به گزارش مشرق، روزنامه «الاخبار» لبنان با اشاره به افزایش تنش بین تهران و لندن، سفر روز دوشنبه «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر عراق به تهران را در راستای تلاش بغداد برای کاهش تنش مذکور عنوان کرد.
الاخبار بااشاه به اینکه تنها مسئله موجود در دستور کار عبدالمهدی، «میانجی‌گری برای حل بحران بین ایران و انگلیس بود»، به نقل از منابع نزدیک به نخست‌وزیر عراق گزارش داد که هدف از سفر وی به ایران، تلاش برای حل این بحران جدید است.
بیشتر بخوانید:
منابع مذکور اعلام کردند که «دولت انگلیس خواستار مداخله بغداد شده است... مسئله‌ای که بیانگر تمایل انگلیس به رسیدن به راهکار و عدم تنش است؛ بر عکس آنچه از مواضع سختگیرانه مسئولان انگلیسی استنباط می‌شود».
پیش از اینکه عبدالمهدی عازم تهران شود، «پنی موردانت» وزیر دفاع انگلیس با وی تماس تلفنی داشت. در بیانیه دفتر نخست‌وزیر عراق اعلام شد که در جریان این تماس، بر «لزوم برقراری امنیت و ثبات در منطقه خلیج [فارس] و خاورمیانه» تأکید شد.
به گزارش الاخبار، در حالی که تهران میزبان میانجی عراقی بود، لندن، لحن خود را در قبال ایران تشدید و ادعا کرد که یک نیروی امنیتی دریایی تحت رهبری اروپا تشکیل خواهند داد که بخشی از سیاست‌های «فشار حداکثری» آمریکا نخواهد بود، ولی در عین حال مدعی شد که به حفظ توافق هسته‌ای با ایران پایبند است.
بنا بر این گزارش، مهم‌ترین بخش اظهارات روز دوشنبه «جرمی هانت» وزیر خارجه انگلیس، که نشانگر احتمال حل این بحران است، این بود که لندن به تهران گفته است که اگر تهران ضمانت بدهد که این نفتکش را به سوریه را تحویل نخواهد داد، آماده است نفتکش گریس-۱ را آزاد کند. در حالی که تهران، پیش‌تر نیز تأکید کرده بود که کشتی مذکور عازم سوریه نبوده است.
انگلیس قادر نیست تک‌تک کشتی‌ها را اسکورت کند
وزیر امور خارجه انگلیس پس از پایان نشست اضطراری کابینه درباره نفتکش توقیف شده با اذعان به ناتوانی در حفاظت از همه کشتی‌های انگلیسی اعلام کرد دولت متبوعش تلاش می‌کند با همکاری دیگر کشورهای اروپایی یک نیروی حفاظت دریایی را به‌منظور آنچه حمایت از تردد آزاد کشتی‌ها در تنگه هرمز خواند، به منطقه اعزام کند.
در این نشست، شماری از اعضای احزاب کارگر، محافظه‌کار و ملی اسکاتلند از وزیر خارجه انگلیس خواستند تا به علت اصلی تنش جدید در منطقه خلیج‌فارس که همانا خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های آمریکا علیه ایران است، توجه کند و اقدامات لازم را برای کاهش تنش صورت دهد.
دست رد ژاپن به سینه آمریکا برای اعزام نیرو به خلیج‌فارس
از سوی دیگر ظاهرا تلاش‌های وزیر امور خارجه آمریکا برای ایجاد یک ائتلاف دریایی برای حضور در خلیج‌فارس بی‌نتیجه مانده است. رویترز گزارش داد که ژاپن اعلام کرده است هیچ تغییری در موضع این کشور مبنی بر عدم اعزام نیرو برای پیوستن به ائتلاف دریایی پیشنهادی آمریکا در خاورمیانه، ایجاد نشده است.
«یوشیهیده سوگا»، سخنگوی دولت ژاپن، در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا تغییری در موضع ژاپن درباره اعزام نیروهای دفاع از خود که تاکه شی ایوایا، وزیر دفاع این کشور، پیش‌تر مطرح کرده بود، ایجاد شده است، گفت موضع توکیو همان است که تاکه شی ایوایا بیان کردند.
آبه شینزو، نخست‌وزیر ژاپن، روز دوشنبه اعلام کرد پیش از تصمیم‌گیری درباره پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا، توکیو ابتدا می‌خواهد نقش منحصر به فردی را در کاهش تنش‌ها ایفا کند.
دست‌کم گرفتن قدرت ایران برای غرب گران تمام می‌شود
روزنامه «تاگس سایتونگ» آلمان در مطلبی به مناقشات اخیر بین ایران و آمریکا به‌خصوص در منطقه خلیج‌فارس پرداخته و نوشت: قدرت و برتری ایران به این برمی‌گردد که جمهوری اسلامی ایران دهه‌ها است به این مسئله عادت کرده که با تحریم‌های بین‌المللی زندگی کند. اینکه این تحریم‌ها دوباره به‌خاطر توقیف یک نفتکش انگلیسی توسط ایران تشدید شود مسئله‌ای است که کسی (در ایران) از آن ابایی ندارد.
مردم ایران تحت این تحریم‌ها رنج می‌برند و ناراحت و عصبانی می‌شوند، البته درباره چه‌کسی عصبانی می‌شوند؟ ارزیابی نظام جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه تحریم‌ها یک فرمی از تروریسم اقتصادی است موضوعی است که اکثر ایرانی‌ها به آن اعتقاد دارند.
اینکه پیچ این تحریم‌ها کمی سفت‌تر شود به تغییر نظام و یا کوتاه آمدن ایران در برنامه‌های هسته‌ای منجر نمی‌شود.
و نیز در این مطلب آمده است: ترامپ ایرانی‌ها و به‌ویژه مهارت‌های تاکتیکی و استراتژیک آنها را دست‌کم می‌گیرد. ایرانی‌ها در پانزده سال گذشته بدون اینکه مستقیماً جنگی را هدایت کنند نفوذ خود در تمام منطقه را گسترش داده‌اند.
نویسنده در بخش دیگری از این مطلب تصریح کرد که تنش‌های طولانی‌مدت در چنین مسیر تجاری شلوغی (تنگه هرمز) اقتصاد جهانی را تهدید می‌کند. دست‌کم گرفتن ایران و ناچیز شمردن آن خطایی است که در نهایت برای همه گران تمام می‌شود.
بستن تنگه هرمز برای ایران آسان است
خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ نیز در گزارشی نوشت که توقیف نفتکش انگلیسی استنا ایمپرو نشان می‌دهد ممانعت از حمل‌ونقل در تنگه هرمز چقدر برای ایران آسان است. در حال حاضر این مشکل برای انگلستان به وجود آمده است ولی می‌تواند گسترده‌تر شود و تاثیر آن بر جریان نفت می‌تواند بزرگ‌تر باشد.
این خبرگزاری در تحلیل خود درباره ماجرای توقیف نفتکشها نوشت: توقیف نفتکش استنا ایمپرو یک پاسخ تلافی‌جویانه مستقیم به توقیف نفتکش ایرانی گریس۱ در جبل‌الطارق بوده است ولی سایر اقدامات اینگونه نیستند. با توجه به خروج آمریکا از معاهده برجام و مهم‌تر از آن تصمیم ترامپ برای اجبار دیگران به اطاعت از او، این اقدامات ایران قابل فهم هستند ولی قابل بخشش نیستند. گرچه سایر شرکای ایران در برجام مانند اتحادیه اروپا، روسیه و چین می‌خواهند این معاهده پابرجا بماند، ولی برای حفظ آن قدرتی ندارند.
بلومبرگ در ادامه با اشاره مشکلات و تبعات سیاست فشارحداکثری آمریکا علیه ایران نوشت: ترامپ با وضع تحریم علیه خریداران نفت ایران و تهدید به قطع دسترسی آنها به دلارهای آمریکا و سیستم بانکی این کشور که تجارت جهانی وابسته به آن است، تمام کشورها را مجبور کرده خرید نفت از ایران را متوقف کنند. این شرایط مشکلاتی برای کشورهای اروپایی و آسیایی که به جریان نفت از طریق تنگه هرمز وابسته هستند، به وجود می‌آورد. از نظر ایران پیوستن این کشورها به ائتلاف آمریکایی برای حفاظت از تنگه هرمز قدم دیگری در نقض برجام است و باعث می‌شود ایران با ایجاد اختلال بیشتر در حمل‌ونقل نفت از تنگه هرمز پاسخ آنها را بدهد.
در این صورت صادرات نفت از جنوب عراق، کویت و قطر به همراه بخش قابل توجهی از صادرات عربستان و امارات به خطر می‌افتد. این صادرات معادل ۱۴/۷ میلیون بشکه در روز در شش ماه اول سال جاری بوده است و هیچ راه دیگری برای صادرات بخش بزرگی از این نفت وجود ندارد.
بالا گرفتن اقدامات علیه نفتکشها می‌تواند بر صادرات گاز طبیعی مایع از قطر هم تاثیر بگذارد.قطر حدود یک چهارم گاز طبیعی مایع جهان را تامین می‌کند. البته این احتمال کم است چون قطر رابطه خوبی با ایران دارد.
تشکیل ائتلاف دریایی در خلیج‌فارس ایده‌ای احمقانه است
بلومبرگ در بخش دیگری از این گزارش به طرح تشکیل ائتلاف دریایی برای اسکورت کشتی‌های نفتی اروپایی از سوی آمریکا پرداخت و نوشت: همراهی نیروهای نظامی خصوصی با نفتکشها و نشان دادن حضور آنها از دزدی دریایی در سواحل شرق آفریقا جلوگیری کرده است ولی به نظر نمی‌رسد تاثیری بر سپاه پاسداران ایران داشته باشد. بعلاوه چنین اقداماتی در آتش گشودن به سمت قایق‌های گشت ایران احمقانه به نظر می‌رسد.
اگر تهدید نفتکشها توسط ایران افزایش یابد، کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت گزینه دیگری جز همراه شدن با آمریکا برای حفاظت از نفتکشها ندارند. ولی اگر قرار باشد از کشتی‌های نیروی دریایی برای این حفاظت استفاده کنند، باید آماده استفاده از سلاح‌هایشان هم باشند و این همان درگیری است که همه می‌خواهند از آن جلوگیری کنند.
تقریبا جریان ۱۵ میلیون بشکه نفت در روز در خطر قرار دارد و این اقدامی است که باید انجام شود مگر اینکه هر دو طرف راه‌حلی دیپلماتیک بیابند. ایران تنگه هرمز را نمی‌بندد ولی احتمالا تهدید نفتکشها در این منطقه ادامه می‌یابد که هزینه و خطر حمل‌ونقل نفت در خلیج‌فارس را بالا می‌برد. ترامپ اگر می‌خواهد جلوی افزایش درگیری‌ها گرفته شود، باید راه‌حلی بیابد.