به گزارش مشرق، یکی از ویژگی های جمعیتی کشور، جمعیت جوان آن است که میتواند به عنوان یک سرمایه مورد بررسی قرار گیرد، اما کوتاهی مسئولان درباره این جمعیت باعث شده ما با چالش های بسیار در این زمینه رو به رو هستیم؛ یعنی فرصت ها به دلیل بی تدبیری ها به تهدید بدل می شوند. موضوع اشتغال و ازدواج که به نوعی به هم گره خورده اند، از مسائل مبتلا به جوانان کشور است که اکنون به چالشی جدی بدل گشته است.

بیشتر بخوانید:

آمارهای ناگفته از طلاق در ایران

مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور با اشاره به اینکه سن ازدواج در مردان به بالای ۳۵ سال و در دختران به بالای ۳۰ سال رسیده است گفت: هم اکنون شاهد تاخیر در فرزندآوری زوجین هستیم.

علی اکبر محزون همچنین تاکید کرد: در سال ۹۴، ۶۸۵ هزار و ۳۵۲ مورد واقع ازدواج در کشور صورت گرفت که شاهد روند کاهش سالانه ازدواج هستیم. همچنین میانگین سن ازدواج در سال ۹۳، ۲۷.۱ بود که در سال ۹۴ به ۲۸.۵ سال برای آقایان رسیده است. همچنین میانگین سن ازدواج برای زنان در سال ۹۳، ۲۳.۵ بود که در سال ۹۴ به ۲۳.۸ رسیده است و شاهد آن هستیم که هر سال به میانگین سن ازدواج اضافه می‌شود.

مهمترین دلایل این امر را می توان در مسائل اقتصادی، نداشتن شغل مناسب و بالا بودن هزینه های ازدواج جست و جو کرد.

ازدواج جوانها را متوقف نکنید

یکی از موضوعات مورد تاکید مقام معظم رهبری، بحث ازدواج جوانان است. ایشان بارها و بارها بر این موضوع تاکید داشته اند.

مقام معظم رهبری در بیاناتی در مراسم عقد و نکات با تاکید بر جایگاه ازدواج و تشکیل خانواده فرمودند: این تشکیل خانواده را دستِ کم نگیرید. شاید من بتوانم بگویم یکی از گناهان کبیره ی تمدن غرب نسبت به بشریت، این است که ازدواج و تشکیل خانواده را در چشم مردم سبک و کوچک کرد. این تمدن، قضیه ی زن و شوهر را مثل لباس که عوض میکنند و مثل مغازه یی که با آن معامله میکنند و بعد برای کار دیگری آن را تبدیل میکنند به مغازه یی دیگر، رفتار کرد و این کار را با هر دو طرف - زن و مرد - انجام داد؛ یعنی در واقع احساسات و عواطف و غرایزی را که از زن و مرد زود برانگیخته میشود، به جان خانواده انداختند، که تا هر کدام از دیگری دلخوری یی پیدا کرد یا مانعی ایجاد شد و عیبی دید؛ یا چیز دیگری چشمش را گرفت، خانواده تهدید شود. اسلام اینگونه نیست؛ اسلام بشدت بنیان خانواده را مستحکم قرار داده و پایه های آن را قرص کرده و به آن سفارش کرده است؛ همچنانکه به اصل ازدواج و گزینش همسر خوب و صالح سفارش کرده، به حفظ این بنیان رصین و مستحکم و مبارک هم سفارش کرده است؛ این را حفظ کنید. اگر شما که دامادید و شما که عروسید، توانستید این پیوند خانوادگی و این پیوند دو نفره را - که انشاءاللَّه بعدها مثل درختی، شاخه درست میکند و میوه میدهد و ای بسا از شاخه های او صدها قلمه درست شود و یک جنگل به وجود بیاید.

برای نمونه دیگر، ایشان در جمع دانشجویان در سال ۹۴ فرمودند: مسئله‌ی ازدواج جوانها بود که خب، همه -پسر و دختر- مطمئنّاً علاقه‌مندند. من همین‌جا به توصیه‌ی این جوان عزیزی که از من خواستند به پدر و مادرها تذکّر بدهم، به پدرها و مادرها تذکّر میدهم؛ من خواهش میکنم و تقاضا میکنم از شماها که یک خرده امکانات ازدواج را آسان کنید. پدر و مادرها سخت‌گیری میکنند؛ هیچ سخت‌گیری لازم نیست. بله، یک مشکلات طبیعی وجود دارد -مسئله‌ی مسکن، مسئله‌ی شغل و از این مسائل- لکن «اِن یَکونوا فُقَرآءَ یُغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِه»؛(۴) خب، این قرآن است. ممکن است جوان، الان هم امکانات مالی مناسبی نداشته باشد، امّا ان‌شاءالله بعد از ازدواج خدای متعال گشایش میدهد. ازدواج جوانها را متوقّف نکنند؛ من خواهش میکنم که پدرها و مادرها به این مسئله توجّه کنند.

جمعیت ۱۰ میلیونی دختران و پسران در صف ازدواج

بر اساس سرشماری سال۹۵، ۴ میلیون و ۴۲۳ هزار و ۲۲۵ دختر مجرد در سن ازدواج (۱۵ تا ۲۹ سال) و ۵ میلیون و ۳۷۲ هزار و ۹۸۹ پسر در سن ازدواج (۲۰ تا ۳۴ سال) در کشور داریم.

با بررسی دیدگاه های کارشناسان عرصه ازدواج و فعالان حوزه جوانان مهمترین دلایل تاخیر در ازدواج را می توان به این شکل دسته بندی کرد: بیکاری پسران و نبود امکانات اقتصادی برای قبول مسئولیت در زندگی، نابرابری حقوق زن و مرد در قوانین ازدواج، تزلزل و نداشتن قدرت تصمیم گیری برای ازدواج، ناآگاهی کافی دختران و پسران در مورد مسئولیت های خود پس از ازدواج و فرزندآوری است.

ضمن اینکه داشتن موقعیت اقتصادی خوب یک معیار کلی برای پسران در ازدواج است لذا بالا رفتن سن ازدواج در آنان برای رسیدن به یک موقعیت شغلی و درآمد مناسب است که چندین سال به طول می انجامد.

احمد رحیمی، روانشناس به تشریح پدیده‌های اجتماعی و تاثیر آن بر دلایل افزایش سن ازدواج گفت: این را باید در نظر داشت که با آزادی اجتماعی و فضای تکنولوژی ارتباطات، افراد راحت تر به گفتگو می‌نشینند و میل به ازدواج کمتر شده است. دلایل زیست محیطی، روان شناختی، ضعف های شغلی، ناپایداری و تعدیل نیرو، عدم تناسب شغل با تجربه و تخصص فرد و همچنین عدم شناخت مهارت‌های زندگی از دلایل دیگر ازدواج نکردن یا طلاق است.

رحیمی بحث سن را نیز در افزایش طلاق دخیل دانست و گفت: ازدواج افراد در سنین پایین در جامعه شهری یک ازدواج پرخطر است به خصوص وقتی تفاوت سنی بین زوجین کمتر از یک سال باشد بر احتمال خطر طلاق می‌افزاید. همچنین در کنار همه اینها دخالت های خانواده ها و سطح سواد والدین می تواند واقعیت تلخ طلاق را به بار بیاورد.

رحیمی در پایان تصریح کرد: زمانی که آموزش ضمن ازدواج ضعیف و جامعه پذیری و مشارکت اجتماعی ضعیف و افراد هنوز در نیازهای اولیه خود درگیر باشند و به قولی به پختگی نرسیده باشند، و از سوی دیگر چشم و هم چشمی ها جای این آموزش‌ها را بگیرد، شاهد افزایش طلاق خواهیم بود.

هزینه های خرید جهیزیه

یکی از دیگر تاکیدات مسئولان کشور، استفاده از کالای ایرانی به عنوان جهیزیه در راستای حمایت از تولید ملی و همچنین کاهش بهای تمام شده برای جهیزیه است. در ماه های اخیر و تحت تاثیر نوساناتی که در اقتصاد رخ داده است، متاسفانه کالاهای داخلی هم شاهد رشد چشمگیر قیمت ها بوده اند. به طوری که تهیه جهیزیه برای خانواده دختر، دشوارتر از پیش شده است.

از دیگر سو، نکته تلخ تر این است که وقتی برای خرید جهیزیه به بازار مراجعه می کنید، بسیاری از برندهای داخلی عنوان می کنند به دلیل همین نوسانات قیمت، فعلا کالایی برای فروش عرضه نمی کنند.

در بسیاری از سایت های این فروشگاه ها نیز، در کنار انواع یخچال و ماشین لباس شویی، عبارت «فعلا موجود نمی باشد» کاملا به چشم میآید.

در ادامه، قیمت برخی از اساسی ترین و ضروری ترین کالاها و لوازم آغاز زندگی ذکر شده است:

لیست فوق، اساسی ترین کالاهایی است که مورد نیاز خانواده هاست، در این میان کالاهای کوچک تر از سرویس آشپزخانه گرفته تا وسایل برقی و... در این جدول قید نشده است.

در واقع مسئولان کشور و متولیان امر، در شرایطی از بالا رفتن سن ازدواج انتقاد می کنند و بر ازدواج تاکید دارند، که شرایط برای این مهم، با دشواری مهیا می شود.

درآمد حداقلی یک بازنشسته، یک میلیون و 112هزار تومان است. در صورتی که دختر این خانواده شاغل نباشد، این فرد باید چند ماه حقوقش را به صورت کامل پس انداز کند تا تنها امکان خرید جهیزیه را داشته باشد؟

به نظر می رسد در شرایط فعلی، اگر واقعا نگران بالا رفتن سن ازدواج و تجرد جوانان هستیم و نگاه ما توجه به اهمیت نهاد خانواده است، باید این موانع را از سد راه آن ها برداریم.