به گزارش مشرق، «مهدی فضائلی» تحلیلگر مسائل بین‌الملل در سالگرد حصول توافق هسته‌ای (برجام)، در ارزیابی از وضعیت برجام بعد از گذشت چهار سال، با بیان اینکه در ارزیابی یک اقدام یکی از روش‌های مهم و پذیرفته شده، میزان تحقق هدف یا اهداف آن اقدام است، گفت: برجام یک هدف اصلی داشت که همان برداشته شدن تحریم‌ها بود و البته یکسری اهداف جانبی نیز داشت.
وی با ذکر این نکته که هدف اصلی برجام یعنی لغو تحریم‌ها برای جمهوری اسلامی محقق نشد، خاطرنشان کرد: از این جهت برجام به نتیجه نرسید و اقدام ناموفقی بود.
بیشتر بخوانید:
فضائلی در عین حال یادآور شد: اگرچه به صورت جانبی یکسری عوارض را می‌توان برای این توافق ذکر کرد از جمله تجربه‌ای که کشور و مردم ما به دست آوردند که اگر از آن استفاده شود تجربه بسیار ذی‌قیمتی است.
وی در توضیح بیشتر با بیان اینکه بهای قابل توجهی برای این قضیه پرداخته شد، اظهار داشت: نتیجه مهمی که حاصل شد در بحث بی اعتمادی به آمریکا و شناخت دقیق‌تر دشمن اصلی یعنی آمریکایی‌ها بود، البته شاید یکسری پیامدهای مثبت کوچکی هم بتوان برای آن ذکر کرد که معتقدم فرعی است و برخی می‌خواهند آنها را برجسته کنند، اما در زمینه هدف اصلی برجام، یعنی برداشتن تحریم‌ها، به هیچ وجه موفق نبوده است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل یادآور شد: به لحاظ هدف اصلی، قطعا برجام به هدف نرسیده و مربوط به دولت ترامپ هم نیست، بلکه در دوران اوباما هم همین بود و در آن دوران شاهد بودیم تحریم‌ها برداشته نشد و در دوران ترامپ هم که کلا از برجام خارج شدند.
*ایران در موضع ابتکار عمل قرار گرفته
وی تأکید اروپا بر تداوم اجرای برجام توسط ایران را به دلیل محدودیت‌های قابل توجهی خواند که در برجام برای فناوری هسته‌ای کشور ایجاد شد و افزود: این محدودیت‌ها یکی از هزینه‌هایی است که ما پرداخت کردیم و طبیعتا آنها علاقه‌مندند ما در این فناوری پیشرفت نداشته باشیم و متوقف باشد ولذا از این جهت تأکید می‌کنند جمهوری اسلامی ایران در برجام بماند.
این فعال رسانه‌ای یادآور شد: علاوه بر این، مسیری که الان ایران شروع کرده، یعنی بحث کاهش تعهدات برجامی که مطابق مفاد این توافق است، نتیجه‌اش این شده که ایران در موضع ابتکار عمل قرار بگیرد و به همین خاطر این موضوع برای آنها سخت است.
فضائلی بیان کرد: ما از یک موضع انفعالی خارج و به موضع فعال وارد شدیم و آنها الان منفعل هستند و از این حیث علاقه‌مندند ایران برجام را ادامه دهد، چون در غیر این صورت ناگزیر خواهند بود تصمیمی را بگیرند و احیانا تغییری در رفتار و مواضعشان داشته باشند.
*فرصت‌هایی که کشور از دست داد
وی مشغول کردن کشور و از دست دادن فرصت‌های کشور را جزو عوارض برجام برشمرد و افزود: مدت مدیدی در طول مذاکرات برای رسیدن به توافق، بعد از رسیدن به برجام برای اجرای آن و بعد برای بازی‌هایی که دولت اوباما و ترامپ داشتند، فرصت‌هایی بود که در کشور از دست رفته است و اینها هزینه‌های برجام است و ما هزینه گزافی برای این مسئله پرداخت کردیم و در ادامه این مسئله می‌تواند مجدداً باعث تداوم این فرصت سوزی‌ها شود و به همین خاطر اروپایی‌ها علاقه‌مندند که ما در برجام بمانیم.
*تصمیم شورای عالی امنیت ملی درست، ولی دیرهنگام بود
فضائلی در ارزیابی از آینده برجام با توجه به بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی در توقف برخی تعهدات برجامی، بیان کرد: تصمیم شورای عالی امنیت ملی درست، ولی دیرهنگام بود و بهتر بود خیلی زودتر این اقدام را شروع می‌کردیم.
به گفته وی اگر بلافاصله بعد از خروج آمریکا از برجام و یا مدت کوتاهی که اروپایی‌ها تعهداتشان را عمل نکردند، ما وارد اقدام می‌شدیم، شاید الان وضعیت خیلی متفاوت بود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل یادآور شد: الان هم تلاش می‌کنند ما را از اجرای جدی این مصوبه باز بدارند و باید مراقب باشیم. البته به نظر می‌رسد مسؤولان در مجموع این توجه را دارند، هم آقای روحانی و هم آقای ظریف و هم بقیه مسؤولانی که درباره این موضوع اظهارنظر کردند و الان اجماعی وجود دارد که ما این مصوبه را با قاطعیت اجرا کنیم و خیلی مهم است که آنها متوجه شوند که ما در اجرای این موضوع مصمم هستیم. البته ما گام‌ها و مراحل مختلف اجرای این کاهش تعهدات را تا خروج از برجام و بالاتر از آن به طرف اروپایی اعلام کرده و هشدار داده‌ایم.
به گفته این فعال رسانه‌ای اگر آنها مطمئن شوند که ما مصمم هستیم و این موضع را با جدیت دنبال کنیم، آنها ناگزیر خواهند شد از موضع خودشان عدول کنند.
فضائلی در پایان خاطرنشان کرد: معتقدم برجام آینده‌ای نخواهد داشت و عملا چیزی از آن نمانده است، ولی تعهداتی که اروپایی‌ها داده‌اند یا باید اجرا کنند و یا اینکه جمهوری اسلامی مسیر خود را دنبال کند.