به گزارش مشرق، ابراهیم کارخانهای رئیس کمیته هستهای مجلس نهم بهمناسبت سومین سالروز امضای برنامه جامع اقدام مشترک، موسوم به برجام، میان جمهوری اسلامی ایران و گروه 5+1 و اظهار نظر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در این باره، طی یادداشتی 10 پرسش در این باره مطرح کرد.
بیشتر بخوانید:
چه کشورهایی از تحریم نفتی ایران سود خواهند برد؟
متن این یادداشت به این شرح است:
نظر به اینکه جناب آقای دکتر ظریف وزیر محترم امور خارجه، در سومین سالگرد برجام علی رغم ابهامات، اشکالات و خسارتهای فراوان، برجام را یک حماسه و پیروزی خواندند بر آن شدم جهت پاسخ به حقایق برجام در تاریخ از میان سوالات فراوان و گسترده فقط به 10 پرسش در این باره اکتفا کنم:
1.در حالیکه بر اساس بند های 7 و 13 ضمیمه 5 برجام طرفین متعهد شده اند در فاصله روز توافق تا روز اجرا 1394/7/23 لغایت 1394/10/23 کلیه موانع اداری و حقوقی لازم را از سر راه اجرایی شدن برجام بردارند و بر همین اساس جمهوری اسلامی ایران با برداشتن تمامی موانع کلیه تعهدات خود را یکجا تا تاریخ 26 دیماه 1394 عملیاتی کرد، متاسفانه طرفهای مقابل بدون آنکه موانع اصلی موجود را از سر راه اجرای برجام بردارند صرفاً به صدور 2 الی 3 بیانیه اکتفا کردند! و در فرصت سه ماهه که جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهدات خود را انجام داد هیچ اقدام عملی در جهت رفع موانع و مشکلات مالی و بانکی و معاملاتی موجود به عمل نیاوردند؛ حال سوال اینست چرا تیم مذاکرهکننده، باوجود تاکید و نظارت دقیق بر اجرای هرچه سریعتر تعهدات جمهوری اسلامی ایران، در حالی که طرف مقابل موانع موجود اداری و حقوقی اجرای برجام را از سر راه بر نداشته بود تن به اجرای عجولانه رسمی برجام داد و در پاسخ منتقدین دلسوز نظام مبنی بر تسریع طرف مقابل در اجرای تعهدات با طرح عناوین خم رنگرزی، عجول و ... به توجیه سهل انگاری و بدعهدی طرفهای مقابل پرداختند.!؟
2.در حالی که طرف آمریکایی به علت اینکه بخش اعظم تحریم ها بر اساس مصوبه کنگره اعمال شده و لغو آنها در اختیار دولت آمریکا نبوده است با طرح موضوع تعلیق های موقت 120 روزه و 180 روزه پایه تحریم ها را همچنان بر سر دولت و ملت ایران حفظ کردند؛ متأسفانه تیم مذاکرهکننده ایرانی علی رغم چهار مصوبه مهم مجلس از جمله قانون الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هسته ای ملت ایران در خصوص همزمانی لغو تحریمها و انجام تعهدات ایران و نیز قوانین مربوط به عدم اجرای پروتکل الحاقی و نظارتهای خارج از پادمانی را نادیده گرفتند و برخلاف نص صریح مصوبات مجلس شورای اسلامی عمل کردند؛ حال سوال اینست که چرا در حالی که طرف آمریکایی بر رعایت و اجرای قوانین مصوب کنگره اصرار ورزیدند، طرف مذاکره کننده ایرانی مصوبات مجلس شورای اسلامی را نادیده گرفتند و زیر بار تعهداتی رفتند که بر خلاف مصوبات مجلس شورای اسلامی بود؟ آیا اگر آنها مانند طرف آمریکایی بر رعایت مصوبات مجلس کشورشان اصرار می ورزیدند سرنوشت مذاکرات بهگونه دیگری رقم نمیخورد؟
3.در حالیکه FATF از سال 2010 جمهوری اسلامی ایران را در لیست سیاه تحریم ها قرار داده است چرا تیم مذاکره کننده علیرغم اطلاع از این مهم، در آن زمان که دست جمهوری اسلامی ایران پر بود از خواسته های طرف مقابل، به حل موضوع FATF که نهادی تحت نفوذ و سلطه آمریکاست اقدام نکرد و بلافاصله پس از اجرایی شدن برجام و خالی شدن دست جمهوری اسلامی ایران با پذیرش شروط 41 بندی برنامه اقدام که تعهدات خطرناکی را بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل میکند پیگیری جدی FATF را در دستور کار خود قرار داد؟ در حالیکه تهدیدات FATF ریسک معاملات دیگر کشورها را تحت تأثیر قرار میدهد، صرفاً توجه به رفع تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا در زمان مذاکرات و غفلت از این مهم در حالیکه هر دو به مثابه لبه های یک قیچی جمهوری اسلامی ایران را تحت فشار قرار می دهند چه توجیهی میتواند داشته باشد؟ و نیز در حالیکه بر طبق بندهای 7 و 13 ضمیمه 5 برجام طرفین می بایست تمام موانع اداری و حقوقی را از سر راه اجرایی شدن برجام بردارند آیا FATF یک مانع اصلی و بنیادی سر راه رفع تحریم های جمهوری اسلامی ایران نبوده است که نسبت به رفع آن در زمان مقتضی اقدام نشده است؟
4.در حالیکه امتیاز برجسته راکتور آب سنگین اراک استفاده از اورانیوم طبیعی به عنوان سوخت است که با حضور آب سنگین به عنوان خنک کننده و کند کننده محقق می گردد، با توجه به اینکه با تغییر نوع سوخت رآکتور از اورانیوم طبیعی به اورانیوم غنی شده عملاً آب سنگین ضرورت وجودی خود را از دست می دهد و بجای آن از آب سبک که به صرفه تر است استفاده میشود، آیا اصرار غیر واقعی بر حفظ ماهیت رآکتور آب سنگین اراک توجیهی برای فرار از فشار افکار عمومی مردم نبوده است؟
5. در حالیکه تمام تصمیمات کمیسیون مشترک 1+5 بر اساس اجماع اتخاذ می گردد چرا در حوزه دسترسی به اماکن اعلام نشده تنها 5 رای از 8 رای که معمولاً همواره حاصل است (آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و نماینده عالی اتحادیه اروپا) کفایت شده است، آیا اهمیت دسترسی به اماکن مهم نظامی و استراتژیک از دیگر موارد کمتر بوده است که تیم مذاکره کننده زیر بار آن رفته است ؟
6. در حالی که مواضع دو کشور روسیه و چین در برجام به جمهوری اسلامی ایران نزدیکتر است چرا در ارجاع موضوع شکواییه اعضا به شورای امنیت «استمرار لغو تحریم ها» به رای گذاشته می شود که بر اساس آن دو کشور روسیه و چین امکان استفاده از حق وتو به نفع جمهوری اسلامی ایران را نخواهند داشت، ولی آمریکا از این حق علیه جمهوری اسلامی ایران برخوردار است!؟
7. در حالیکه جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهدات خود را از قبل پیش پرداخت کرده است و جهت اثبات پایبندی شدیدترین و بی سابقه ترین نظارت های پیشرفته هسته ای جهان را پذیرفته است ، طرف مقابل نه اینکه هیچ گونه سازوکار نظارتی را بر اجرای تعهدات خود را نپذیرفته است، بلکه با مسکوت ماندن 30 روزه شکایت هر یک از طرفین در شورای امنیت، کلیه قطعنامههای شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران مجدداً برقرار می گردد و این بدان معناست که از جمهوری اسلامی حتی حق شکایت نیز سلب شده است. حال سوال این است در کدام آیین حل اختلاف چنین شرطی پذیرفته شده است که تیم مذاکره کننده زیر بار آن رفته است؟
8. علی رغم آنکه می بایست کلیه تحریم هایی که به بهانه های هستهای بر جمهوری اسلامی ایران اعمال گردیده است از جمله کلیه تحریمهای عرضه، فروش، تمامی اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوریهای موشکی و کلیه تسلیحات نظامی لغو شود؛ متاسفانه تیم مذاکره کننده علی رغم مخالفتهای روسیه و چین زیر بار محدودیت های 8 ساله و 5 ساله در تامین
اقلام فوق، زیر نظر شورای امنیت سازمان ملل متحد رفته است، حال سوال این است که چرا علی رغم مخالفت دو کشور روسیه و چین؛ تیم مذاکره کننده زیر بار چنین تعهدی رفته است که حتی این دو کشور نیز با اعمال آن مخالفت ورزیده اند؟
9. محدودیت خرید کالاهای با کاربرد دوگانه که به بهانه هستهای بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل گردیده است میبایست تماما لغو می گردید لیکن نه اینکه لغو نگردیده بلکه در فرآیندی پیچیده با کنترل و نظارت از مبداء تا مصرف کننده نهایی زیر نظر هیئتی چند جانبه متشکل از کارگروه خرید، کمیسیون مشترک و کمیته ویژه شورای امنیت، مراحل سخت و دشواری را بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل نموده است که بر همین اساس انگلیس توانست از خرید 900 تن کیک زرد از کشور قزاقستان جلوگیری کند. تیم مذاکره کننده می بایست پاسخ دهد چرا زیر بار چنین تعهد سخت و بی مبنایی رفته است که پیشرفت کشور را زیر ذره بین اراده دشمن قرار می دهد!
10. چرا علی رغم حل شدن موضوع PMD و اعمال سخت ترین، پیشرفتهترین و بیسابقهترین نظارت های هسته ای جهان بر فعالیتهای هسته ای جمهوری اسلامی ایران، تیم مذاکره کننده زیر بار دسترسی بر مواد و اماکن اعلام نشده که حد یقفی بر آن متصور نیست رفته است!؟ اگر معیار دسترسی به ندیده ها و بهانه های دشمن باشد می بایست چک سفید بازرسی نه تنها از دانشگاهها بلکه از هر جای ایران را به بازرسان آژانس داد، آیا چنین رویه ای امنیت کشور را هدف قرار نمیدهد؟ آیا در حالی که به گفته مذاکره کننده ارشد هسته ای، برجام در ICU بستری است بازدید بازرسان و جاسوسان آژانس از مراکز حساس چه پیامی به دشمن میدهد.!؟
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی توییتی بهمناسبت سومین سالگرد امضای برجام تصریح کرده بود که علیرغم اقدامات آمریکا، برجام همچنان در سومین سالگردش، بهعنوان پیروزی دیپلماسی چندجانبه باقی مانده است.
وزیر خارجه ایران در ادامه نوشته بود: در حالی که ما میدانستیم که ایالات متحده نمیتواند برای حفظ قولهایش مورد اعتماد قرار گیرد ـ همانطور که اکنون متحدان این کشور نیز دریافتهاند ـ برجام ثابت میکند که یکجانبهگرایی مسموم دولت ترامپ بهمعنای آن است که نمیتواند برای احترام به هیچ توافقی مورد اعتماد قرار گیرد.