حسینیه مشرق - اگر مردم ارزش و پاداش زیارت حسین (ع) را بدانند، از اشتیاق قالب تهی کرده و از حسرت فراوان جانشان متلاشی خواهد شد! این سخن امام باقر (ع) نشان می دهد ارزش این زیارت چه اندازه است که ترک آن چنین حسرتی درپی دارد .در این نوشته بخش کوچکی از فضایل زیارت آن حضرت بیان می شود ...
اگرچه ثواب زیارت امام حسین علیه‌السلام از حدّ این نوشتۀ کوتاه بیرون است، روایاتی در این زمینه بیان خواهد شد:
محمد بن مسلم ثقفی از امام باقر (ع) آورده است که فرمودند: «اگر مردم ارزش و پاداش زیارت حسین (ع) را بدانند، از اشتیاق قالب تهی کرده و از حسرت فراوان جانشان متلاشی خواهد شد!» محمد بن مسلم عرضه داشت: مگر فضیلت آن چیست؟
فرمودند: «اگر کسی با شوق به زیارت آن حضرت بشتابد، خداوند پاداش هزار حج و عمره‌ی پذیرفته شده، اجر هزار شهید از شهدای بدر، ثواب هزار روزه دار و هزار صدقه‌ی مقبوله و پاداش آزاد سازی هزار برده در راه خدا را به وی خواهد داد! و تا یک سال از هرگونه گزندی به ویژه شیطان محفوظ خواهد ماند؛ خداوند نیز فرشته‌ای را بر او می‌گمارد که حافظ جان او از چهارسو خواهد بود. اگر در همان سال از دنیا رفت؛ فرشتگان رحمت الهی در غسل و تدفین او شرکت جسته و برای او طلب آمرزش می‌نمایند؛ او را تشییع کرده و تا قبر همراهی می‌کنند و برای او استغفار می‌نمایند؛ قبرش را گشاده می‌کنند و خداوند نیز او را از فشار قبر و ترس از نکیر و منکر ایمن می‌گرداند؛ دری را از بهشت به روی او می‌گشاید و در قیامت نامه ی اعمالش را به دست راستش خواهد داد؛ نورانیتی را در چهره‌ی او قرار می‌دهند که مشرقین را روشن می‌گرداند و هاتفی ندا سر می‌دهد که این شخص از زائران حسین بن علی (ع) است که با شوقی سرشار حضرتش را زیارت نموده است؛ آنگاه همگی آرزو می‌کنند که ای‌کاش از زائرین حسین (ع) بودند.»[1]
بیش ازصد سند معتبر از ائمه اطهار (ع) در دست است که زیارت حضرت حسین بن علی (ع) را موجب آمرزش گناهان گذشته و آینده دانسته و معادل با بیست حج و بیست عمره و در برخی از روایات برابر با هشتاد حج مقبول یا صد حج همراه رسول خدا (ص) ثبت شده است.
از امام صادق (ع) است: زیارت حسین بن علی (ع) برترین اعمال است.[2]
و از حضرت باقرالعلوم (ع) نیز آمده است: هر نماز واجبی که کنار (مزار) حضرت خوانده می شود، برابر با حج است و نماز نافله با عمره.
حضرت صادق (ع) به مفصّل بن عمر فرمودند: «پاداش یک نماز تو در کنار قبر حضرت سیدالشهدا (ع) مانند پاداش هزار عمره و حج واجب است و گویی هزار بنده را آزاد نموده و هزار بار همراه پیامبر مرسل الهی به جهاد فی سبیل الله رفته باشی.»[3]
از حضرت صادق (ع) آمده است که امیر مؤمنان (ع) در برخی از سفرهای خود به نزدیکی کربلا رسیدند؛ حضرت از لشکر جلوتر رفته و وقتی به محل شهادت فرزندش حسین و یارانش رسیدند، فرمودند: «در اینجا دویست تن از پیامبران و دویست از اوصیای ایشان و دویست پیغمبرزاده و پیروان آنان به شهادت رسیدند.
سپس در بیابان کربلا می‌گشتند و می‌فرمودند: اینجا استراحتگاه شتران آن‌هاست! اینجا محل فرود باروبنۀ ایشان است! اینجا محل به خون طپیدن گروهی است که از برگزیده ترین بندگان خداوند می‌باشند که نه پیش از آنان و نه پس از آنان کسی مانند آن‌ها چشم به این جهان گشوده است. سپس فرمودند: ای خاک (کربلا)! خوش بر احوال تو که خون دوستان خدا بر تو ریخته خواهد شد!»[4]
در چه روزها و ماه‌هایی زیارت امام حسین (ع) مستحب است؟
در منابع روایی تأکید فراوانی بر زیارت امامان معصوم (ع) به‌ویژه زیارت امام حسین (ع) شده است و افرادی که بدون عذر به زیارت نروند مورد نکوهش قرارگرفته‌اند.
در روایات ما، به زیارت امام حسین (ع) در تمام ایام سال توصیه شده است؛ اما در برخی روزها و لحظات، تاکید بیشتری شده و برای آن ثوابهایی ویژه‌ای نقل کرده‌اند.
زیارت امام حسین (ع) در تمام ایام سال و هر زمان که انسان توانایی داشته باشد مطلوب است. امام صادق (ع) فرمود: «سزاوار است که شخص توانگر سالی دو مرتبه و انسان تهیدست سالی یک‌بار به زیارت امام حسین (ع) برود.»[5] امام کاظم (ع) فرمود: «در حق امام حسین (ع) جفا نکنید (زیارتش را ترک نکنید). انسان ثروتمند و توانگر هر چهار ماه یک‌مرتبه به زیارتش برود و انسان تهیدست تکلیفی ندارد، مگر به مقدار توانایی او و خداوند آنچه در توان بندگان نیست تکلیف نکرده است.»[6]
اما به جهت فضیلت برخی از زمان‌ها به زیارت امام حسین (ع) سفارش بیشتری شده است که به ذکر تعدادی از این روایات بسنده می‌شود:
۱. شب جمعه: صفوان جمّال روایت کرده است: «وقتی امام صادق (ع) به حیره (منطقه‌ای بود در کوفه) تشریف آوردند به من فرمود: آیا مایل به زیارت قبر حسین (ع) هستی؟ گفتم: فدایت شوم، آیا قبر آن حضرت را زیارت می‌کنی؟ آن حضرت فرمود: چگونه آن را زیارت نکنم و حال آنکه خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و پیامبران و اوصیا به زمین هبوط و او را زیارت می‌کنند. البتّه حضرت محمد (ص) برترین پیامبران است و ما برترین اوصیاء هستیم.»[7]
۲. روز عرفه: امام صادق (ع) فرمود: «کسی که در روز عرفه با معرفت و شناخت به حق آن حضرت به زیارت قبر مطهرش برود، خداوند منان ثواب هزار حج و هزار عمرۀ مقبول و هزار بار جنگ کردن با دشمنان خدا در رکاب نبی مرسل یا امام عادل به او می‌دهد.»[8]
۳. ماه رجب و ماه شعبان: احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی می‌گوید: «از حضرت امام رضا (ع) پرسیدم: در چه ماهی حضرت امام حسین (ع) را زیارت کنیم؟ آن حضرت فرمود: در نیمۀ ماه رجب و نیمۀ ماه شعبان.»[9]
۴. روز عاشورا و روز اربعین: جابر جعفی می‌گوید: «در روز عاشورا خدمت امام صادق (ع) رسیدم، آن حضرت به من فرمود: این گروه (زائران اباعبدالله الحسین) زائران خدا هستند و بر او واجب است که زائر را اکرام کند. کسی که نزد قبر مطهر حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در شب عاشورا بیتوته کند، روز قیامت خدا را درحالی‌که به خون خودش آلوده است، ملاقات می‌کند؛ گویا در رکاب حضرت اباعبدالله (ع) در سرزمین کربلا شهید شده است. کسی که قبر امام حسین (ع) را روز عاشورا زیارت و بالای قبر بیتوته کند، مثل کسی است که در مقابل آن حضرت شهید شده باشد.»[10] در روایتی امام حسن عسکری (ع) یکی از نشانه‌های مؤمن را، زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین شمرشمرده‌اند.[11]
پی نوشت:
[1] کامل الزیارات ص142
[2] کامل الزیارات ص146
[3] کامل الزیارات ص207
[4] تهذیب ج6 ص73؛ بحار ج98 ص116
[5] ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبدالحسین، ص 294، دار المرتضویه، نجف اشرف، چاپ اول، 1356 ش.
[6] همان.
[7] همان، ص 113.
[8] همان، ص 164.
[9] همان، ص 182.
[10] همان، ص 173.
[11] شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، کتاب المزار، محقق و مصحح: ابطحی، سید محمدباقر، ص 53، کنگرۀ جهانی هزاره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413 ق.