به گزارش مشرق، پرزیدنت دونالد ترامپ یکی از مناقشه برانگیزترین رهبران جهان در دوران نوین است که حتی خشم ثابت قدم ترین هم پیمانان آمریکا را نیز برانگیخته است. ترامپ چه با فرمان ممنوعیت مسافرتی مسلمانان، دیوار مرزی آمریکا و مهاجرت و چه با تحسین رهبران خودکامه، به خوبی توانسته است تقسیم بندی ها را در میان جامعه تشدید کند.
در سال 2018 دانشمند علوم سیاسی دنیل درزنر این برداشت را در قالب یک جمله در واشنگتن پست بیان کرد: «جهان از پرزیدنت ترامپ نفرت دارد.»
داده های به دست آمده از مرکز تحقیقات پیو نیز تایید کننده برداشت درنزر است. نرخ اعتماد به رئیس جمهور آمریکا در میان مردم کشورهای متحد این کشور، از سال آخر ریاست جمهوری اوباما تا ابتدای به ریاست جمهوری رسیدن ترامپ افت شدیدی را نشان می دهد.
پس کجاست آن محبوبیت ترامپ در خارج از کشور و در کجا او قابلیت انتخاب شدن دوباره را دارد؟ به عنوان یک دانشمند علوم سیاسی که مطالب زیادی درباره تصویر آمریکا در خارج از کشور نوشته، این پرسش توجه مرا نیز به خود جلب کرده است.
کشورهای اقتدارگرا دوستدار ترامپ هستند
احتمالا مردم بخش عمده ای از جهان از ترامپ نفرت دارند، اما در برخی کشورها که در سیاست های او حضور پررنگی دارند، امیدواری نسبت به او و حتی ستایش او به چشم می خورد.
در سال های 2016 و 2017 گالوپ از پاسخگویان در بیش از 100 کشور پرسیده بود: «آیا عملکرد کاری رهبری ایالات متحده مورد تایید شما هست یا خیر؟» در 29 کشور ترامپ از نظر عملکرد کاری از اوباما پیشی گرفته بود. وقتی به این کشورها نگاه کردم و آنها را با داده های ارائه شده توسط «خانه آزادی» در این مورد که کدام کشورها دمکراسی و کدام یک غیردمکراتیک هستند مقایسه کردم، الگویی پدیدار شد. ترامپ در میان مردم کشورهای اقتدارگرا بیش از اوباما محبوبیت دارد.
نیجریه
یکی از مناطق جهان که به نظر می رسد بیش از همه طرفدار ترامپ باشند، آفریقاست. در ژانویه 2018 واشنگتن پست گزارش کرد که ترامپ مهاجرانی را که از هائیتی، السالوادور و کشورهای آفریقایی می آمدند تمسخر کرده و گفته بود: «چرا ما باید این همه افرادی را که از کشورهای چاه فاضلاب می آیند در اینجا بپذیریم؟ چیزی که ما احتیاج داریم نروژی های بیشتر است.»
اتحادیه آفریقا بلافاصله به این حرف واکنش نشان داد: «با توجه به این واقعیت تاریخی که تعداد زیادی از آفریقاییان به عنوان برده وارد ایالات متحده شده اند، این اظهار نظر با روح تمام رفتارها و اعمال مورد قبول همگان در تضاد است.»
اما واکنش نیجریه ملایم تر بود. چند ماه بعد رئیس جمهور نیجریه اولین رئیس دولت از آفریقای زیر صحرا بود که از کاخ سفید دیدار کرد. وقتی که بحاری در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با رئیس جمهور آمریکا در مورد این اظهارات ترامپ زیر فشار قرار گرفت، گفت: «می دانید، من در این باره مطمئن نیستم، نمی دانم ادعایی که علیه رئیس جمهور می شود حقیقت دارد یا نه» و افزود: «پس بهترین کار برای من این است که سکوت اختیار کنم.»
چه چیزی می تواند توضیح دهنده این چرخش رویدادها باشد؟ یک توضیح می تواند این باشد که نیجریه ای ها ترامپ را دوست دارند. بر اساس داده های مرکز تحقیقات پیو، اعتماد مردم نیجریه به ترامپ در این باره که او در ارتباط با مسائل جهانی عملکرد درستی دارد در سال 2018 به میزان 59 درصد بوده است که از برخی مقاطع در دولت اوباما بیشتر بوده است.
داده های مربوط به مجموع دنباله روهای ترامپ در توئیتر نیز می تواند به توضیح بیشتر این موضوع کمک کند. هنگام نگارش این مطلب در میان کسانی که حساب کاربری فعال توئیتری دارند و ترامپ را دنبال می کنند، کسانی که در نیجریه حضور دارند در رتبه پنجم بیشترین تعداد دنباله روهای ترامپ جای دارند. اما باید به این واقعیت نیز اشاره کرد که هرچه می گذرد تعداد بیشتری از حساب های کاربری توئیتری هک می شوند و گاهی اوقات بات ها آنها را کنترل می کنند.
برخی از سیاست های خارجی ترامپ در ارتباط با نیجریه می تواند این محبوبیت نسبی را توضیح دهد. در فوریه 2017 پرزیدنت ترامپ فروش جت های جنگنده را به دولت نیجریه به تصویب رساند که سیاستی مغایر با سیاست دوران اوباما محسوب می شد. این کار در مبارزه موثرتر دولت نیجریه با شورشیان بوکو حرام کمک کرده است.
کره جنوبی
کره جنوبی کشور دیگری است که مردم آن نسبت به رویکرد ترامپ به خصوص در ارتباط با کره شمالی دید مثبت تری دارند. ترامپ برقراری یک رابطه شخصی با رهبر منزوی کره شمال کیم جونگ اون را جزو اولویت های مهم دولت خود قرار داده است. تا این تاریخ ترامپ سه دیدار رو در رو با کیم داشته است.
به جز ترامپ هیچ یک از دیگر روسای جمهور آمریکا در طی دوران ریاست جمهوری خود با یکی از سران کره شمالی دیدار نداشته اند. پیش از دوران ترامپ، عالی ترین دیدار بین این دو کشور سفر رئیس جمهور پیشین بیل کلینتون به پیونگ یانگ در سال 2009 بود.
هرچند ترامپ همچنان با نقطه ای که بتوان گفت مورد عشق و علاقه مردم کره جنوبی قرار گرفته فاصله زیادی دارد، ولی کره ای ها دیدارهای او با کیم را اتفاق مثبتی برای شبه جزیره کره می بینند. نرخ اعتماد نسبت به ترامپ در میان مردم کره جنوبی از 17 درصد سال 2017 به 44 درصد در سال 2018 افزایش یافته است.
داده های به دست آمده از دفتر گالوپ در کره نشان می دهد که طرفداری از ترامپ در میان مردم کره جنوبی بیش از دو برابر شده و از تنها 9 درصد سال 2017 به بیش از 32 درصد در سال 2018 رسیده است. یکی از دلایل این اتفاق، موفقیت نسبی ترامپ در ارتباط با کره شمالی تا این تاریخ و تمایل کره جنوبی به تقویت گفتگوهای دیپلماتیک عالیرتبه تر بین واشنگتن و پیونگ یانگ بوده است.
اسرائیل
اگر یک جا در دنیا وجود داشته باشد که بتوان گفت سیاست های ترامپ در آنجا از بیشترین حمایت های مردمی برخوردار است، آن جا اسرائیل است.
بنجامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل خروج ترامپ از توافق اتمی با ایران در ماه می 2018 را به شدت مورد ستایش قرار داد. در همین ماه، بعد از آنکه ترامپ قول داد پایتخت اسرائیل از تل آویو به بیت المقدس انتقال پیدا کند، نتانیاهو ترامپ را با کورش کبیر پادشاه 2500 سال پیش ایران مقایسه کرد که به گفته او: «فرمان بازگشت تبعیدیان یهودی در بابل و تعمیر معبد در بیت المقدس را داد.»
همچون مورد نیجریه و کره جنوبی، به نظر می رسد که محبوبیت ترامپ در اسرائیل برعکس سلف او باشد. روابط شخصی سردی بین اوباما و نتانیاهو برقرار بود که با اولین سخنرانی بزرگ سیاست خارجی اوباما خطاب به جهان عرب درقاهره در سال 2009 آغاز شد. این سردی موجب آن شد که نتانیاهو در دیدار خود از کنگره آمریکا در سال 2015 از کنگره خواست تا با توافق اتمی ایران مخالفت کند.
در سال 2016 پیش از قدرت گرفتن ترامپ، اسرائیلی ها اوباما را در رده بدترین رئیس جمهور آمریکا برای اسرئیل ظرف 30 سال پیش از آن جای داده بودند.
اما از این نظر ترامپ از اوباما پیشی گرفته و در اسرائیل بسیار محبوب تر از اوست. در جولای 2018 یک نظر سنجی نشان داد که از زمان انتخاب دونالد ترامپ 53 درصد اسرائیلی ها احساس می کردند که جایگاه آمریکا در جهان قوی تر شده است. در مقایسه تنها 14 درصد آنها معتقد بودند که جایگاه این کشور تغییری نکرده و 21 درصد نیز بر این باور بودند که جایگاه آن تضعیف شده است.
نویسنده: مونتی داتا (Monti Datta) استادیار علوم سیاسی در دانشگاه ریچموند