به گزارش مشرق، بعد از گذشت چندین ماه از انتصاب «رکس تیلرسون» بهعنوان وزیر امور خارجه سابق آمریکا، زمزمههایی از اختلافات میان وی با «دونالد ترامپ» رئیسجهور آمریکا شنیده میشد و در نهایت ترامپ در 13 مارس 2018 (22 اسفندماه)، تیلرسون را که به تازگی از تور آفریقا به واشنگتن بازگشته بود، از سمت خود برکنار کرد و اعلام کرد که «مایک پامپئو» رئیس فعلی «سیا» جایگزین او خواهد شد.
پامپئو چه زمان فعالیت به عنوان نماینده کنگره و چه در منصب ریاست سیا گرایشهای به شدت ضد ایرانی داشته و تقریباً دنبالهرو سیاستهای ترامپ است اما تیلرسون در مدت یک سالی که وزیر خارجه آمریکا بود در پروندههای مختلف از جمله توافق هستهای با ایران و پرونده روسیه با ترامپ اختلاف نظر داشت.
رئیسجمهور آمریکا که بسیار مصرّ است تا پامپئو را بهعنوان وزیر خارجه کشورش منصوب کند، فشارها بر سناتورهای دموکرات را به منظور حمایت از گزینه پیشنهادی رئیسجمهور آمریکا برای تصدی وزارت خارجه این کشور و تأیید صلاحیت او در سنا تشدید کرد.
بیشتر بخوانید:
پامپئو، جنگطلبی که نیامده کارش به «اما و اگر» کشید
اعتراف سیا به ۱۲ سال دروغ پردازی هستهای علیه ایران
کمیته روابط خارجی سنای آمریکا صلاحیت پامپئو را بهعنوان وزیر خارجه پیشنهادی جدید آمریکا مورد ارزیابی قرار داد و علیرغم آنکه برخی سناتورهای کمیته و همچنین «رند پاول» سناتور جمهوریخواه این کمیته با نامزدی وی مخالف بودند، در نهایت در 24 آوریل (4 اردیبهشت ماه)، اعضای این کمیته به انتصاب پامپئو به عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا رأی مثبت دادند.
این رأی مثبت به گزینه پیشنهادی ترامپ برای هدایت وزارت خارجه آمریکا در حالی بود که تنها تا ساعاتی قبل از رأیگیری، پاول که پیش از آن از مخالفان پامپئو بود، با بیان اینکه در گفتوگوهایش با پامپئو متقاعد شده که او دیگر به دنبال تغییر رژیم در کشورها و اقدام نظامی در منطقه غرب آسیا نیست، گفت به او رأی مثبت میدهد.
عدم حضور یکی از سناتورهای جمهوریخواه در جلسه رأیگیری تأیید صلاحیت پامپئو موجب شد تا نتیجه نهایی ۱۰ به ۱۰ باشد. با این وجود با پادرمیانی و درخواستهای مکرر «باب کورکر» رئیس جمهوریخواه کمیته روابط خارجی، نهایتاً یکی از دموکراتها حاضر شد رأی منفی خود را به ممتنع تغییر دهد، تا کمیته روابط خارجی با ۱۰ رأی مثبت، ۹ رأی منفی و یک رأی ممتنع نظر موافق خود با انتصاب پامپئو به وزارت خارجه آمریکا را اعلام کند.
حال آنکه صلاحیت گزینه پیشنهادی ترامپ برای هدایت وزارت خارجه آمریکا در کمیته روابط خارجی سنا تأیید شده است، ظرف یک هفته آتی، انتصاب پامپئو در صحن سنای آمریکا مطرح و به رأی گذاشته میشود و انتظار میرود که مصوبه کمیته روابط خارجی سنا در صحن سنا به تصویب برسد و بعد از آن پامپئو به عنوان وزیر خارجه آمریکا آغاز به کار میکند.
مایک پامپئو که به دلیل اظهارنظرات تند در زمینههای مختلف از جمله در مخالفت با توافق هستهای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بهعلاوه آلمان) معروف است در حالی طی روزهای آینده قصد دارد بهعنوان وزیر خارجه آمریکا، آغاز به کار کند که ضربالاجل 12 می (22 اردیبهشت) دولت ترامپ برای تعیین سرنوشت برجام در حال فرارسیدن است.
اگر ترامپ در تاریخ مذکور، تعلیق تحریمهای ایران را برای مدت 120 روز دیگر تمدید نکند، احتمال از بین رفتن برجام وجود دارد و برخلاف بارهای قبل که تیلرسون و دیگر مشاوران ترامپ تا حدود زیادی در منصرف کردن رئیسجمهور آمریکا از عدم تعلیق تحریمها ذیل توافق هستهای نقش ایفا کردند، پامپئو میتواند اینبار در ترغیب ترامپ به خروج از برجام ایفای نقش کند.
از طرف دیگر ایران در خصوص خروج آمریکا از برجام و از سرگیری مجدد فعالیتهای هستهای در صورت تحقق این امر، هشدار داده است.
گزارشها حاکی از آن است که دیگر کشورهای امضاکننده برجام در تلاش هستند تا ترامپ را به ادامه حضور در این توافق هستهای ترغیب کنند به طوریکه روزنامه «زوددویچه» آلمان روز سه شنبه گزارش کرد که آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلیس درباره شرایطی که طبق آن واشنگتن به حفظ برجام متعهد شود، موافقت کردند.
طبق توافقات، طرفهای اروپایی و آمریکا تصمیم گرفتند ایران را به واسطه دنبال کردن برنامه موشکی و همچنین سیاستهایی که در منطقه دنبال میکند، با تحریمهای جدید تهدید کنند اما در عین حال خود برجام تغییری نکند.
با توجه به مواضع تند پامپئو و همزمان با نزدیک شدن ضربالاجل 12 می دونالد ترامپ برای خروج از برجام باید منتظر ماند و دید که آیا این انتصاب پامپئو را در مسیری هدایت خواهد کرد که به انزوا در جامعه بین الملل کشانده شود یا اینکه برخلاف تصور رایج، پامپئو با قرار گیری در جایگاه وزیر خارجه آمریکا مواضع تند خود را نرمتر خواهد کرد.