مقام معظم رهبری در این بیانیه با نگاه به گذشته و مسیری که انقلاب اسلامی طی ۴۰ سال گذشته سپری کرده است، به ترسیم افق‌های پیش‌ِروی انقلاب اسلامی در گام دوم پرداخته‌اند که دارای ابعاد مختلفی است. دو بُعد این بیانیه در رابطه با "قدرت منطقه‌ای انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران" و "تقابل رسانه‌ای انقلاب اسلامی با دشمنان" است.
بیشتر بخوانید:
محمدی: بیانیه گام دوم تصحیح انتظار محاسباتی دشمن بود
مهمترین نکته اقتصادی در بیانیه گام دوم انقلاب
در این رابطه به گفت‌وگو با "سعدالله زارعی" کارشناس مسائل منطقه‌ای و "اکبر نصراللهی" کارشناس علوم ارتباطات و رسانه پرداختیم که در ادامه متن این گفت‌وگو را می‌خوانید:
"بیانیه گام دوم انقلاب" دربرگیرنده موضوعات مهم و راهبردی در دهه‌های پیشروی انقلاب اسلامی است که یکی از این موضوعات "قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران و گسترش انقلاب اسلامی در جهان" است که در این موضوع، بحث دشمنی‌ها با انقلاب به خصوص توسط آمریکا مطرح می‌شود. به نظر شما تقابل انقلاب اسلامی با آمریکا در ۴ دهه گذشته به چه صورت بوده است؟
زارعی: آمریکا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نه تنها یکی از دو راس قطب جهانی بود، بلکه حدود ۷۰ درصد جهان (بخش‌های بسیاری از آمریکا، اروپا، آفریقا و آسیا) را زیر بلیت خود داشت و به نوعی آمریکا در بلوک شرق هم اعمال نفوذ و نظر داشت و بارها دولت‌های هوادار شوروی سقوط کردند که به طور مثال می‌توان به سقوط دولت آلنده در سال ۱۹۷۳ در شیلی اشاره کرد. دولت‌های چپ‌گرای دیگری نیز در جهان بودند که سقوط کردند.
از سال ۱۹۴۵ و با دو قطبی شدن جهان، آمریکایی‌ها سقوط نظام شوروی را در دستور کار قرار دادند. جنگ سرد که در سال‌های ۱۹۴۵ تا ۱۹۹۱ به طول انجامید، مخاطبش شوروی و جنگ سرد از سوی آمریکا علیه شوروی بود. آمریکایی‌ها در آن دوران نه تنها نفوذ بلکه سیطره داشتند. نفوذ یعنی اینکه حرف فردی یا کشوری در نزد فردی یا کشوری دیگر پذیرفته شود؛ اما آمریکایی‌ها در مسکو نفوذ داشتند و در دیگر کشورها بیش از این قدرت داشتند. در ماجرای خلیج خوک‌ها در سال ۱۹۶۲، آمریکایی‌ها از روس‌ها خواستند که موشک‌های خود را از کوبا جمع کنند و روس‌ها این کار را کردند؛ این یعنی اینکه در شوروی نفوذ دارند.
** انقلاب اسلامی به نفوذ و سیطره آمریکا ضربه زد
انقلاب اسلامی ایران نه تنها به نفوذ آمریکا لطمه زد، بلکه به سیطره آمریکا هم لطمه زد و در نخستین اقدام، رژیم شاهنشاهی وابسته به آمریکا را در مدت کوتاهی پس از سرمستی از برگزاری جشن‌های ۲۵۰۰ ساله که در سال ۱۳۵۵ برگزار شد، ساقط کرد. پس از آن نیز ایران به پایگاه‌های آمریکا در جاهای مختلف آسیب زد و منطق آمریکا مبنی بر ابرقدرتی را زیر سوال برد و کاری کرد که شوروی با همه ابهتش نتوانست انجام بدهد.
شوروی با آمریکا به یک جبهه‌بندی رسیده بود و برنامه‌اش مقابله با آمریکا نبود، اگرچه شعارهای چپ‌گرایانه می‌داد، اما در هیچ‌کجا شوروی به جنگ با آمریکا نرفت. اگر به تاریخ شوروی از سال‌های ۱۹۱۷ تا ۱۹۹۱ نگاهی بیاندازیم، می‌بینیم که از سوی شوروی جنگی با آمریکا رخ نداده است. از سوی آمریکایی‌ها دشمنی بود، اما از سوی روس‌ها دشمنی نبود و نمایی از رقابت و بیشتر مراقبت بود. حداکثر کاری که روس‌ها انجام دادند، این بود که دولت ضعیفی را ساقط کنند و دولت چپ‌گرا روی کار بیاورند، مانند کاری که در افغانستان کردند. در عمان نیز می‌خواستند در جریان جنگ ظفار، کمونیست‌ها را به قدرت برسانند اما موفق نشدند.
انقلاب اسلامی ایران با آمریکا درگیر شد و آمریکا را از کشور خود بیرون انداخت. امام در سال ۱۳۵۸ مقامات ایرانی را از دیدار با فرستادگان کارتر که در راسشان دادستان آمریکا بود و به دلیل ماجرای تسخیر لانه جاسوسی با کیک، کلید و انجیل عازم ایران شده بودند، منع کرد که در نتیجه هیات آمریکایی در آسمان ترکیه به سوی آمریکا برگشت.
نفوذ انقلاب اسلامی در جهان موجب شد که روند آمریکایی‌شدن برخی کشورها متوقف شود و حتی در برخی کشورها انقلابیون قدرت را به دست بگیرند. آمریکایی‌ها از سال ۱۳۵۷ تاکنون در هیچ‌جا نتوانسته‌اند، سرپلی از ایران بگیرند. همچنین در جایی نبوده که دوستان انقلاب اسلامی سر کار بیایند و بعد آمریکایی‌ها توانسته باشند آنها را سرنگون کنند. عکس این گزاره زیاد اتفاق افتاده که طرفداران آمریکا در جایی سر کار بودند و انقلاب اسلامی آنها را ساقط کردند و وضع سیاسی را تغییر دادند. پس از انقلاب اسلامی ایران، آمریکایی‌ها در مسیر پدافندی قرار گرفتند که تا به امروز وضعیت اینگونه است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب در این رابطه فرمودند که "اگر آن روز چالش با آمریکا بر سر کوتاه کردن دست عمّال بیگانه یا تعطیلی سفارت رژیم صهیونیستی در تهران یا رسوا کردن لانه‌ی جاسوسی بود، امروز چالش بر سرِ حضور ایران مقتدر در مرزهای رژیم صهیونیستی و برچیدن بساط نفوذ نامشروع آمریکا از منطقه‌ی غرب آسیا و حمایت جمهوری اسلامی از مبارزات مجاهدان فلسطینی در قلب سرزمین‌های اشغالی و دفاع از پرچم برافراشته‌ی حزب‌الله و مقاومت در سراسر این منطقه است."
همچنین ایشان در این بیانیه عنوان کردند که " اگر آن روز، مشکل غرب جلوگیری از خرید تسلیحات ابتدایی برای ایران بود، امروز مشکل او جلوگیری از انتقال سلاحهای پیشرفته‌ی ایرانی به نیروهای مقاومت است. و اگر آن روز گمان آمریکا آن بود که با چند ایرانی خودفروخته یا با چند هواپیما و بالگرد خواهد توانست بر نظام اسلامی و ملّت ایران فائق آید، امروز برای مقابله‌ی سیاسی و امنیّتی با جمهوری اسلامی، خود را محتاج به یک ائتلاف بزرگ از ده‌ها دولت معاند یا مرعوب می‌بیند و البتّه باز هم در رویارویی، شکست می‌خورد."
** رسانه‌های خارجی به دنبال کوچک‌نمایی موفقیت‌های نظام هستند
آقای نصراللهی، رهبر معظم انقلاب اسلامی در این بیانیه به تلاش‌های تبلیغاتی دشمنان برای مقابله با انقلاب اسلامی طی ۴ دهه گذشته اشاره کرده‌اند. به نظر شما دشمنان در این رابطه از چه تاکتیک‌ها و تکنیک‌هایی استفاده کردند؟
نصراللهی: رسانه‌های دشمن خود را به تاکتیک خاصی معطوف نمی‌کنند. در ۴ دهه گذشته از تمامی تکنیک‌ها استفاده کردند و نمونه‌های مصداقی فراوانی در این رابطه وجود دارد. دشمنان در آینده هم تلاش خواهند کرد تا ضمن بکارگیری تکنیک‌های قدیمی، از تکنیک‌های جدید هم استفاده کنند. بنابراین موضوع را باید بسیار وسیع و پیچیده دید.
دشمنان از تمامی ابزارها و تاکتیک‌ها و از هر فرصتی استفاده می‌کنند تا انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران را ناکارآمد نشان بدهند. آنان ضعف‌های موجود را بزرگ جلوه می‌دهند و توفیقات را انکار، کوچک و یا در قبالش سکوت می‌کنند. به ندرت می‌توان نمونه‌ای را یافت که دشمن موفقیت‌های ایران و فعالیت‌های جمهوری اسلامی را واقع‌نمایی کرده باشد که آن هم در راستای القای بی‌طرفی به مخاطبان است؛ اما راهبرد اصلی‌شان ناکارآمد نشان دادن نظام جمهوری اسلامی ایران است.
ایران در ۴ دهه گذشته، مشکلات و تحریم‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است که هیچ کشوری در دنیا این حجم از توطئه، تحریم و فتنه را تجربه نکرده است و واقع‌نمایی اینکه نظام جمهوری اسلامی ایران علیرغم تمامی دشمنی‌ها ۴ دهه سرپا مانده است، امیدبخش است اما دشمن تلاش دارد این واقعیت را نمایش ندهد و بازنمایی نکند.
انتشار بیانیه گام دوم انقلاب، پس از پشت سر گذاشتن ۴ دهه از عمر انقلاب اسلامی، نشان دهنده این است که گام‌های دیگری برای انقلاب اسلامی متصور است و با پشتوانه جوانان انقلاب می‌تواند محکم‌تر به راه خود ادامه بدهد.
ایران ظرفیت‌ها و توفیقات بسیاری داشته و دارد که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب بدان اشاره فرموده‌اند؛ اما هیچ‌یک از رسانه‌های معاند تاکنون به موفقیت‌های نظام جمهوری اسلامی اشاره نداشته‌اند. من یک مورد ندیدم که رسانه‌ای مانند CNN یا BCC در این رابطه واقع‌نمایی کرده باشند.
راهبرد رسانه‌ای دشمنان در تقابل با انقلاب اسلامی از ابتدای انقلاب تاکنون و در برهه‌های مختلف چه بوده است؟
نصراللهی: راهبرد رسانه‌های غربی می‌تواند سکوت، کوچک‌نمایی، انکار، واقع‌نمایی و بزرگنمایی باشد و از این ۵ راهبرد خارج نیست. راهبرد داخل و خارج نیز به هم مرتبط است و ردپای راهبردی که در خارج انتخاب می‌شود، در داخل کشور هم دیده می‌شود.
** انقلاب اسلامی برای تحولات بین‌المللی برنامه دارد
زارعی: کاری که انقلاب اسلامی در محیط خارجی انجام داد، این بود که نقشه تغییر در منطقه را تهیه کرد؛ البته نه نقشه‌ای که متکی بر منابع مادی جمهوری اسلامی باشد، بلکه یک برنامه‌ریزی مبتنی بر استفاده از شرایط و فرصت‌ها، به تعبیر دیگر جمهوری اسلامی ایران با این تحلیل که تغییرات در جهان و منطقه حتمی است طراحی کرد و در کمین فرصت‌ها نشست و به سرعت وارد شد و با آمادگی و با حداقل هزینه توانست بسیاری از روندهای رخ داده را مدیریت کند و مطابق با الگوی خود به سرانجام برساند، البته باید اعتراف کرد که در تمامی صحنه‌ها هم موفق نبوده و ناکامی‌هایی داشته است. به طور مثال در جریان بیداری اسلامی و یا بهار عربی، انقلاب اسلامی موفقیت آنچنانی نداشت. البته انقلاب ایران تلاش کرد و آماده بود، چراکه رهبر معظم انقلاب در نمازجمعه ۱۹ بهمن ۸۹ خطبه مربوط به بیداری اسلامی در رابطه با مصر را خواندند.
ماجرای بهار عربی دلیل بر این نیست که ایران طرح و برنامه نداشت، بلکه عوامل دیگری در این صحنه بودند که در برابر تلاش پیامبران، شیاطین هم تلاش می‌کنند که گاهی شیاطین موفق می‌شوند. انقلاب اسلامی برای تحولات نقشه داشت. اکنون نیز پیش‌بینی‌ها و برنامه‌هایی دارد و پیش‌بینی می‌شود که در آینده‌ای که زمان دقیق آن معلوم نیست، تحولاتی در کشورهای مسلمان شرق آسیا همچون مالزی و اندونزی رخ بدهد. انقلاب اسلامی خود را آماده می‌کند تا اگر اتفاقی افتاد، بتواند به ملت‌ها کمک کند تا انقلابشان دچار انحراف نشود و به دام آمریکا، اسرائیل و این جریانات نیافتند.
تحولات در محیط خارج از ایران، از چه زمانی آغاز شده است؟ اگر بخواهیم تک رخدادها را هم در نظر بگیریم به سال ۱۳۷۱ (۱۹۹۲) و تحولات بوسنی و هرزگوین می‌رسیم که در آنجا جنگی رخ داد و در آن برهه مذاکرات صلح (اسلو و مادرید) نیز مطرح بود. بحث فروپاشی شوروی و دیوار برلین و پیامدهای آن هم مطرح بود. پیش‌بینی می‌شد در آینده شاهد موج‌های تغییر خواهیم بود. رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۶۹ یعنی حداقل دو سال قبل از رخدادهای بوسنی، نیروی قدس را با دستور کار مدیریت تحولات انقلابی تشکیل دادند که با ساز و کارهای وزارت خارجه نمی‌توان مدیریت کرد. نه اینکه این اشکال به وزارت خارجه وارد باشد، بلکه ساختار وزارت خارجه در همه دنیا برای مدیریت این جور قضایا طراحی نشده است و بسیار رسمی‌تر از آن است که بتوان در رخدادهای انقلابی و تحولات آنی و پرشتاب ایفای نقش کرد. وزارت خارجه برای ارتباطات رسمی طراحی شده، در حالی که انقلاب‌ها و تحولات حداقل در آغاز کار ساختار رسمی ندارند و باید زمانی بگذرد تا دولت‌ها سر کار بیایند و بعد وزارت خارجه بتواند با آن تماس برقرار کند.
** استفاده دشمنان از تمامی تاکتیک‌های رسانه‌ای علیه انقلاب اسلامی
نصراللهی: رسانه‌های غربی برخلاف اصول و تبلیغات خود، عمل می‌کنند. به طور مثال در راهپیمایی‌های اربعین میلیون‌ها نفر از ادیان و مذاهب متفاوت با سنین مختلف شرکت می‌کنند و در منطقه‌ای که ظاهراً ناامن است، حضور می‌یابند و گسترده‌ترین و بی‌سابقه‌ترین راهپیمایی را به وجود می‌آورند که به لحاظ ارزش‌های خبری دارای ارزش‌های استثنا، دربرگیری، فراوانی، برخورد، مجاورت و تازگی زمانی و محتوایی است، اما ردپایی از این واقعه بزرگ در رسانه‌های غربی دیده نمی‌شود. بلعکس اگر در حاشیه این مراسم انفجاری رخ بدهد یا اتوبوسی واژگون شود، برجسته و بزرگنمایی می‌شود.
دشمنان در حوزه رسانه از تاکتیک‌های مختلفی همچون پخش مستقیم، قرینه، شایعه، بمباران اطلاعاتی و… استفاده می‌کنند.
آقای نصراللهی دیپلماسی رسانه‌ای انقلاب اسلامی در ۴ دهه گذشته چه نقاط قوت و چه نقاط ضعفی داشته است و در گام دوم انقلاب، باید از چه ظرفیت‌هایی برای توسعه دیپلماسی رسانه‌ای انقلاب استفاده کرد؟
نصراللهی: در ۴ دهه گذشته در حوزه دیپلماسی رسانه‌ای انقلاب موفقیت‌ها و عدم موفقیت‌هایی داشتیم. عدم موفقیت‌ها ناشی از این بود که از ظرفیت‌های موجود رسانه‌ای به خوبی استفاده نکردیم و ظرفیت‌های ویژه، منحصربفرد و در تراز انقلاب اسلامی نتوانستیم ایجاد بکنیم.
برخی از رسانه‌ها و بسیاری از مطبوعات کشورمان در تزار انقلاب اسلامی نیستند و اگر بودند امروز واقعیت‌های انقلاب اسلامی بهتر در جهان دیده می‌شد.
چرا برخی از رسانه‌ها در تراز انقلاب اسلامی نیستند؟
نصراللهی: عوامل مختلفی موثر هستند. یکی از علت‌ها این است که موضوع تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد در حوزه رسانه را جدی نگرفته‌ایم. رسانه مهمترین و راهبردی‌ترین وسیله برای هر کشور و نظامی است. هر کشوری اگر می‌خواهد توفیقی داشته باشد و برنامه‌هایش را در داخل و خارج پیگری و عملیاتی بکند و محقق بسازد، چاره‌ای ندارد جز اینکه از تمامی ابزارهای رسانه‌ها استفاده بکند تا منعطف‌پذیر باشد و به شرایط نوپدید توجه داشته باشد.
** لزوم تدوین پیوست رسانه‌ای برای بیانیه گام دوم انقلاب
در بیانیه گام دوم انقلاب، مقام معظم رهبری مخاطب عام را از مخاطب خاص جدا کرده است که مخاطب عام مردم، مسئولان و حتی دشمنان هستند. مقام معظم رهبری در این بیانیه، از هیچ‌کدام از مخاطبان غفلت نکرده و به هر سه دسته مخاطبان عام پیام می‌دهد که هرکدام با ادبیات خاص است. مخاطبان خاص این بیانیه هم جوانان هستند.
رسانه‌ها و کارگزاران و عوامل رسانه‌ای آگاه نیستند که چه اتفاقی رخ داده و چه اتفاقی قرار است، رخ بدهد. همچنین آگاه نیستند که انقلاب، نظام و کشور در گذشته چه موانع و مشکلاتی داشت و چه چالش‌هایی در آینده خواهد داشت. بدین منظور کارگزاران باید آگاه شوند و برای آگاه‌سازی مخاطبان باید از ابزارهای لازم استفاده کرد. آگاه کردن مخاطبان در دنیای پیچیده کنونی و آرایش رسانه‌ای دشمن، دارای اصول و ساز و کارهای خود است. ضمن اینکه رسانه‌ای‌ها باید ذائقه مخاطبان را شناسایی کنند. رسانه‌های داخلی ما در این رابطه دچار غفلت‌هایی شده‌اند و متاسفانه غرق در روزمرگی هستند.
رسانه‌های داخلی در رابطه با پوشش رسانه‌ای بیانیه گام دوم انقلاب، چقدر کار کردند؟ به نظر من انتشار این بیانیه و محورهای بسیار مهم راهبردی آن در زمان و قالب خاصی محدود شد و فراتر از خبر به خوبی به آن پرداخته نشده است. بیانیه گام دوم انقلاب، جامعیتش بیش از آن است که در زمان خاصی حبس و محدود شود. صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که مهمترین سرمایه نظام است، این بیانیه را بدون وقفه و بیش از ۴۵ دقیقه در بخش خبری پخش کرد. در حالی که مردم حوصله و ظرفیت شنیدن این حجم از پیام را ندارند. برای انتشار بیانیه باید از طرح‌ها و قالب‌های جدید و جذاب استفاده کرد. ضمن اینکه باید از ظرفیت فیلم و سریال برای انتشار محتوای این بیانیه استفاده کرد. رسانه‌ها باید در این رابطه بیاندیشند و برای نشر بیانیه، پیوست رسانه‌ای آماده کنند.
بیانیه گام دوم انقلاب و دیگر بیانیه‌ها و پیام‌های مقام معظم رهبری افق‌های پیشروی نظام جمهوری اسلامی را تبیین می‌کنند که از سوی رهبر معظم انقلاب طراحی شده و منظومه‌ای هستند که با همدیگر ارتباط دارند و نباید به شکل نمایشی منتشر شوند. لازم است رسانه‌ها تحلیل‌محور، هوشمندانه، دقیق و مستند به بیانیه گام دوم انقلاب بپردازند و پیگیر اجرای آن باشند. ظلم به مردم، نظام و مقام معظم رهبری است که موضوعات راهبردی محدود و از آن بهره‌برداری سیاسی شود و هرکس متناسب با گرایش‌های سیاسی خود به آن بپردازد.
** آمادگی انقلاب برای تصحیح خطاها به معنای تغییر ارزش‌ها نیست
رهبر معظم انقلاب در بیانیه خود عنوان فرموده‌اند که "انقلاب اسلامی همچون پدیده‌ای زنده و بااراده، همواره دارای انعطاف و آماده‌ی تصحیح خطاهای خویش است." لطفاً این بخش را تبیین فرمایید.
زارعی: رهبر معظم انقلاب در تبیین انقلاب اسلامی و مقایسه با انقلاب‌های دیگر، خصوصیاتی را بیان فرموده‌اند. ایشان فرمودند که "انقلاب پُرشکوه ملّت ایران که بزرگ‌ترین و مردمی‌ترین انقلاب عصر جدید است، تنها انقلابی است که یک چلّه‌ی پُرافتخار را بدون خیانت به آرمان‌هایش پشت سر نهاده و در برابر همه‌ی وسوسه‌هایی که غیرقابل مقاومت به‌نظر می‌رسیدند."
ایشان همچنین فرمودند که "برای همه چیز می‌توان طول عمر مفید و تاریخ مصرف فرض کرد، امّا شعارهای جهانی این انقلاب دینی از این قاعده مستثنا است؛ آنها هرگز بی‌مصرف و بی‌فایده نخواهند شد، زیرا فطرت بشر در همه‌ی عصرها با آن سرشته است."
در همین جمله‌ای هم که شما به آن اشاره کردید، فرمودند: "انقلاب اسلامی همچون پدیده‌ای زنده و بااراده، همواره دارای انعطاف و آماده‌ی تصحیح خطاهای خویش است، امّا تجدیدنظرپذیر و اهل انفعال نیست، به نقدها حسّاسیّت مثبت نشان می‌دهد و آن را نعمت خدا و هشدار به صاحبان حرفهای بی‌عمل می‌شمارد، امّا به هیچ بهانه‌ای از ارزشهایش که بحمدالله با ایمان دینی مردم آمیخته است، فاصله نمی‌گیرد."
تصحیحی که رهبر معظم انقلاب در اینجا به آن اشاره می‌کنند، به معنای تغییر ارزش‌ها نیست. بلکه منظور این است آن‌جایی که در رابطه با ارزش‌ها کم گذاشته‌ایم، باید تصحیح شود. بنابراین صحبت سر کم‌کاری‌هاست. متاسفانه بعد از انتشار بیانیه حضرت آقا، یکی دو روزنامه بدون اینکه ادامه صحبت‌های ایشان را بیاورند، نوشتند که انقلاب یا نظام آماده تصحیح و تصحیح‌پذیری است و القایی شد که گویی قرار است تغییر در ارزش‌ها صورت بگیرد. این را آن‌هایی زدند که به دنبال تغییر ارزش‌ها بودند. آنچه که حضرت آقا اشاره داشتند، تاکید بر ارزش‌هاست و در مورد کم‌کاری‌ها می‌توان اصلاحات را انجام داد.
ما در مورد واگذاری پست‌ها به افراد از آن اصول ارزشی فاصله گرفته‌ایم. اینکه یک نفر خدمت، معرف او باشد به مرور تبلیغات جای این را گرفت و نوعی طایفه‌گرایی، اردوکشی و تلاش‌های غیراخلاقی جایگزین شد و در حالی که مردم باید با شناخت رای بدهند، لیستی از جایی آمد و مردم به آن لیست رای دادند. همچنین اینکه برخی با ضرب تبلیغات و دو شقه کردن کشور و جبهه‌بندی در داخل، قدرت را به دست گرفتند و بعد هیچ تعهدی نسبت به ارزش‌های مردم نداشتند. این‌ها در انقلاب اسلامی ایران باب نبود و بعد باب شد و این خطری برای انقلاب و نظام است.
در بحث نظارت بر دستگاه‌ها نیز دچار خلا بزرگی هستیم که حضرت آقا نیز در بیانیه بدان اشاره داشته‌اند. دستگاه‌های نظارتی دچار ضعف هستند. نظارت‌ها پس از واقعه است. بلکه نظارت‌ها باید پیش از وقوع واقعه و حداقل حین وقوع آن باشد.
در بٌعد خارجی ضعف ما این است که سیستم‌های خارجی ما با شرایط انقلاب اسلامی تنظیم نشده‌اند. انقلاب اسلامی در خارج از کشور هیچ دفتر، سفارتخانه، خانه فرهنگ، مرکز و ساختمانی ندارد و همه برای دولت جمهوری اسلامی است. این دفترها همان کاری می‌کنند که دفترهای فلان دولت انجام می‌دهند. پس انقلاب اسلامی و توسعه آن کجاست؟ اصلاٌ از این چیزها می‌گذریم. مگر غیر از این است که امروز نظام جمهوری اسلامی تحت شدیدترین فشارهاست، آن زبانی که حقانیت انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را استدلال کند، کجاست؟ کجاست آن ساختار حقوقی که از حقوق ضایع شده افرادی که به دلیل حمایت از انقلاب اسلامی دچار دردسر شده‌اند، در آمریکا، اروپا، آفریفا و آسیا دفاع کرده باشد؟ به راحتی هوادارن انقلاب اسلامی را می‌گیرند، می‌زنند و بعضاٌ نیز به شهادت می‌رسانند و خانواده‌شان را نابود می‌کنند (آنچه در مورد شیخ زکزاکی پیش آمد، این بود). از این گونه موارد زیاد داریم. من سوال می‌کنم که کجای انقلاب اسلامی از حق این افراد دفاع می‌کند؟ ما مطابق با شان‌مان دستگاه خارجی‌مان را نچیدیم و مامورمان مطابق با شان‌مان ماموریت ندارد.
** چگونه محاصره تبلیغاتی دشمن را بشکنیم؟
نصرالهی: مقام معظم رهبری در بیانیه عنوان فرمودند که "شما جوانان باید پیش‌گام در شکستن این محاصره‌ی تبلیغاتی باشید." اگر ما در داخل و خارج رسانه‌هایی داشتیم که آگاه بودند و آرایش جدید رسانه‌ای را درک کرده بودند، نیاز نبود که مقام معظم رهبری به صراحت در این بیانیه عنوان کنند که در محاصره تبلیغاتی دشمن هستیم.
در بسیاری از مواقع رسانه‌های ما در زمین رسانه‌های خارجی فعالیت می‌کنند، به دلیل اینکه تولید ندارند. اگرچه در برخی کشورها حضور دارند، اما حضورشان غیرموثر است. یعنی خبرهایی که رسانه‌های دیگر تولید می‌کنند، همان‌ها ترجمه و منتشر می‌شود. اگر غیر از این بود، انتظار می‌رفت که بیداری اسلامی به نتیجه می‌رسید. در بسیاری از مواقع مشاهده می‌کنیم که روایت فلسطین را با تغییر اندکی و با همان روایت در رسانه‌های خودمان منتشر می‌کنیم.
نکته دوم اینکه در رابطه با ماهواره و فضای مجازی، مسئولان برخوردهای انفعالی، دیرهنگام و غیرکارشناسانه داشته‌اند و متاسفانه از رسانه‌ها و ظرفیت‌های آن به خوبی استفاده نشده و اقدامات هم به موقع نبوده است. در مورد فضای مجازی باور بنده این است که توجه به پیام‌رسان‌های داخلی به موقع نبوده است. فیلترینگ تلگرام نیز به موقع نبود و باید آن هنگامی که مردم به آن وابسته نبودند، فیلتر می‌شد.
** دشمنی آمریکا و اروپا با ایران در گام دوم انقلاب
آقای زارعی یکی از موضوعات پر بحث در ۴ دهه گذشته که احتمالاً در گام آینده نیز با آن روبرو خواهیم شد، دشمنی آمریکا با مردم ایران است. ضمن اینکه رهبری در بیانیه گام دوم به موضوع ارتباط با اروپا نیز اشاره داشته‌اند. به نظر شما وضعیت ما و آمریکا در گام دوم انقلاب چگونه خواهد بود.
زارعی: آمریکای آینده و اروپای آینده ارتباط مستقیمی با آمریکا و اروپای کنونی دارد. وضعیت آنان اکنون وضعیت دشمنی است. یک جا دشمنی صریح و توام با بیان و یک جا دشمنی بیشتر در عمل است و سیاست‌های عملی برای مهار قدرت ایران دنبال می‌شود. البته گاهی هم حوصله آن کسانی که سیاست‌گذار هستند، سر می‌رود و جملاتی می‌گویند که از اهداف پرده برمی‌دارد. صحبت‌هایی که گاهی خانم موگرینی یا مقام انگلیسی یا فرانسوی در مورد مهار توان نظامی ایران و قدرت منطقه‌ای ایران بیان می‌کند، جز براندازی جمهوری اسلامی نیست.
براندازی در هر پدیده‌ای، منطقی دارد. برخی گل‌ها برای خشک شدنشان باید از ریشه درآورد و بیرون انداخت. برخی گل‌ها کافی است که نور از آنها دریغ شود. برخی گل‌ها کافی است، آب از آنها دریغ بشود. برخی هم لازم است در فضای بسته قرار بگیرند و هوا به آن نرسد تا نابود شود. بنابراین تفاوتی بین کسی که گل را می‌کند یا محفظه‌ای بر روی گل می‌گذارد، نیست؛ تفاوت آمریکایی‌ها با اروپایی‌ها این است.
حضرت آقا هم در بیانیه گام دوم انقلاب و هم پیش از این بیانیه، تصریح کردند که "امروز ملّت ایران علاوه بر آمریکای جنایت‌کار، تعدادی از دولت‌های اروپایی را نیز خدعه‌گر و غیرقابل اعتماد می‌داند."
در آینده نیز همین دشمنی‌ها خواهد بود و ماهیت دشمنی‌شان تغییر نمی‌کند، البته در دشمنی خود ضعیف خواهند شد.
آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در به نتیجه رساندن دشمنی‌های خود دچار محدودیت هستند. در سال‌های ۸۲ تا ۸۵ که بحث مذاکرات هسته‌ای مطرح بود، آمریکا، قاره آمریکا و اروپا را با خود همراه کرد تا ایران را در نقطه‌ای متوقف سازد اما در نشست ورشو با دستور کار توقف مهار ایران دیدیم (بازسازی دستورکار قبلی) که خروجی ورشو برخلاف خروجی ژنو اظهارنظرهای متفرقی بود که برخی وقیحانه بود و میهمان یقه صاحبخانه را گرفته بود. یقه‌گیری یعنی اینکه در آن مراسم عروسی و وحدت نبوده و دعوا و اختلافات بوده است. وزیر خارجه لهستان که کشورش ضعیف است، بعد از کنفرانس در جمع خبرنگاران اعلام کرد که از برجام حمایت می‌کند و خواهان عملی‌شدن ساز و کار برنامه اروپا است. ما البته به برنامه اروپا کاری نداریم که چیست اما هر چه است، در برابر آمریکاست. بعدش هم نتانیاهو بدترین فحش را به لهستان داد و گفت که شما هم با آلمان در ماجرای هولوکاست شریک بودید.
در ۱۵ سال گذشته موقعیت و قدرت آمریکا بسیار تفاوت کرده است. با همین نسبت، ۱۵ سال دیگر آمریکا را می‌توان دید. مسلماً تا ۱۰ سال آینده ما در موقعیت برتریم و آمریکا ورشو هم دیگر نمی‌تواند برگزار کند.
** آرایش جدید رسانه‌ای را باید درک کنیم
رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب، تبلیغات مسئولان در خصوص پیشرفت‌های انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی را نارسا تعبیر کردند. به نظر شما مسئولان باید چگونه به تبلیغ فعالیت‌ها و موفقیت‌ها بپردازند که رسا باشد؟
نصراللهی: اگر قرار است که کار موثر رسانه‌ای داشته باشیم و حق انقلاب اسلامی را ادا کنیم، باید آرایش جدید رسانه‌ای را درک بکنیم و بر اصول و تاکتیک‌های موجود تسلط یابیم.
به نظر می‌رسد که هم رسانه‌ای‌ها و هم مسئولان متوجه آرایش جدید رسانه‌ای نیستند. اگر متوجه بودند، میدان را به دیگران واگذار نمی‌کردند. نکته بعدی آگاهی یافتن در مورد نقاط قوت و ضعف خود و دشمن (خودشناسی و دشمن‌شناسی) است. نکته سوم آگاه کردن با توجه به تنوع مخاطبان و پیچیدگی‌های موجود است. نکته چهارم برخورداری از نگاه منظومه‌ای، فرآیندی، تحلیل‌محور و استفاده از تمامی ظرفیت‌های رسانه‌ای است. نکته آخر توجه به امید است. مقام معظم رهبری هم در این بیانیه و هم در تمامی احکامی که برای روسای سازمان صدا و سیما صادر کرده است، تاکید بر امید دارند. اگر امید نباشد، هیچ قفلی باز نخواهد شد. مقدمه حل مشکلات امید است. رهبری خود و دیگران را از امید کاذب وامی‌دارد. امید زمانی به وجود می‌آید که انتشار اخبار صحیح و سریع باشد.
در رابطه با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، رسانه‌های معاند به صورت جامع و حرفهای که مشخص است از ماه‌ها پیش در این خصوص برنامه‌ریزی کرده بودند به تولید و انتشار مستندها و برنامه‌های تلویزیونی پرداختند که خروجی آن برنامه‌ها دو چیز بود؛ ناکارآمدی و ناامیدی.
رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب به موضوع مرزبندی با دشمن اشاره کردند. مرزبندی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران با دشمن چگونه است و این مرزها چیست؟
زارعی: مرزبندی برخلاف آن چیزی که دیگران تبلیغ می‌کنند، یک موضوع ایدئولوژیک مختص جمهوری اسلامی نیست. تمام کشورهای دنیا مرزبندی دارند. آن‌هایی که قدرتمندترند، سختگیری‌هایشان بیشتر و دیوارهایشان بلندتر است.
این مرزبندی‌ها بین فرانسه و آمریکا هم است که در موضوع فرهنگی مرزبندی بین‌شان خیلی قوی است. چیزهایی که در ایران مصداق دیکتاتوری، نادانی، لجاجت و عقب‌افتادگی است، در فرانسه لازم، مقدس و تمدن‌ساز است.
مرزهایی هم که اکنون بین ما و آمریکا وجود دارد، بیشتر آمریکا سازنده آن بوده است. آمریکایی‌ها با قطع رابطه بین ما و خودشان مرز کشیدند. حضرت امام فرمود که اگر کارتر یک کار درست کرده باشد، قطع رابطه است. آمریکا با تحریم، دیوار اقتصادی بین ما و خودش کشید. آنها هستند که با ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی مرزکشی می‌کنند. در حوزه امنیتی نیز آمریکا تلاش دارد به سیستم‌های امنیتی ما نفوذ کند و ناامنی و اختلال به وجود آورد.
برخی در داخل عنوان می‌کنند که باید مرزها را برداریم و دیوارها را کوتاه‌تر کنیم که این ادبیات از سال ۷۶ مرسوم شده است. این‌ها می‌خواهند ملت را خلع سلاح کنند تا زودتر از پای دربیایند. حضرت آقا بر این قضیه تاکید داشتند که مسئولان بایستی مرزبندی داشته باشند. مرزبندی با دشمن شرط تحقق روابط خارجی و عزت ملی است. عزت ملی مقصد، روابط خارجی مسیر و مرزبندی با دشمن هم شرایط است.