجود دارد در گوشه ای از کاروانسرا روی فضولات سیرابی به قدری مگس جمع شده بود که زمین سیاه به نظر می رسد و در گوشه ای دیگر از این کاروانسرا در کنار همین کثافات نشاسته درست می کنند .

بچه های اهالی این کاروانسرا به مدرسه نمی روند و اکثرا به فروش آدامس اشتغال دارند . زنانشان از خیاطی و به طور کلی امور منزل سر رشته ندارند و از یکی از زن ها پرسیدم می خواهی خیاطی یاد بگیری گفت ای خانم! ما سالی یک دست لباس می پوشیم آن هم کهنه می خریم پس احتیاج به یاد گرفتن خیاطی نداریم.

در کارخانه ها بیشتر از وجود بچه ها استفاده می شود چون مزد یک کارگر بزرگ را به سه بچه می دهند و از هر کدام آن ها به نسبت یک کارگر بزرک کار می کشند.