به گزارش مشرق، در نخستین ساعات بامداد روز پنجشنبه ۳۰ خرداد یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکا پس از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.
رسانه‌های بین‌المللی با توجه در گزارش‌هایی به معرفی این پهپاد گران‌قیمت آمریکایی پرداخته‌اند. در این گزارش، مهم‌ترین خصایص مربوط به این هواپیمای تجسسی آمریکا آورده شده است.
«گلوبال هاوک» ساخت شرکت «نورثروپ گرومن» و هواپیمایی بسیار گران‌قیمت است. بهایی که امروز رسانه‌ها درباره این هواپیماها گزارش داده‌اند متفاوت است. الجزیره قیمت آن را ۱۵۰ میلیون دلار، نشریه تایم ۱۷۶ میلیون دلار، رویترز ۱۳۰ میلیون دلار و سی‌ان‌ان ۱۱۰ میلیون دلار تخمین زده‌اند. هر کدام از این قیمت‌ها که صحیح باشند، گران‌قیمت بودن این پهپاد یکی از عللی است که ارتش آمریکا تنها ۳۵ فروند از آنها را در اختیار دارد.
این هواپیماهای تجسسی برای پرواز در حداکثر ارتفاع ۱۹.۸ کیلومتر از سطح زمین (معادل ۶۵۰۰۰ پا که دو برابر ارتفاع پرواز هواپیماهای مسافربری است) ساخته شده‌اند و قادرند منطقه‌ای بزرگ‌تر از یونان را ظرف ۲۴ ساعت رصد کنند. آنها نیمه اتوماتیک هستند، به این معنا که دستورات لازم به آنها داده می‌شود، به سمت سایت هدف پرواز می‌کنند، مأموریتشان را انجام می‌دهند و به نقطه اعزام برمی‌گردند.
«ایمی زگرات»، عضو ارشد اندیشکده «هوور» درباره ارتفاع پرواز این هواپیما و توانمندی‌های لازم برای هدف قرار دادن آن به نشریه تایم می‌گوید: «مهم‌ترین ویژگی این پهپاد، ارتفاع پرواز آن است. این هواپیما در ارتفاع بسیار بالا پرواز می‌کند بنابراین این واقعیت که ایرانی‌ها توانستند آن را سرنگون کنند نشان‌دهنده توانمندی‌های قابل توجه آنها است. سرنگون کردن این هواپیما به نوعی نشانه‌ای برای ایالات متحده است مبنی بر اینکه ایران توانمندتر از آن است که ما تصور می‌کردیم.»
«آرلایک فرانک»، عضو اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا هم نظر مشابهی دارد. او به پایگاه خبری «وایرد گفت: «یکی از جاذبه‌های این نوع هواپیما ارتفاع پرواز بسیار بالای آنها است و آنها در حالت نرمال از هدف قرار گرفته شدن مصون هستند. سرنگون کردن سیستمی مثل گلوبال هاوک اتفاق غیرقابل باوری نیست، اما کار به مراتب دشواری است.»
بیشتر بخوانید:
گلوبال‌هاک‌ها وسیله‌های مناسبی برای تجسس در سطح وسیع محسوب می‌شوند و به همین سبب، کاربردهای زیادی در مأموریت‌های دریایی دارند. به نوشته الجزیره، گلوبال هاوک می‌تواند بدون نیاز به تجدید سوخت‌گیری، کل عرض اقیانوس آرام را طی کند.
این پهپادها بر خلاف «ام کی و-۱ پرداتور» و «ام‌کی و-۹ ریپر» که قابلیت حمل موشک دارند و برای حملات هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مسلح نیستند و صرفاً برای جمع‌آوری اطلاعات کاربرد دارند.
اطلاعات منشرشده روی وب‌سایت شرکت سازنده نشان می‌دهد در جریان حمله به عراق در سال ۲۰۰۳، سهم این هواپیماها از کل سورتی‌های پرواز هواپیماهای شناسایی آمریکا فقط ۵ درصد بود، در حالی که بیش از ۵۵ درصد کل اطلاعات حمله مربوط به اطلاعات به دست آمده از آنها بود؛ این موضوع میزان ارزش انها در عملیات‌های آمریکا را نشان می‌دهد.
با آنکه از این هواپیما برای عملیات‌های تجسس استفاده می‌شود آنها در دسته هواپیماهای پنهان‌کار جای نمی‌گیرند. پهنای بال آنها ۱۳۰ فوت و شبیه به هواپیماهای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ است. آنها در مقایسه با هواپیماهای حنگی، بزرگ، سنگین و کند به شمار می‌روند.
«دن گتینگر»، از مدیران «مرکز مطالعات پهپادی» در «کالج بارد» آمریکا به تایم گفت: «این هواپیماها سریع نیستند. آنها به راحتی برای رادارها قابل دیدن هستند. عمداً طوری طراحی شده‌اند که با سرعت کم در ارتفاعات بالا پرواز کنند. قادرند بالای یک منطقه درجا بزنند و هر چقدر که می‌توانند اطلاعات جمع کنند.»
این نوع هواپیماها تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای مانند دوربین‌های مادون قرمز و با کیفیت حمل می‌کنند. آنها همچنین حس‌گرهایی دارند که قادر به شنود مکالمات تلفنی و رادیویی هستند.
با این وجود، پایگاه نشنال‌اینترست نوشته ساقط شدن این پهپاد، یکی از ضعف‌های پنتاگون در انجام عملیات‌های تجسس را نشان می‌دهد. ارتش آمریکا برای انجام چنین مأموریت‌هایی متکی به هواپیماهای کند و غیررادارگریزی است که در برابر پدافند هوایی ایران، روسیه و چین آسیب‌پذیر است.