به گزارش گروه فرهنگ و هنر مشرق، نشست شبهای شعر مقاومت این هفته به شعر بیروت و کشور لبنان اختصاص داشت که با عنوان «بیروت تهران» در موسسه شهرستان ادب برگزار شد.
بر اساس این گزارش میلاد عرفانپور مدیر دفتر شعر مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب پیش از شعرخوانی اظهار داشت: افتخاری است که توفیق داریم پنجمین شب شعر مقاومت را با موضوع مقاومت ایران و لبنان برگزار میکنیم. بنده نیز رباعی برای لبنان و شیعیان ضاحیه میخوانم. ضاحیه منطقهای است که شیعیان لبنان در آن تجمع کرده اند و به معنای حاشیه و حومه است.
آمیزه عطر باور و باروت است/ از غیرت او چشم جهان مبهوت است
ما ضاحیه را قلب جهان میبینیم/ هر چند که در حاشیه بیروت است
وی در ادامه ترانه دولت کاریکاتور را خواند.
بی بی سی,دروغ ، سی ان ان, فریب
المنار , بی پناه، الجزیره , نا نجیب
مجمع حیات وحش،لابی شغالها
گرگهای امنیت ، سازمان لال ها
مرگ بازی مدرن ، ماشه دمکراسی
ادکلن به خود زده ، لاشه دمکراسی
کارخانه ی سلاح ، نکبت دلارها
خط سربی ترور بر گلوی سارها
می تپد دلم برای لحظه قیام
عاشق نبرد با صهیونیستهام
پرده های سینما ، در اجاره ی سراب
عصر انحصار شب ، عصر قحط آفتاب
پوزه بند هالیوود ،در کف آونجلیزم
انفجار چشم ها در شیوع هیپنوتیزم
بایکوت جنازه ها ، در رسانه خاخام
گینس شکنجه ها ، دومینوی قتل عام
قتل عام کودکان ، با مدال افتخار
زندگی وتو شده ، در هزارها مزار
می تپد دلم برای لحظه قیام
عاشق نبرد با صهیونیستهام
دولت کاریکاتور ، با کابینه فساد
استتار عقل کم ، پشت ثروت زیاد
کشتن صدای قدس، در سونامی سکوت
باز شهرک جدید ، باز تار عنکبوت
می تپد دلم برای لحظه قیام
عاشق نبرد با صهیونیستهام
ایمان طرفه دیگر شاعر بود که شعری به زنان محجبه محور مقاومت به فارسی خواند و در ادامه شعر دیگری نیز به عربی تقدیم حاضران کرد.
افسانهها نشنیده میگیرد پریها را
هر بار لبنانی ببنیدی روسریها را
رقص عبای مشکیات با ساحل و دریا
بخشیده سبکی نو نوای بندریها
بازار راکد میشود تا جلوه بفروشی
از کسب و کار انداختی اغوگریها را
تحریم را رد کن که عطر خندهات باید
صادر کند اردیبهشت قمصریها را
* مودب: جریانسازی باید امتداد یابد
علیمحمد مودب مدیرعامل مؤسسه شهرستان ادب نیز در این مراسم اظهار داشت: خوشحالم شاهد برگزاری یکی دیگر از نشستهای شعر مقاومت در مؤسسه هستیم. پیش از این برای نیجریه، یمن و شبهای شعری برپا شد و امروز برای تهران بیروت شب شعر مقاومت برگزار میشود و شب شعر خوبی برای شعر ایران و مقاومت لبنان خواهد بود.امیدوارم در این شبها بتوانیم با امکانات بهتر و جمعیت بیشتر آن را برپا کنیم تا جریان اصلی شعر مقاومت زنده بماند.
به گفته مودب، وضعیت پیچیدهای را در یمن، لبنان و فلسطین شاهد هستیم و از سوی دیگر صحنه جدی درگیری از یک سو مستضعفین واز سوی دیگر استکبار بوده است اما به تناسب آن باید در شعر پویا باشیم و این محافل را پربارتر برگزار کنیم تا جریان سازی امتداد یابد.
وی در ادامه شعری که در جریان جنگ 33 روزه برای سیدحسن نصرالله سروده بود، خواند.
کیست این صاعقه رشید ؟
که چون ذوالفقار علی ایستاده
برفراز دریاهای مشوش نفت و کوههای خام چربی
و در شبهای مضطرب " تل آویو" و "حیفا"
می سوزاند دماغ موشکهای ضد موشک آمریکایی را
کیست این نخل افراشته
در مزرعه کدوهای ژنتیک؟
این نخل خشمگین
-در وسط این رقاص خانه که
جزیره مصنوعی می سازند در دریایش
برای همخوابگی"مایکل جکسون" و "شازده کوچولو "ها –
در اصطبل این همه میش، کیست این شیر ژیان؟
میان این همه نی ،چه غریب افتاده این شمشیر؟
کیست این پرچم فتح در چرخاچرخ این همه دشداشه ؟
در محاصره این همه امیر اخته
کیست این سردار تنها ؟
جنوب تشنه بود و سیب تشنه
مدیترانه تشنه بود و بیروت تشنه
خداوند به ما و قاتلان "حسین" فرصتی دوباره داد
دستهای بریده عباس را از شریعه گرفت
و بر شانه های تو به یاری ما فرستاد
تو را "نصر الله" می نامیم
وپس از نام تو ایمان داریم به" فتحی قریب"
ایمان داریم به قلب تو
که عبای جدت را بر دوش می اندازی
و فریاد می زنی"الله اکبر"
با میراثی از مهربانی "فاطمه" و قهر "حیدر کرار"
خداوند به ما فرصتی دوباره داد
تا در جنوب زنده شویم
در سیب هایی که سرخ رو می شوند
هنگامی که "سیا " شرق را رنگ می کند
و سارس ،عروسک فروشهای چینی را زرد
ما در جنوب زنده شده ایم
زیرا تو در جنوب زنده ای
و خون همه شهیدان تاریخ
در رگهای تو با خون "حسین" می آمیزد
ما در جنوب زنده شده ایم
و فریاد می زنیم "زنده باد نصر الله "
هنگامی که فیفا به مشکل همزمانی جام جهانی نوزدهم
با جنگ جهانی سوم می اندیشد
و آمریکا آماده برگزاری چهار جنگ جهانی در هر سال است
"زنده باد نصر الله "
که فریاد می زند تا مدیترانه تکانی به خود بدهد
حلقه های رقص عربی را رها کند
با خاک پای شهیدان تیمم کند
و نمازش را بخواند
آن گاه قربه الی الله، ناوهای اسرائیلی را فرو برد
"زنده باد نصر الله "
که فریاد می زند"الله اکبر"
تا کودکان ما توفان را یاد بگیرند
و تلویزیونهای ما پخش مستقیم شوت شدن کره زمین را
سمانه خلفزاده یک شعر به فارسی و شعر دیگرش را به عربی خواند.
به روی نیزه های خون چکان تا دید سرها را
مزین کرد با خون شهیدان بال و پرها را
عصای معجزه ای کاش بود و لحظه ای زینب
از آن سیلاب خون رد میشد و موج خطرها را.....
اگر چه قلبها در شعله گاه خیمه ها میسوخت
ولی خاموش کرد آن روز با اشکش شرر ها را
زمان خطبه خواندن سوره ی زلزال بر لب داشت
که ویران کرد کاخ صاحبان سیم و زرها را
تمام واژه هایش را خلیلانه به میدان برد
همه دیدند آنجا جنگ بت ها و تبر ها را
چنان در اربعین از شام تا کرب و بلا امد
که لبریز از محرم کرد بعد از آن صفرها را
به میدان شهادت با نگاهی غرق زیبایی
به رسم او فرستادند مادرها پسرها را
فرستادند تا عصیان آتش را سپر باشند
همان آتش که میسوزاند با هم خشک و ترها را
بگو راوی بگو از اوج رویای سبک بالان
بگو بیدار کن از خواب سنگین کور و کر ها را
ببین دنیا به دور گنبد خورشید شام امروز
قمرها را قمرها را قمرها را قمر ها را
سری روی زمین در سرزمین عشق جا مانده
گرفته این خبر این روزها راس خبرها را
اذان از گنبد و گلدسته اش وقتی که می آید
چه زیبا میکند در شام ظلمانی سحرها را
نماز او نشسته پایداری کرد آن شب که
به روی نیزه های خون چکان میدید سرها را
* فیض: این روزها بسیاری میپرسند ما در لبنان و سوریه چه کار داریم!
در ادامه این مراسم ناصر فیض درباره اینکه بسیاری میپرسند ما در لبنان و سوریه چه میکنیم، گفت: این روزها بسیاری میپرسند ما در لبنان و سوریه چه کار داریم چرا به مردم داخل کشورمان توجه نمیکنیم. باید بگویم در تمام دنیا اتفاقات سیاسی و اجتماعی به یکدیگر مرتبط هستند و تا آخر نیز اینگونه خواهد بود و تمام مناسبات جهان به هم مرتبط است.
وی با بیان اینکه این مناسبات بر یکدیگر تاثیرگذار نیز هست، توضیح داد: این اتفاقی است که نمیتوان به آن نگاه مستقل داشت؛ به لحاظ کمیت لبنان و اسرائیل هر دو عظیم و با وسعت نیستند اما میتوانند تمام مناسبات جهان را به هم بزنند و اصلیترین علت هم، مقاومت است.
فیض توضیح داد: هر جا اگر فقط کشوری به جنگیدن فکر کند، شکست خواهد خورد در جایی که جنگ و زندگی در کنار هم روی میدهد منجر به شکست نمیشود و در لبنان یا سایر نقاط که در آنها حرف از مقاومت میزنیم یک علت آن این است که در این مناطق زندگی به علاوه جنگ معنی دارد، بنابراین اسرائیل با جمعیتی طرف است که از آن وحشت دارد.
مدیردفتر طنز حوزه هنری ضمن اشاره به این مطلب که تنها کشوری که در جهان ادعای استقلال کرده و بدون وابستگی به استقلال خود ادامه میدهد ایران است،گفت: معمولا در هر جای دنیا هر کشوری که ادعای استقلال کرده به قدرتهای سیاسی بزرگ وابسته بوده است یا جزو بلوک شرق یا غرب بوده است و به نحوی وابسته. قطعا قدرتهای بزرگ به کشوری چون ما اجازه نمیدهند به آنچه میخواهیم برسیم اما ما دیدیم که ملت ایران 8 سال دفاع مقدس را چگونه گذراند و پس از آن با تحریمها چه کرد.
وی با بیان اینکه اگر امروز آنها برجام را کنار میگذارند فردا حقوق بشر را علم میکنند و یا دخالت ایران در سایر کشورها را مطرح میکنند، گفت: حتی اگر ما باز هم سر برجام مذاکره کنیم و عقب بنشینیم آنها باز ادعای دیگری میکنند. آنها نمیخواهند ما کشور مستقل باشیم اما ما با مقاومت ملت ایران نشان دادیم آنها در نیل به اهداف خود ناکام خواهند ماند.
فیض در پایان سخنان خود به کتاب «5 دوست کمبریجی من» اشاره کرد و گفت: افرادی که اینگونه مناسبات را نمیدانند حتما این کتاب را بخوانند. با مطالعه آن متوجه خواهند شد پشت پرده ماجرا چیزهایی است که معادلات را عوض میکند ما به اعتباری که از اعتقادات اخذ کردهایم باید روی آنها حساب باز کنیم.
احمدحسن الخجیری از کشور بحرین شعری را به مردم فلسطین تقدیم کرد.
* رضوانی: مقاومت مردم مظلوم سوریه مغفول مانده است
محسن رضوانی شاعر، پژوهشگر، نویسنده و طنزپرداز شعر کوتاهی را به سیدحسن نصرالله تقدیم کرد و در ادامه گفت:حدود 8 سالی است از جنگ با مردم سوریه توسط تکفیریها میگذرد.طی این مدت شبهای شعری بسیاری درباره شهدای فاطمیون، زینبیون و مدافعان حرم برگزار شده است اما کسی برای ملت سوریه که طی این 8 سال مقاومت و تحمل سختی کرد و از سوی دشمنان مقاومت تحت حملات وحشیانه بود، نه شعری سرود و نه به آنها توجه کرد و این مسئله مغفول مانده است اما جا دارد به ملت مظلوم سوریه پرداخته شود.
* مطیعی: شعر گفتن برای انجمن ادبیات با جبهه مقاومت متمایز است
سخنران اصلی این مراسم میثم مطیعی از مداحان کشورمان بود که در دو بخش فارسی و عربی به ایراد سخن پرداخت.
میثم مطیعی بیان کرد: شعرایی که امروز در این نشست حضور دارند چه ایرانی و چه عربزبان سالهاست از برکات مؤسسه شهرستان ادب بهرهمند میشوند.
وی گفت: پیش از تاسیس شهرستان ادب با مهدی سیار در سال 81 وارد دانشگاه امام صادق شدم. سال 84 به ایشان گفتم نمیخواهی برای اهل بیت شعر بگویی او هم اجابت کرد و در همان سال در مجلس شهادت امام صادق اولین شعر خود را سرود و در ادامه شاعرانی چون میلاد عرفانپور، محسن رضوانی، علیمحمد مودب، صنوبری و... و شاعرانی در لبنان همانند نورعاملی و شاعران دیگری از بحرین و الجزایر و یمن و ... کمک کردند تا اشعاری به فارسی و عربی سروده شد.
وی ضمن تبریک میلاد کریم اهل بیت (ع) گفت: برخی آغاز فرهنگ مقاومت را جریان فلسطین میدانند درحالی که در هنر و ادب این مسئله به زمان اهل بیت برمیگردد و امروز در روزگار ما جریان مقاومت با فلسطین شکل دیگری یافته است.
این مداح کشورمان با بیان اینکه هر کجا بیگانهای در صدد تسخیر فکر و سرزمینی بوده در برابر آن دفاع و مقاومت ایجاد شده، گفت: این مسئله سیاسی نیست بلکه عقلی است؛ وقتی انسان منافع خود را در خطر ببیند مقاومت میکند و آیات بسیاری نیز در قرآن کریم درباره صبر،جهاد و قتال آمده است.
وی در ادامه با بیان اینکه ما سرباز مکتب رهبر هستیم و سعی میکنیم فرمایشات ایشان را اجرایی کنیم، درباره مداحی هم گفت: جریان مداحی در این مکتب جریان مداحی اسلام ناب محمدی است که یکی از بخشهای آن مداحی سیاسی و انقلابی است، مداحی موضع دارد و در برابر حوادث روز مواردی را صراحتا اعلام کرد. هر چند بدون کمک شاعران همراه، قابلیت تحقق ندارد. شاعرانی که ایده را در لباس لفظ و هنر عرضه میکنند.
مطیعی به دیدار اخیر خود با رهبر انقلاب اشاره کرد و با بیان اینکه گزارشی از سفر به لبنان و سوریه طی 20 دقیقه خدمت معظمله عرض کردم، گفت: ایشان نگاه تربیتی به مداحی و ورود مداحی به اسلام ناب را صد در صد تائید کردند و توصیههایی پیرامون مسئله لبنان داشتند.
این مداح کشورمان ضمن اشاره به اینکه فرهنگ مقاومت در موسیقی، شعر، مداحی و.. اثر داشته، خاطرنشان کرد: شعر مقاومت باید برای جبهه مقاومت کارا و مفید باشد. شاعر باید انس میدانی با جبهه و خط مقاومت داشته باشد. شاعری که اربعین به پیادهروی نرفته باشد نمیتواند درباره المانهای آن حرف بزند بنابراین شاعر خط مقاومت نیز باید با جبهه انس داشته تا بتواند نام خود را شاعر مجاهد بنامد.
مطیعی با اشاره به سفر اخیر خود با جمعی از شاعران ادب لبنان، گفت: ما در این سفر مهمان گروههای مقاومت بودیم چرا که شاعر تا این ساحتها را لمس نکند نمیتواند بیتی بسراید. ما نیز برای اشعارمان ساعتها جلسه برگزار میکنیم. از تحلیلگران سیاسی و کارشناسان حوزه ادبیات استفاده میکنیم و این تازه ابتدای قصه است. ما با شاعران بحث میکنیم، اشعار سروده شده بارها رفته و برمیگردد. و با زحمتی بسیار شعر به نقطه پایانی میرسد و اگر اخلاص نباشد همین شعر هم پخش نمیشود، بنابراین برای شعر حماسی لازم است وقت گذاشته شود.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) با تاکید بر اینکه شعر گفتن برای انجمن ادبیات با جبهه مقاومت متمایز است، گفت: شاعر مقاومت باید از سیره اهل بیت ما به ازا پیدا کند وقتی اشعار خوب در این جلسات خوانده میشود برد پیدا میکند و در واقع هنر شاعر با صدای مداح مرزها را درمینوردد. من همیشه هم گفتهام که مداح اهل بیت هستم.
مطیعی در بخش دیگری از سخنانش مطرح کرد: شاعر باید یک دوره از تاریخ اهل بیت را بداند و بخواند حتی اگر بخواهد شعر عاشقانه بگوید. چراکه در فرازهای اهل بیت (ع) نکات مهمی وجود دارد. حتی فرازهایی روحیه شجاعت در جبهه را بالا میبرد و ماندگاریاش را بیشتر میکند.
حسین الحاییک شعری درباره مقاومت لبنان و در ادامه نورعاملی از مبارزان جبهه جهاد و مقاومت شعری دیگر خواند.
عادل یونس در این مراسم از شاعران دیگری بود که به عربی شعر خواند و در ادامه از مجموعه شعر «چاپ بیروت» سرودههای علی داودی رونمایی شد.
کتاب «چاپ بیروت» تازهترین مجموعه شعر علی داودی است که امسال در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شد. این کتاب نگاههای علی داودی از بیروت و سرزمین لبنان را شامل میشود و دارای مضامین مقاومت است.
* داوودی: «چاپ بیروت» این کتاب عاشقانه نیست بلکه دارای تعبیر زندگی است
داودی در این زمینه گفت: لبنان و تصویری که ما از آن داریم عموما شامل کشوری است که درگیر جنگ است اما آنچه کمتر مدنظر قرار میگیرد این است که زندگی در آنجا جاری و زنده است. وقتی نگاه میکنیم بخش شهرکهای صهیونیستها و سمت دیگر کودکان در حال بازی هستند. شاید در بسیاری نقاط از شنیدن کلمه اسرائیل واهمه داشته باشند اما خانوادههای لبنانی با قوت در حال زندگی هستند. این کتاب عاشقانه نیست بلکه دارای تعبیر زندگی است.
عبدالرحیم سعیدیراد از شاعران کشورمان آخرین سخنران این مراسم بود که در آن اظهار داشت: سال 1385 سفری به سوریه و لبنان داشتم. در این سفر چند نفر از دوستان شاعر همراهم بودند. سفری بسیار خاطرهانگیز بود. حسی به من داست داد که پیش خودم گفتم ای کاش این بازدید در دوران جوانیام رخ داده بود و من در اینجا در کنار بچههای مقاومت میایستادم. در این سفر با نزدیکان سیدحسن نصرالله صحبت کردیم. ایشان هم خاطراتی از مجاهدت و مظلومیت بچههای حزبالله لبنان تعریف کردند.
سعیدیراد در ادامه با بیان اینکه در آن سفر ما شب شعری بین شعرای فارسی و فلسطینی داشتیم، گفت: ما 7 نفر درباره مقاومت فلسطین شعر خواندیم و آنها برای ما عاشقانه خواندند، از این رو همیشه نام بیروت را که میشنوم حس مجاهدت و جنگیدن درون من ریشه میزند و آنچه ما را به هم وصل میکند امام حسین (ع) است.
او در ادامه اینگونه خواند:
قصیدۀ آتش
هنوز میچکد از چشم آسمان آتش
زمین و هر چه در آن میکشد فغان آتش
صدای طبل عزا بین کوچه میپیچد
دوباره سنج و دهل بسته بر دهان آتش
صدای شیون شمشیر میرسد برگوش
میان معرکه برپاست بیگمان آتش
فغان و آه بلند است و العطش جاری
به جان خسته دلان بانگ: الامان آتش!
کنار علقمه افتاده دست ساقی مست
کنار خیمه ولی، آه، ارغوان، آتش
چقدر شکوه کند رود، با لبی تشنه
چقدر گریه کند مشک بی زبان آتش
گلوی کودک شش ماههای غزلخوان شد
دمی که تیر، به خون خفت و شد کمان آتش
کسی ندیده چنین رسم میهمانداری
کسی نداده چنین دست میهمان آتش
چه شعلهها که به پاهای کودکان پیچید
چه زخمها که چنین میزند به جان آتش
چه کرده شمر به گودال قتلگاه مگر
که ناگهان شده دلهای شیعیان آتش
مگر چه آمده بر نعشهای در گودال
که شعله میکشد از عمق استخوان آتش
صدای نالهای از عرش میرسد برگوش
رسیده است مگر تا به کهکشان آتش؟
گمان مبر که در آن سرخی غروب و عطش
رسیده است به پایان داستان آتش
چهها گذشت بر آن کاروان نمیدانم!
گذشته است گمانم ز هفت خوان آتش
چهها گذشت به بانوی صبر و بی تابی
دمی که داشت به لب چوب خیزران آتش
به پاست خطبۀ آتش میان کاخ یزید
تمام شام بلا سوخت از همان آتش