به گزارش مشرق، شب شعر نهمین نشست خود را، به مناسبت درگذشت استاد ابوالفضل زرویی نصرآباد ، به بزرگداشت این شاعر طنزپرداز اختصاص داد و میزبان ناصر فیض، مترجم و طنزپرداز و سعید بیابانکی، شاعر و طنزپرداز بود. این برنامه شامگاه دوشنبه 12 آذر با اجرای محمود اکرامی فر روی آنتن رفت.

«زرویی» رِندی را در شعر از حافظ، روانی و فصاحت را از سعدی و طنز پردازی را از عبید زاکانی گرفته است

چرا استاد زرویی از اسامی مختلف (ملا نصرالدین، چغندر میرزا، ...) برای نوشته هایش استفاده می کرد؟
سعید بیابانکی پاسخ داد: این از ویژگی های قلم ایشان بود یعنی مثل یک هنرپیشه که یک اسم دارد، اما در نقش های مختلف هم کارکتر متفاوتی می شود و هم نامش. ابوالفضل هم همین طور بود چون طنز یک کنش اجتماعی است و این را می طلبد. ابوالفضل رندی را در شعر از حافظ، روانی و فصاحت را از سعدی و طنز پردازی را از عبید زاکانی گرفته است.
اکرامی نقل قولی از گل آقا مبنی بر اینکه قلم دهخدا و عبید در دست زرویی است خواند و در مورد اشتراکات این بزرگان و استاد زرویی سوال پرسید.
فیض توضیح داد: از جنبه های بارز آثار عبید اعتراض به رذیلت ها است، جنبه دیگر انتخاب یک زبان محکم و استوار است. این ویژگی ها در کارهای آقای زرویی نیز هست.

وی در ادامه افزود: زرویی پراکنده گویی نمی کرد، قالب را انتخاب می کرد و در همان قالب هر روز کار می کرد.

طنز یعنی امر به معروف و نهی از منکر، که لباس هنر بر تن کرده است

"طنز یعنی امر به معروف و نهی از منکر که لباس هنر بر تن کرده است." این تعریف طنز به بیان استاد زرویی بود که بیابانکی آن را نقل کرد. وی ادامه داد : تضادها وقتی در کنار هم قرار می گیرند طنز اتفاق می افتد. کل کتاب «رفوزه ها» ابوالفضل زرویی سرشار از این تناقض هاست.

طنز پردازی، مرحله بالاتری از شاعری

زرویی گفته است طنز نوشتن اهلیت می خواهد. این اهلیت چیست؟
فیض بخشی از این اهلیت را داشتن جوهره شوخ طبعی دانست.
بیابانکی طنز پردازی را مرحله بالاتری از شاعری عنوان کرد وادامه داد: بخش مهمی از اتفاقاتی که در طنز می افتد در حوزه زبان است. شعر عرصه دقایق و ظرایف است، در طنز حلاوت و ملاحت نیز به آن اضافه می شود، بنابراین طنز دشوارتر است.
در بخش بعدی، مهمان تلفنی برنامه ،علی زراندوز، طنز پرداز، در مورد استاد زرویی گفت: ایشان به جوانان بها می داد و کارهایشان را می خواند.

استاد زرویی، نه تنها شاعر خوب بلکه شاعر خاص
بیابانکی در مورد ویژگی های شعر استاد زرویی گفت: آن چیز که برای ادبیات مهم است شاعر خوب بودن نیست شاعر خاص بودن است و ایشان در این حوزه خاص بودند. زرویی با شیوه سخن سرایی اش، بر شکل های دیگر ادبیات ما تاثیر گذاشته است.
فیض توجه کامل به زبان داشتن را از ویژگی های خاص استاد زرویی برشمرد و ادامه داد: زرویی می تواند الگو و سر مشقی باشد برای کسانی که به حوزه طنز روی می آورند و می خواهند آن را با خردمندی و خردورزی گره بدهند. در تمام آثار ایشان این خردورزی هست و هرگز طنزش به سمت لودگی و سطحی نگری متمایل نمی شود.

طنز زبان فرزانگی و زرویی فرزانه

بیابانکی در پایان ضمن تشکر از شبکه چهار بابت این ویژه برنامه گفت: طنز زبان فرزانگی است و زرویی یک فرزانه بود. آثارش یک دایره المعارف کامل برای کسی که بخواهد وارد این حوزه شود است. نمی شود در روزگار ما طنز پرداز شد و آثار زرویی را نخواند.
مجله ادبی «شب شعر» به تهیه کنندگی کوروش انصاری، هر دوشنبه شب در حوزه ادبیات، ساعت 23 روی انتن شبکه 4 می رود.