به گزارش مشرق، قرارگاه سازندگی خاتم‌الأنبیاء در راستای سازندگی کشور و کمک به رشد و توسعه ایران، در حوزه‌های نفت و گاز و پتروشیمی، فعالیت‌های زیادی انجام داده است و این تلاش‌ها ادامه دارد.
بیشتر بخوانید
نظر ضرغامی درباره عملکرد قرارگاه خاتم الانبیاء
فرمانده جدید قرارگاه سازندگی خاتم الأنبیاء در این‌باره می‌گوید: مقام معظم رهبری در موضوع خام‌فروشی تذکر داده‌اند، به هر حال همه ارکان نظام در این حوزه، کم کار کرده‌اند؛ یکی از هدف‌گذاری اساسی ما در دوره جدید مدیریتی قرارگاه خاتم، این است که این حوزه‌ها شناسایی شود و به نظام کمک کنیم.
به گفته سعید محمد، در بخش‌های بالادستی و میان‌دستی حوزه‌های نفتی کار زیادی شده است اما در حوزه پایین‌دستی ابتدا به صادرات و سپس به خرید با چند برابر قیمت می‌رسیم و همه فشارهای استحصال، فرآوری و پالایش نفت را تحمل می‌کنیم. اما نتیجه به کسانی که این تکنولوژی را دارند واگذار می‌کنیم، ما باید اول نیازهای داخلی خود را طی سنواتی برطرف کنیم و سپس در حوزه صادرات که بازار خوبی است، خلق ثروت کنیم. به ازای سرمایه‌گذاری در بخش های بالادستی و میان‌دستی، نسبت اشتغال ایجاد شده یک به سه است یعنی اگر همان سرمایه‌گذاری که در بخش بالادستی انجام می‌شود، در بخش پایین دستی هم انجام شود سه برابر تولید اشتغال داریم ضمن آنکه محصولات استراتژیکی را که از سایر کشورها گران می‌خریم، خودمان تولید می‌کنیم و در اختیار مردم قرار می‌دهیم.
* تکمیل فاز سه و آغاز فاز چهار پالایشگاه ستاره خلیج فارس
یکی از اصلی‌ترین و بزرگترین پروژه‌های کشور که موجب خودکفایی در تولید بنزین به عنوان محصولی استراتژیک شد، اجرای پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس به عنوان نخستین پالایشگاه طراحی شده بر اساس خوراک میعانات گازی با ظرفیت ۳۶۰ هزار بشکه در روز شامل واحدهای تقطیر، تصفیه گاز مایع، تبدیل کاتالیستی، تصفیه نفتا، ایزومریزاسیون، تصفیه نفت سفید و نفت گاز با هدف تولید چهار فراورده اصلی بود. قرارگاه بعد از چند پیمانکاری که رفتند و آمدند اجرای این پروژه را بر عهده گرفت. جزئیاتی از فعالیت‌هایی قرارگاه در این پروژه را تشریح کنید.
محمد: در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی تا پیش از این ۱۰۰ درصد توان خارجی به کار گرفته می‌شد اما قرارگاه در این حوزه خط‌شکنی کرد که نمونه آن پالایشگاه ستاره خلیج فارس است که سال‌ها متوقف مانده بود و با ورود قرارگاه در دوره‌های تحریم، توانستیم با ۶۷درصد مهندسی ایرانی، ۷۰ درصد کالای ایرانی و اجرای ۱۰۰درصد ایرانی، پروژه را با کیفیت بالا به پایان برسانیم که این از ویژگی‌های کار ما در ستاره خلیج فارس بود.
همه دنیا تلاش می‌کردند با تحریم بنزین به ایران فشار وارد کنند که با احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس خطر و ریسک ناشی از تحریم بنزین از سر نظام رفع شد، قرارگاه خاتم توانست در پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس با ورود خود، رکورد بزند؛ پروژه در زمان‌بندی معقولی انجام و عایدات آن نصیب کشور شده است.
فازهای بعدی پالایشگاه ستاره خلیج فارس در چه مرحله‌ای است؟
محمد: امروز فاز سوم ستاره خلیج فارس در مراحل پایانی اجرا قرار دارد و فاز چهارم هم در حال اجرا و کار شروع شده است، در فاز سوم پالایشگاه، خردادماه امسال واحد تقطیر تحویل کارفرما و وارد مدار شد؛ شیرین‌سازی نفتا را جهت راه‌اندازی تحویل کارفرما دادیم و در کمتر از یک ماه تولید آغاز می‌شود.
فاز سوم تا پایان سال تکمیل می‌شود؟
محمد: در مرحله اول روزانه ۴.۵ میلیون لیتر بنزین تولید می‌شود، برنامه زمان‌بندی کارفرما تا پایان سال بود اما برنامه داریم دهه فجر امسال این فاز را به بهره‌برداری برسانیم و قبل از بهمن‌ماه امسال فاز ۳ به ظرفیت نهایی می‌رسد.
* آغاز عملیات اجرایی فاز ۴ پالایشگاه ستاره خلیج فارس از شهریور امسال
روند اجرا و تکمیل فاز چهارم پالایشگاه ستاره خلیج فارس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
محمد: در حال حاضر عملیات اجرایی در بخش سیویل فاز چهار ستاره خلیج فارس آغاز شده است، همچنین بخشی از فونداسیون‌ها و سفارش کالا انجام شده است، پروژه زمان‌بندی ۲۴ ماهه دارد که از شهریور امسال آغاز شد؛ در مورد مبنای قرارداد هم با کارفرما به نتیجه خواهیم رسید و این پالایشگاه در واقع مجموعه ۱۰۰ درصد ایرانی خواهد بود یعنی طراحی و کالا ۱۰۰ درصد ایرانی است.
حتی کالاهای دارای تکنولوژی بالا را هم قرار است از داخل تهیه کنید؟ این ظرفیت در داخل وجود دارد؟
محمد: قطعاً. به تولیدکننده داخلی سفارش کالا داده‌ایم، شرکت فلات جلسات خوبی با سازندگان داخل داشته است. از آنها دعوت کرده‌ایم، توانمندی‌ها، شناسایی و برنامه‌ریزی شده است که به تناسب توانمندی به آنها کار واگذار شود، حتی کالاهای دارای تکنولوژی بالا مربوط به فاز چهار هم در داخل تولید می‌شود و این هدف‌گذاری قرارگاه است.
* اجرای فاز ۴ ستاره خلیج فارس از منابع داخلی وزارت نفت
روش تأمین منابع مالی فاز چهارم ستاره خلیج فارس چگونه است؟
محمد: کارفرما (وزارت نفت) در این باره برنامه‌ریزی کرده است. قرار بود از محل درآمدهای فازهای قبلی بتوانیم تأمین مالی کنیم. این اقدامات در اختیارات مجموعه کارفرمایی است، که البته نیاز است کمک‌هایی حداقلی از محل صندوق توسعه ملی انجام شود. وزارت نفت اعلام کرده است از محل منابع داخلی خود، منابع فاز چهار را تأمین می‌کند.
از مشارکت مالی و سرمایه‌گذاری در فاز چهارم ستاره خلیج فارس استقبال می‌کنید؟
محمد: در فاز چهارم ستاره خلیج فارس، قرارگاه پیمانکار است؛ اما اگر علاقه‌مندی از سوی سهامداران فعلی مطرح شود، آماده هستیم سهامدار شویم.
امکان ادامه توسعه پالایشگاه ستاره خلیج فارس و اجرای فاز پنجم هم وجود دارد؟
محمد: بعد از فاز چهارم در طراحی اولیه، فاز پنج ستاره خلیج فارس هم دیده شده بود. محدوده مخازنی دیده شده است و شروع آن جزو سیاست‌های کلان وزارت نفت است. ولی زیرساخت‌های پالایشگاه از جمله خط انتقال، برای ۱۲۰ هزار بشکه است و آبگیر برای ۶ فاز در نظر گرفته شد.
* قرارگاه برای ورود به پالایشگاه آناهیتا پیشنهاد داده است
پالایشگاه نفت آناهیتا در راستای جلوگیری از خام فروشی و تبدیل آن به فرآورده‌های با ارزش افزوده بیشتر و به منظور رفع نیاز غرب کشور به فرآورده‌های نفتی، اجرا می‌شود. این پروژه علاوه بر تأمین نیازهای مواد نفتی منطقه غرب، امکان صادرات به کشورهای همسایه غربی را نیز فراهم می‌آورد. قرارگاه خاتم برنامه‌ای برای ورود به این پروژه را دارد؟
محمد: احداث پالایشگاه آناهیتای کرمانشاه جزو مصوبات سفر مقام معظم رهبری است و مصوبه هیأت دولت هم دارد و کمک به توسعه منطقه محسوب می‌شود. ما علاقه‌مند به ورود هستیم مذاکراتی انجام داده‌ایم هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌ایم تا به عنوان سهامدار و سرمایه‌گذار اصلی به پروژه ورود کنیم.
* ورود قرارگاه به طرح‌های سرمایه‌گذاری فقط با مصوبه ستاد کل نیروهای مسلح
طرحی در مجلس درباره افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها با استفاده از نقدینگی مردم و تحقق ظرفیت ۲ میلیون بشکه در روز مطرح شد. قطعاً هدایت صحیح نقدینگی‌ها به بهبود زیرساخت‌های کشور و توسعه سازندگی می‌انجامد. برنامه قرارگاه خاتم در این حوزه چیست؟
محمد: نقدینگی بالایی در دست مردم است که اگر این میزان منابع مدیریت شود، به جای هجمه به بازار ارز، به سازندگی می‌انجامد، اگر برای مردم اطمینان ایجاد کنیم، این نقدینگی در زیرساخت‌ها هزینه می‌شود و حتی اگر درهای کشور هم بسته شود با همین منابع کل کشور را می‌توان ساخت، طبق تذکرات رهبری باید این نقدینگی کنترل شود، این تورم و افزایش قیمت‌ها به خاطر بازارهای کاذب بود و نباید قیمت دلار این‌چنین بالا می‌رفت.
قرارگاه در این حوزه ورود و سرمایه‌گذاری می‌کند؟
محمد: مالکیت قرارگاه خاتم متعلق به سپاه و نیروهای مسلح است. ورود قرارگاه در طرح‌های سرمایه‌گذاری نیازمند مصوبه ستاد کل نیروهای مسلح است؛ ما با اخذ مصوبه وارد طرح‌های سرمایه‌گذاری می‌شویم و در هیچ پروژه‌ای بدون مصوبه، سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم.
و در حوزه افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها با استفاده از نقدینگی مردم؟
محمد: هر طراحی که نقدینگی را از دست مردم جمع کند و به توسعه زیر ساخت‌ها بیانجامد، مناسب است؛ در این مورد خاص باید «FS» آن بررسی شود، ما در این طرح ورود نکرده‌ایم و نمی‌دانیم چه اتفاقی قرار است رخ دهد. ولی اگر شاخص‌های اقتصادی مناسبی داشته باشد و از سوی دیگر بتوانیم مصوبات سرمایه‌گذاری را بگیریم می‌توانیم همکاری کنیم؛ از سوی دیگر توان اجرایی قرارگاه خاتم از توان سرمایه‌گذاری آن مهم‌تر است و الان کشور بیشتر به توان اجرایی نیاز دارد.
* آمادگی قرارگاه برای ورود به توسعه میادین نفت و گاز خصوصاً حوزه‌های مشترک
قرارگاه خاتم برنامه‌ای برای ورود به توسعه میادین نفت و گاز غیر از پارس جنوبی را دارد؟
محمد: قرارگاه توان مناسبی در حوزه بالادستی نفت دارد، دستگاه‌ها و تجهیزات خاص در حوزه بالادستی نفت و گاز داریم و امکانات خوبی داریم تا در توسعه میادین نفتی کمک کنیم؛ در حوزه‌های نفتی در حال مذاکراتی هستیم که هنوز منجر به قرارداد نشده است اما اعلام آمادگی کامل داریم در این حوزه‌ها خصوصاً حوزه‌های مشترک ورود کنیم.
امکان دارد به طور مشخص اعلام کنید در توسعه میادین نفت و گاز در چه پروژه‌ای ورود می‌کنید؟
محمد: ما تا اندازه‌ای می‌توانیم در حوزه‌های سرمایه‌گذاری کمک و ورود کنیم، اما باید برای سایر منابع آن تصمیماتی اخذ شود یا از محل فاینانس تأمین شود. مذاکراتی برای توسعه میادین در حوزه خشکی در حال انجام است. طرح توسعه‌ای که در حال حاضر در حال قطعی کردن آن هستیم، طرحی است که تأمین منابع مالی آن با ما مطرح نیست و وزارت نفت تأمین مالی را انجام می‌دهد.
* بررسی قرارگاه برای سرمایه‌گذاری در پایین‌دست نفت و معدن است
قرارگاه خاتم چه برنامه‌هایی برای ورود به بخش معدن و پایین‌دستی نفت دارد؟
محمد: ورود قرارگاه خاتم در بخش معدن اگر به صورت پیمانکاری باشد ما راحت‌تر هستیم. اما طبق بررسی‌ها، اگر بخواهیم آنجا را احیا کنیم چون کسی ورود نکرده است، بنابراین باید به صورت سرمایه‌گذاری ورود کنیم؛ در حال شناسایی گلوگاه‌ها هستیم که در چه حوزه‌هایی ورود کنیم و تأمین منابع مالی را بررسی می‌کنیم تا خود به صورت سهامداری، سرمایه‌گذار باشیم، قطعاً تأمین مالی هم از سرمایه مردمی، بخش خصوصی و حتی خارجی خواهد بود.
قرارگاه خاتم به طور مشخص در چه حوزه‌هایی از پایین‌دستی نفت ورود می‌کند؟
محمد: در بخش پایین‌دست نفت، محصولات متنوعی وجود دارد، چند صد نوع محصول در پایین دست نفت قابل تولید است، قرارگاه پژوهشکده‌ای دارد که مقر آن در دانشگاه امام حسین (ع) است. پژوهشکده در این حوزه‌ها کار می‌کند و گلوگاه‌ها بررسی می‌شود و مقاطعی که ارزبری می‌کند، شناسایی می‌شود، در حال حاضر در این‌باره منتظر خروجی این تیم پژوهشی هستیم تا مشخص شود در چه حوزه‌های پایین‌دستی نفت، ورود کنیم.