به گزارش مشرق، استفاده ابزاری از تحریم اقتصادی در سیاست خارجی اگرچه رویه‌ای معمول در دولت‌های مختلف آمریکا بوده، در دولت کنونی آمریکا به شدت افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید
در پیش گرفتن این سیاست در قبال ایران نه تنها موجب اجرایی شدن هیچ یک از شروط ۱۲ گانه تعیین شده واشنگتن و تحقق هدف اعلانی ترامپ مبنی بر کشاندن ایران پای میز مذاکره برای امضای توافقی دیگر در زمینه هسته‌ای نشد، بلکه پیامدهای متعددی اعم از انتقاد، تلاش برای ایجاد مکانیسم‌های جایگزین، بی توجهی به تحریمها، بی اعتمادی به پایبندی آمریکا به تعهدات خود و هزینه‌های سنگین برای این کشور را نیز در پی داشت.
کارشناسان و تحلیلگران با تکیه بر شواهد و حقایق موجود ادعاهای رئیس جمهور آمریکا و مشاورانش در مورد اعمال تحریم علیه ایران را شکست خورده می‌دانند و اذعان دارند که این امر چندان دور از انتظار نبود؛ چرا که تحریم‌های اقتصادی اغلب شکست می‌خورند.
آمریکا که قصد داشت به زعم خود با به صفر رساندن صادرات ایران در راستای استراتژی فشار حداکثری ایران به پذیرش خواسته‌های خود ناچار سازد، در ماه نوامبر مجبور به اعطای معافیت‌های شش ماهه به هشت کشور خریدار نفت ایران شد و به رغم تهدیدات فراوان در مورد عدم تمدید معافیت‌ها در ماه می، اکنون زمزمه‌هایی از اقدام دولت آمریکا مبنی بر تمدید معافیت دو کشور عراق و چین به گوش می‌رسد.. شایان ذکر است که این تصمیم مورد انتقاد شدید کشورهایی از جمله چین، هند و ترکیه قرار گرفته بود. کارشناسان با توجه به روند تحولات پیش بینی می‌کنند که بر شمار کشورهای معترض به این رویکرد افزوده خواهد شد.
آمریکا که در ابتدا هدف خود از عدم تمدید معافیت کشورهای وارد کننده نفت از ایران را گام برداشتن در راستای سیاست فشار حداکثری توصیف می‌کرد، با مشاهده تاثیر حذف نفت ایران و البته ونزوئلا به دلیل تحریم‌های آمریکا از بازار جهانی نفت و افزایش قیمت این کالای استراتژیک، یک گام به عقب نشست.
وال استریت ژورنال در ۳۰ می(۹ خرداد) به نقل از یکی از مقامهای دولت آمریکا نوشت که این کشور قصد دارد به کشورهایی که میزان واردات نفت آن‌ها از ایران به میزان تعیین شده از سوی آمریکا نرسیده، معافیت اعطا کند. براساس این گزارش «برایان هوک» مسئول گروه ویژه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد کشورهایی که واردات نفت آن‌ها از ایران به میزان مشخص شده از سوی آمریکا نرسیده، می‌توانند تا رسیدن به این میزان همچنان از ایران نفت وارد کنند.
چند روز پیشتر از آن هم فرستاده ویژه آمریکا به بغداد اعلام کرده بود، واشنگتن قصد دارد با مستثنا کردن بغداد از برخی از تحریم‌های یکجانبه خود علیه ایران، از ممنوعیت واردات انرژی از ایران برای عراق خودداری کند.
«جویی هود» اعلام کرده بود در نتیجه این امر عراق می‌تواند به واردات انرژی از ایران اعم از نفت، گاز و برق ادامه بدهد. دولت آمریکا پیشتر در ماه مارس نیز معافیت عراق در مورد واردات انرژی از ایران را به مدت ۹۰ روز تمدید کرده بود.
تمدید مجدد معافیت‌های تحریمی که به نظر می‌رسد در اثر فشارهای کشورهای خریدار نفت ایران به بیش از دو کشور عراق و چین نیز تعلق بگیرد، دلیل آشکاری برای ناتوانی آمریکا در اعمال فشار بر ایران و نیز شکست سیاست تحریمی واشنگتن در قبال تهران است.