به گزارش مشرق، با تولد نظام جمهوری اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) و به فرمان ایشان، در همان بدو پیروزی انقلاب نهضت خدمات رسانی و جهاد همه جانبه برای تحول کمی و کیفی در سطوح مختلف زندگی مردم به ویژه مناطق محروم و نیازمندان جامعه به عنوان ولی نعمتان انقلاب اسلامی آغاز شد.
در همان روزهای پیروزی انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) با دور اندیشی خود هفت نهاد حمایتی را در جهت گسترش خدمات و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه تشکیل داد که این نهادها شامل «کمیته امداد امام خمینی (ره)»، «بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی»، «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی»، «جهاد سازندگی»، «سازمان بهزیستی کشور»، «بنیاد ۱۵ خرداد» و «بنیاد برکت» است.
بیشتر بخوانید:
بهره‌برداری از کارخانه آهک قلعه‌گنج با هدف محرومیت‌زدایی
اهداف ایجاد چنین نهادهای حمایتی، نهادینه شدن احسان و نیکوکاری و رسیدگی به محرومان، توسعه مشارکت مردم و سامان دهی به اوضاع نامطلوب بخش زیادی از افراد کشور در دوران حکومت منحوس شاهنشاهی بود.
در چهل سالگی انقلاب اسلامی و برای آشنایی از برکات و ثمرات این درخت تناور و با شکوه و طعم خوش خدمت رسانی به نیازمندان و اقشار آسیب پذیر جامعه، در قالب این گزارش به بررسی وضعیت خدمات رسانی به محرومان در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی با شرایط فعلی می پردازیم تا بتوانیم با مقایسه اعداد و ارقام مربوط به فعالیت نهادهای حمایتی و ارائه خدمات متنوع به نیازمندان جامعه با کارهای بزرگی که صورت گرفته است، آشنا شویم.
*فعالیت ۴۶۲ صندوق قرض الحسنه در ابتدای انقلاب تا فعالیت ۱۲ هزار صندوق در حال حاضر
در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی فقط ۴۶۲ صندوق قرض‌الحسنه در سطح کشور وجود داشته است که امروز این تعداد به ۶ هزار صندوق قرض‌الحسنه رسمی رسیده است؛ضمن اینکه تعداد ۷۶۰۰ صندوق قرض‌الحسنه نیز توسط بسیج راه‌اندازی شده و بیش از ۵۰ درصد مساجد کشور دارای صندوق‌های قرض‌الحسنه محلی هستند و در کنار این صندوق‌ها هزاران صندوق قرض‌الحسنه خانوادگی بین مردم فعال هستند.
* فعالیت ۱۵ هزار مؤسسه خیریه در کشور
در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تعداد مؤسسات خیریه بسیار اندک بود، اما در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار مؤسسه خیریه در سطح کشور وجود دارد که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند؛ ضمن اینکه ۱۶ شبکه ملی و کشوری این مؤسسات را مدیریت می‌کنند.
برگزاری جشن‌های بزرگ احسان و نیکوکاری و عاطفه‌ها در آستانه سال نو و بازگشایی مدارس و جشن رمضان در ماه مبارک رمضان در سطح ملی و کشوری نماد گسترش فرهنگ نیکوکاری در جامعه است.
* حمایت از ۳۳۰ هزار کودک یتیم و بد سرپرست
در حال حاضر تعداد ۱۸۰ هزار نفر از ایتام و ۱۵۰ هزار نفر از کودکان بدسرپرست تحت حمایت نهادهای حمایتی و مؤسسات خیریه بوده است؛ ضمن اینکه ۱۰ هزار کودک بی‌سرپرست در ۶۳۴ مرکز بهزیستی نگهداری می‌شود و نگهداری ۱۵ هزار کودک بی‌سرپرست نیز به خانواده‌ها سپرده شده است.
*پوشش حمایتی از ۱۰ میلیون نفر توسط نهادهای مردمی و مؤسسات خیریه
در حال حاضر حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار خانواده بی‌سرپرست و بدسرپرست با حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت تحت پوشش نهادهای مردمی و مؤسسات خیریه قرار دارند.
* حمایت و پشتیبانی از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر معلولان/پشتیبانی از یک میلیون و ۴۸۰ هزار سالمند
در حال حاضر تعداد یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از معلولان تحت پوشش نهادهای حمایتی و مؤسسات خیریه بوده و ۲۲۰۰ مرکز توانبخشی دولتی و خصوصی خدمات توانبخشی به معلولان ارائه می‌کند؛ ضمن اینکه یک میلیون و ۴۸۰ هزار نفر از سالمندان کشور نیز تحت پوشش طرح شهید رجایی هستند، حدود ۶۱۰ هزار نفر از سالمندان تحت پوشش حمایتی نهادهای حمایتی و مؤسسات خیریه بوده و ۳۶ هزار نفر از سالمندان نیز در مراکز بهزیستی نگهداری شده و توسط خیرین پشتیبانی می‌شوند.
* آزادی ۱۱۰ هزار نفر از زندانیان نیازمند جرایم غیرعمد و محکومین دیه
با تشکیل ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند و برگزاری جشن‌های مردمی گلریزان تا به امروز بیش از ۱۱۰ هزار نفر از زندانیان نیازمند از زندان آزاد شدند؛ ضمن اینکه تعداد ۶۰ هزار خانواده زندانیان نیازمند نیز تحت پوشش نهادهای حمایتی، مؤسسات خیریه و معلولین قرار دارد.
* ۳۳۰ هزار دانش‌آموز و ۷۰ هزار دانشجو تحت حمایت کمیته امداد امام
اغلب دانش‌آموزان و دانشجویان خانواده‌های نیازمند در سطح کشور تحت حمایت و پشتیبانی نهادها و سازمان‌های حمایتی و مؤسسات خیریه مردمی هستند که بنا بر آمار ارائه شده، ۳۳۰ هزار دانش‌آموز و ۷۰ هزار دانشجو تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) است.
* ۲۰۰ هزار خانوار تحت پوشش کمیته امداد به خودکفایی رسیدند
با اقدامات حمایتی نهادها و سازمان‌های حمایتی و مؤسسات خیریه فعال در حوزه خودکفایی نیازمندان هر ساله شاهد کاهش قابل توجه خانواده‌های مددجو و خودکفایی آنها هستیم که بر اساس آخرین آمارها، تعداد ۲۰۰ هزار خانوار تحت پوشش کمیته امداد به خودکفایی رسیده و از پوشش حمایتی کمیته خارج شده است که همین موضوع در خصوص مددجویان بهزیستی نیز قابل توجه است.
* حمایت از ۶۰۰۰ نفر بیمار خاص و صعب العلاج تحت پوشش کمیته امداد
هم نهادهای حمایتی و هم موسسات خیریه مردمی اقدامات چشمگیری در حوزه حمایت از بیماران صعب العلاج داشته اند. تعداد ۶۰۰۰ نفر بیمار خاص و صعب العلاج تحت پوشش کمیته امداد حضرت امام(ره) قرار دارند.
برای نمونه فقط توسط یک مؤسسه خیریه تا به امروز تعداد ۲۵۰۰ دستگاه دیالیز، ۳۶۰۰ تخت با تجهیزات جانبی و ۶۵۰۰ تجهیزات پزشکی تهیه و به ۱۱۰۰ مرکز درمانی اهداء شده است؛ضمن اینکه به بیش از ۶۲۰۰ بیمار مبتلا به بیماری‌های خاص، مبلغ ۲۸۴ میلیارد ریال کمک هزینه دارو و درمان پرداخت شده است.
در کنار این خدمات به بیماران نیازمند، به ۲۶۰۰ نفر اهداءکننده کلیه نفری یک میلیون تومان هدیه پرداخت شده است.تعداد ۶ مرکز تخصصی مجهز تأسیس و راه‌اندازی ۸ مرکز در حال ساخت می‌باشد.
*امروز بیش از ۴ میلیون نفر دارای کارت اهداء عضو
تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به اینکه همه عمل‌های پیوند اعضاء در خارج از کشور انجام می‌شد و توانمندی لازم در داخل کشور ایجاد نشده بود؛ لذا مسأله اهداء عضو نیز عملاً موضوعیتی نداشت اما بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و دستاوردهای قابل توجه در عرصه پزشکی و سلامت (به ویژه در بحث پیوند عضو)، فرهنگ اهداء عضو در سطح جامعه گسترش یافته و امروز بیش از ۴ میلیون نفر دارای کارت اهداء عضو بوده و با همت مردم نوع دوست تا به امروز در سطح کشور:
حدود ۵۰ هزار مورد عمل پیوند کلیه حدود
حدود ۹ هزار مورد عمل پیوند مغز استخوان
حدود ۵ هزار مورد عمل پیوند کبد و حدود هزار مورد عمل پیوند قلب انجام شده است.
*تأمین مسکن ۲۶۴ هزار واحد برای مددجویان/ ۹۰ هزار واحد مسکن برای مددجویان بهزیستی
از بدو پیروزی انقلاب اسلامی علاوه بر اقدامات قابل توجه نهادهای مسئول در حوزه تأمین و بهسازی مسکن روستایی، تعداد توجهی مسکن برای محرومان و مستضعفان با مشارکت مردم و خیرین احداث شده که ذیلاً نمونه‌هایی ذکر می‌شود:
مسکن احداث شده با پشتیبانی خیرین برای مددجویان بهزیستی ۹۰ هزار واحد
مسکن احداث شده با پشتیبانی خیرین برای مددجویان کمیته امداد حضرت امام (ره) ۲۶۴ هزار واحد
مسکن احداث شده برای جنگ‌زدگان فقط در شهر هویزه توسط آستان قدس رضوی ۲ هزار واحد
مسکن احداث شده برای محرومان و مستضعفان توسط خیرین مسکن ساز بنیاد مسکن ۱۳۷ هزار واحد
*مهرماه سال ۹۶ بیش از ۵۰۰۰ کلاس آموزشی به بهره‌برداری رسید
بیش از ۲۰ درصد فضاهای آموزشی از ابتدای انقلاب اسلامی با مشارکت خیرین احداث شده است.
در مهر ماه سال ۱۳۹۶ بیش از ۵۰۰۰ کلاس آموزشی به بهره‌برداری رسیده، حدود ۵۰ درصد آن با مشارکت خیرین احداث شده است.
*تعهدات ۸۰۰ میلیارد تومانی خیرین مدرسه‌ساز
تعداد خیرین کشور ۲۹۰۰۰ نفر شامل اشخاص حقیقی و حقوقی است.
تعهدات خیرین مدرسه‌ساز در ابتدای انقلاب اسلامی سالانه کمتر از یک میلیارد تومان بوده است که در حال حاضر به مبلغ ۸۰۰ میلیارد تومان در سال افزایش یافته و معمولاً به میزان ۵۰ درصد در هر سال تحقق می‌یابد.
* ساخت ۳۳۰۶ مرکز درمانی و بیمارستانی توسط خیرین
بر اساس آمار منتشره توسط مجمع خیرین سلامت از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۹۳ تعداد ۳۳۰۶ پروژه مرکز درمانی و بیمارستانی توسط خیرین احداث و تعداد ۵۲۲۷ قطعه زمین توسط خیرین برای احداث مراکز درمانی اهداء شده است.
تعدد ۲ هزار واحد از پروژه‌های خیرین سلامت احداث خانه سلامت در روستاها بوده است.
تعداد ۷۰ هزار نفر از مردم و خیرین با خیرین سلامت همکاری دارند.
*تشکیل بیش از ۸۸۰۰ گروه جهادی مردمی/بیش از ۱۳۲ هزار پروژه در مناطق محروم
تشکیل بیش از ۸۸۰۰ گروه جهادی مردمی توسط بسیج و فعالیت‌های جهادی در مناطق محروم که به برخی از اقدامات آن از بدو آغاز به کار اشاره می‌شود:
اجرای بیش از ۱۳۲ هزار پروژه در مناطق محروم
اعزام بیش از ۶۸ هزار مورد تیم‌های پزشکی به مناطق محروم
ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، اقتصاد مقاومتی، مشاغل خانگی و طرح‌های صنایع تبدیلی بیش از ۲۴ هزار کارگاه بیابان‌زدایی بیش ۲۲ هزار هکتار.
امداد و نجات و کمک به آسیب‌دیدگان حوادث و بلایای طبیعی
حس نوع‌دوستی هموطنان ایرانی که در روزهای اول انقلاب اسلامی فعال‌تر و در طول هشت سال دفاع مقدس به اوج خود رسید، همچنان در صحنه امدادرسانی و کمک به آسیب‌دیدگان حوادث و بلایای طبیعی رو به رشد و تعالی است.
*اهداء ۶۲۷۵ کانکس توسط مردم به زلزله زدگان/کمک نقدی ۶۳ میلیارد تومانی مردم
نگاهی به کمک‌های مردمی در جریان زلزله‌های سال‌های اخیر در مناطق رودبار و طارم، بم، زرند کرمان، ورزقان آذربایجان شرقی و زلزله سال گذشته کرمانشاه نشانگر حضور حماسی مردم در این عرصه انسان‌دوستانه است.
کمک نقدی ۶۳ میلیارد تومانی مردم از طریق هلال‌احمر، کمک ۱۰ میلیارد تومانی یکی از خیرین مرتبط با کمیته امداد حضرت امام خمینی (ره) و اهداء تعداد ۶۲۷۵ کانکس توسط مردم از طریق بسیج و ... همه و همه تجلی شورا احسان و نیکوکاری توسط مردم و خیرین است.
اقدامات نهاد جهاد سازندگی در طول مدت ۲۱ ساله عمر خود و پس از بسیج سازندگی در عرصه عمران و آبادانی روستاها و کمک به کشاورزان با مشارکت مردم و خیرین بر کسی پوشیده نیست.
به اقدامات برخی از نهادهای انقلابی و مردمی که با مشارکت مردم و خیرین انجام شده‌اند اشاره می‌شود:
*بهسازی ۱۲۰ هزار مسکن روستایی نیازمندان توسط کمیته امداد
اجرای طرح هادی بیش از ۱۸ هزار و ۶۰۰ روستا توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با همکاری مردم و خیرین
بهسازی حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار مسکن روستایی توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با جلب مشارکت‌های مردمی و خیرین
کمک به بهسازی حدود ۱۲۰ هزار مسکن روستایی نیازمندان توسط کمیته امداد حضرت امام (ره) با جلب مشارکت‌های مردمی و خیرین
راه‌اندازی بیش از ۱۳۳ هزار پروژه اقتصاد مقاومتی توسط بسیج سازندگی
راه‌اندازی بیش از ۲۹ هزار پروژه صنایع تبدیلی توسط بسیج سازندگی
تأمین جهیزیه و کمک به ازدواج جوانان
علاوه و اقدامات حمایتی نهادها و سازمان های مختلف برای جامعه هدف خود مانند اقدامات ارزشمند نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری اگر دانشگاه ها در امر ازدواج دانشجویان، اقدامات ارزشمند نیروهای مسلح در امر ازدواج سربازان ، اقدامات ارزشمند نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد حضرت امام (ره) و سازمان بهزیستی در امر ازدواج مددجویان تحت پوشش، در طول عمر چهل ساله انقلاب اسلامی شاهد اقدامات خودجوش و مردم تشکل‌ها و مؤسسات خیریه مختلف در این عرصه بسیار مهم هستیم.
*اطعام فقرا و نیازمندان
با برنامه‌ریزی نهادهای حمایتی و تشکل‌های مختلف مردمی و خیریه مختلف مانند جشن رمضان و افطار نیازمندان در ماه مبارک رمضان، شاهد توسعه فرهنگ اطعام نیازمندان در جامعه هستیم.
*راه‌اندازی بیش از ۱۳۳ هزار پروژه اقتصاد مقاومتی توسط بسیج سازندگی/انجام بیش از ۳۴ هزار پروژه محرومیت‌زدایی توسط قرارگاه محرومیت‌زدایی کشور
تا سال ۱۳۹۵ بیش از ۳۴ هزار پروژه محرومیت‌زدایی در اقصی نقاط کشور توسط قرارگاه محرومیت‌زدایی کشور به انجام رسیده که شامل فعالیت در حوزه‌های عمرانی و غیرعمرانی است.
سپاه بنا دارد با رفع مشکلات حوزه اشتغال، سلامت و مسائل حوزه فرهنگی، ۱۰۰ دهستان و بیش از ۳ هزار روستا در نقاط محروم کشور را به عنوان الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دهستان معرفی کند که از هر استان چند دهستان در این طرح قرار دارند.
با عنایت و دقت نظر در سیاهه بلند خدمات نهادهای مختلف حمایتی کشور در طول چهل سال عمر نظام جمهوری اسلامی، می توان به خوبی ثمرات خدمت رسانی به محرومان و نیازمندان را در نقاط مختلف کشور مشاهده کرد.
امروز مردم در اقصی نقاط ایران اسلامی از سایه بلند درخت تناور انقلاب اسلامی و میوه شیرین محرومیت زدایی آن بهره مند شده اند و امید به آینده بین محرومان و نیازمندان زنده شده است، اما باید بدانیم با همه تلاش های صورت گرفته در محرومیت زدایی و توانمد سازی اقشار کم برخوردارتر و ضعیف، هنوز تا رسیدن به آرمان بلند معمار کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) و خلف صالح او رهبر معظم انقلاب که همانا محو کامل سایه شوم محرومیت و فقر از جامعه و نشاندن لبخند رضایت بر چهره محرومان است راه طولانی داریم که طی کردن آن، عزمی جزم تر و تدبیر و دور اندیشی فزون تر می طلبد.