مشرق - در کنار اشک ها و لبخندها، مدالهایی که کسب میشود یا نمیشود، ورزشکارانی که روی سکو میروند یا حذف میشوند، آنچه کمتر دیده میشود، مدیریت پشتصحنه کشورها برای حضور بازیهای آسیایی است. کمیتهملیالمپیک بهعنوان متولی اصلی شاید کار را بهخوبی انجام داده که یکی از پرتعدادترین کاروانهای ورزشی تاریخ ایران در بازیهای آسیایی را به جاکارتا فرستاده است؛ سعی کرده با توجه به مشکلات اقتصادی، از نظر تدارکات با حداقلهایی که دارد، کاروان بدون مشکل راهی این مسابقات شود. اما چیزی که بهنظر میرسد مغفول افتاده و باید مورد بررسی دقیق و کارشناسی وزارت ورزش،کمیتهملی المپیک و نهادهای مسئول دیگر قرار گیرد، ارزیابی عملکرد روسای فدراسیونهای ورزشی، سرپرست و مربیان تیمها، مخصوصا ارزشافزوده حضورشان در جاکارتا 2018 است. با پایان روز پنجم ، 4 مورد مشخص باعث آبروریزی ورزش ایران در جاکارتا شده است. یکی ماجرای حذف عجیب زهرا نعمتی، دستگیری یک رئیس فدراسیون و مشکلات اخلاقی یک بازیکن تیم فوتبال و باخت عجیب در برابر میانمار ، حذف دوچرخهسواران بهدلیل پارگی زنجیر و لاستیک دوچرخه، صحنههای بدی بود که بیش از هر نهادی، مسئولیت آن متوجه رئیس فدراسیون، سرپرست و مربیان این رشتههای ورزشی است. در ورزش ایران هیچگاه رخدادها و اتفاقات هرچند ناگوار که به منافع ملی ایران ضربه زده است بهصورت اصولی بررسی نشده است و طبق عادت و سنت همیشگی ، زیرخاک مصلحت اندیشیهایی که ریشهای نامعلوم دارد، دفن میشود.
مسئولیت زهرا نعمتی بودن
ماجرای زهرا نعمتی یکمورد خاص در مسابقات ورزشی جهان است. حضور یک معلول در مسابقاتی ویژه ورزشکاران سالم ، جدا از بحثهای فنی، از نظر روانشناسی ورزشی یک مورد منحصر بهفرد است. زهرا نعمتی اگر اولین نباشد اما ویژهترین است چه آنکه جدا از ورزش هم او فعالیتهای گسترده بینالمللی در زمینههای حقوق بشری مثل تحقق «کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت در سازمان ملل متحد» تلاش میکند. از این نظر او چهرهای بینالمللی هم است و به همین مورد توجه در دستگاههای ورزشی ایران بهعنوان یک نماد رسمی مطرح است.
دیر رسیدن زهرا نعمتی به مسابقه آن هم بهدلیل اشتباه اعلام کردن ساعت بازی برای او گرچه خودش و مربیاش به دلایلی مسئولیتش را برعهده گرفتهاند، اما چیزی از مسئولیتپذیری سرپرست تیم و رئیس فدراسیون کم نمیکند. رئیس فدراسیون خودش را پنهان میکند تا مورد سوال قرار نگیرد و مریم دباغ، نایبرئیس فدراسیون تیروکمان هم با تفاوتی به ایسنا گفته است: «پیش میآید! در تایم اشتباه کردیم.» پارک، مربی نعمتی میگوید:« من مقصرم و اشتباه کردم...» و زهرا نعمتی آن را رد میکند و خودش بهعنوان ورزشکار مسئولیتش را برعهده میگیرد. با این حال اینجا کسی نیست بهدرستی پاسخ دهد که ورزشکاری که ضعف حرکتی دارد، چطور باید خودش را به مسابقهای میرسانده که سرپرست ساعت بازی را اشتباه گفته است.
رئیس فدراسیونی دستگیر میشود و توهین میکند
خبرنگارانی که در بازیهای آسیایی حضور دارند داستانهای عجیبی از فدراسیون کبدی تعریف میکنند. برخی از آنها رسانهای شد و برخی هنوز در سطح روزنامهنگاران ورزشی مانده است. براساس پروتکلهای بازیهای آسیایی روسای فدراسیونهای ورزشی بهدلیل اینکه در کنار مسابقات اجلاس و جلساتی هم در حاشیه مسابقات دارند، بیرون از دهکده و عمدتا در هتلهایی ساکن هستند. بر اساس همین پروتکلها ورود و خروج مسئولان، ورزشکاران و خبرنگاران و... هرکدام از لاینهای مشخصی صورت میگیرد و میزان سطح دسترسی به محیطهای مسابقات روی آی دی کارت درج می شود. آقای رئیس فدراسیون کبدی اما بدون رعایت مقررات در دهکده ورزشکاران حضور بههم میرساند و پس از ذکر توضیحات واضح بر اساس روایت خبرگزاری مهر کار بهدرگیری و دستگیری هم میرسد. ماجرایی که گرچه ختم بهخیر میشود اما نشان میدهد، وقتی رئیس فدراسیون انضباط در مسابقات را رعایت نکند، از ورزشکار و مربیان چه انتظاری است.
آقای رئیس اصل مسئله را تایید میکند اما به روایت خودش همهچیز را تکذیب و آن را یک مشکل ساده عنوان میکند. اما این همه ماجراهای آقای عباس اورسجی نیست و به گزارش مهر او با توهین به بازیکنان و مربی تیمملی کبدی بانوان که اتفاقا قهرمان مسابقات هم شدند در جریان دیدار مقابل چینتایپه، نشان داد که میتواند بهعنوان نماد بیمسئولیتی برخی مدیران ورزش در مسابقات جاکارتا لقب گیرد.
در رشته دوچرخه سواری هم اتفاق بدی رخ داد که پیشتر هم ورزشکاران در مورد آن حرف زده بودند؛ مستهلک بودن وسائل ورزشی رکابزنان تیمملی مسئله بود که در دیدار صالحی امیری و سلطانیفر از اردوی تیمملی دوچرخه سواری گفته شد. رجبلو، رکابزن تیمملی در این دیدار نکتهای را گفت که در جاکارتا مانع اصلی رکابزنان برای حرکت بهسوی مدال بود: «بزرگترین مشکل ما بحث خرید تجهیزات و دوچرخههاست. قیمت کفش پای من چهار میلیون تومان بوده است که درحال حاضر 6 میلیون تومان شده است. تولید داخلی هم نداریم که بخواهیم از داخل کشور تهیه کنیم. تمنا داریم که ارزی به رکابزنان اختصاص داده شود تا بتوانیم تجهیزاتمان را بخریم. فدراسیون نمیتواند حمایت کند... .» سرمربی تیمملی هم روی این مسئله تاکید کرده بود و حالا پاره شدن زنجیر چرخِ فرانک پرتوآذر و ترکیدن تایرِ دوچرخه حسین زنجانیان نشان داد ،دردل ورزشکاران با مسئولان یک هشدار هم بوده است.
در میانه بازیهای آسیایی هستیم ؛ وزارت ورزش و کمیتهملی المپیک در تدارک نسبی اعزام کاروان خوب عمل کردهاند اما بیش از هر زمانی، باید یک ارزیابی دقیق و صحیح از عملکرد سرپرستی تیمها، ارزش افزوده حضور مدیران ورزش و روسای فدراسیونهای ورزشی و البته بررسی فنی ورزشکاران اعزامی در بازیهای آسیایی صورت گیرد.
* مصطفی شوقی (ورزشی نویس همشهری ورزشی)