به گزارش مشرق، "آدام راز" خبرنگار هاآرتص که یک مورخ نیز محسوب می‌شود بر اساس اسنادی که از یک منبع سری در یک نشست آکادمیک دریافت کرده می‌گوید تل آویو کار بر روی راکتور هسته‌ای دیمونا را در سال ۱۹۵۸ بدون مطلع کردن دولت یا پارلمان وقت آغاز کرده است.
این اسناد شامل یادداشت‌ها، یادداشت تفاهم‌ها، پیش‌نویس‌ها و خلاصه فعالیت‌های مقامات ارشد تل آویو وقت از جمله "اسرائیل گالیلی" مشاور چند نخست وزیر به نام‌های لوی اشکول، گولدا مایر، ییگال آلون عضو کابینه و موشه دایان فرمانده ارتش و شیمون پرز نخست وزیر اسبق است.
بیشتر بخوانید:
رؤسای جمهوری که مأمور حفاظت از بدترین راز اسرائیل هستند
گفته می‌شود افراد فوق به جمع آوری جزئیات مهمی از پروژه محرمانه دیمونا کمک کرده‌اند.
این اسناد فاش می‌کند گالیلی نگرانی‌های متعددی درباره این ماجراجویی رژیم صهیونیستی از جمله جنبه‌های اخلاقی یا تأثیر آن بر تحریک جمال عبدالناصر رئیس جمهور وقت مصر برای حمله به اسرائیل داشته است. وی همچنین می ترسیده برنامه هسته‌ای اسرائیل باعث ترغیب مصر به شروع کار بر برنامه هسته‌ای این کشور شود.
اسناد مذکور نشان می‌دهد هزینه راکتور دیمونا توسط شیمون پرز در آوریل ۱۹۶۲ حدود ۵۳ میلیون دلار تخمین شده شده و پس از آن سه مرتبه توسط آلون مورد بازنگری قرار گرفت و در سال ۱۹۶۴ کابینه رقم آن را ۶۰ میلیون دلار تعیین کرد. یک یادداشت بدون تاریخ که احتمالاً در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۶ نگاشته شده نشان می‌دهد هزینه واقعی آن ممکن است به ۳۴۰ میلیون دلار (۲.۷۵ میلیارد دلار با احتساب ارزش دلار امروز) رسیده باشد.
این اسناد همچنین تاکید می‌کند گولدا مایر وزیر خارجه دولت اشکول (۱۹۶۳) پذیرش وجود برنامه هسته‌ای اسرائیل را به منظور جلب حمایت یهودیان آمریکا پیشنهاد کرده بود.
به عقیده خانم مایر وقتی موضوع علنی شود موضع این رژیم نیز قدرتمندتر خواهد بود و پس از آن بر لزوم تغییر موضع تهاجمی به جای دفاعی تاکید داشت.
نکته جالب در این اسناد این است که سران اسرائیل باید در مقابل فشارها برای تحت نظارت بین المللی قرار دادن پروژه هسته‌ای مقاومت می‌کردند. فشارهایی که نه تنها از جانب شارل دوگل رئیس جمهور وقت فرانسه بود بلکه شامل کندی، جانسون و نیکسون رؤسای جمهور وقت آمریکا نیز می‌شد. دولت‌های مذکور از اسرائیل خواسته بودند پیمان ان پی تی یا منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای را امضا کند.
یک یادداشت مهم دیگر که این را هم گالیلی نوشته است نشان می‌دهد حتی چند سال پس از ساخت راکتور دیمونا، تل آویو علاقه‌ای به ساخت بمب‌های هسته‌ای واقعی نداشته است.
ییگال آلون عضو وقت کابینه در سندی دیگر به توافق شفاهی میان خود و هنری کیسینجر وزیر خارجه دولت نیکسون اشاره می‌کند که یک "کشور هسته‌ای" را کشوری توصیف می‌کند که به یک بمب یا یک وسیله را منفجر کرده است. این تعریف به آمریکا اجازه می‌داد اسرائیل را در معرض پیمان ان پی تی قرار ندهد.
آلون در این اسناد نوشته است: من مدام از این عبارت که با کیسینجر بر سر آن توافق کردیم استفاده می‌کنم که اسرائیل یک دولت هسته‌ای نیست.
در آخر راز بدون نقل قول مستقیم از اسناد فوق الذکر اشاره می‌کند که موضوع استفاده احتمالی از تسلیحات هسته‌ای در خلال جنگ یوم کیپور ۱۹۷۳ که اسرائیل در آستانه شکست خوردن از مصر و سوریه بود، مورد بحث قرار گرفته است. راز تأیید می‌کند که موشه دایان وزیر جنگ وقت عصر هشتم اکتبر ۱۹۷۳ به ساختمان مرکزی وزارتخانه خود در تل آویو آمد و پیشنهاد آمادگی فعال سازی گزینه هسته‌ای را مطرح کرد.
به نوشته اسپوتنیک، سیاست قدیمی رژیم صهیونیستی نه تأیید و نه انکار تسلیحات هسته‌ای خود بوده است. با این همه نهادهای اطلاعاتی معتبر می‌گویند اسرائیل حدود ۸۰ تا ۴۰۰ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد.