به گزارش مشرق به نقل از فارس، دانشگاه الازهر (در دوران فاطمیان پایگذاری شد) بیش از 10 قرن است به عنوان حوزه علمی و مذهبی در روند تاریخ مصر و بسان یک مرکز دینی و پایگاه مذهبی در حفظ و پاسداری میراث علمی وتمدنی اسلام انجام وظیفه و مسئولیت می نماید.
این دژ محکم اسلامی درتمام ادوار تاریخی مصر و جهان اسلام، صاحب نقش و تاثیر بوده است وهمواره پاسدار حریم و استقلال مصر و بلاد اسلامی بوده است. در برابر حمله و هجمه ناپلئون بنابرت علیه مصر در اواخر قرن هجدهم و در قبال استعمارگر پیر انگلیس در قرن نوزدهم و بیستم این مدرسه علمی و مذهبی تمام قد مقاومت وایستادگی کرد.
جریانات سیاسی و فکری زیادی که به دنبال ناکامی و تضعیف این مرکز علمی عظیم بوده اند ولی موفق نشدند، اما در دوران حکومت سادات (1970 ـ 6 اکتبر1981) و مبارک (اکتبر1981 ـ ژانویه 2011) این دانشگاه و حوزه مذهبی و علمی سخت دچار آسیب و ضعف شد.
در چهار دهه تمام ساختارها و ارگانهای الازهر با انواع چالشها و تهدیدهای سنتی و جدید در کشاکش بود. با سقوط مبارک به عنوان راس هرم یک نظام مستبد وفاسد و فراهم شدن فضای مساعد جهت ارتقا و اقتدار جریانات اسلامگرایی مختلف ، در عرصه سیاسی و مذهبی مصر، سؤالاتی مختلف و گوناگونی مطرح شد که به نظر آگاهان به مسائل مصر و جهان اسلام، مهمترین آنها در باره الازهر،ساختار آن،کارکرد آن ،مسئولیتهای جدید و اساسی آن و آینده این مرکز دینی وعلمی بوده است.
الازهر با تمام تشکیلات و ساختارهای آن اکنون و در پرتوی انقلاب اسلامی و مردمی 25 ژانویه2011 اوضاع و محیط و فضای تازه ای تجربه و آزمایش می‌کند و باید جهت پاسخگویی به خواسته ها و مطالبات مردمی و تاریخ مصر به یک بازنگری تمام عیار در عملکرد، سیاست‌های کلان علمی ـ مذهبی خود دارد تا با بازتولیدی و ساماندهی، توان وظرفیت انجام وظایف و مسئولیتهای خود یابند.
از دیگاه متخصصان امور آموزشی و علمی حوزه ها و مراکز دینی و از نظر تحلیلگران نهضتهای اسلامی ، وظایف و مسئولیت الازهر الشریف در این مرحله حساس تاریخ مصر وجهان اسلام می تواند در محورهای زیر باشد:
1 ـ تلاش در به دست آوردن استقلال و آزادی خود. شیوخ و علمای این حوزه علمی و مذهبی در سده های گذشته از دربار و حاکمیت مستقل بوده و اقتدار آن در همین استقلالیت رای و موضع بوده ولی این مرکز علمی در دوران دیکتاتورهای و مستبدانی مانند سادات و مبارک آزادی خود از دست داده وشیخ الازهر به عنوان کارمند دولت ورئیس جمهوری انجام وظیفه می‌کرد لذا الازهر در این دوره به عنوان ابزاری در خدمت استبداد حاکمانی مانند مبارک و سادات بوده که ازنوک سر تا انگشتان پا وابسته به کاخ سفید وروند سازش با صهیونیستها بودند.
2ـ حوزه الازهر دژ مقدم وپیشگام حراست و پاسداری از حریم میراث اسلام وتعالیم وتمدن درخشان آن بوده و باید در ساماندهی و ترسیم وظایف و مسئولیت خود تلاش کند.
3ـ شیوخ و علمای الازهر همواره مدافع و حافظ استقلال و آزادی مصر در قبال تمام تهاجمات استعمارگران و دشمنان آن بوده اند. در گذشته الازهر با استعمارگران فرانسه وانگلیس دست و بنچه نرم کرده و باید اکنون با استعمار نو آمریکایی و صهیونیستها مبارزه و از حریم سیاسی و مذهبی و فکری مصر جانانه دفاع بنماید.
4ـ الازهر بر اساس و هدف نشر و ترویج تعالیم و آئین اسلام و تمدن و میراث علمی آن پایه گذاری شده و باید در زمان حال خود را جهت مقابله با تمام چالشها و تهدیدات جریانات منحرف فکری آماده و دوباره به ظرفیت سازی بپردازد.
5 ـ الازهر در سطح ملی و در داخل مصر و در سطح منطقه و جهان و در داخل امت اسلامی باید به عنوان عامل وحدت و تفاهم وتقریب کارکرد داشته باشد و به جریان انسجام ملی در مصر و تقریب و وحدت اسلامی کمک کند. شیوخ الازهر مانند شیخ الازهر محمود شلتوت از پیشگامان نهضت و حرکت پر برکت تقریب مذاهب و وحدت اسلامی بوده اند.
6ـ شیوخ وعلمای الازهر همواره پاسدار و حامی حریم مقدسات اسلامی بوده و همیشه در سنگرهای مقدم جبهه دفاع از فلسطین و بیت المقدس و قدس شریف بوده اند. اینک قدس شریف و ملت مظلوم فلسطین در این لحظات حساس نیاز مبرمی و حیاتی به حمایت و دفاع الازهر شریف دارد. الازهر باید با تمام توان و ظرفیت جهت مبارزه با سیاست یهودی سازی قدس شریف قدم علم نماید .
7 ـ الازهر جهت حفظ و پاسداری از وحدت امت محمدی باید با فتنه های طایفه ای وانحرافات مذهبی مانند جریانات سلفیگری افراطی، با تمام توان مبارزه کند.
کلام آخر:
الازهر جهت خدمت به اسلام و تعالیم مبین آن در این برهه زمانی حساس باید تمام جریانات اسلامگرا را در جاده خدمت به نهضت احیای اسلام در مصر و جهان قرار دهد و انحرافات آنها را گوش زد نماید وآنها را از فتنه‌انگیزی و افراطگرایی برحذر بدارد. شیخ الازهر به عنوان الگوی یک عامل مسلمان مسئول باید عامل توافق و وحدت و اسجام نیروهای اسلامی وطیفهای مختلف آن باشد. شیخ الازهر باید عزت، هیبت و مفاخر باشکوه گذشته را به حوزه الازهر بازگرداند. امام اعظم الازهر باید نقش مؤثر و جایگاه حساس دانشگاه الازهر در ابعاد مختلف ترمیم کند. حوزه های علمیه مکتب حضرت امام الصادق در این راستا مثل همیشه دست همکاری و تعاون بسوی الازهر دراز میکنند تا تمدن درخشان و مفاخر آئین محمدی و وحدت اهالی اقلیم قبله دگر بار احیا کنند.
این دژ محکم اسلامی درتمام ادوار تاریخی مصر و جهان اسلام، صاحب نقش و تاثیر بوده است وهمواره پاسدار حریم و استقلال مصر و بلاد اسلامی بوده است. در برابر حمله و هجمه ناپلئون بنابرت علیه مصر در اواخر قرن هجدهم و در قبال استعمارگر پیر انگلیس در قرن نوزدهم و بیستم این مدرسه علمی و مذهبی تمام قد مقاومت وایستادگی کرد.
جریانات سیاسی و فکری زیادی که به دنبال ناکامی و تضعیف این مرکز علمی عظیم بوده اند ولی موفق نشدند، اما در دوران حکومت سادات (1970 ـ 6 اکتبر1981) و مبارک (اکتبر1981 ـ ژانویه 2011) این دانشگاه و حوزه مذهبی و علمی سخت دچار آسیب و ضعف شد.
در چهار دهه تمام ساختارها و ارگانهای الازهر با انواع چالشها و تهدیدهای سنتی و جدید در کشاکش بود. با سقوط مبارک به عنوان راس هرم یک نظام مستبد وفاسد و فراهم شدن فضای مساعد جهت ارتقا و اقتدار جریانات اسلامگرایی مختلف ، در عرصه سیاسی و مذهبی مصر، سؤالاتی مختلف و گوناگونی مطرح شد که به نظر آگاهان به مسائل مصر و جهان اسلام، مهمترین آنها در باره الازهر،ساختار آن،کارکرد آن ،مسئولیتهای جدید و اساسی آن و آینده این مرکز دینی وعلمی بوده است.
الازهر با تمام تشکیلات و ساختارهای آن اکنون و در پرتوی انقلاب اسلامی و مردمی 25 ژانویه2011 اوضاع و محیط و فضای تازه ای تجربه و آزمایش می‌کند و باید جهت پاسخگویی به خواسته ها و مطالبات مردمی و تاریخ مصر به یک بازنگری تمام عیار در عملکرد، سیاست‌های کلان علمی ـ مذهبی خود دارد تا با بازتولیدی و ساماندهی، توان وظرفیت انجام وظایف و مسئولیتهای خود یابند.
از دیگاه متخصصان امور آموزشی و علمی حوزه ها و مراکز دینی و از نظر تحلیلگران نهضتهای اسلامی ، وظایف و مسئولیت الازهر الشریف در این مرحله حساس تاریخ مصر وجهان اسلام می تواند در محورهای زیر باشد:
1 ـ تلاش در به دست آوردن استقلال و آزادی خود. شیوخ و علمای این حوزه علمی و مذهبی در سده های گذشته از دربار و حاکمیت مستقل بوده و اقتدار آن در همین استقلالیت رای و موضع بوده ولی این مرکز علمی در دوران دیکتاتورهای و مستبدانی مانند سادات و مبارک آزادی خود از دست داده وشیخ الازهر به عنوان کارمند دولت ورئیس جمهوری انجام وظیفه می‌کرد لذا الازهر در این دوره به عنوان ابزاری در خدمت استبداد حاکمانی مانند مبارک و سادات بوده که ازنوک سر تا انگشتان پا وابسته به کاخ سفید وروند سازش با صهیونیستها بودند.
2ـ حوزه الازهر دژ مقدم وپیشگام حراست و پاسداری از حریم میراث اسلام وتعالیم وتمدن درخشان آن بوده و باید در ساماندهی و ترسیم وظایف و مسئولیت خود تلاش کند.
3ـ شیوخ و علمای الازهر همواره مدافع و حافظ استقلال و آزادی مصر در قبال تمام تهاجمات استعمارگران و دشمنان آن بوده اند. در گذشته الازهر با استعمارگران فرانسه وانگلیس دست و بنچه نرم کرده و باید اکنون با استعمار نو آمریکایی و صهیونیستها مبارزه و از حریم سیاسی و مذهبی و فکری مصر جانانه دفاع بنماید.
4ـ الازهر بر اساس و هدف نشر و ترویج تعالیم و آئین اسلام و تمدن و میراث علمی آن پایه گذاری شده و باید در زمان حال خود را جهت مقابله با تمام چالشها و تهدیدات جریانات منحرف فکری آماده و دوباره به ظرفیت سازی بپردازد.
5 ـ الازهر در سطح ملی و در داخل مصر و در سطح منطقه و جهان و در داخل امت اسلامی باید به عنوان عامل وحدت و تفاهم وتقریب کارکرد داشته باشد و به جریان انسجام ملی در مصر و تقریب و وحدت اسلامی کمک کند. شیوخ الازهر مانند شیخ الازهر محمود شلتوت از پیشگامان نهضت و حرکت پر برکت تقریب مذاهب و وحدت اسلامی بوده اند.
6ـ شیوخ وعلمای الازهر همواره پاسدار و حامی حریم مقدسات اسلامی بوده و همیشه در سنگرهای مقدم جبهه دفاع از فلسطین و بیت المقدس و قدس شریف بوده اند. اینک قدس شریف و ملت مظلوم فلسطین در این لحظات حساس نیاز مبرمی و حیاتی به حمایت و دفاع الازهر شریف دارد. الازهر باید با تمام توان و ظرفیت جهت مبارزه با سیاست یهودی سازی قدس شریف قدم علم نماید .
7 ـ الازهر جهت حفظ و پاسداری از وحدت امت محمدی باید با فتنه های طایفه ای وانحرافات مذهبی مانند جریانات سلفیگری افراطی، با تمام توان مبارزه کند.
کلام آخر:
الازهر جهت خدمت به اسلام و تعالیم مبین آن در این برهه زمانی حساس باید تمام جریانات اسلامگرا را در جاده خدمت به نهضت احیای اسلام در مصر و جهان قرار دهد و انحرافات آنها را گوش زد نماید وآنها را از فتنه‌انگیزی و افراطگرایی برحذر بدارد. شیخ الازهر به عنوان الگوی یک عامل مسلمان مسئول باید عامل توافق و وحدت و اسجام نیروهای اسلامی وطیفهای مختلف آن باشد. شیخ الازهر باید عزت، هیبت و مفاخر باشکوه گذشته را به حوزه الازهر بازگرداند. امام اعظم الازهر باید نقش مؤثر و جایگاه حساس دانشگاه الازهر در ابعاد مختلف ترمیم کند. حوزه های علمیه مکتب حضرت امام الصادق در این راستا مثل همیشه دست همکاری و تعاون بسوی الازهر دراز میکنند تا تمدن درخشان و مفاخر آئین محمدی و وحدت اهالی اقلیم قبله دگر بار احیا کنند.