ایده بزرگی است، چالش برانگیز و سخت ولی در عین حال جذاب و هیجان برانگیز. تا اندازه ای که شاید فکر کنیم روزی بتواند جام جهانی را هم تحت تاثیر قرار دهد.
قطعاً تلاش این بوده و هست که لیگ ملت ها به جذابیت این ورزش کمک کند. فوتبال ملی در طول حدود ۱۰ ماه از سال، زیرسایه فوتبال باشگاهی قرار دارد و حالا این تورنمنت می تواند یک اتفاق جالب و خوب تلقی شود. بیایید ببینیم این تورنمنت چرا و چگونه شکل گرفت!
حدود ۵ سال قبل بود که برخی مقامات اجرایی در یوفا، شامل جیانی اینفانتینو ایده لیگ ملت های اروپا را مطرح و مورد بررسی قرار دادند. برنامه این بود که بازه فیفا دی موجود در تقویم سالیانه فوتبال را با مسابقاتی جذاب پر کنند. برای حدود یک دهه است که تیم های اروپایی، در فیفا دی، یا مشغول مسابقات دوستانه بعضاً کسل کننده هستند یا در حال انجام بازی در مراحل مقدماتی. آلمان، لیختن اشتاین را خُرد می کرد و فرانسه، لوکزامبورگ را گلباران می کرد و کسی هم دیگر به چیزی توجه نمی کرد.
اما لیگ ملت های اروپا، بسیار جذاب تر و هیجان انگیزتر است. این لیگ، کشورها را به چهار دسته تقسیم بندی کرده است. آن هم بر اساس قدرتشان. در سطح اول، تیم های بزرگی حضور دارند و شاهد دیدارهای جذابی مثل فرانسه - آلمان، پرتغال - ایتالیا و انگلیس - کرواسی خواهیم بود. در پایین ترین سطح نیز شاهد رقابت نزدیک میان آذربایجان و جزایر فارو خواهیم بود. تیم هایی مثل بلاروس و لوکزامبورگ می توانند با هم رقابت کنند.
در ماه ژوئن سال آینده، چهار تیم برتر گروه های سطح اول، به مرحله حذفی راه پیدا خواهند کرد تا در پلی اف برنده اولین دوره رقابت های لیگ ملت های اروپا مشخص شود. اما این لیگ اهداف دیگری هم دارد. برگزاری این لیگ، به انتخاب برخی تیم های یورو ۲۰۲۰ کمک خواهد کرد و در عین حال تیم های سطوح پایین تر می توانند به رده بالاتر راه یابند و برعکس تیم های قعرنشین، به سطح پایین تر تنزل پیدا خواهند کرد.
هواداران قطعاً استقبال خواهند کرد و از این ایده خوشحال شده اند. دیده ایم که هواداران چه استقبالی از جام جهانی نشان می دهند. اما مشکل اینجاست که رقابت های جذاب و جدی در سطح ملی، آن قدری نیست که همیشه مورد توجه قرار گیرد. در واقع فقدان برگزاری بازی های رسمی در سطح ملی، بازی های ملی را تحت الشعاع رقابت های باشگاهی قرار داده است. برای مثال، اسپانیا و انگلیس از سال ۱۹۹۶، دیگر در یک رقابت رسمی در مقابل هم قرار نگرفته اند و حالا لیگ ملت های اروپا، این فرصت را فراهم آورده است.
لیگ ملت های اروپا، به معنای بازی های بیشتر نیست، بلکه به معنای بازی های بهتر است. اگر با موفقیت روبرو شود، قطعاً می تواند به قاره های دیگر هم گسترش یابد. فدراسیون های بزرگ قاره آسیا نیز چنین ایده ای را در سر می پرورانند. تصورش را بکنید، اگر هر قاره، لیگ مخصوص به خودش را داشته باشد، آن وقت هر دو سال یک بار می توان لیگ ملت های جهانی را با حضور هشت تیم برتر هر قاره برگزار کرد و این تورنمنت را جایگزین تورنمنت نه چندان جذاب و نه چندان هیجان برانگیز جام کنفدراسیون ها کرد.
اما مسئله اینجاست که چه کسی قرار است مالک لیگ ملت ها باشد؟ وقتی ایده لیگ ملت ها توسط یوفا مطرح شد، سران یوفا تصمیم گیرند این رقابت ها را در سطح قاره ای و بدون حضور فیفا برگزار کنند. اما حالا اینفانتینو در تلاش است تا این ایده را در سطح جهانی گسترش دهد و درآمدزایی کند. او مطمئن است که برگزاری این رقابت در سطح جهانی می تواند منبع درآمد خوبی برای فیفایی باشد که بعد از رسوایی های مالی در سالیان اخیر، با مشکلاتی در جذب اسپانسر و جلب سرمایه گذاران مواجه شده است. هر چه باشد، بهترین و بزرگترین منبع درآمد برای فیفا، جام جهانی است که آن هم هر ۴ سال یک بار برگزار می شود.
فعلاً گفته می شود مجموعه ای از سرمایه گذاران با سرمایه ای ۲۵ میلیارد دلاری آمادگی خود را به فیفا اعلام کرده اند تا در هر قاره، لیگ ملت ها شکل بگیرد. همراه با برگزاری لیگ ملت های جهانی هر دو سال یک بار. برنامه فیفا این است که هشت تیم حاضر در مرحله نهایی لیگ ملت های جهانی، هر یک ۳۷،۵ میلیون دلار تا ۷۵ میلیون دلار درآمدزایی کنند. این رقم زمانی جالب توجه می شود که بدانیم آلمان در جام کنفدراسیون های قبلی قهرمان شد و فقط ۴،۱ میلیون دلار نصیبش شد.
باید دید در نهایت این ایده تا چه اندازه می تواند گسترش یابد و جهانی شود.