به گزارش مشرق، چهارشنبه گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا فرمان خروج از برنامه جامع اقدام مشترک -برجام-را صادر کرد و متعاقب آن وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد، تحریمهای هستهای در فاصله زمانی بین سه تا شش ماه آینده بر میگردند، اما عواقب و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و بین المللی عهد شکنی و پیمان شکنی آمریکاییها در برنامه «رو در رو» با حضور یحی آل اسحاق وزیر اسبق بازرگانی و مشاور اتاق بازرگانی، صنعت، معدن، تجارت و کشاورزی؛ سیدحسن حسینی شاهرودی دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و مهدی برومندی نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بررسی و تأثیرات آن بر فرآیند اجرایی ادامه برجام و راههای تضمین منافع جمهوری اسلامی ایران به بحث گذاشته شد.
نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس فرافکنی دونالد ترامپ در خروج از برجام را نتیجه عملکرد محکوم به شکست او در منطقه خاورمیانه دانست و یادآور شد:
در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ شورای امنیت به عنوان مهمترین و تعیین کننده نهاد سازمان ملل متحد با رأی قاطع ۱۵ عضو خود برجام را که حاصل ۱۳ سال کار دیپلماتیک بود را تصویب کردند، مستحضرید که آمریکاییها از همان ابتدا کارشکنیهای خود را در بحث برجام به انحاء مختلف آغاز کرده بودند اما با به روی کار آمدن آقای ترامپ در آمریکا شرایط به گونه دیگری تغییری کرد، ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خود گفت که من برجام را پاره خواهم کرد، اول محافل سیاسی و بین الملل این را یک بلوف سیاسی تلقی میکردند و این را به دور از آداب و شأن دیپلماتیک و نظام بین الملل میدانستند اما با گذشت زمان اثبات شد که رئیس جمهور آمریکا به قواعد و قوانین بین المللی هیچ احترامی قائل نیست.
او نادیده گرفتن دیپلماسی توسط رئیس جمهور آمریکا را ناشی از چند موضوع دانست و گفت:
این بی توجهی ناشی حاصل چند موضوع است چرا که آمریکاییها همیشه سعی کردند در منطقه خاورمیانه که بیش از ۶۵ درصد منابع انرژی جهان نهفته است حضور مستکبرانهای داشته باشند و همینطور بخواهند منابع منظقه را به غارت ببرند در این راستا همکاران منطقهای هم به آنها کمک کردند و فکر میکنم فشارهای صهیونیستی و فشارهای هم پیمانان منطقهای آنها در این تصمیم گیری مؤثر بود، شخصیت خود آقای ترامپ به عنوان یک فرد خود شیفته به عنوان فردی که ابتداییترین آداب دیپلماتیک را در حوزه بین المللی رعایت نمیکند.
برومندی با تصریح بر این موضوع که آمریکاییها میدانند در اقتصاد پسا برجام در منطقه ما سهمی را ندارند بیان کرد: حضور کشورهای اروپایی و شرکتهای این کشورها همینطور روسیه باعث شده آمریکاییها به اهداف خود نرسند به علاوه که حضور آمریکاییها در منطقه هزینههای بسیار سنگینی برای آنها تحمیل کرده و عملاً هیچ نتیجهای نگرفتند، شکست آنها در سوریه، عراق و در معادلات منطقه این وضعیت را برای سردرمداران آمریکا به وجود آورد.
دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه این نشست به ارزیابیهای حول محور اقتصاد خروج آمریکا از برجام پرداخت و اظهار کرد:
اگر برجام مانند یک سکه دو رو باشد، در یک روی سکه شاهد تعهدات هستهای هستیم که همه آنها متوجه ایران است و باید به آن تعهدات عمل کند، در عمل به این تعهدات هستهای هم تاریخ و سوابق و ۱۰ گزارش سازمان انرژی اتمی کشورمان نشان داده که ایران تماماً به تعهداتش در برجام عمل کرده و روی دوم سکه تعهدات اقتصادی است که بر عهده طرف دوم برجام یعنی گروه ۱+۵ باید عملیاتی میکرد، ما میتوانیم فضای قالب برجام را بعضاً لغو تحریمهای نفتی، لغو تحریمهای بانکی، حضور سرمایه گذاران خارجی در کشور و همچنین لغو تحریمهای بیمهای بدانیم و این اهم مباحث اقتصادی است که به عنوان تعهدات طرف مقابل در بندهای مختلف برجام گنجانده شده است.
حسینی شاهرودی در ادامه ضمن تحلیل آثار اقتصادی پسابرجام خاطر نشان کرد: بررسی اقتصادی پسا برجام نشان میدهد که در حوزه نفتی لغو تحریمها نسبی بود ما هیچگونه فروش نفتی به آمریکا نداشتیم و به اروپا به واسطه بود و یا اگر مستقیم بوده در تأمین منابع مالی و انتقال ارز به داخل کشور دچار مشکل بودیم، فروش نفت ما به کشورهای آسیایی از جمله چین و هند و دیگر کشورها بوده است.
او بر این مهم که آمریکا در دوره پسا برجام به هیچ یک از تعهداتش عمل نکرد، تأکید کرد و ادامه داد: آمریکا به هیچ کدام از تعهداتش در دوره پسابرجام عمل نکرد بلکه شرکتها، بانکها و بیمههای دیگر کشورها و کشورهای اروپایی را که بخش از سهام آنها آمریکایی بود اجازه نداد در ایران سرمایه گذاری کنند، در شرایط فعل امروز وضعیت ما مثل گذشته است و احساس میکنیم اتفاق خاصی در این حوزه اقتصادی رخ نداده و نخواهد افتاد مگر اروپا هم به نوعی همراه اروپا شود و به نوعی بگوئیم برجام کاملاً منفعل شده و خروج از برجام توسط اکثریت اعضاء انجام شود و ما جامعه اروپا و آمریکا را در یک حوزه میبینیم و آن زمان باید تحلیلهای دیگری داشته باشیم.
وزیر اسبق بازرگانی در دوره سازندگی در موضوع کسب تضمینهای عینی از گروه پنج و اتحادیه اروپا و موارد قابل توجه توسط مذاکره کنندگان کشورمان برای رسیدن به تضمینهای مورد نظر در حوزه فروش نفت، بیمه و مبادلات، بانکی اظهار کرد:
عمده بحث آمریکاییها تلاش برای ایجاد فضای روانی در داخل کشور است، آنها شکاف و اختلاف نظر در داخل کشور و شکستن روحیه مردم را هدف قرار دادند، آمریکاییها و ترامپ از روز اول تصویب برجام به هیچ کدام از تعهدات خود عمل نکردند و شروع به نقض برجام کردند و در حال حاضر هم شروع به تهدید شرکتهایی کرده که با ایران کار میکنند تا ظرف شش ماه قطع رابطه کاری کنند.
آل اسحاق تصریح کرد: خوشبختانه رابطه ایران و آمریکا در حوزه اقتصاد چیزی نیست و آمریکا در صدد بسیج کردن دیگر کشورها با خودش است و در این شرایط دو گزینه مطرح است آیا دیگر کشورها در این رابطه منفعل شده و هر آنچه آمریکا بخواهد انجام میدهند؟ آیا این اندازه حقارت را میپذیرند که بعد از مدتها مذاکره حدود ۱۳ سال امضای پنج وزیر را نادیده بگیرند؟ علاوه بر برجام قیمت تمام شده این همراهی برای پنج کشور چیست چرا که این شیوه بر همه امور و روابط آنها اثرگذار خواهد بود.
او افزود: مسئله ایران در شرایط فعلی با اروپاست و با آمریکا مشکل چندانی نداشتیم چرا که تا کنون هر آنچه خواسته انجام داده، واقعیت این است که در حوزه اقتصادی حرف و امضاء نیز تضمین عملی و قطعی نیست چرا که احتمال دارد آنها نیز از قرارداد خود برگشته و پای بندی نداشته باشند، تضمین قطعی باید برای فعالان اقتصادی دو طرف صورت گیرد چرا که به هر صورت ما با اروپایی طرف هستیم و بعضاً در هیئت مدیره خود سهامدار آمریکایی دارند و نگران این هستند که تحریمها را اعمال کنند.
آل اسحاق یا یادآوی تحریم لیبی و کوبا توسط آمریکا در سال ۱۹۹۶ و مصوبه اروپا در این رابطه گفت: اروپا با تصویب قانونی خود را از حیطه تحریمهای آمریکا خارج کرد و دادگاههای اروپا قانوناً موظف شدند که اگر تحریمی علیه یک شرکت اروپایی وضع شود در آن صورت از شرکتهای خود دفاع کرده و اجازه ندهند تحریم عملیاتی شود.
رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران تأکید کرد: به نظر من یکی از کارهایی که اروپا برای تضمین عملی میتواند در ادامه برجام به ایران دهد احیای آن مصوبه در زمان تحریم کوباست و به روز کردن چنین قانونی که نوعی تضمین و حمایت از منافع شرکتهای اروپایی است و این موارد از مصادیق و امکانات عملی است که در تضمین مذاکره با ایران قابل توجه است به علاوه گرایش به سمت یورو و همه این موارد در شرایطی محقق میشود که عزم اروپا جدی باشد و اگر تقسیم کاری در بین خودشان بر مبنای پلیس خوب و بد داشته باشند، موضوع دیگری است.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه، مهمان تلفنی برنامه «رو در رو» اهمیت سفر وزیر امور خارجه کشورمان در آغاز مذاکره با پنج کشور را با شروع از چین و روسیه تحلیل کرد و گفت:
هدف اصلی این سفر به نظر من ارتباط گیری و رایزنی مجددی است با اتحادیه اروپا و نمایندگان اروپا که در حقیقت تصمیم اصلی را آنها باید بگیرند و چین و روسیه را در حقیقت در کنار خود داریم و مانع و مشکل جدی با آنها نداشتم، اما به نظر میرسد اروپاییها بعضی از نکات را باید مورد توجه قرار دهند، در آستانه تصمیم بزرگ و سرنوشت ساز هستند.
سیدمحمدعلی حسینی خاطر نشان کرد: متأسفانه اروپاییها در چند ماه اخیر یک مسیر نادرست و انحرافی را انتخاب کردند و آن این بود که برای دلجویی آمریکاییها و نگه داشتن آقای ترامپ در برجام در حوزههای غیر هستهای با آنها همنوایی کردند و حرفهای بیاساس و اتهامات بیجایی را علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کردند و شاهد آن بودیم که ترامپ فرمان صادر کرد و آمریکا خارج شد از برجام و در این مرحله اروپاییها باید تصمیم بگیرند این مسیر نادرست و انحرافی را متوقف کنند و رویکرد خودشان را اصلاح کنند چرا که اگر بخواهند این رویکرد را ادامه دهند بر همین مذاکراتی هم که آقای ظریف میخواهد با آنها شکل دهد، بر فضای مذاکرات سایه خواهد داشت.
او تأکید کرد: اروپاییها مقامات ایرانی را جدی بگیرند، چه مقامات ایرانی و چه مقاماتی که مسائل فنی هستهای را دنبال میکنند، گزینههای مختلفی را جمهوری اسلامی در این زمینه مطرح کرده از غنی سازی مجدد و تقویت فعالیتهای فنی هستهای تا احتمال خروج از معاهده NPT اینها را مقامات ما به صورت رسمی و علنی مطرح کردند و اروپاییها که در آستانه تصمیم بزرگ هستند باید این موارد را مورد توجه قرار دهند.
سفیر پیشین ایران در اتحادیه اروپا در پاسخ به این پرسش که اگر بخواهیم خودمان را در جایگاه طرف اروپایی قرار دهیم در برابر رویکرد طرف مقابل مذاکره یعنی ایران و تضمینها چه رویکردی باید داشته باشد؟ عنوان کرد:
نکاتی که ما مطرح میکنیم هیچکدام خارج از توقع و توان اتحادیه اروپا نیست، ارزیابی خود اروپاییها نسبت به جمهوری اسلامی در قبال برجام یک ارزیابی صد در صد مثبت است و این را بارها در کنار اعلامیههای رسمی سازمان بینالمللی انرژی اتمی اعلام کردند، اما ارزیابی ما از عملکرد اروپاییها اینگونه نیست و عملکرد اروپاییها مطلوب نبوده تا به حال، آنچه مربوط به تعهدات ایران بوده کاملاً واقعی و عملی و اجرایی بوده و هم قابل راستی آزمایی بوده و عینی بوده و قابل احصاء و مشاهده و معاینه بوده و آنچه از اروپاییها حتی قبل از برجام انتظار داشتیم، این هست که در مقابل تمام تعهدات ما که به صورت عینی و قابل راستی آزمایی ما متعهدانه و مسئولانه انجام دادیم، آنها هم تکالیف برجامی را به همان شکل انجام دهند.
حسینی بیان کرد: تضمینهای عینی و روش و شیوه آن را بر اساس مقررات خودشان انتخاب کنند و این آنچیزی است که از طرف مسئولین سیاست خارجی در مذاکره با اعضای اتحادیه اروپا باید مورد تأکید بیشتری قرار گیرد.
نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خروج یکی از اعضای برجام و این تفاهم را از منظر حقوقی بر اساس مفاد برجام ارزیابی کرد و گفت:
برجام توافقی است که بین ۱+۵ و جمهوری اسلامی محقق شده، اگر جمهوری اسلامی از برجام خارج میشد خود به خود برجام منتفی بود اما اگر یکی از اعضای ۱+۵ از این توافق خارج شود، ممکن است خللی ایجاد کند اما معنای آر بین رفتن برجام را ندارد، لذا در بند ۳۶ و ۳۷ متن برجام تصریح شدهدر چنین مواردی که اختلافی وی دهد، موضوع به کمیسیون مشترک اهاله میشود و در کمیسیون مشترک بررسی میشود و همین کاری است که دکتر ظریف انجام دادند که موضوع در کمیسیون مشترک بررسی شود که زمان آن به بین ۴۵ روز تا دو ماه است و اگر در آنجا نتیجه نگیرند پیش بینی شده که در کمیته مشورتی که خود کمیسیون تعیین میکند موضوع در آنجا مورد بررسی قرار گیرد.
دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس پیش بینیهای اقتصادی مجلس در شرایط احتمالی خروج از برجام را تشریح و اعلام کرد: قبل از برجام و شروع تحریمها تمهیداتی در مجلس نهم اتخاذ و در مجلس دهم تکمیل شد، قوانین بالا دستی خوب و متعددی در حوزههای اقتصادی در بحث رونق کار از جمله رونق تولید، قوانین گمرکی، قوانین بانکی داشته و داریم و به مقدار کافی قوانین را داشته و داریم تا هر گونه بحرانی را پشت سر بگذاریم و در عین حال طرحها و لوایحی هم اکنون در دست بررسی کمیسیون اقتصادی مجلس است مانند قوانین مالی، مالیاتی، بانکی، مناطق آزاد تجاری و اقتصادی با رویکرد صادرات و حضور سرمایه گذاران خارجی و مکانیزهای بازار سرمایه در تأمین مالی و تسهل در امر سرمایه گذار خارج در دستور کار کمیسیون اقتصادی هست که دورانی را که به زعم عدهای دوران بحران است پشت سر بگذاریم.
حسینی شاهرودی تأکید کرد: ما در گیر این بحران بودیم و با بحران زائیده شدیم و درگیر یک جنگ تمام عیار اقتصادی از بدو پیروزی انقلاب تا الان بودیم و شدت و حدّت آن متفاوت بوده و الان هم طوری نیست که در زمان جنگ داشتیم و همانگونه که آن موقع آن زمان التهابات را پشت سر گذاشتیم الان هم پشت سر خواهیم گذاشت.
آل اسحاق راهکار برای کاهش تبعات اتفاقات و عواقب احتمالی خروج از برجام در اقتصاد و توجه به تولید و کالای ایرانی را مهم دانست و یادآور شد: طرحی که آمریکا در حال حاضر پیگیری میکنند با فرض بر آنکه اروپا هم با آنها همره شود ایجاد فضای زمان دار در داخل ایران است تا در مسائل داخلی قادر به تصمیم گیری جدی در امور کشور نباشیم و به اصطلاح نمد مالی کنند، واقعیت این است که ما سابقه و امکانات ما قابل قیاس با وضعیت جنگ نیست و از نظر حجم ارزی، نوع نیاز و امکانات قابل قیاس با آن دوران نیستیم.
او که وزیر بازرگانی دوران سازندگی است، خاطر نشان کرد:
زمانی که من وزیر بودم کل درآمد ارزی کشور ۱۰ میلیارد دلار بود و من ۳ میلیارد دلار آن هم یوزان برای تأمین ۱۰ هزار قلم کالا در اختیار داشتم و این قابل مقایسه با شرایط فعلی نیست و آنچه که صندوق بینالمللی پول میگوید ۱۰۹ میلیارد دلار پول داریم و امسال نیز درآمد ۱۰۰ میلیارد دلاری خواهیم داشت و نیاز واردات کشور برای واردات بیش از ۵۰ میلیارد دلار نیست و بین ۱۰ تا ۲۰ میلیارد هم هزنیه دانشجویی برای امکانات وجود دارد و شرایط و امکانات مناسبی داریم.
آل اسحاق خاطر نشان کرد: مشکل اقتصاد ما این است که کالاهای تولیدی داخل نه در داخل به میزان مناسب فروش میرود و نیروهای تحصیل کرده و متخصص ما وضعیت کاری مناسبی ندارند و معتقدم اگر ترامپ میخواست اقدامی علیه ما انجام دهد تا الان انجام میداد و بعد از اعلام خروج از برجام نرخ دلار هم در کشور افت کرد و نمیتواند عزم و اراده ما را در مسیر پیشرفت بشکند و واقعیت این است که آمریکا هنوز ایران را نشناخته است چرا که اگر هجمهای از خارج به کشور صورت گیرد با وجود تمام اختلافها تمام قد از کشور صیانت میکنیم و پس از آن هم به اختلافات داخلی رسیدگی میکنیم و این روحیه باید از نخبگان ما به جامعه شود و به صرافت حرفهای میگویم که وضعیت ما هم اکنون جای نگرانی ندارد و نخبگان این مهم را درک کنند که در حال حاضر زمان برخوردهای سیاسی نیست و باید یکپارچه و متحد باشیم و با تجربه چهل ساله روحیه قوی و امکانات خوبی داریم و نهایت ضربهای که خواهیم خورد این است که گرانتر زندگی کنیم و حداکثر ۳۰ درصد این افزایش رخ دهد.
او یادآور شد: با ظرفیتهایی که در کشور ایجاد کردیم هم اکنون در هر شهری چندین شهرک صنعتی و مملو از صنایع و نیروی انسانی متخصص است، اگر مسائل تولید را در قالب تولید کننده و حل مشکل نقدینگی و کاهش فشارهای مالیاتی و مالیات بر ارزش افزوده، بیمه و مسائل بانکی در اولویت قرار دهیم بسیاری از امور اقتصادی مرتفع میشود و در این میان مردم و مصرف کنندگان تصمیم بگیرند که به طور جدی از کالای داخل حمایت کنند و مردم بدانند که با خرید هر کالای خارجی هموطن و خانواده خود را بیکار میکنند.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه که به صورت تلفنی در این نشست به پرسشها پاسخ میداد، در مورد توجه طیفها و سلایق سیاسی مختلف در مواجه با شرایط کنونی برجام اظهار کرد: الان این اتفاقی که افتاده و این عهد شکنی آمریکاییها محور وحدت و انسجام ملی را فراهم کرده و الان تمام سلیقههای داخلی سیاسی و تمام شخصیتها بر این اتفاق نظر دارند که آمریکا در رأس نظام سلطه بینالمللی شایسته کمترین اعتمادی در هیچ زمینهای نیست و این مهم مورد اتفاق است.
او افزود: بر اساس سرمایه اندوختههای گذشته ما و به دلیل گستردگی خطای استراتژیک که آمریکاییها انجام دادند، این بیاعتمادی و بیاعتباری بینالمللی در سطح جهان گسترش پیدا کرده و شاهد یک انزوای سیاسی و بینالمللی آمریکا در محافل بینالمللی و افکار عمومی جهانی هستیم که مورد مذمت و اتهام قرار گرفتند و به نظر من این یک دستاورد بزرگی است که باید قدر آن دانسته شود و یکی از وظایفی که من احساس میکنم بر عهده کسانی است که صاحب تریبون و رسانه هستند، تبیین همین دستاورد در بعد خارجی است.
حسینی با بیان اینکه این مشکلات را در گذشته داشته و در آینده پشت سر خواهیم گذاشت، گفت: مبتنی بر امکانات و ظرفیتهای داخلی افزایش توان و قدرت ملی ماست و این قدرت ملی ماست که به پشتوانه آن میتوانیم همه موقعیتهای خطرناک را پشت سر بگذاریم و ظرفیتهای بسیار زیادی قدرت ملی ما را تشکیل میدهد و استفاده بهینه از قدرت ملی منوط و مشروط به اتحاد و انسجام ملی و داخلی ماست و باید تمام اختلاف سلیقهها را کنار بگذاریم و بزنگاهی است بسیار حساس و سرنوشت ساز و باید اتحاد ملی و انسجام ملی خود را بر مدار ولایت و رهبری مقام معظم رهبری و استفاده از تمامی ظرفیتها برای اینکه دولت ما که پیشانی این رویارویی قرار دارد بتواند از این موقعیت گذر کند.
نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با توجه به اتفاقهای دیپلماتیک و اظهار نظرهای کم نظیر در سطح سران اروپا نسبت به برجام و اعلام موضع آنها در برابر آمریکا بر اساس گفت و گوهایی که با یکدیگر داشتند، در رابطه با تضمینهایی که اروپاییها باید بر سر میز مذاکره برای توافق با نمایندگان دیپلماسی کشور ما ارائه دهند تا ما را متقاعد به ادامه ماندن در برجام کنند، عنوان کرد: برجام یک توافق اقتصادی، امنیتی و سیاسی است که اروپا در صورت برهم خوردن برجام بیشترین آسیبها را خواهد دید، چرا که نا امنی در منطقه و تحولاتی که در منطقه اتفاق خواهد افتاد بیشترین تأثیر سیاسی خودش را بر اروپا میگذارد و مشکلات جدی برای اروپا ایجاد میکند از مهاجرت و مسائلی که گریبان گیر آنهاست.
برومندی در ادامه گفت: بنابر این اروپا باید در عمل تضامین لازم را به ما در مباحث دیپلماتیک آتی بدهند و تضمین کنند اوضاع و احوال را و به دلیل اقتصاد آزاد و بازاری که در اروپا وجود دارد، دولت دخالت چندانی در اقتصاد و مباحث شرکتهای اقتصادی ندارد و با تحریمهایی که آمریکاییهایی اعمال کردند، مشکلاتی برای شرکتهای اقتصادی کشورهای اروپایی ایجاد شد، بنابر این فروش نفت، سرمایه گذاری و مسائلی از این دست که ما در برجام به عنوان منافع خود میدانیم باید در برجام تضمین کنند و راهکار آن حمایت از شرکتهای اروپایی با وضع قوانین در پارلمان اروپا و اتحادیه اروپا تصویب کنند و باید این تضمین را به شرکتهای اقتصادیشان بدهند که در صورتیکه شما جریمه شدید دولتهای اروپایی این را تضمین میکنند همچنین لازم است خطوط اعتباری یوریی به صورت دوجانبه و چند جانبه با جمهوری اسلامی ایران ایجاد کنند تا امکان تأمین منافع ما وجود داشته باشد.
او در ادامه به عدم تحویل ایرباس اشاره کرد و تصریح کرد: اروپاییها باید ابتدا حسن نیت خودشان را ابتدا با تحویل هواپیماهای ایرباس به جمهوری اسلامی ایران اثبات کنند، باید ما عملاً ببینیم که اروپاییها پای کار هستند و منافع ما را تضمین میکنند و فکر نکنیم بنا دارند در شکل دیگری به عنوان یک اقدام مکمل کارهای آقای ترامپ نفوذ منطقهای ما و یا مسائل دیگر را تحت الشعاع قرار دهند.
آل اسحاق از برگزاری جلسهای در سه روز آتی در اروپا خبر داد و گفت: لازم است در این جلسه موارد مهم مورد تضمین جمهوری اسلامی برای مذاکره را بررسی کنند از جمله همان قانون بازدارنده ۱۹۹۶ را در همان جلسه تصویب کنند و مشکل ترس شرکتهای اروپایی است که نیاز به حمایتهای دولت دارندو این موارد قابل حل و فصل است.
دبیر کمیسیون اقتصاد مجلس تصریح کرد: بیش از ما اروپاییها به برجام احتیاج دارند که در برجام بمانند و آن را حفظ کنند، یک مسئله حیثیتی برای اروپاییهاست چرا که در یک معاهده بینالمللی که در تاریخ نادر بوده سه کشور اروپایی وارد عرضه شده و در کنار آنها آمریکا و دو کشور ابر قدرت جهانی روسیه و چین هم قرار گرفتند و معاهدهای امضاء شده و پیش رو در انجام و اجرای این معاهده اروپاییها بودند و در حال حاضر باید حیثیت خود را در عرصه بینالملل حفظ کنند چرا که دیگر حرف آنها در دنیا خریدار نخواهد داشت.
حسینی شاهرودی افزود: در عرصه اقتصادی حوزه عمل ما بسیار وسیع است در کشورهای آسیای میانه، آسیای دور، روسیه، چین و دیگر کشورها میتوانیم تعاملات اقتصادی، پولی و ارزی و پیمانهای مربوطه را به آن سمت منتقل کنیم و هم اکنون با کره، چین، ترکیه و روسیه وارد همکاری شده و میتوانیم همکاریها را توسعه دهیم و مسیر را تغییر دهیم و در ایام پسا برجام هم چندان از برجام منتفع نشدیم همچنان که از سوی آمریکا هیچ نفعی نداشتیم و اروپاییها باید به دنبال این باشند که ارتباط پولی و بانکی خودشان را با ما تسهیل کنند و مقرراتی وضع کنند تا ارتباط تجاری و اقتصادی خصوصاً پولی و بانکی را با ایران تسهیل کنند.
آل اسحاق در رابطه با انعقاد پیمانهای پولی دو جانبه و استفاده از ارزهای ملی به جای دلار در مبادلات ما و سایر کشورها و کاهش وضعی بر اثر تحریمهای آمریکا، اظهار کرد: در حال حاضر اگر معاملات نفتی را که بر مبنای دلار است، بر مبنای یورو انجام دهیم و اروپا هم در تثبیت و اجرای این تصمیم کمک کند و به بانک سرمایه گذاری اروپایی دستور دهد یک پیمان چند جانبهای با ما امضاء کند همچنان که با ایتالیا قرارداد اعتباری پنج میلیارد دلاری داریم، عملاً کارگشا خواهد بود و جایگزینی نظام یورو به جای دلار با همکاری اتفاق میافتد.
او ادامه داد: واردات پولهای نوین چند شرط دارد از جمله بالانس معاملات به عنوان مثال ایران و ترکیه که حجم مبادلات آنها حدود هفت میلیارد دلار است، لذا بر اساس یک توافق نامه بین بانکمرکزی میتوانیم این تعادل را برقرار کنیم و در مواعد سه تا شش ماهه تعادل آنها را برقرار کنیم.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق خاطر نشان کرد: هم اکنون با عراق ۸ میلیارد دلار صادرات داریم و ۵۰۰ میلیون واردات و اگر کالای خود را به دینار آنها معامله کنیم نظام تبدیل دینار به دلار را باید اعمال کنیم و سهل است، چین هم اکنون با ۶۰ کشور پول ملی را جایگزین کرده است و آثار بسیاری مثبتی دارد ما نیز تعهداتی بر مبنای دلار داریم و در بازپرداخت باید مقداری دلار داشته باشیم اما در معاملات جدید اگر طرف معامله یورو را نپذیرد یک هزینه مبادله دلار به یورو را باید اضافه کنیم و راه ساده آن این است که در شرایطی که هم اکنون ۵۰ میلیارد دلار ثبت سفارش داریم و وزارت صنعت و معدن میتواند پذیرش ثبت سفارش به دلار را رد کرده و این برداشتن سلطه آمریکا و نیازمند عزم و سیستم مبادله ارزی غیر از دلار است.
برومندی نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس موضوع اظهار نظر رئیس جمهور فرانسه مبنی بر اینکه اروپا نباید هزنیه تصمیمهای رئیس جمهور آمریکا را بدهد و صدر اعظم آلمان نیز اظهار کرده که الان وقتش است که اروپا برای سرنوشت خودش تصمیم بگیرد را مبنی بر دستیابی آنها به استقلال دانست و گفت: اروپاییها در همراهی آمریکاییها آسیبهای زیادی دیدند، در برجام آنها هماهنگ کننده بودند و زحمات زیادی متحمل شدند اما با این اقدامات آمریکا اروپاییها بسیار تحقیر شدند، نه در موضوع برجام که آمریکا حارج شد، بلکه در دیگر مسائل مانند موافقت نامه پاریس و مسائل زیست محیطی همچنین سایر مسائل به علاوه در خارج از موضوع برجام هم غربیها هزینه بسیاری متحمل شدند و دخالتهای آمریکا در منطقه، شامل سوریه و عراق و تشکیل داعش با کمک عربستان با برهم زدن امنیت منطقه باعث شد بخشی از جوانان اروپا جذب داعش شوند و هزنیههای مستقیمی که پرداخت کردند و امروز بسیاری از این جوانان به اروپا برگشتند و محیط را نا امن کردند و هزینهها امنیتی سنگینی را در این موضوع پرداخت میکنند و با وجود فشارهای آمریکا از برجام خارج نشدند و ما باید با یک دیپلماسی قوی و گرفتن تضمینهای جدی با اروپاییها و سایر کشورها کار کنیم.
او یادآور شد: امروز در یک نقطه بسیار مهم در تاریخ ایستادیم و آمریکاییها و چند کشور یک طرف هستند و ایران و همه جامعه جهانی یک سمت دیگر و همه از اقدام آقای ترامپ ناراحت هستند و آمریکا در این این شرایط امروز منزوی شده و نه تنها در جامعه بینالمللی که در داخل آمریکا نیز یک شکاف عمیق رخ داده و آقای اوباما میگوید خروج از توافق برجام پشت کردن به نزدیکترین متحدان اروپاست، امروز این اتفاق افتاده است، اشتباهی جدی و گمراه کننده است؛ جان کری گفته است که خروج از برجام امنیت ما را تضعیف و آمریکا را شکست، ما را در میان متحدان اروپایی تضعیف کرد، آقای جان برنان رئیس سابق سیا میگوید تصمیم ترامپ نه تنها احمقانه بلکه اقدامی بسیار خطرناک است؛ جوبایدن میگوید تصمیم ترامپ یک اشتباه عمیق و بزرگی است و آمریکا را منزوی کرد، صحبت از یک توافق بهتر یک توهم است و این درون جامعه آمریکاست و باید دید در سایر کشورهای دنیا چه اتفاقی میافتد.
حسینی شاهرودی دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در رابطه با نقش و سهم اقتصاد مقاومتی و سیاستهای مربوطه در مقابله با اقدامات ضد برجامی ترامپ اظهار کرد: ایران و ایرانی به هوشمندی و ذکاوت زبانزد عام و خاص در دنیاست و ما در هر برههای که در تنگنا قرار گرفتیم توانستیم با هوشمندی از آن برهه خارج شده و نه تنها عبور کرده که رشد نیز داشتیم به خصوص در حوزههای اقتصادی که از دوره دفاع مقدس تا کنون با اقتصاد مقاومتی و نگاه به درون توانستیم راهها را پیدا کنیم و نیازمند عزم و اراده و مدیریت جهادی هستیم و حوزه اقتصادی با حوزه سیاسی متفاوت است، شاید در عرصه سیاسی اختلاف نظرهایی را داشته باشیم اما در عرصه اقتصادی همه جریانات سیاسی موجود قائل به این مهم هستند که باید ارتقاء داشته باشیم و شاید در روشها تفاوت باشد اما نگاه و هدف یکی است.
او ادامه داد: انسجام مدیریتی و همگرایی در عرصه اقتصادی ضروری است و قوانین بالا دستی از جمله رفع موانع تولید، رونق کسب و کار که بخش قابل توجهی از آن اجرایی نشده است نیازمند اراده و تمرکز در اجراست به نوعی دچار خود تحریمی کردیم خود را بیش از آنکه نگران داخل باشیم نگران بیرون هستیم و احساس میکنیم از بیرون آسیب آنچنانی نخواهیم دید و باید از دورن ساخت و استحمام اقتصادی را چنان داشته باشیم که بینیاز از شویم.
آل اسحاق مشاور فعلی اتاق بازرگانی نیز در تشریح رفع سیاستهای خصمانه با تکیه بر رونق تولید و اشتغال گفت:
یکی از تحلیلهای وضعیت فعلی قرار گرفتن در جنگ اقتصادی است تا تمام عوامل رشد و توسعه همچنین نیازهای یک کشور را آسیب بزنند و در حال حاضر چند مشکل بزرگ از جمله بیکاری، فساد، امور بانکی، محیط زیست و غیره را داریم و بر اساس اولویت بندی بخش عمده آن به تولید و اشتغال معطوف میشود و اگر مشکلات تولید را حل کنیم بخش از مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سامان میگیرد.
او گفت: در رابطه با تولید باید دید که مشکل امروز تولید چیست و تولید بر اساس مدل و الگوی دولت که صنایع را به دو قسمت تقسیم کرده شامل صنایع پیشران که ۶ درصد از صنعت را شامل میشوند مانند پتروشیمی و خودرو و ۹۴ درصد صنایع خرد و متوسط که نیروی کار کمتر و بیشتر از ۵۰ نفر دارند و بیشترین مشکلات به این واحدها مربوط است و مصرف کنندگان کوچک که اگر در اولویت توجه دولت قرار بگیرند، خیلی از مشکلات حل میشود و عمده مشکل نقدینگی است و نظام بانکی باید به این واحدها توجه ویژه کند از ۵۰۰ میلیارد دلار تسهیلات سال گذشته بیست درصد را به ۹۴ درصد دادیم و عمده فشارها بر همین واحدهاست و اگر دولت تغییر نگاه در تولید داشته باشد و در مدلهای تولید، امکان آنکه حربه جنگ اقتصادی را از دولت بگیریم وجود دارد.