به گزارش مشرق، چند وقتی است ثبت‌نام مدارس آغاز شده است و خانواده‌ها این روزها حسابی درگیر مسائل و مشکلات خاص ثبت‌نام دانش‌آموزان هستند به ویژه اگر قرار باشد از دوره‌ای به دوره تحصیلی دیگر بروند و سختترین جمله پس از دوندگی‌های بسیار برای ثبت‌نام در مدرسه شنیدن جمله "جا نداریم" یا " در محدوده قرار ندارید" است.
بیشترین حجم مراجعه‌کنندگان ستادهای ثبت‌نام آموزش‌وپرورش را خانواده‌هایی تشکیل می‌دهند که می‌خواهند فرزندشان در مدرسه‌ای که آنها انتخاب کرده‌اند ثبت‌نام شود و گاه این انتخاب، مدرسه‌ای خارج از محدوده زندگی و گاه اتفاقا مدرسه‌ای در مجاورت خانه است اما در محدوده‌بندی‌های تعیین شده از سوی آموزش‌وپرورش همیشه این محاسبات خانواده‌ها صحیح نیست و آنها باید در مدرسه‌ای که از سوی آموزش‌وپرورش تعیین می‌شود، ثبت‌نام کنند.
بیشتر بخوانید:
جزئیات ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع در مدارس
از سوی دیگر برخی مدارس در فصل ثبت‌نام تقاضای دریافت پول از خانواده‌ها می‌کنند این در شرایطی است که طبق دستورالعمل‌های آموزش‌وپرورش، دریافت پول هنگام ثبت‌نام تخلف است.
مدارس دیگر هم که در فصل ثبت‌نام اقدام به دریافت پول نمی‌کنند، پس از آغاز سال تحصیلی و تشکیل انجمن اولیا و مربیان شهریه‌ای را برای مدرسه تعیین می‌کنند که تمام خانواده‌ها ملزم به پرداخت آن هستند این در شرایطی است که هیچ گزارشی از نحوه هزینه‌کرد این پول‌ها به خانواده‌ها ارائه نمی‌شود و در همین باره منصور مجاوری مشاور وزیر آموزش‌وپرورش از درآمد 10 هزار میلیارد تومانی مدارس دولتی از محل کمکهای مالی خانواده‌ها خبر داده است.
حالا همزمان با فصل ثبت‌نام دانش‌آموزان، آموزش‌وپرورش دستورالعمل اجرایی تشکیل ستادهای نظارت بر حقوق والدین و دانش‌آموزان را ابلاغ کرده است تا بر فرآیند ثبت‌نام نظارت بیشتری اعمال و با تخلفات احتمالی برخورد قاطع شود.
اگرچه فرآیند ثبت‌نام دانش‌آموزان مدتی است آغاز شده و بسیاری از خانواده‌ها ضمن مواجهه با مشکلات مختلف از الزام به دریافت کدرهگیری و عدم ثبت‌نام در مدرسه محدوده زندگی تا دریافت شهریه توسط مدارس دولتی و بی‌توجهی ستادهای ثبت‌نام به مشکلات سرانجام فرزندان خود را در مدارس ثبت‌نام کردند و حالا این دستورالعمل دیرهنگام ابلاغ شده است اما حتی ابلاغ دیرهنگام آن می‌تواند بسیاری از مشکلات مردم در فصل ثبت‌نام را حل کند به شرط آنکه مناطق آموزش‌وپرورش باز هم بی‌توجه به بخشنامه‌های وزارتخانه ساز خود را نزنند.
در دستور العمل اجرایی تشکیل ستادهای نظارت بر حقوق والدین و دانش‌آموزان آمده است:
شرایط اقتصادی جامعه از یک طرف و لزوم رعایت حقوق شهروندان از طرف دیگر نظارت بیشتر بر فرآیند ثبت‌نام را ضروری می‌کند و باید با نظارت فعال و هوشمندانه از هرگونه اقدامی که باعث تضعیف حقوق والدین و دانش‌آموزان شده و بدبینی و بی‌اعتمادی مردم به نظام آموزشی را ایجاد یا گسترش می‌دهد، جلوگیری کرد.
با توجه به اهمیت موضوع لازم است با متخلفین از قوانین، آیین نامه‌ها و مقررات و نیز مفاد این دستورالعمل برخورد و نتیجه اقدام را در سامانه معین شده درج کرد. به منظور ایجاد رویه واحد و فراگیر در فعالیت ستادهای نظارت بر حقوق والدین و دانش آموزان ستادهای نظارت استانی تشکیل و با توجه به مفاد این دستورالعمل در موضوع ثبت‌نام و در ارتباط با انواع مدارس علاوه بر رعایت قوانین و آیین نامه‌ها در جلب مشارکت مالی، مقررات و موارد قانونی را وجه همت خود قرار خواهند داد.
تأکید این دستورالعمل نظارت بر ممنوعیت جلب مشارکت مالی در فصل ثبت نام است.
هدف ستادهای نظارت بر حقوق والدین و دانش آموزان تأمین و رعایت حقوق والدین و دانش‌آموزان در فرآیند ثبت‌نام سال تحصیلی 97-98 است.
* مأموریت ستاد
برنامه‌ریزی و ساماندهی جهت نظارت و بازرسی از فرآیند ثبت‌نام، به کارگیری سازوکارهای تسهیل و تضمین‌کننده اجرای صحیح قوانین و مقررات ثبت‌نام، به کارگیری روش‌های کنترلی مناسب برای محدودیت اخذ وجه در فصل ثبت‌نام مدارس و رعایت قوانین و مقررات، شناسایی، تحلیل و رفع نارسایی‌ها و مشکلات فراروی دانش‌آموزان و مدارس در فرآیند ثبت نام از طریق شناسایی و به کار بستن راه حل‌های موثر.
اعضای ستاد عبارتند از : مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات، معاون آموزش متوسطه، معاون آموزش ابتدایی، معاون پرورشی و فرهنگی، رئیس مرکز حراست، رئیس سازمان مدارس غیردولتی، معاون حقوقی و امور مجلس، رئیس مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و فناوری اطلاعات، رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی، مشاور وزیر و بازرس ویژه وزیر.
* وظایف ستاد مرکزی و ستادهای استانی
ستادهای نظارت بر رعایت حقوق والدین و فرزندان در موضوع ثبت‌نام می‌توانند در سطوح استانی در قالب ستادهای ثبت نام تکالیف مقرر در این دستورالعمل را انجام دهند و مسئولیت ستاد نظارت و محل دبیرخانه ستاد با اداره کل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش است.
* وظایف نظارتی و سازماندهی گروه‌های نظارت
نظارت و بازرسی میدانی از مناطق آموزشی و مدارس تابعه استان در بازه‌های زمانی مشخص به صورت گسترده و چشمگیر در تیرماه 97 با تسهیل فرآیند ثبت‌نام، رفع موانع و صحت اجرایی قوانین و مقررات.
سازماندهی گروه‌های نظارتی با استفاده از حداکثر ظرفیت‌های استانی و منطقه‌ای جهت نظارت گسترده و موثر. برنامه‌ریزی و سازماندهی به منظور اعمال نظارت و بازرسی مستمر میدانی از فرآیند ثبت‌نام مناطق و مدارس در طول دوره تابستان با هدف رفع تنگناها و نارسایی‌های پیش رو در جهت اجرای صحیح قوانین.
انجام مصاحبه‌های مستمر و ارائه گزارشهای مرتبط با ثبت‌نام در موضوعات ذیل:
آگاهی شهروندان در زمینه حقوق خود در موضوع ثبت‌نام. شناخت و آگاهی شهروندان از فرآیند ثبت‌نام در مدارس دولتی و خاص همچنین تدارک محتوای برنامه تولیدی برای مدیران مدارس، آمادگی‌های لازم برای ثبت‌نام در مدارس متوسطه، مقررات ثبت‌نام و آیین نامه‌های مربوط در مدارس، اقدامات نظارتی و رعایت حقوق شهروندان و ثبت‌نام مدارس غیردولتی.
* حیطه‌های نظارت بر مشارکت مالی مدارس
به منظور رفع هرگونه ابهام در زمینه کیفیت مشارکت از سوی خانواده‌ها در زمینه مالی ضوابط ذیل ملاک عمل است:
الف- مجاز به جلب مشارکت با توجه به مقررات و ضوابط در فصل ثبت‌نام:
مدارس غیردولتی: دریافت وجه صرفا برابر شهریه مصوب مجاز است و عدم نصب پوستر و تعیین مبلغ مجاز در محل ثبت‌نام تخلف است و شورای نظارت استان موظف است پرونده متخلفان را در نخستین جسه شورای نظارت و حداکثر 15 روز بعد از تشکیل پرونده رسیدگی کند و علاوه بر الزام به استرداد وجوه دریافتی مازاد گزارش پرونده های رسیدگی شده را به ستاد مرکزی ارسال کند.
مدارس استعدادهای درخشان و شاهد: دریافت وجه بابت ارائه خدمات آموزشی، پرورشی و فوق برنامه در مدارس شاهد با رعایت ضوابط مندرج در دستورالعمل‌ها مجاز است.
در مدارس استعدادهای درخشان مبلغ حق الثبت 50 درصد شهریه مدارس غیردولتی همان منطقه و با رعایت سایر مقررات تعیین شده صورت می‌گیرد. دریافت بیش از نقص مقررات محسوب می‌شود و نظارت ویژه مدیران کل و روسای مناطق را ضروری می‌کند.
در مدارس استعدادهای درخشان دریافت وجه بابت کلاس‌های اختیاری فوق برنامه با رعایت سایر قوانین صورت می‌گیرد و دریافت وجه بیش از مبلغ مقرر تخلف محسوب و لازم است مدیران استانها و مدارس نسبت به رعایت آن در سطح مناطق نظارت کرده و از وقوع تخلف و تضییع حقوق مردم جلوگیری کند.
جهت آگاهی مردم لازم است در مدارس و محل‌های ثبت‌نام همچنین در ستادهای منطقه‌ای و استانی مبالغ تعیین شده قابل دریافت از طریق اعلامیه عمومی و نصب در محل ثبت‌نام به اطلاع عموم رسانده شود و عدم شفافیت در این موضوع تخلف است.
ب: غیرمجاز به جلب مشارکت مالی در فصل ثبت نام
مدارس دولتی عادی: اگرچه مشارکت داوطلبانه مردم در نظام آموزشی نه تنها مجاز بلکه پسندیده است و مشارکت آنها برای تأمین بخشی از نیازهای آموزشی و کیفیت بخشی به فعالیت مدارس امری مطلوب تلقی می‌شود اما به جهت پرهیز از آسیب‌دیدن اعتماد عمومی به آموزش و پرورش و از بین بردن زمینه‌های تخلف معدودی از مدارس که فاقد مهارت کافی برای توجیه و متقاعد سازی مدارس هستند در فصل ثبت‌نام دریافت هرگونه وجه به غیر از وجه بیمه و کتاب مجاز نیست و بی توجهی به آن تخلف از مقررات تلقی شده و برهمین اساس مناطق و استانها مکلفند در صورت مواجهه با موضوع در جریان نظارت و بازرسی، گزارشهای مردمی یا شکوایه خانواده‌ها بی‌هیچ گونه اغماضی پرونده متخلفان را به هیئت‌های تخلف اداری ارسال و در صورت تکرار با هماهنگی مدیرکل استان با رعایت مقررات نسبت به تعلیق ابلاغ متخلف اقدام کنند.
مدارس نمونه دولتی: معاونت متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش مرجع تعیین کیفیت مشارکت‌های مالی در این حوزه است و مدیران کل استانها مسئول اجرای صحیح مفاد این دستورالعمل هستند. مشارکت مالی بابت کلاس‌های فوق برنامه بعد از آغاز سال تحصیلی و تشکیل شوراهای قانونی و با رعایت مقررات مجاز است.
مدارس هیئت امنایی: مدارس دولتی که به شیوه مدیریت هیئت امنایی اداره می‌شوند با توجه به ضوابط معینی امکان دریافت کمکهای مالی تحت عنوان خدمات آموزشی و پرورشی فوق برنامه را فراهم می‌آورد اما به منظور اتخاذ رویه‌ای واحد و پرهیز از غلبه رویکردهای مالی مشارکت خانواده‌ها بهره‌گیری از این ظرفیت را به بعد از آغاز سال تحصیلی موکول می‌کنند.
* مکانیزم‌های کنترل منع دریافت وجه در مدارس دولتی:
الف: دریافت هرگونه وجه نقد از دانش‌آموزان و اولیا ممنوع است.
ب: تعدد حساب در تمام مدارس دولتی کشور تخلف محسوب و به معنای نقص مقررات است از این جهت نظارت فعال مسئولان منطقه‌ای و استانی ضروری است.
ج: تغییر موجودی حساب مدارس که منشأ آن واریزی دانش‌آموزان و اولیا بابت ثبت‌نام یا کلاس‌های فوق‌برنامه (صرفا در فصل ثبت‌نام) باشد به معنای نقص مقررات تلقی می‌شود.
با توجه به فعال سازی حساب یکپارچه مدارس در سراسر کشور این امکان فراهم شده است تا تراکنش‌های مالی تنها حساب قانونی دولتی مدارس نزد بانک ملی به طور مستمر رصد و مورد بررسی قرار بگیرد. از این جهت امکان کنترل و نظارت مستمر سیستمی برای سطوح مختلف مدیریتی بدون بازرسی و نظارت میدانی وجود دارد و ستاد مرکزی نظارت به طور مستمر همپای مناطق و استانها منشأ واریزی‌ها به حساب مدارس را رصد و عملکرد استانها را در واکنش به موقع به تخلفات احتمالی ارزشیابی خواهد کرد.
د: با وجود امکان نظارت سیستمی استانها موظفند تیم‌های نظارتی خود را با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های نیروی انسانی جهت نظارت میدانی به کار بگیرند و گزارش آن را به طور مستمر ارسال کنند.