به گزارش مشرق، لا به لای صحبت‌هایش کلامی از امیر المومنین حضرت علی (ع) بیان می‌کند؛ گریزی به خطبه 16 نهج البلاغه می‌زند و می‌گوید: اگر تقوا باشد هلاکت در جامعه اتفاق نیفتاده و حاصل کشت جامعه بی آب نمی ماند. متقی باران و رودخانه نیست اما اگر تقوا باشد حاصل یک جامعه خشک نمی شود.
درست در اوج مصاحبه یکی دو مرتبه به ساعتش نگاه می‌کند چون باید برای جلسه بعدی هم آماده شود. هر چند پاسخ‌هایش نسبتا کوتاه است اما سعی می‌کند خونسرد و البته با طمأنینه با سوالات مواجه شود.
عرق و تعلق ویژه‌ای به زبان ترکی و ترک‌زبانان دارد و همواره معتقد است که ترک‌ها و سایر اقوام ایران طبق اصل ۱۵ قانون اساسی باید بتوانند در مدارس به زبان خودشان بنویسند، حرف بزنند و یاد بگیرند.
بیشتر بخوانید:
یکی در میان راه حل اساسی مشکلات کشور را تشکیل ستاد جنگ عنوان می‌کند که قائم مقام آن باید از سوی رهبر معظم انقلاب معرفی شود تا بر این اساس یک تصمیم واحد اعلام شده و بر این اساس همه از آن تبعیت کنند.
این عضو لیست فراکسیون امید البته معتقد است ما هنوز شرایط را جدی نگرفته‌ایم؛ برای جنگ اقتصادی کنونی به نظر من باید اولاتر وارد میدان شویم و همه را بسیج کنیم، در هر استان و شهرستانی هم باید ستاد جنگ برای مباحث اقتصادی و حل آن ایجاد شود. در حال حاضر بسیاری از مسائلی که به وجود آمده، عده‌ای احتکار کرده و یا کالا را جمع می‌کنند به خاطر این است که ما مردم را وارد صحنه نکردیم.
مسعود پزشکیان از دوره هشتم تاکنون نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو است، دارای فوق تخصص جراحی قلب بوده و البته در دوره اصلاحات نیز به عنوان وزیر بهداشت و درمان انتخاب شد.
او توانست با کسب ۱۵۸ رای نایب رئیس اول دهمین دوره مجلس شورای اسلامی شود همچنین در 9 خردادماه سال جاری از مجموع 279 رای مأخوذه به‌ترتیب با 157 به‌مدت یک سال دیگر به‌عنوان نایب رئیس اول مجلس دهم شورای اسلامی انتخاب شد. وی همچنین در فراکسیون امید به عنوان نایب رئیس این فراکسیون با رای اکثریت آراء برگزیده شد.
او که امروز به عنوان یک سیاستمدار اصلاح‌طلب شناخته می‌شود می‌گوید که من حرف‌ها و تاکیدات خود در خصوص موارد مختلف را در جلسات می‌زنم اما من در جایگاهی نیستم که این نظرها بتواند آن تأثیرها را داشته باشد.
پزشکیان البته به مسائل مهم روز هم گریزی می‌زند و به واکاوی آنها می‌پردازد؛ پرداختن به مشکلات اقتصادی جامعه،رانت و رشوه و همچنین تهدیدات آمریکایی ها علیه ایران از جمله محورهای گفت‌وگو ما با مسعود پزشکیان نماینده مردم تبریز،آذرشهر و اسکو و نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی است که از نگاهتان می‌گذرد:
به عنوان مقدمه و شروع مصاحبه، یکی از مسائلی که فکر می‌کنم به عنوان سؤال عمومی مردم تلقی می‌شود و مردم انتظار دارند زمانی که با نایب رئیس اول مجلس -که یکی از افراد صاحب قدرت و تأثیرگذار مجلس است- مواجه می‌شویم سؤالاتی را از او بپرسیم. مردم از ما می‌پرسند و البته از ما هم می‌خواهند که از شما بپرسیم که در وضعیت فعلی مردم مشکلات اقتصادی جدی دارند اکنون در مجلس چه اتفاقی می‌افتد؟ و چه کاری انجام می‌شود که بتوان جلوی مشکلات را گرفت. اگر شما پیشنهادی هم دارید بفرمایید یعنی در واقع توصیه‌ای به نمایندگان برای اینکه بتوانیم از این مسأله عبور کنیم و حین آن اگر به قوای دیگر هم گریزی بزنید ممنون می‌شویم، اما بحث ما بیشتر در داخل خود مجلس است.
*اسرائیل و عربستان در جنگ شدید اقتصادی با آمریکا با ما، دنبال براندازی هستند
پزشکیان: باید در کشوری که مورد تهاجم قرار می‌گیرد ستادی تشکیل شود که یک صدای واحد از آن استخراج شود. قوای مجریه، مقننه و قضاییه و همچنین نیروهای مختلف دیگر اعم از فرهنگی، سیاسی و اجتماعی همه باید در صحنه حضور پیدا کنند. به نظر من، ما در جنگ شدید اقتصادی با آمریکا هستیم حال دولت‌های دیگر هم مانند عربستان سعودی و اسرائیل هم که مشخص است با آنها همصدا شده‌اند. اکنون در این جنگ اقتصادی تصور و برنامه آنها براندازی است.
*ستاد فرماندهی برای مقابله با سیاست ترامپ و جنگ اقتصادی تشکیل شود
ترامپی با سیاست‌های خود روی کار آمده است؛ بر این اساس آنها جمهوری اسلامی را برنمی‌تابند. لذا به عقیده بنده که بالاتر از قانون‌گذاری باید انجام شود، ستاد عملیاتی است. زمانی که جنگ بین ایران و عراق اتفاق افتاد مجلس قوانین موردنیاز عملیات را طراحی می‌کرد. در واقع به موجب تشکیل آن، ستاد فرماندهی تصمیم می‌گرفت که اگر نیاز به قانون داشت سریع در همان روز و یا همان هفته قانون مصوب می‌شد و شورای نگهبان جواب می‌داد و مشکل حل می‌شد.
* خیلی فوری و زودتر از اینها باید ستاد جنگ را تشکیل می‌دادیم
ما فرصت اینکه در مجلس بنشینیم، مقرراتی تدوین و به دولت ابلاغ کنیم و بعد هم دولت بخواهد خود را هماهنگ کند را نداریم، بنابراین خیلی فوری و فوتی و زودتر از اینها باید آن ستاد جنگ را تشکیل می‌دادیم. بر اساس تشکیل آن، باید از آن ستاد جنگ یک صدا بیاید، تصمیمی که از آن ستاد اخذ می‌شود باید مدنظر قرار گیرد. در زمان جنگ تیمی که حضرت امام (ره) تعریف کرده بودند افراد مشخصی وجود داشتند که تصمیم می‌گرفتند و همه در نماز جمعه، صدا و سیما، مجلس، قوه قضاییه و دولت یک کار مشخصی را انجام می‌دادند.
در شرایط فعلی چه؟
* لزوم تشکیل ستادجنگ باید در هر استان و شهرستانی برای مباحث اقتصادی/ هیچ وقت یک اداره و وزارتخانه‌ای قادر نیست در لحظات بحرانی، مدیریت کند
پزشکیان: برای این جنگ اقتصادی به نظر من باید اولاتر وارد میدان شویم و همه را بسیج کنیم، در هر استان و شهرستانی هم باید ستاد جنگ برای مباحث اقتصادی و حل آن ایجاد شود. در حال حاضر بسیاری از مسائلی که به وجود آمده، عده‌ای احتکار کرده و یا کالا را جمع می‌کنند به خاطر این است که ما مردم را وارد صحنه نکردیم. هیچ وقت یک اداره و یا وزارتخانه‌ای قادر نخواهد بود که در لحظات بحرانی، بحران را کنترل کند. این مردم هستند که اگر در صحنه بیایند می‌توانند کنترل کنند.
*تریبون‌ها باید کاملا هماهنگ و یکصدا باشند
در این جنگ اقتصادی حتما باید خانه صنعت، خانه تجارت، گروه‌های مربوطه در هر شهرستان و محله‌ای بتوانند بر اساس تصمیم آن ستاد عمل کرده و ستادهای منطقه‌ای و محلی عملیات را انجام می‌دهند و کاملاً هماهنگ از تریبون‌ها، صدا و سیما و نمازجمعه‌ها باید به صورت هماهنگ آن صدا در بیرون آید؛ اما متأسفانه ما اکنون این کار نمی‌کنیم.
دلیل آن چیست که این اتفاق نمی‌افتد و یا ستاد و چیزی مشابه آن ایجاد نمی‌شود.
*هنوز شرایط بحرانی را جدی نگرفته‌ایم /* آمریکا با تمام قوا ایستاده و می‌خواهد ما را به زانو در بیاورد
پزشکیان: نمی‌دانم؛ بنده در هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نظر خود را عنوان کردم، در جلسه تحریم که از طرف مجلس می‌روم و یا در ستاد مبارزه با تحریم نظر خود را بیان کردم، با رسانه‌ها هم صحبت و نظر خود را بازگو کردم، اما من فکر می‌کنم ما هنوز این مسأله را جدی نگرفته‌ایم. ما تصور می‌کنیم این مشکلات و تقصیرها مربوط به فلان وزیر، ارگان و یا سازمان است، اما بیشترین اثر وضعیتی که ما در آن گرفتار شدیم یقیناً به خاطر فشاری است که آمریکا وارد می‌کند. ما این مشکلات را داشتیم اما علت تشدید آن این است که آمریکا با تمام قوا اکنون ایستاده و می‌خواهد ما را به زانو در بیاورد.
به نظر شما ما اکنون با تمام قوا در صحنه هستیم؟
*همه، تقصیرها را گردن دیگری می‌اندازیم/ *همه باید از تصمیمات ستاد جنگ تبعیت کنیم
پزشکیان: متأسفانه خیر. ما اکنون تصور می‌کنیم که مثلاً دولت مقصر است، دولت تصور می‌کند مجلس مقصر و مجلس هم فکر می‌کند فلان دستگاه یا سازمان مقصر است. در واقع ما همه به همدیگر پاس می‌دهیم. از سؤالات و استیضاح‌هایی که درباره وزرا می‌کنیم و بعد از آن نوع برخوردهایمان هنوز فکر می‌کنیم که این مشکل به وجود آمده بر گردن فلان شخص است و می‌توانست نباشد. اما به نظر من اکنون باید ستاد جنگ تشکیل شده و این ستاد از طرف مقام معظم رهبری، قائم‌مقامی برای آن انتخاب شود. هر کسی صلاح می‌دانند را منصوب کنند و به موجب آن هر تصمیمی از آن ستاد بیرون آمد همه ما باید از آن تبعیت کرده و هماهنگ باشیم.
دکتر شما از آنجایی که در نهاد قانون‌گذاری هستید نمی‌شود چیزی شبیه طرح در مجلس ارائه کرد و در این راستا تبدیل به یک قانون شود؟ مثلا در قالب طرحی دوفوریتی.
*اکنون وقت دموکراسی نیست/ * در جنگ نمی‌نشینند ببینند که باید چه کرد؛ ستاد تشکیل دهیم
پزشکیان: هر طرحی که ما تنظیم کنیم دولت هم یک طرح دیگری داده و یا فرد دیگری نظر دیگری می‌دهد؛ این جا وقت دموکراسی نیست، بلکه زمان تصمیم‌گیری است. به نظر من در جنگ نمی‌نشینند ببینند که باید چه کرد ما اگر بخواهیم تصمیم بگیریم و آن را عملیاتی کنیم دشمن تمام پایگاه‌ها و محله‌های ما را می‌زند، می‌گیرد و می‌برد و می‌رود؛ لذا باید فرماندهی در منطقه حضور داشته باشد و تصمیم بگیرد. با نشستن و طرح دادن و راه حل دادن در چنین وضعیتی راه به جایی نخواهیم برد، کارهایی می‌کنیم ولی این کارها ممکن است نوش‌دارویی پس از مرگ سهراب باشد.
در حال حاضر مردم ما به خصوص قشر متوسط و متوسط روبه به پایین مشکل دارند، این شرایط تصمیم فوری می‌خواهد. هر تصمیمی گرفته شود یکسری عوارض و عواقب دارد. هر کسی بخواهد تصمیمی بگیرد ممکن است فردا زیر سؤال برود. ولی اگر این ستاد اگر مورد اعتماد مجلس، مقام معظم رهبری و مسئولان و سیاست‌گذاران باشد هر تصمیمی گرفتند بقیه اطاعت باید کنند.
*بسیج استان‌ها، شهرستان‌ها و محله‌ها باید تشکیل شوند/ * اکنون همه پشت در اتاق فلان وزیر کارشناس می‌ایستند تا او یک نظر بدهد
اینگونه نیست که من بگویم این کار را نکنید. شما نظر دیگری دارید ویا هر شخصی نظری می‌دهد. وقتی که نظرهای مختلف داشته باشیم باید به سرعت تصمیم بگیریم و فورا اقدام کنیم. در این رابطه باید همه را درگیر کنیم. چطور در جنگ بسیج وارد شده بود؟ بسیج مردم بودند، بسیج را باید در استان‌ها، شهرستان‌ها و محله‌ها ایجاد کنیم. همه باید در فلان وزارتخانه یا پشت در اتاق فلان کارشناس بایستند تا او یک نظر بدهد.
*یک کارشناس خوب هم قادر نیست در شرایط فعلی به این همه ارجاعات پاسخ مناسب دهد
حتی فلان آدم خوب، عالم و کارشناس هم باشد قادر نیست به این همه ارجاعات پاسخ مناسب دهد، چرا که داده‌ها و اطلاعات درستی ندارد. ولی کسی که در شهرستان و محله است همه اطلاعات را در دست دارد و می‌تواند تصمیم بگیرد، کنترل و نظارت کرده و عملیات انجام دهد.
*نیاز به ستاد عملیاتی داریم
ما نیاز به ستاد عملیاتی داریم نه تنها در تهران بلکه در شهرستان‌ها، ستادهای عملیاتی باید بسته به شهرستان‌ها بوده و اختیاراتی داشته باشند و نباید وابسته به تهران باشد چرا که اگر قرار باشد اینها اجازه بگیرند که عملیات داشته باشند، دشمن زده و برده. افرادی باید باید در ستاد مزبور انتخاب شوند، دستورالعمل دهند و طبق آن دستورالعمل عمل کنند.
قطعا گزارشاتش به شما رسیده که عدم مدیریت بازار و عدم نظارت باعث شده تا مشکلات فرهنگی هجوم به بازار بیاورد و مردم نگران قحطی باشند. اولاً می‌خواهم بدانم شما این پیش‌فرض را قبول دارید یا خیر و اگر قبول ندارید واقعا توصیه شمابه مردم این است که چه کاری کنند و در بحث مسکن و خوراک چه کاری انجام دهند.
پزشکیان: تمام پاسخ‌ها اینجا نهفته است، مسابقه جنگ را داریم و مدیریت کالا و خدمات زمان جنگ و یک عده نظرهای مختلفی دارند؛ با احترام به نظرات، ما کاری را که تجربه کردیم و از آن نتیجه گرفتیم و چرا اکنون اجرا نمی‌کنیم؟ ما در زمان جنگ کالاها و خدمات و نیازهای مردم را پوشش داده‌ایم. یا سهمیه‌بندی کردیم یا به صورت کوپنی بالاخره مدیریت می‌کردیم. این تجربه در اختیار ما است، ما از آن استفاده کردیم و از آن نتیجه گرفته بودیم حالا یک عده‌ای نظرهای متفاوتی دارند. ضمن احترام به نظرهای آنها و آن افرادی که راه‌حل‌های بهتری داشته باشند اول اینکه آن تجربه را پیاده کنیم یعنی مشکلی که مردم دارند دغدغه درست یا نادرست است و دشمن هر روز در رسانه‌ها و سایت‌ها پمپاژ می‌کند که ما مشکل پیدا می‌کنیم.
*ما در جنگ نظامی بازار را مدیریت می‌کردیم اما اکنون نمی‌توانیم!
ما اگر این را مشخص کرده و سهمیه‌بندی کنیم و سهمیه همه مطمئن مشخص شود تا بر این اساس اجازه ندهیم کسی سهمیه دیگران را بگیرد ما بازار را مدیریت کردیم. ما در زمان جنگ بازار را مدیریت می‌کردیم. آن موقع جنگ نظامی بود و الان جنگ اقتصادی است ولی بازار را مدیریت نمی‌کنیم.
*مدیریت بازار اقتصادی را رها کرده‌ایم/* مردم باید مطمئن باشند مشکلی از نظر خدمات اولیه و نیازهای عمومی نخواهند داشت
این برای من واقعاً جای سوال و تعجب است، در جنگ نظامی ما بازار را مدیریت می‌کردیم اما اکنون در جنگ اقتصادی بازار را مدیریت نمی‌کنیم و آن را رها کرده‌ایم و بعد هم تئوری‌های مختلف می‌گویند. ما باید راه رفته و تجربه نتیجه گرفته شده را اجرا کنیم، حال هر کارشناسی که می‌خواهد بحث کند و راه مناسب‌تری بدهد، اما در حال حاضر مردم باید مطمئن باشند مشکلی از نظر خدمات اولیه و نیازهای عمومی نخواهند داشت، مدیریت آن کار سختی نیست.
شما به مردم قول می‌دهید که در مجلس از ابزارهای قانونی استفاده کنید؟ مثلاً معضلی که در گمرکات وجود دارد و کالاها به دلایل نامعلومی ترخیص نمی‌شود و همین باعث ایجاد مشکل می‌شود؛ قول می‌دهید این مشکلات را پیگیری کنید؟
*ما قوانینی تدوین کرده‌ایم که متناقض همدیگر هستند
پزشکیان: ستاد باید این کار را بکند؛ ما پیگیری هم کنیم مشکل حل نمی‌شود؛ برای اینکه ما قوانینی تدوین کرده‌ایم که متناقض همدیگر هستند. از نظر قانونی اکنون یک نظامی و کسی که اسلحه به دست دارد یک فشنگ گم کند باید به دادگاه برود، اما در زمان جنگ صد هم خشاب فشنگ هم مصرف می‌شد کسی نمی‌گفت که چه کار کردی، زمان جنگ و زمان صلح با هم فرق دارند. فرماندهی جنگ با فرماندهی حالت صلح فرق دارد، قوانین آن هم متفاوت است. حتی در آنجا قوه قضاییه وجود ندارد دادگاه نظامی است و چارچوب خود را دارد.
ما باید بپذیریم در جنگ، آمریکا با تمام قدرت می‌خواهد ما را زمین بزند و اگر بخواهیم مقابلش بایستیم باید با تمام قوا همه را به صحنه بیاوریم؛ ما فعلا با همدیگر دعوا می‌کنیم و گناه را به گردن همدیگر می‌اندازیم. ما نمی‌دانیم در یک چنین وضعیتی باید همه دست به دست هم دهیم و اختلافات را کنار بگذاریم، هر اختلافی بوده است سرجایش باشد اما اکنون حرفی از اختلافات نزنیم انسجام و حدت درونی را افزایش دهیم.
به نظر شما علت چیست؟
پزشکیان: به تصور من، ما مسأله را جدی نگرفتیم، ما حالت جنگی به خود نگرفتیم، این جنگ بدتر از جنگ نظامی است، اکنون مردم با مشکل با گرفتاری مواجه هستند هیچ امدادگری در صحنه نیست که کمک کند، در زمان جنگ اگر کسی ترکش می‌خورد همه جمع می‌شدند که امداد کنند، اکنون مشکل پیدا شده ولی امدادگر نیست. به جای اینکه کمک کنیم برخورد نظامی هم با آنها می‌شود و این به خاطر نگاهی است که ما به مسأله داریم.
*با دو ساعت جلسه نمی‌شود جنگ اقتصادی را مدیریت کرد
ما نیاز به امدادگران اقتصادی داریم، ما نیاز داریم به این که کاملاً شبانه‌روزی این ستادها و تیم‌ها عملیاتی شود، دو ساعت جلسه می‌گذاریم و بعد می‌رویم؛ با دو ساعت جلسه نمی‌شود جنگ اقتصادی را مدیریت کرد، لحظه به لحظه مانیتورها باید روشن باشد و آیتم به آیتم موردها و مشکلات را دیده و مسئولان را مشخص کنند و همچنین نسبت به مسأله تصمیم‌گیری کنند، ما زمان این را نداریم.
*طرف مقابل باید بپذیرد که مداخله هزینه دارد
ما هر تصمیمی بگیریم یکسری عواقب خواهد داشت؛ لذا باید اعتماد کنیم و تصمیم بگیریم و تبعاتش را هم بپذیریم، باید طرف مقابل بپذیرد که مداخله هزینه دارد جامعه هم در چنین وضعیتی هر مداخله هزینه‌ای خواهد داشت. همه ما باید بپذیریم که مداخلات ما هزینه‌هایی دارد و صدا و سیما، رسانه‌ها، امام جمعه و جماعات باید در منبرهای حرفی بزنند. در چنین وضعیتی حیاتی‌ترین و ضروری‌ترین نیازی است که ما با آن مواجهیم.
در بحث هماهنگی همه قوا یکسری تصمیم‌های غلط ممکن است گرفته شود که مشکل ساز شود. به عنوان مثال تصمیم غلط مثل بانک مرکزی که منجر شد بخش اعظمی از ارز و طلای کشور از دست برود و یا مشکلاتی که در بحث پوشک به وجود آمد و یک دفعه در بازار نایاب شد؛در این رابطه بیشتر می‌خواهیم صحبت کنیم.
پزشکیان: ما اگر ستاد را اگر مشخص کردیم در ارز، طلا، تجارت، صنعت و هر بخش دیگری مشکل حل خواهد شد؛ حرف ما این است هر کسی را که بزرگان ما مصلحت می‌دانند انتخاب کنند و بگویند این ستاد جنگ اقتصادی ما است. آنها هر تصمیمی گرفتند باید اجرا شود، البته ممکن است یک عده نقد کنند و نقدشان وارد باشد اما در آن لحظه آن جمع به این راه حل رسیدند. وقتی جز این نمی‌شود ذهن،جمع‌بندی و عقل این افراد این خروجی را داشته است.
* مجلس قادر نیست به همه فرایندها ورود کند
به نظر من مجلس باید به این حوزه وارد شود؛ ما در حال حاضر هزاران فرآیند در سیستم داریم. مجلس قادر نیست به همه این فرایندها ورود کند؛ اصلا کار مجلس این نیست. هر آیتمی در کشور ممکن است با مشکل مواجه شود. پوشک که خیلی ساده است، اکنون بیشتر مواد اولیه در دارو، در کارخانه‌ها با معضلاتی مواجهند. ممکن است پژواک یکی به گوشتان می‌رسد اما صدای خیلی‌ها نمی‌رسد. بعد کارخانه بسته می‌شود کارگرها بیرون می‌روند و بیکار می‌شوند.
*در هر شهرستان برای حل هرکدام از موارد خاص باید تیم تشکیل شود
بنابراین باید در شهرستان‌ها برای هر کدام از این موارد خاص تیم ایجاد شود. دستورالعمل‌های کلی ارائه شود و اینها بروند و آن عوامل را مدیریت کنند. ما در پزشکی هر بیماری که بیاید اول ورودی و خروجی می‌گیریم، به بیمار چه می‌دهیم، از بیمار چه چیزی دفع و خارج می‌شود. باید کنترل کنیم و همچنین یکسری علایم حیاتی را در نظر بگیریم.
*با تشکیل ستاد و تیم مشخص، دیگر کسی نمی‌تواند احتکار کند
هر فرایندی در سیستم یک ورودی و یک خروجی دارد؛ مثلاً ما در بحث میلگرد توان تولید داریم و یک نیاز بازار است. توان تولید ما در قبال نیاز بازار قابل محاسبه است. یا همخوانی دارد یا ندارد، لذا باید وارد کنیم. مثلا در هر حالتی اگر بخواهیم وارد کنیم مقدار میلگردی که وجود دارد می‌گویند به چه کسی بدهند و مقداری که چه کسی وارد می‌کند با چه قیمتی عرضه شود، از کجا و به چه کسی می‌خواهند ارائه کنند؛ در نتیجه نمی‌شود احتکار کرد. هیچ وقت این فرایند گم نمی‌شود. برای اینکه ما می‌دانیم چه داریم و به چه کسانی می‌خواهیم عرضه کنیم و چه مقدار کمبود داریم. با چه قیمتی آن کمبود را جبران کنیم.
به من اطلاع دادند که یکسری از شرکت‌های دارویی صد میلیون دلار نیاز سالانه‌شان بوده که 250 میلیون دلار به اسم آن ارز گرفتند ولی به اسم مواد اولیه ارز گرفتند؛ وقتی ما نتوانیم عدد و رقم این عرضه و تقاضا را کنترل کنیم هر کسی به اسم نیاز چندین برابر تقاضا و مملکت را با مشکل مواجه می‌کند. این سیستم اگر بر اساس فرایند مدیریت شود به راحتی قابل کنترل و نظارت است. لازم نیست شما دنبال جایی بگردید که احتکار کردند چون آنجایی که تولید می‌شود و کسانی که باید عرضه کنند را می‌شناشید، کمبود را هم می‌دانید لذا می‌توانید بگویید چه کسی این کمبود را از کجا تهیه کند این از نظر علمی کار سختی نیست.
در مشکل موسسات مالی ما مقصریم؛ قوانین ما هم اجازه داده که موسسه مالی و اعتباری تأسیس شود. در اجرا هم این قوانین را شُل کردند و در پی آن مؤسسات مالی و اعتباری بیشتر تأسیس شد. در بخش نظارت هم نظارت کافی انجام نشد، نهایتا این مؤسسات خلاف‌هایی را انجام دادند
ولی وقتی که رها می‌شود همه وارد سایت می‌شوند که پول بدهید ماده اولیه وارد می‌کنیم. چقدر؟ چه کسی؟ اگر به دست کسی که باید برسد نرسید چه ؟کسی باید جواب بدهد، ما مدیریت را فرایند نمی‌کنیم و وقتی این گونه عمل می‌کنیم عواقب فاسد در می‌آید.
در بحث مفاسد اقتصادی یا تخلفات مالی یا هدررفت بیت‌المال، بحثی که وجود دارد مانند عملکرد دستگاه‌ها مانند قوه قضاییه برای مبارزه با فساد؛ نقدی که وجود دارد و مردم مطالبه می‌کنند بحث برخورد با مفاسد به خصوص با آقازاده‌ها است که اکنون به اسم ژن خوب مطرح می‌شود. شما نظرتان در این مورد چیست مجلس از برخوردها با آقازده‌ها حتی اگر فرزند یک نماینده باشد، حمایت می‌کند؟
*در سیستم فعلی همه طمع می‌کنند بیشتر بگیرند
پزشکیان: ما در پزشکی می گوییم پیشگیری بهتر از درمان است. در سیستمی که ما داریم همه طمع می‌کنند بیشتر بگیرند و می‌گیرند، اگر سیستم را درست مدیریت کنیم لازم نیست دنبال فاسد بگردیم و اگر هم کسی فساد کرد خیلی روشن است؛ چون من قرار بود مثلا هزار، تا صد هزار و یا تا یک میلیون تا دارو وارد کشور کنم. قیمت دارو که معلوم است و اینکه صد هزار دارو را به چه کسی باید بدهم و مقدار پولی که به من دادند هم مشخص است. من این را گرفتم و نیاوردم معلوم است که یقه چه کسی را باید بگیریم، ما می‌گوییم یقه کسانی را بگیریم که فساد کرده‌اند. باید بگردیم، چرا از اول مدیریت فرایند را انجام ندادیم که نتوانیم کاری کنیم؟
دکتر پیشگیری قطعا بهتر است اما اکنون ما با افرادی مواجهیم که فساد کرده‌اند.
*قوه قضاییه باید افرادی که فساد کردند را پیدا و با آنها برخورد کند/ * ما اگر نیاز تولیدکننده را بر اساس نیاز بازار تأمین کنیم در ذهن کسی هم کمبود و یا احتکار خطور نمی‌کند
پزشکیان: افرادی که فساد کردند را باید قوه قضاییه پیدا و با آنها برخورد کند؛ اما آنچه که لازم است انجام دهیم مدیریت فرایند است. ما می‌توانیم پول را در جهت نیاز هر کالایی محاسبه کنیم. باید دید تولید داخلی و نیاز کشور ما چقدر است، نیاز استان، نیاز شهرستان، نیاز محله، تولیدمان هم معلوم است. تولیدکننده‌ای که مواد اولیه که می‌خواهد برای آن تولید کند هم معلوم است؛ ما اگر نیاز تولیدکننده را بر اساس نیاز بازار تأمین و بعد بازار را کنترل کنیم که کسی بیشتر برندارد آیا اینکه چیزی کمبود پیدا کند در ذهن کسی می‌تواند خطور کند؟ آیا کسی می‌تواند در این میان احتکار کند؟ خیر؛ چون مسئول هر فرایندی را مشخص کردیم.
اگر بخواهم صریح بگویم و اسنادش هم موجود است، اینها یا افراد صاحب قدرتند و یا متصل هستند. اصلاً در مورد فرزندان نمایندگان اسنادی منتشر شده که در احتکار نقش داشتند یک بخشی از اینها افراد پرقدرتی هستند که در نهاد دولتی حضور دارند.
* ما اگر فرایند را مدیریت کنیم پسر منِ نماینده یا فلان آقازاده دیگر نمی‌تواند در این وسط چیزی بگیرد
پزشکیان: این که درست است، اما درست‌تر این است که اگر ما فرایند را مدیریت کنیم پسر منِ نماینده یا پسر فلان آقازاده نمی‌تواند در این وسط چیزی بگیرد. سیستم ما این چنین مشکلی را ایجاد کرده است. ما به جای اینکه سیستم را درست کنیم دنبال چیز دیگری هستیم. هر چقدر با اینها بجنگید فردا شخص دیگری بازتولید می‌شود، ولی وقتی سیستم مدیریت شد من اگر هم بخواهم تخلف کنم نمی‌توانم چرا که به من 10 تومان پول دادید به 10 نفر یک تومان بدهم. آیا من می‌توانم به یکی از آنها 9 ریال بدهم می‌توانم ندهم؟ غیرممکن است برای اینکه معلوم است که من به چه کسی باید خدمت بدهم.
در حال حاضر تخصیص منابع مشخص نیست، می‌گویند در سایت ثبت کنید، کافی است ثبت کنید که قصد خرید مواد اولیه دارید، می‌توانیم این را ثبت کنیم و بعد ممکن است اصلاً این کالا را نخرد. حال باید بگردند، ببینند که اصلاً خریدی انجام شده است یا خیر. با فرض اینکه شما کالا را هم خریدید اما ممکن است به بازار ندهید و یا به یکی زیاد و به یکی کمتر بدهید، بنابراین اگر ما سیستم را مدیریت نکنیم هر تخلفی در هر کدام از این مراحل امکانپذیر است. یعنی مدیریت آن اصلاً همه را گیج می‌کند. در واقع هر کسی در این میان به خاطر مشکلات گول می‌خورد، با طرف مقابل تعامل کرده و این تخلف را نادیده بگیرد اما زمانی که فرایند مشخص و تعیین شد که به چه کسی چه چیزی داده شده و این فرد باید کالای خریده شده و یا مواد اولیه را به چه کسی بدهد دیگر لازم نیست اگر به دست مصرف‌کننده هم نرسید باید پاسخگو باشد و دیگر نیاز نیست بگردیم و ببینیم آیا این جنس را خرید، کم خرید، بد خرید و یا خریده و نداده است.
*با سیستم غلط عده‌ای را در بستر رانت و رشوه قرار داده‌ایم/ *سیستم مالی را به گونه‌ای مدیریت کنیم که مفسد حتی اگر بخواهد هم نتواند چنین غلطی کند
حتی اگر این موارد هم انجام شود و تخلفی صورت گیرد چگونه می‌خواهیم مدیریت کنیم؟ در حقیقت ما سیستم قضایی را درگیر می‌کنیم، البته سیستم اداری را هم درگیر این موضوع کرده ایم و عده‌ای از افراد را در بستر رانت و رشوه قرار داده ایم. بنابراین باید سیستم را به گونه‌ای مدیریت کنیم که حتی اگر بخواهد هم نتواند چنین غلطی کند.
همین‌طور است؛ اما دکتر مشکل این است که برخی افرادی که در این حوزه تصمیم می‌گیرند خود آغشته هستند.
پزشکیان: اگر آن ستادی که به آن اشاره کردم تشکیل شده و تصمیم بگیرد با توجه به اینکه عقلا در این ستاد حضور خواهند داشت بر اساس سرانه و عدالت تصمیم‌گیری خواهد شد، سهم هر استان و در هر استان سهم هر شهرستان و در هر شهرستانی هم سهم هر محله‌ای را در هر کالا تعریف می کنند. به عنوان مثال در ماشین‌آلات و یا لاستیک سهم منطقه و محله مشخص است. حتی در موارد بسیار مشخص مانند شیر خشک، پوشاک و روغن هم مشخص است.
*اگر طبق سهم توزیع کالا کنیم دیگر هیچکس نمی‌تواند اجناس را قایم کند
اگر سهم‌بندی کرده و بر اساس سهم توزیع کنیم مثلا بنده در تهران نمی‌توانم سهم تبریز را بردارم و یا تبریز هم نمی‌تواند سهم مرند را بردارد؛ به همین ترتیب سهم همه به جای خودش است. حال چه کسی این وسط می‌تواند احتکار کرده و یا اجناس را قایم کند؟ هیچ کس؛ چرا که باید این سهم‌ها به جای خود برسد. در این وسط اگر چیزی گم شود مشخص است چه کسی گم کرده است چرا که بنده باید در آن نقطه مشخص آن اجناس یا کالا را ببرم و زمانی که نبردم باید پاسخگو باشم، در این صورت دیگر لازم نیست که قوه قضاییه بگردد و سال‌ها بررسی کند که چه کسی چنین خطایی مرتکب شده است بعد از آنها هم می‌توان هزار علت آورد که من نبودم.
آقای دکتر در صحبت‌هایتان بحثی درباره فشار آمریکا مطرح کردید، می‌خواهم گریزی به این موضوع بزنم و بعد هم سر ادامه بحث برگردیم. موضوع نطق ترامپ در سازمان ملل که ادبیات او را درباره ایران قطعاً شنیده‌اید می‌خواهم بدانم که موضع شما به عنوان یک چهره تأثیرگذار در مجلس شورای اسلامی نسبت به نطق ترامپ درباره ایران و فشار بر ایران و تحریم ایران چیست؟
*آمریکا یک جنگ تمام عیار علیه ما شروع کرده است
پزشکیان: علت اینکه بنده می‌گویم یک جنگ تمام عیار علیه ما شروع کرده‌اند به همین خاطر است، به خاطر همین حرف‌هایی است که اینها می‌زنند. آنها نه تنها جنگ اقتصادی را شروع کرده اند بلکه جنگ اقتصادی را به نیت براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران به راه انداخته‌اند؛ اینها حاضر نیستند با ما مذاکره کنند اگر هم مذاکره کنند وقت می‌کشند برای اینکه ما را به زمین زده و به زانو در بیاورند البته این عقیده من است.
اکنون ترامپ به هر کسی دلش می‌خواهد زور می‌گوید به چین، اروپا، کانادا به همه زور می‌گوید؛ یعنی در همه معامله‌ها منفعت خود و کشورش را می‌خواهد و طبیعتاً برای همه سخت است. برای یک ایرانی که در کشور و جامعه خود زندگی می‌کند پذیرش این آدمی که خیلی قلدری می‌کند خیلی سخت است.
ما باید بتوانیم در مقابل این حرف‌هایی که ترامپ زد با قدرت بایستیم و برای با قدرت ایستادن نیاز به بسیج مردمی داریم، بسیج مردم در نظام جنگ اقتصادی وارد کردن تمام کنشگران اقتصادی در این روند و از نظر و مشارکت آنها استفاده کردن است.
اکنون کسی که در صنعت و تجارت است نباید پشت در اتاق یک کارشناس بنشیند تا بتواند حرفش را بزند. او باید در صحنه باشد و تصمیم بگیرد. در پی آن ما او را در چارچوب قوانین همراهی می‌کنیم و آن هم به این شرط که او نیاز مردم ما را پاسخگو باشد و تأمین کند آن هم بر اساس آنچه که هست بسیج مردم بهتر از هر کسی می‌توانند در شرایط فعلی راه‌حل دهند.
به نظر من باید این افراد وارد صحنه شده و از آنها استفاده شود و خودشان هم پاسخگو باشند. خود مسئولیت را بپذیرند و بر اساس همان سیاست سطح‌بندی، سهمیه‌بندی و نیازهایی که ورودی و خروجی آن معلوم است، پاسخگو باشند. در عین حال پاسخگویی در آن دیده شود اینها اصل است. اینکه چه کسی مسئول چه کاری است و چگونه باید این کار را انجام دهد و اگر انجام نداد چگونه و در چه زمانی باید پاسخ دهد. در نتیجه آن لازم نیست قوه قضاییه بگردد و ببیند که چه کسی بُرد و خورد.
در حال حاضر وقت آن نیست که به این موارد پرداخته شود. به عنوان مثال کسی که پول دارد یک کالا و یا مواد اولیه را از بورس با قیمت بالا بگیرد و بعد هم احتکار کرده و به تولیدکننده ندهد، اکنون وقت این صحبت‌ها نیست یعنی درست است که در تئوری باید به بورس برود اما آیا در شرایط فعلی و شرایط جنگی هم چنین کاری درست است؟ در شرایط فعلی که بسیاری از کارخانه‌داران که کارخانه‌های کوچک دارند باید ماده شیمیایی خریداری کنند در بورس برنده نمی‌شوند؛ لذا در همین بازار بورس یک نفر از راه می‌رسد و یک قیمت بالا می‌دهد و آن سهم را خریداری می‌کند و بعد می‌خواهد در بازار عرضه کند یا اصلاً عرضه نمی‌کند و یا چندین برابر می‌فروشد. آنگاه قیمت کالایی که تولیدکننده -که باید چندین برابر بخرد- در نتیجه در زمان عرضه مجبور است چند برابر بفروشد. یعنی ما خود به خود این تورم و این وضعیت را در کشور بدتر می‌کنیم.
آقای دکتر در بحث مسائل داخلی کشور، نکته‌ای که شما بارها به آن تأکید کردید بحث وحدت و انسجام داخلی و عدم دعوا است ما شاهدیم که برخی موارد نطق‌ها و یا رفتارهایی از سوی برخی نمایندگان و یا برخی دولتمردان و مقامات انجام می‌شود که هم داخل مجلس را ممکن است ملتهب کند و یا فضای بیرون را متشنج. می‌خواهم بدانم زمانی که هم فراکسیون‌های خودتان نطقی می‌کنند که حاشیه‌ساز می‌شود شما باید به آنها تذکر بدهید و اصلاً این مَنشی که شما دارید چقدر در زمانی که هم‌کیشان و هم حزبی‌های خودتان هم مرتکب چنین مواردی شوند تذکر داده و یا طرح مسأله می‌کنید که آنها هم رعایت کنند تا چنین خطایی مرتکب نشوند.
*ما در جامعه در حال حاضر مشکل سیاسی داریم و نمی‌شود آن را پنهان کرد/ * وقتی می‌گوییم وحدت کنیم یعنی باید از یکسری مسائل بگذریم
پزشکیان: ما در جامعه در حال حاضر مشکل سیاسی داریم و نمی‌شود آن را پنهان کرد. به نظر من بزرگان ما باید به این مشکلات وارد شده و آنها را حل کنند، ما اگر بخواهیم این مشکلات را نادیده بگیریم آن مشکل حذف نمی‌شود بلکه تبدیل به عقده و گره در درون دل مردم خواهد شد. لذا وقتی می‌گویم وحدت کنیم یعنی باید از یکسری مسائل بگذریم و در جامعه هم مردم این را احساس داشته باشند. اگر این گره‌ها گشوده نشود به هر حال حرف‌هایی زده می‌شود که از آن گره‌هاست و اگر ما بخواهیم اینها را ادامه دهیم آن دعواها همچنان ادامه خواهد داشت؛ به عنوان مثال بحثی که در رابطه با فتنه و این موارد وجود دارد و بسیاری از مواقع خیلی‌ها را از میدان به در می‌کنند. به نظر من وقت این بحث‌ها نیست هر انسانی قابل خطا است و ممکن است اشتباه کند.
*برخی ادبیات نادرست هیزم در آتش دشمن ریختن است
طرف می‌گوید می‌خواهم کمک کنم اما می‌گوییم نه تو فلان اشتباه را مرتکب شدی، این ادبیاتی که ما در کشور راه انداخته‌ایم خود هیزمی است که در آتش دشمن ریخته‌ایم و ما هیزم را آنجایی می‌ریزیم که دشمن می‌خواهد آتش روشن کند.
البته آقای پزشکیان این دو طرفه است، از این طرف به آن سمت هم انجام می‌شود.
پزشکیان: اکنون این شرایط وجود دارد. به نظر من دست من و شما هم نیست بلکه باید بزرگان بنشیند و این مشکلات را برطرف کنند.
البته شما خود جزو بالاترها شده‌اید یعنی از لحاظ پیشکسوتی هم جایگاه شما جزو افراد بالا محسوب می‌شود.
پزشکیان: در تئوری بله.
البته در عمل هم نمایندگان از شما هم حرف‌شنوی دارند.
*مسئولان بالامقام همت کنند و در پی حل اختلافات برآیند/ *درصورت عدم وحدت آمریکا، اسرائیل و عربستان سوءاستفاده می‌کنند
پزشکیان: نه؛ آنچه که وجود دارد این است که من نظر خود را بیان می کنم اما در این نظر گفتن، من در جایگاهی نیستم که این نظرها بتواند آن تأثیرها را داشته باشد، بنده معتقدم باید بالاترهای ما بنشینند و این اختلاف و گره‌ها را باز کنند. البته می‌توانند باز نکنند اما آن وحدت و انسجام به سختی به وجود می‌آید و اگر آن وحدت و انسجام به وجود نیاید آمریکا، اسرائیل و عربستان هستند که در این میان سوءاستفاده می‌کنند. حال چگونه باید این کار را بکنند به هر حال وعده‌هایی می‌دهند اما عمل نمی‌کنند.
* از تریبون مجلس و صدا و سیما بسیاری از حرف‌های درست را هم نباید گفت
بنده در حدی که با بچه‌ها صحبت کردم همیشه با کسانی که ارتباط داشتم از اینکه ما حرف را بزنیم که دشمن بخواهد سوءاستفاده کند به آنها گوشزد کردم که پرهیز کنند، حتی بنده معتقدم در پشت تریبون مجلس و حتی صدا و سیما و یا رسانه‌ها بسیاری از حرف‌های درست را هم نباید گفت.
شما «هنر تحریم» را بخوانید؛ اینها اطلاعات تصمیم‌گیری را برای اینکه چگونه راه را ادامه دهند از رسانه‌ها و سخنگوها و یا ناطقان می‌گیرند یعنی کسانی که از پشت تریبون نقد می‌کنند -و البته نقد درستی هم است- طرف مقابل اطلاعات و تصمیم می‌گیرد؛ در چنین وضعیتی است که بنده می‌گویم باید نشست، تصمیم گرفت و همه یک حرف بزنند برای این است که بلند نشویم حرف‌هایی بزنیم که حتی درست است، چرا که طرف مقابل و دشمن بر اساس آنها تصمیم می‌گیرد و تاکتیک خود را اصلاح می‌کند.
*اتفاقاتی همچون فقر، رانت، رشوه و فساد و اختلافات را در آن فضای بسته حل کنیم
چرا ما باید از اینجا گرا دهیم که دشمن در آن طرف تصمیم بگیرد که چه کار کند؟ این نیازمند این است که مقامات بالا بیش از پیش توجه کنند. حضرت علی (ع) در خطبه 16 نهج‌البلاغه می‌فرمایند:«لا یهلک علی التقوی سنخ اصل، و لا یظما علیه زرع قوم..» اگر تقوا باشد هلاکت در جامعه امکان ندارد و حاصل و کشت جامعه بی‌آب نمی‌ماند، متقی باران و رودخانه نیست اما اگر تقوا باشد حاصل یک جامعه خشک نمی‌شود. اگر اتفاقاتی همچون فقر، رانت، رشوه و فساد وجود دارد، توصیه‌ای که حضرت علی(ع) می‌فرمایند این است که بروید و در خانه‌هایتان قایم شوید و اختلافاتتان را در آن فضای بسته حل کنید.
حال ممکن است من و شما اختلاف داشته باشیم، لازم نیست که از پشت تریبون به همدیگر فحش دهیم. بلکه در فضای بسته باید این اختلافات را حل کنیم. بر اساس سخن مولا علی(ع) هیچ حمدکننده‌ای حمد نکند مگر خدایش را و هر ملامت‌کننده‌ای باید خود را نقد کند.
*به قدری مشکل دارم که اگر بخواهم به آنها برسم فرصت گیر دادن به شما را نخواهم داشت
مطمئن باشید من به عنوان نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی به قدری مشکل دارم که اگر بخواهم به آنها برسم فرصت گیر دادن به شمار ا نخواهم داشت. من اگر راست می‌گویم باید بروم و آن کارهایی که باید درست انجام می‌دادم و نتوانستم را اصلاح کنم. شما هم اگر هنر دارید بروید و خودتان را اصلاح کنید، اما ما متأسفانه عیب خود را نمی‌بینیم و فقط عیب دیگران را بزرگ می‌کنیم. همه ما عیب داریم.
*اگر قرار است به جان یکدیگر بیفتیم، در داخل و فضای بسته این کار را بکنیم
بهتر است بنشینیم و اختلافاتمان را حل کنیم. اگر قرار است به جان یکدیگر بیفتیم، در داخل و فضای بسته این کار را بکنیم، اما زمانی که بیرون آمدیم یکصدا باشیم. این چیزی است که بنده به آن معتقدم و متأسفانه اکنون در کشور روی این مسئله گیر داریم.
آقای دکتر! درباره موضوعی که مهم است و در ارتباط با همین بحث است، موضع مؤسسات مالی است که شما پیگیر مسئله هم هستید. من می‌خواهم خیلی صریح بگویید این مسئله و دغدغه مردم چه زمانی رفع می‌شود و کی قرار است کار مؤسسات به جایی برسد که مردم دغدغه‌شان حل شده باشد و به پولشان برسند؟
*در گرفتاری مالی کشور مجلس و دولت سهم داشتند
پزشکیان: در این گرفتاری مالی، مجلس، دولت و افراد سهم داشتند. قوه قضائیه، نیروهای نظامی سهم و همه به نوعی اشکالاتی داشتند اما به هر حال به مشکلی رسیدیم که نهایتا صدای آن درآمد. این صدا درآمدن، قبل از اینکه ما مداخله کنیم یا وارد موضوع شویم، با استیضاح کردن با تغییر دادن همراه بود اما مشکل ما عوض کردن نبود، مشکل با گرفتن مردم نبود، مردم در جمهوری اسلامی پول خود را گذاشته‌اند، این مؤسسات هم تبلیغ کرده‌اند، حال مردم پولشان را می‌خواهند، حق هم با مردم است.
به جای اینکه کسی که اهمال کرده است را بگیرند و با او برخورد کنند، برعکس اتفاق افتاد.
* قوانین اجازه داد که موسسات مالی و اعتباری تأسیس شوند/ما مقصریم
پزشکیان: بله! عرض کردم، همه ما مقصریم. قوانین ما هم اجازه داده که موسسه مالی و اعتباری تأسیس شود. در اجرا هم این قوانین را شُل کردند و در پی آن مؤسسات مالی و اعتباری بیشتر تأسیس شد. در بخش نظارت هم نظارت کافی انجام نشد، نهایتا این مؤسسات خلاف‌هایی را انجام دادند و البته در خلاف‌های انجام شده هم رسانه‌ها این خلاف ها را تبلیغ کردند که قوه قضائیه هم با همین‌ها تعامل کرد.؛ بنابراین وقتی نگاه می‌کنیم هر کدام از دستگاه‌ها در این میان نقش داشتند.
ممکن است من و شما اختلاف داشته باشیم، لازم نیست که از پشت تریبون به همدیگر فحش دهیم. بلکه در فضای بسته باید این اختلافات را حل کنیم
به نظر من آن کاری که باید در این رابطه انجام شود - و در قدم اول باید انجام می‌دادیم- این است آنچه‌که اینها نیاز دارند را باید پاسخ دهیم و از کسانی که در خطر هستند شروع کنیم.
اگر امکان دارد این اعداد و ارقام را بفرمایید تا مردم بدانند قرار است چه اتفاقی بیفتد.
پزشکیان: تاکنون در هیات سه نفره تصمیم گرفته شده است سپرده‌های تا یک میلیارد تومان پرداخت شود.
تاکنون چه بخشی پرداخت شده است؟
*بدهی ۱۰ هزار نفر از سپرده گذاران تا سقف 1 میلیارد تومان پرداخت شده است
پزشکیان: اکنون بدهی نزدیک به ۱۰ هزار نفر در کل کشور پرداخت شده است و ۲۵ هزار نفر از کل سپرده‌گذاران مؤسسات مالی و اعتباری باقی مانده‌اند.
یعنی دقیقا به آن ۱۰ هزار نفر چه میزان پرداخت شده است؟
*نسبت به پرداخت بدهی سپرده‌گذاران عقبیم
پزشکیان: به ۱۰ هزار نفر تا یک میلیارد تومان پرداخت شده است اما هنوز ۱۵ هزار نفر مانده‌اند. اصولا باید تا پایان شهریور ماه سال جاری هیچ سپرده‌گذاری نمی‌ماند که سپرده خود را دریافت نکرده باشد، اما ما با تصمیماتی که می‌گیریم و تصور می‌کنیم داریم قضیه را درست می‌کنیم، رئیس بانک مرکزی را تغییر دادیم. رئیس جدید بانک مرکزی کادری که با این قضیه همکاری می‌کردند را تغییر داد. آن افرادی که تازه سر کار آمدند اصلا در جریان نیستند، حال ما با اینها بحث داریم که این داده‌ها وجود دارد، حال این کادر رفته‌اند تا اطلاعات جمع کنند. طی یک جلسه‌ای که داشتیم، صحبت ما این بود که فردی که به جای آقای حیدری که مسئول پرداخت بدهی سپرده‌گذاران مؤسسات مالی و اعتباری بود، مجدد آقای حیدری را بیاورد تا هم کار خود را جلو ببرد و هم او که در جریان بوده است کار را ادامه دهد؛ چراکه به هر حال فردی در این جریان کار می‌کرده، حال این فرد عوض شده، خیال کردیم اوضاع را بهبود می‌بخشیم اما نسبت به این قضیه اکنون ما هم عقب هستیم و باید بانک مرکزی پاسخگو می‌بود که چرا بدهی سپرده‌گذاران را نداده است، اما بانک هم چون افراد خود را عوض کرده است می‌گوید این افراد تازه آمدند؛ یعنی این جزو همان اشکالاتی است که ما داریم.
*خیال می‌کنیم با عوض کردن افراد مشکل را حل می‌کنیم
خیال می‌کنیم با عوض کردن افراد مشکل را حل می‌کنیم، غافل از اینکه مشکل عوض کردن افراد نیست، بلکه مشکل آن جهتی است که باید برویم و بعد افرادی که باید پاسخگو باشند و نظارت کنند نیستند. حال این افراد را عوض کردیم، در جامعه هم عکس العمل این بود که مشکل حل می‌شود اما فعلا به تاخیر افتاده است.
دکتر این یک میلیارد همراه با سود است یا فقط اصل سپرده افراد؟
پزشکیان: نه، ما در قدم اول قرارمان این بود که فعلا اصل سپرده افراد را بدهیم و بعد اگر اموال شناسایی شد در درجه دوم سود آنها هم پرداخت شود؛ چراکه باید اموال مؤسسات شناسایی و تخلفات محرز شود، بنابراین این فرآیند ممکن است سال‌ها طول بکشد، به خاطر اینکه داده‌ها و اطلاعاتی که در اختیار است مبهم و ناقص است. همچنین مداخلاتی که در جریان ارزیابی‌ها شکل می‌گیرد در آن وجود دارد، یعنی در قوه قضائیه هم یکسری مداخلاتی در یکسری روندها به وجود می‌آید که دست رئیس قوه هم نیست.
*تیمی برای شناسایی اموال مؤسسات مالی و اعتباری تشکیل شده است
اما تا بخواهد این فرآیند شکل بگیرد ممکن است چند سال طول بکشد، لذا قدم اول این بود که آنهایی که در خطر هستند و نیاز واقعی دارند را پاسخ دهیم تا بقیه مسیر عادی خود را طی کنند، البته یک تیم هم برای شناسایی اموال مؤسسات مالی و اعتباری تشکیل شده است که مأمور شناسایی اموال شده‌اند و یکسری هم عرضه این اموال و تبدیل به ریال کردن را برعهده دارند تا ببینیم نهایتا به چه میزان از این پول باقی می‌ماند، تا بتوانیم بدهی سایرین سپرده‌گذاران که بالای یک میلیارد تومان است را پرداخت کنیم. با توجه به اینکه عده‌ای معتقدند پول به اندازه‌ای که حتی سودها را هم بدهند وجود دارد، لذا اگر پول اضافه آمد سود سپرده‌گذاران هم پرداخت خواهد شد.
*جلسات بررسی مشکلات سپرده‌گذاران هر هفته به صورت مرتب برگزار می‌شود
آیا می‌شود زمان برای این مسئله مشخص کرد؟
پزشکیان: تیم‌هایی که مشخص کردیم در حال انجام ماموریتشان هستند. ما که به هر حال از مجلس هر هفته در این جلسات شرکت می‌کنیم، البته از دولت هم آقای نهاوندیان و قوه قضائیه آقای اژه‌ای، در جلسه حضور می‌یابند. ما به صورت مرتب هر هفته جلسه برگزار و یکسری از مسئولیت‌ها را مشخص می‌کنیم.
*دیگر از سپرده‌گذاران مؤسسات مالی را کف خیابان نمی‌بینید
متوجه هستم، اما زمان مشخصی برای پرداخت سپرده سپرده‌گذاران وجود دارد؟
پزشکیان: واقعا حل هر کدام از اینهایی که ما زمانبندی کردیم، کار ساده‌ای نبود؛ یعنی در درجه اول گفتیم سپرده افرادی که ۱۰۰ میلیون طلبکار هستند را پرداخت کنیم و بعد به سراغ ۲۰۰ میلیونی‌ها رفتیم. در حال حاضر شما کسی از سپرده‌گذاران مؤسسات مالی را کف خیابان نمی‌بینید.
خیلی کمتر شده‌اند اما هنوز هستند.
*معترضان باقی مانده بابت سپرده یک میلیاردی و یا بالاتر چانه می‌زنند
پزشکیان: اصلا تعدادشان با آن ابتدای اعتراضشان قابل قیاس نیست؛ برای اینکه افرادی که معترضند بابت سپرده یک میلیاردی و یا بالاتر چانه می‌زنند. دیگر کسی که مال ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیونی داشته، هیچ ادعا و یا اعتراضی ندارد. تلاشی که ما داریم این است که بتوانیم اموالی که اینها جابجا کرده‌اند شناسایی و با آنها برخورد شود. روند کار قوه قضائیه هم به‌گونه‌ای است که با کسانی که به هر حال این بلا را بر سر مردم آورده‌اند، برخورد کند البته تاکنون باید برخورد قاطعی با اینها می‌شد. فرایند به‌گونه‌ای است که هنوز نتوانسته‌اند این نمود بیرونی را به مردم نشان دهند و افراد و موسساتی که مرتکب این تخلفات شده‌اند را مجازات کنند. مجازت آنها مشخص و خواسته مردم هم روشن است. بنابراین قوه قضائیه باید کار خود را انجام دهد.
بله همین طور است. در بحث مؤسسات مالی بنابراین نمی‌توان زمان مشخصی تعیین کرد که مثلا بگوییم تا فلان تاریخ کلیه بدهی سپرده‌گذاران پرداخت می‌شود؟
*بدهی‌های تا یک میلیارد تومان از سپرده گذاران تا شهریور باید پرداخت می شد
پزشکیان: چرا، ما زمانبندی بدهی‌های تا یک میلیارد تومان را مشخص کرده‌ایم و در واقع تا شهریورماه باید پرداخت می‌شد.
منظور بنده از حالا به بعد است.
*کادر جدید بانک مرکزی پاسخگو باشند که چرا در موعد مشخص بدهی سپرده گذاران پرداخت نشده است
پزشکیان: از این به بعد را هم مشخص می‌کنیم. کادر جدید باید در جلسه حضور یافته و بگویند چرا این کار را انجام نداده و تا شهریور ماه سپرده سپرده‌گذاران را پرداخت نکرده‌اند. زمانی که پرداخت بدهی یک میلیاردی‌ها تمام شد، آنگاه شناسایی اموال و نقد کردن اموال و همچنین خطوط باز شده بانک مرکزی برای بازگشت این سپرده‌ها را شناسایی کنیم و سپس بدهی‌های بالای یک میلیاردی‌ها را پرداخت کنیم.
دکتر شما برای نقدینگی فکری کرده‌اید؟
پزشکیان: نقدینگی چه؟
به هر حال این مبلغی که شما به مردم برمی‌گردانید، باعث می‌شود نقدینگی افزایش پیدا کند. فکر می کنم رقم بالایی هم باشد.
* یکی از مشکلات کشور این است که اجازه داده‌ایم مؤسسات مالی و اعتباری خصوصی ایجاد شوند
پزشکیان: فکر می‌کنم یکی از مشکلات کشور این است که اجازه داده‌ایم مؤسسات مالی و اعتباری خصوصی ایجاد شوند و اینها افزایش پیدا کنند، شما می‌دانید نقدینگی که این مؤسسات هر سال اضافه می‌کنند بالای ۸۰ هزار میلیارد تومان است؟ یعنی اگر اجازه دهیم اینها همین طور پیش بروند، نقدینگی هر سال افزایش پیدا می‌کند. اینگونه است که می‌گویند دولت این قدر نقدینگی را افزایش داده است از کجاست؟ دولت که پول چاپ نکرده، همین مؤسسات هستند که باعث افزایش نقدینگی می‌شوند. به عنوان مثال سودهای ۲۰، ۳۰ و یا ۴۰ درصد داده‌اند اما تولیدی در قبال آن شکل نگرفته است، این یعنی نقدینگی را بالا برده‌اند.
*موسسات مالی بیش از 20 هزار میلیارد دارایی دارند
بدون اینکه ما اطلاع داشته باشیم، نقدینگی را بالا می‌برند، حال ما جلوی آن را گرفته‌ایم. اگر جلوی آن را نمی‌گرفتیم، هر سال بیشتر از این نقدینگی ایجاد شده است برای پرداخت سپرده‌گذاران، نقدینگی افزایش پیدا می‌کرد. در حال حاضر بیش از ۲۰ هزار میلیارد خط اعتباری باز شده است که در همان اندازه ۲۰ هزار میلیارد هم اینها دارایی دارند البته بیشتر هم دارند، اما اگر اینها را رها می‌کردیم، هر سال بیش از۷۰ هزار میلیارد به مجموع نقدینگی کشور اضافه می‌شد.
آقای پزشکیان اکنون برای نقدینگی جدید که ایجاد می‌شود فکری شده است؟
پزشکیان: نه نقدینگی چه چیزی؟
به هر حال می‌خواهید بدهی یک میلیاردی‌ها را بدهید.
پزشکیان: اینها که با پولشان نمی‌خواهند نقدینگی ایجاد کنند، اینها بالاجبار کارهایی انجام می‌دهند که قبلا انجام می‌دادند. تعداد زیادی از این افراد فقط پول را در بانک‌ها جابجا کرده‌اند، تعدادی هم قرار بود خانه بخرند که این کار را کردند. ما با بحث‌هایی که داشتیم سپرده‌گذاران گفتند دنبال چنین کارهایی هستند.
یعنی پول اینها به صورت نقد وارد چرخه نمی‌شود؟
*بسیاری از سپرده‌گذاران سپرده‌های خود را برای خرید خانه و یا کرایه خانه در موسسات گذاشته بودند
پزشکیان: مگر می‌شود یک میلیارد تومان را به دست یکی داد؟ به هر حال جابجا می‌کنند یا از این بانک به بانک دیگر انتقال می‌دهند یا در موسسه دیگری می‌گذارند و یا اینکه تبدیل به زمین یا خانه می‌شود. بسیاری از این سپرده‌گذاران سپرده‌های خود را برای خرید خانه و یا کرایه خانه چنین سپرده‌هایی در مؤسسات گذاشته بودند که سودی بگیرند تا بتوانند کرایه خانه‌شان را بدهند. یعنی آنهایی که رقم‌های پایین سپرده‌گذاری کرده بودند واقعا با آن پولشان زندگی می‌کردند.
شما درباره بحث وزارت بهداشت صحبت می‌کنید؟
*پایه مشکلات کنونی در وزارت بهداشت سیاست هایی است که همان موقع گفتیم و گوش نداند
پزشکیان: والله بنده با وزارت بهداشت مشکلی ندارم. حرف‌های من با وزارت بهداشت روشن بوده، و گفتنی ها را گفته‌ام و اکنون چالش‌هایی که در این بخش وجود دارد پایه همان سیاست‌هایی است که همان موقع می‌گفتیم و گوش نمی‌دادند.
مانند طرح تحول سلامت؟
*از همان اول هم گفتیم طرح تحول سلامت با مشکل مواجه می شود
پزشکیان: بله، اصلا ما از قبل هم گفتیم، اصلا قبل از اینکه این طرح را اجرا کنند ما گفتیم این مسئله با مشکل مواجه می‌شود، اکنون با مشکل مواجه شده‌اند اما به نظر من اکنون وقت این نیست که بگوییم دیدید من گفته بودم و شما به آن عمل نکردید!
آقای دکتر وقتی مشکل مردم به میان می‌آید باید اینها را گفت.
پزشکیان: باید در این شرایط قانون اجرا شود، در حال حاضر در چنین وضعیتی بیش از هر موقعیتی به پزشک خانواده،ارجاع، سطح بندی، خرید راهبردی و تجمیع منابع و همچنین نظارت بر این منابع نیاز داریم. بیش از هر زمانی به اینها نیاز داریم، یعنی اگر بخواهیم بیش را هر زمان دیگری هزینه را کنترل کنیم، لازمه آن این است که برگردیم به آنچه در قانون ننویشتیم و آنها موظف بودند اجرا کنند و امضا نکردند.
آقای دکتر جمله وزیر بهداشت در یک برنامه تلویزیونی گفت که مردم راضی هستند ما برای نجات یک فرد که دو سال بیشتر زندگی کند، هزینه کنیم که انتقادات زیادی در بر داشت. آیا واقعا گفتن این جمله درست است؟
پزشکیان: نوع گفتن آن من نمی‌دانم چگونه بوده است، اما به عنوان مثال ما ۱۰۰ تومان پول داریم، اما نیازمان هزار تومان است، با ۱۰۰ تومان می‌توانیم بیماری وجود دارد که را نجات دهیم، ۱۰ بیمار هست که اگر ۱۰۰ تومان بدهیم آن بیماران نجات پیدا می‌کنند، حال ما باید تصمیم بگیریم.
آیا بیان این موضوع برای مردم و کسی که بیمار سرطانی دارد، درست است؟
پزشکیان: ببینید نوع بیان مهم است، اما ما باید مشارکت مردم را جلب کنیم. ما موظفیم منابعی که وجود دارد اگر می‌خواهیم بر اساس عدالت باشد برای همه به یک نسبت باشد. نمی‌شود به یک مریض ۱۰۰ میلیون تومان بدهیم و به یک مریض دیگر یک میلیون ، و بعد آنهایی که نیاز یک میلیونی دارند، خیلی از آنها هیچ خدمتی نگیرند. به هر حال ما باید بر این اساس تصمیم گیری کنیم. منابعی که ما داریم محدود است.
در آمریکا و انگلستان هم دیدیم کاری که به راه انداختن دعوا سر این است که نیازها بیشتر است. در آمریکا نیازها بیشتر از منابعی است که دارند، آن هم آمریکایی که ۹ هزار دلار سرانه بهداشت و درمان دارد اما برای ما ۴۰۰، ۵۰۰ دلار است.
شما تصور کنید یک بیمار صعب‌العلاج دارد و در بیمارستان بستری است که هفته بعد ممکن است جان خود را از دست بدهد، زمانی که چنین جمله‌ای را بشنود چه حالی پیدا می‌کند؟
*نوع گفتن ما باید درست باشد
پزشکیان: نوع گفتن ما باید درست باشد. اینکه وزیر بهداشت چگونه باید چنین حرفی را می‌زد مهم است، اما ما موظفیم منابع خود را اولویت‌بندی کنیم و چاره‌ای هم نداریم، ما زمانی که می‌خواهیم تصمیم بگیریم باید تصمیمی باشد که عدالت در آن بیشتر باشد و فراگیر باشد که نتیجه بیشتری از آن استخراج شود.
اگر جمع‌بندی دارید که می‌شنویم.
پزشکیان: از شما ممنونم. ما در تلاشیم که دغدغه مردم را حل کنیم، علت اینکه بنده هم حضور یافتم برای این است که در حقیقت مشکلی حل شود.