وی افزود: در جهان اقتصادها را به سه دسته تقسیم میکنند، اقتصادهای مبتنی بر منابع طبیعی، اقتصادهای مبتنی بر بهرهوری و کارآیی و اقتصادهای مبتنی بر نوآوری و مایع تأسف فراوان است که ایران هنوز در دسته اول و یا میان دسته اول و دوم جای داده میشود.
وی با طرح این پرسش که آیا متولی توسعه در کشور دولت است یا به عهده کارآفرینان است؟ اظهار داشت: امروز توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی را از چشم دولت میبینند در حالی که این موضوع جای تأمل دارد مگر اینها از بروکراسی برمیآید؟
وی افزود: اگر تعریف دولت مجموعه مستخدمینی باشد که بدون نفع شخصی باید با بوروکراسی اداری این اعمال را انجام دهند انتظار داشتن از دولت در نقطه انحراف است. چطور میتوانیم موتور توسعه و موتور رشد را به دولتی بسپاریم که ریسک نمیپذیرد. دولت باید از فکرهای نو حمایت کند و راه را برای آن هموار کند.
وی افزود: در جامعه ما مفاهیمی مانند سرمایهدار و رانتجو در کنار مفاهیمی مانند سرمایهگذار و کارآفرین قرار گرفته است. رانتجو یعنی افراد یا گروههایی با استفاده از امتیاز خاصی مجوزهایی دریافت میکنند که با آن مجوزها اقدام به تأسیس بنگاههایی میکنند و یا پیش از اقدام مجوزها ارزشمند میشود و خود مجوز را میفروشند.
وی افزود: جامعه کارآفرینپرور جامعهای است که انگیزه کارآفرینان را با ارزش میداند، کارآفرینان را محترم میشمرد و مقررات اجتماعی را در جهت حمایت از کارآفرینی سوق میدهد.
نهاوندیان گفت: در فرهنگ تبعیض آلود همه ثروتمندان مورد سوء ظن هستند و این تلقی میشود که ثروت از رانتهای غیرعادلانه و تبعیضآمیز به دست آمده است و منافع سرمایهگذاری غیرعادلانه تلقی میشود.
رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: برای اصلاح فضای کسب و کار باید چنین فرهنگهایی اصلاح شود که در مسیر این اصلاحات چوبهای مخالفت تیز میشوند لذا باید در ابتدا فرهنگ اقتصاد رانتی را اصلاح کنیم، باید ریشه رانت در اقتصاد خشکانده شود، باید سیاست به سمتی حرکت کند که چراغها روشن شود و فقط کسانی که تلاش میکنند موفق باشند. در آن صورت است که به سرمایهدار نگاه دزد نمیشود.
وی افزود: جهاد اقتصادی دو چیز نیاز دارد اول خشکاندن ریشههای رانت و دوم اصلاح فرهنگ اقتصادی و برگشتن به فرهنگ اسلامی که در آن تلاشگران اقتصادی مثل جهادگران در راه خدا محترم هستند.