به گزارش مشرق، هفتمین دوره جام ملت‌های آسیا که در کویت برگزار می‌شد به اولین دوره حضور ایران پس از انقلاب اسلامی تبدیل شد. تیم‌ملی ایران در آن سال‌ها همچنان قدرتمندترین تیم آسیا محسوب می‌شد و توانست به المپیک ۱۹۸۰ مسکو و ۱۹۸۴ لس‌آنجلس صعود کند اما به خاطر تحریم این مسابقات توسط ایران، به این دو المپیک نرفت.
سرمربی ایران در جام‌ملت‌های ۱۹۸۰، حسن حبیبی بود که به دلیل وقوع انقلاب و مشکلاتی که در کشور وجود داشت، کار سختی برای آماده‌سازی تیمش در راه جام ملت‌ها داشت. حبیبی مجبور شد در مدت کوتاهی لیست بازیکنانش را بدهد که همین موضوع باعث شد بیشتر، بازیکنان تهرانی در جام ملت‌های ۱۹۸۰ حضور داشته باشند.
بیشتر بخوانید:
خاطره تصویری/ آخرین آقایی فوتبال ایران در آسیا +عکس
ملی‌پوشان ایران در این رقابت‌ها ناصر حجازی، کریم بوستانی، نصرالله عبداللهی، محمد پنجعلی، حبیب کبیری، مهدی دینورزاده، محمد حقیقیان، هدایت شعار غفاری، امیر مرزوقی، احمد سنجری، حمید درخشان، ایرج دانایی‌فرد، غلام‌رضا نعلچگر، عبدالرضا برزگری، حمید علی دوستی، حسین فرکی، بهتاش فریبا، حسن روشن و غلام‌رضا فتح‌آبادی بودند.
پس از مشخص شدن بازیکنان ایران برای حضور در جام ملت‌ها، بازیکنان در هتل استقلال مستقر شدند و تمرینات بدنسازی‌شان را در تپه‌های داودیه پیگیری کردند. شاگردان حبیبی در آستانه جام ملت‌ها به دوبی رفتند تا در آستانه این رقابت‌ها دو بازی دوستانه با امارات برگزار کنند. تیم‌ملی در این دو بازی با نتیجه‌های ۲ بر صفر و ۳ بر صفر امارات را شکست داد و بلافاصله راهی کویت شد.
رقابت‌های جام‌ملت‌های ۱۹۸۰ از ۲۴ شهریور تا ۹ مهر ۱۳۵۹ در دو گروه ۵ تیمی تقسیم شد که در گروه A، ایران، سوریه، کره‌شمالی، چین و بنگلادش و در گروه B، کره‌جنوبی، کویت، مالزی، قطر و امارات حضور داشتند. ایران جام ملت‌ها را خوب آغاز نکرد و در اولین دیدار مقابل سوریه به تساوی بدون گل و در دیدار دوم مقابل چین به تساوی ۲ بر ۲ رسید. البته شاگردان حبیبی مقابل چین با دو گل علیدوستی و فریبا از این تیم شرق آسیایی پیش افتادند اما در دقایق ۷۴ و ۸۹ دو گل دریافت کردند تا بازی با تساوی به اتمام برسد.
اتفاق بزرگ جام ملت‌های کویت
درست یک روز پس از بازی با چین، رژیم بعث عراق با جنگنده‌هایش به ایران حمله کرد و جنگ ایران و عراق آغاز شد. به دلیل این که جنگنده‌های عراق تاسیسات مهم ایران را هدف گرفته بودند، راه‌های ارتباطی بازیکنان با خانواده‌هایشان قطع شده بود و آن‌ها از خانواده‌هایشان بی‌خبر بودند. از طرفی رسانه‌های کویتی با بزرگ‌نمایی اخبار جنگ، به نگرانی بازیکنان ایران افزودند. شرایط اردوی تیم‌ملی به شدت به هم ریخته بود، بازیکنان دیگر نای حضور در ادامه جام ملت‌ها را نداشتند و تصمیم به بازگشت به ایران گرفتند.
آن‌ها به حسن حبیبی درخواست دادند که بازی‌ها را نیمه‌کاره رها کنند و به ایران بازگردند اما مراجع بالاتر با ترک رقابت‌ها مخالفت کردند. در نتیجه بازیکنان مجبور بودند که یک مهر به مصاف بنگلادش بروند. شاگردان حبیبی با وجود مشکلات روحی و روانی که درگیرش شده بودند، بنگلادش را با چهار گل بهتاش فریبا، دو گل برزگری و تک گل حسن روشن، با نتیجه ۷ بر صفر در هم کوبیدند. پس از این بازی هم ایران موفق شد با نتیجه ۳ بر ۲ کره‌شمالی را شکست دهد. در این دیدار حمید علیدوستی، ایرج دانایی‌فرد و بهتاش فریبا گل‌زنی کردند.
تیم‌ملی فوتبال ایران با ۲ برد و ۲ تساوی و در مجموع با ۶ امتیاز به عنوان صدرنشین به مرحله نیمه‌نهایی صعود کرد تا در این مرحله به مصاف تیم دوم گروه B، یعنی کویت میزبان برود. در حالی که ملی‌پوشان ایران به خودی خود شرایط بدی داشتند، یک روز قبل از بازی نیمه‌نهایی خبری از ایران به کویت رسید که اردوی تیم‌ملی را به هم ریخت. حسین روشن، برادر حسن روشن در جریان حمله رژیم بعث به ایران به شهادت رسیده بود.
اشک‌های حسن روشن، جو تیم‌ملی را تحت تاثیر قرارداده بود و بازیکنان به هیچ عنوان شرایط تقابل با میزبان را نداشتند؛ میزبانی که از هر ترفندی برای شکست ایران استفاده می‌کرد.
بازی نیمه‌نهایی سر رسید و کادرفنی به خاطر حساسیت بازی مقابل کویت از حسن روشن در ترکیب اصلی‌اش استفاده کرد با این حال روشن در شرایطی نبود که بتواند همان ستاره همیشگی برای تیم‌ملی باشد به همین دلیل نتوانست بیش از یک نیمه برای ایران به میدان برود. اوضاع بد روحی تیم همان و قضاوت یک طرفه کوک لی سنگاپوری همان تا کویت آداب میزبانی را برای ملی‌پوشان ایران تمام کند! شاگردان حبیبی نیمه نخست را با تساوی بدون گل به پایان رساندند اما دروازه ایران در دقایق ۶۳ و ۸۵ توسط یعقوب و فیصل الدخیل باز شد و شاگردان حبیبی تنها یکی از گل‌ها را توسط حسین فرکی و آن هم در دقیقه ۹۰ جواب دادند تا بازی با شکست ۲ بر یک ایران به اتمام برسد. این بازی در شرایطی با شکست ایران به اتمام رسید که در حالت عادی، کویت به هیچ عنوان حریف قدری برای شاگردان حبیبی به حساب نمی‌آمد.
پس از این بازی حسن روشن اردوی تیم‌ملی را ترک کرد و از طریق دوبی به تهران رفت تا در کنار خانواده‌اش باشد.
در بازی دیگر نیمه نهایی، دو رقیب سنتی یعنی کره‌شمالی و جنوبی به مصاف هم رفتند که کره‌جنوبی موفق شد با نتیجه ۲ بر یک کره‌شمالی را شکست دهد تا ایران در دیدار رده‌بندی دوباره به مصاف کره‌شمالی برود. در دیدار رده‌بندی، ایران موفق شد با نتیجه ۳ بر صفر کره‌شمالی را شکست دهد و به عنوان سومی برسد. در این دیدار حسین فرکی دو گل و بهتاش فریبا یک گل برای ایران به ثمر رساندند. در فینال این رقابت‌ها هم کویت با نتیجه ۳ بر صفر کره‌جنوبی را شکست داد تا به عنوان قهرمانی این رقابت‌ها برسد.
ایران علاوه بر این که به عنوان سومی این رقابت‌ها رسید، یک عنوان فردی هم کسب کرد. بهتاش فریبا، مهاجم آماده ایران در جام ملت‌های ۱۹۸۰ موفق شد با زدن ۷ گل به عنوان آقای گلی این رقابت‌ها برسد. بهتاش فریبا درباره کسب این عنوان می‌گوید " از لحاظ فردی این مسابقه‌ها برای من بد نبود و توانستم با ۷ گل آقای گل جام ملت‌ها شوم اما خاطرات بسیار بدی از آن بازی‌ها داریم و در آنجا خیلی به فوتبال فکر نمی‌کردیم و در کل به فکر خانواده‌هایمان بودیم."
شاگردان حبیبی پس از اتمام این رقابت‌ها سفری طولانی برای بازگشت به ایران طی کردند. آن‌ها سه روز در راه بودند و ابتدا به سوریه و سپس به ترکیه رفتند و از آنجا از طریق مرز بازرگان وارد ایران شدند.
شاید بتوان از جام ملت‌های ۱۹۸۰ به عنوان تلخ‌ترین جام برای فوتبال ایران یاد کرد؛ جایی که هیچ‌کس دغدغه فوتبال نداشت و همه به دنبال موضوعات مهم‌تری مانند میهن و خانواده بودند.