سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
عباس عبدی حرف‌هایش درباره سقوط نظام را پس گرفت
خبرگزاری ایسنا، اخیراً در مصاحبه با عباس عبدی، فعال اصلاح‌طلب و از تئوریسین‌های این جریان خاص سیاسی از وی پرسیده است:
«دولت آمریکا با اعمال تحریم علیه کشورمان به دنبال ایجاد فشار بر مردم بود تا با سخت شدن معیشت مردم، جامعه را مقابل دولت قرار دهد. آنها دنبال این بودند که با ایجاد ناآرامی درایران، حاکمیت ایران را مجبوربه عقب‌نشینی و پذیرش شرایط خود کنند. با وجود شرایط اقتصادی و معیشتی سخت مخصوصا برای کارگران و حقوق‌بگیران در ماه‌های اخیر و بعد از اعمال تحریم‌های آمریکا، چرا جامعه ایران به سمتی که دولت آمریکا پیش‌بینی‌می‌کرد حرکت نکرد؟»
عبدی هم در پاسخ می‌گوید:
«یک دلیل این مسئله این است که وقتی ما با چیزی مخالفیم لزوما معنی آن این نیست که با مخالفِ آن چیز، موافقیم. ما اگر از یک چیزی بدمان بیاید و کسی هم از همان چیز بدش بیاید، بدان معنا نیست که ما از آن فرد خوش‌مان می آید چه بسا از او بیشتر بدمان بیاید.
ایالات متحده و ترامپ توجه نداشتند که اگر مردم از وضعیت موجود خود ناراضی هستند، بدان معنا نیست که با آنها همراهی میکنند. عدم رضایت مردم چیز پنهانی نیست و نیاز هم به تظاهرات آن‌چنانی ندارد. مسئولان هم آنقدر با مردم ارتباط دارند که تا حدی متوجه مشکلات هستند اما نارضایتی مردم بدان معنا نیست که آنها راضی شوند که به اقدامات خصمانه آمریکا رضایت دهند. مردم وضعیت عراق، افغانستان و سوریه را به روشنی می‌بینند و دلیلی ندارد که به آن شرایط رضایت دهند و اگر مشاهده کنند که نقدها و اعتراضات به گونه‌ای پیش می‌رود که به نتایجی بدتر از آن چه فکر می‌کردند، منجر شوند با آن همراهی نمی کنند.
اثبات شیء نفی ما ادا نمی کند و اگر کسی اثبات کرد مردم از وضعیت ناراضی هستند این اثبات نفی نمی‌کند که مردم با سیاست‌های آمریکا هم مخالف باشند و چه بسا مخالفت شدیدتری با این سیاست‌ها داشته باشند.»
عبدی در بخش دیگری از این مصاحبه نیز تأکید می‌کند: برداشت شخصی من و مجموعه مطالعاتی که در کشور انجام شده است، نشان داده که مردم از وضع موجود رضایت ندارند.[1]
*سخن نخست آنست که عبدی همانطور که خود نیز اذعان دارد، برای «نارضایتی مردم»! از نظام اسلامی سندی غیر از برداشت شخصی خود و مجموعه مطالعاتی که البته سند آنها را هم ارائه نکرده! ندارد.
در واقع از باب کنایه باید گفت که سند این اظهارات عبدی از جایی آمده که سند «تقلّب 88» هم از همانجا آمده است!
بله! یقیناً در ایران ما هم مشکلاتی وجود دارد و مردم از برخی مقولات خاصّه اقتصادی گلایه‌هایی دارند اما اولا این گلایه‌ها چه زمانی نبوده است؟ و ثانیا این گلایه‌ها در کدام کشور جهان نیست؟!
نکته آنجاست که برخی جریانات خاص سیاسی در ایران تعمّد دارند که بر این مشکلات روزمره –که البته خود با تَکرار میکنم! مسبب‌الاسباب رخ‌نمایی آنها هستند- نام نارضایتی بگذارند.
ما همچنین از آقای عبدی تشکر می‌کنیم که درباره عدم بروز اعتراض و اغتشاش در ایران، صحبت‌های سابق خود مبنی بر «جامعه ایران به بن‌بست رسیده و نمی‌تواند به بقای خود ادامه دهد»[2]، «تبعیض و تحقیر پهلوی علیه مردم منجر به سقوط شد و جمهوری اسلامی هم دچار تبعیض است!»[3] و «اکنون، جامعه ایران در مواجهه با وضعیتی غیرکارکردی است و چشم‌اندازی هم برای خروج از آن وضعیت وجود ندارد»[4] که جملگی با کنایه سقوط نظام اسلامی مطرح شده‌اند را پس گرفتند و اذعان کردند که نارضایتی بدان معنا نیست که مردم به اقدامات خصمانه آمریکا رضایت دهند!
این ترمیدور عباس عبدی (اگر یک رد گم کنی ناشیانه برای مقابله با پیگیری امنیتی نباشد) می‌تواند نقطه عطف مهمی در تقلّای این روزهای حجاریان و دوستان او برای طراحی حرکت خیابانی علیه نظام اسلامی باشد.[5]
چه اینکه عبدی پیش از این و در ماجرای تأکید حجاریان بر اینکه «شکست روحانی شکست ما نیست» هم بصورت تلویحی با حجاریان مخالفت کرده بود.
گفتنیست مصطفی تاجزاده، دیگر فعال اصلاح‌طلب نیز در واکنشی تلویحی به صحبت‌های حجاریان مبنی بر «سیاست خیابانی» از این گفته است که براندازی نظام ایران در حدّ یک آرزو باقی می‌ماند.[6]
***
تحریم‌های بیشتر مردم ایران، تقصیر «دختران خیابان انقلاب» است یا «مقاومت»؟
درایتی: مردم می‌بینند به نام دفاع از کشور بر مشکلاتشان افزوده می‌شود!
مصطفی درایتی، از چهره‌های جریان چپ، در یادداشتی در شماره سه‌شنبه گذشته روزنامه آرمان امروز با اشاره به رفتارهای این روزهای دولت در ماجرای تأکید بر پولشویی، ارزانی 20 درصدی با FATF و غیره نوشته است: به یاد داریم در قضیه برجام دولت چه مشکلاتی با آقایان دلواپسی داشت که پیدا بود بیشتر دلواپس منافع خودشان بوده و هستند. اکنون هم همین است و در حالی که دولت مدت‌های مدیدی است که تلاش می‌کند این مانع را از سر راه بردارد ولی با روندی که در داخل پیدا شده در جایی مشکل حل می‌شود و در جای دیگر ایراداتی گرفته می‌شود که اصلا مشخص نیست در مسئولیتش هست یا نیست. هرچقدر هم کنکاش کنیم معلوم نیست که اینگونه رفتار با کدام معیار سیاسی و اخلاقی تطبیق می‌کند؟
او تصریح می‌کند:
«وقتی مردم می‌بینند به نام دفاع از کشور بر مشکلاتشان افزوده می‌شود دچار شبهه خواهند شد.»
درایتی در بخش دیگری از یادداشت خود می‌نویسد: از آنجا که عدم پذیرش کنوانسیون –FATF- مشکلات جدی برای کشور و مردم ایجاد خواهد کرد، سخن رئیس‌جمهور از این جهت قابل توجه است که هزینه مخالفت مربوط به مخالفان باشد و نه دولت. درواقع وقتی به‌رغم تلاش‌های دولت عده‌ای در مجلس و نهادهای دیگر به اشکال مختلف مخالفت میکنند و بعد هم مسئولیت عملشان را نمی‌پذیرند، ضمن اینکه گرانی‌ها و مشکلات اقتصادی را بر گردن دولت می‌اندازند و با دست خودشان برای کشور مشکل ایجاد میکنند؛ آنهم با بهانه‌هایی که ما هیچ‌وقت نفهمیدیم دلیل عمده و مشخص‌شان برای مخالفت با این قضیه چیست! جز اینکه هر روز که می‌گذرد بر شبهات افزوده می‌شود.[7]
*درایتی توضیح نداده است که شبهه «ازدیاد مشکلات به دلیل مقاومت»! شبهه مردم است یا اینکه ستاد اصلاحات بر القای آن اصرار دارد؟
همچنین بلاهت زیادی نیاز است که فردی عاملیّت مشکلات و گرانی‌های این روزهای کشور را به جای «تَکرار میکنم» و تبلیغ‌های اصلاح‌طلبان برای آقای روحانی، در مقولاتی مثل مقاومت جستجو کند.
از طرفی خوب بود که آقای درایتی توضیح می‌داد سرنوشت کشورهایی که مقاومت و دفاع را رها کردند و به وادادگی و تسلیم تن دادند چه شد؟
به راستی آیا آقای درایتی هیچ اطلاعی از اوضاع مصر و افغانستان و عربستان و آفریقای جنوبی و اوکراین دارد؟!
آیا از زندگی چند صد هزار نفر در قبرستان‌های مصر، از ناامنی افغانستان، از گسترش ایدز و ابولا و فقر در آفریقا و از ناامنی در اوکراین و سست بودن حکومت تازه تأسیس این کشور چیزی می‌داند؟!
اگر می‌داند پس باید توضیح بدهد چرا شبهه خود درباره مقاومت را به مردم تعمیم می‌دهد و اگر هم نمی‌داند که طبیعتا صلاحیت انتشار نظرات خود در عرصه افکار عمومی را ندارد.
جالب آنکه همزمان با انتشار اظهارات درایتی، خبر درخواست شاپرک شجری زاده، از دختران خیابان انقلاب برای تحریم بیشتر ایران منتشر شد!
گفتنیست، مقام معظم رهبری، چندی قبل طی بیاناتی در همین باره فرمودند:
«ما البتّه مشکل داریم، بله، مشکل اقتصادی داریم. درست توجّه کنند جوانهای عزیز و مردم باانگیزه و مؤمن ما، ما مشکل اقتصادی داریم، اقتصاد نفتی داریم که این خودش یک عیب بزرگ است، فرهنگ صرفه‌جویی نداریم، فرهنگ صرفه‌جویی در بین ما بسیار ضعیف است؛ این عیب است، اسراف عیب است؛ این عیوب را ما داریم، ولی عیب واقعی اینها نیست؛ عیب واقعی بن‌بست است که بحمدالله نداریم؛ ما بن‌بست نداریم. عیب واقعی این است که جوان کشور گمان کند که راه حلّی وجود ندارد جز پناه بردن به دشمن؛ این عیب است. بعضی سعی میکنند این را القا کنند به جوانهای ما؛ دشمن این را میخواهد. دشمن میخواهد ملّت ایران را به این نتیجه برساند که بن‌بست است، راه‌حل وجود ندارد مگر پناه بردن به آمریکا و زانو زدن در مقابل آمریکا و تسلیم شدن در مقابل آمریکا. من صریحاً اعلام میکنم، من صریحاً اعلام میکنم: کسانی که در داخل کشور این فکر را که مطلوب و محبوب دشمنان است ترویج میکنند، اینها خیانت میکنند؛ این خیانت به کشور است. اینکه ما بر طبق میل دشمن ترویج کنیم که راهی جز پناه بردن به دشمن نداریم، بزرگ‌ترین خیانت در حقّ ملّت است. البتّه این اتّفاق نمی‌افتد، من به حول و قوّه‌ی الهی و با همراهی شما تا جان و توان دارم، نخواهم گذاشت این اتّفاق در کشور بیفتد...»[8]
***
«شاپرکِ حجاریان» خواستار تحریم بیشتر مردم ایران شد
«شاپرک شجری‌زاده» فردی از گروهک موسوم به «دختران خیابان انقلاب» که در حرکتی غیر متمدنانه تصویر بدون حجاب خود در خیابان‌های تهران را منتشر کرده بود، به تازگی در پارلمان کانادا حضور یافته و با سخنرانی علیه کشورمان خواستار تحریم بیشتر ایران شد.
علی علیزاده، از روزنامه‌نگاران ایرانی خارج از کشور در واکنش به این رخداد، در توییتر خود نوشت:
«_ده ماه پیش روی سکوی برقی در تهران رفت
_بواسطه شبکه‌های اجتماعی بمب خبری شد
_فعالان زنان داخلی به او مشروعیت سیاسی دادند
_به کمک BBC و منوتو و مسیح علی نژاد قهرمانسازی شد
_از کشور خارج شد
_تبدیل به چهره مشروعیت ساز تحریمها شد
_تک تک شما که برایش کف زدید حالا همدست تحریمها هستید.»
*البته پیش‌بینی اینکه حرکتی چنین غیر متمدنانه، دست آخر به رذالت آشکار و مثلا به درخواست تحریم بیشتر مردم ایران می‌انجامد، کار سختی نبود.
اما متأسفانه عده‌ای که باید آدرس آنها را در میان اردوگاه اصلاحات جست، در روزهای بروز این حرکت سخیف؛ به حمایتی تمام قد از این حرکت شوم پرداختند، درباره آن تئوری‌پردازی کردند و از رذالت، مخالفت نسل جوان با سیاست‌های نظام! را خواندند.
ناهید خداکرمی، عضو اصلاح‌طلب شورای شهر تهران در همان روزها در یک توییت نوشته بود: کمترین حقی که می شود برای یک زن قائل شد انتخاب نوع حجاب است. نسل امروز را باور کنیم و تا دیر نشده اداره امورشان را بخودشان بسپاریم.
آذر منصوری، از فعالان اصلاح‌طلب هم گفته بود:
«امروز دختر دیگری در اعتراض به پوشش اجباری دستگیر شد. آیا وقت آن نرسیده پس از ۴ دهه بدون سرپوش گذاشتن بر واقعیتها صدای این اعتراض به درستی شنیده شود و به برخوردهای قهری با پوشش زنان خاتمه داده شود. تردید ندارم هزینه اصلاح این رویکرد۴۰ساله واشتباه به مراتب کمتر از پافشاری بر ادامه آنست»!
و محسن صفایی فراهانی، از دستگیرشدگان فتنه 88 نیز ضمن اعتراض به برخورد پلیس با این افراد خواستار نگاه پدرانه به آنها شده بود!
اما این تمام ماجرا نیست...
چند روز قبل از اقدام شجری‌زاده در کانادا برای درخواست تحریم بیشتر ایران، «سعید حجاریان» طی اظهاراتی در یک سایت تازه تأسیس، دست به حمایت از دختران خیابان انقلاب زده و آنرا در چارچوب تاکتیک اصلی اصلاح‌طلبان برای حضور اعتراضی مردم در خیابان‌ها آنالیز کرده بود.
حجاریان گفته بود:
«نافرمانی مدنی در خلاء شکل نمی‌گیرد. پیش از آن، ابتدا باید تجمع سلولی داشت و اقداماتی مانند کتاب‌خوانی، جزوه‌خوانی و… صورت داد و سپس تجمع‌های موضوعی و بعد هم تجمع‌های سراسری انجام شود. بعد از این‌هاست که نوبت نافرمانی فرامی‌رسد. در نافرمانی مدنی، افراد با علم به جریمه شدن دست به عمل می‌زنند. مثلاً حکومت رفتن به یک مجلس ختم را منع می‌کند، ولی همگی به شکل سازمان‌مند به مجلس می‌روند به قیمت آنکه همگی دو ماه زندان بروند و آزاد شوند. اینها همچنان در ظرف پروژه اصلاحات می‌گنجد ولی شرط آن ابتکار، سازمان‌مندی و تحلیل درست از شرایط است. دختران خیابان انقلاب نافرمانی مدنی میکنند اما چون سازمان ندارند و سراسری نیستند، به نتیجه‌ای نمی‌رسند.»[9]
به زعم ما میان حمایت اصلاح‌طلبان و امثال حجاریان از حرکت موسوم به دختران خیابان انقلاب، تحریم بیشتر مردم ایران و البته احتمال پررنگ اعتراضات خیابانی، ارتباطی وثیق وجود دارد و برای جویندگان حقیقت، اثباتی بیش از این هم ممکن نیاید که یک هفته قبل شاهد دلسوزی حجاریان برای دختران خیابان انقلاب و جستجوی سازمان برای آنها باشیم و یک هفته بعد شاهد تأکید یکی از همین دختران بر تحریم شدن بیشتر ایران!
گفتنیست، پیش از این خبر دریافت هدیه نقدی یکی دیگر از این دختران از یک چهره اصلاح‌طلب نیز به بیرون درز کرد...
رئیس جمهور روحانی به تازگی طی اظهاراتی در اشاره به مخالفت خواص کشور با FATF گفته بود: عده‌ای شعار می‌دهند و هزینه‌ها را از جیب مردم می‌پردازند!
***
1_ https://www.isna.ir/news/97091909679/
7_ http://www.armandaily.ir/fa/print/main/241542