به گزارش مشرق، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با اشاره به اینکه کشورهای خاورمیانه خواستار منطقه‌ای عاری از سلاح‌های هسته‌ای هستند، تصریح کرد: برنامه لجام‌گسیخته سلاح‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی بزرگترین چالش و قصور از معاهده ان‌پی‌تی به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
واکنش ایران به گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی
یک ماه گذشت؛ اروپا هنوز منتظر چراغ سبز واشنگتن
«کاظم غریب‌آبادی» در بیست و یکمین کنفرانس بین‌المللی «ادواردو آمالدی» در سخنرانی خود با تأکید بر اینکه موضوع امنیت، یک نگرانی جهانی است که نیاز به راه‌حل و مشارکت جهانی دارد، افزود: سلاح‌های هسته‌ای، بزرگترین تهدید جهانی برای صلح و امنیت بین‌المللی است، به‌طوری که تنها بخش کوچکی از زرادخانه‌های موجود هسته‌ای برای نابودی حیات به‌روی زمین کفایت می‌کند. حدود ۱۵ هزار سلاح اتمی وجود دارد که ۲ هزار مورد آن ذیل دکترین‌های هسته‌ای دارندگان آن، آماده به‌کارگیری می‌باشند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های اتمی (ان.پی.تی.) زیربنای خلع سلاح، عدم اشاعه، و استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است و اگر نقاط ضعفی وجود دارد، به‌خاطر عدم اجرای مؤثر و کامل آن می‌باشد، یکی از چالش‌های پیشِ‌روی عدم اشاعه را اتکای برخی دولت‌های دارای سلاح هسته‌ای به‌ویژه آمریکا به استفاده از این دسته از سلاح‌ها در دکترین نظامی خود و گسترش روزافزون نقش آن در برنامه‌های نظامی این کشورها دانست و گفت: سلاح‌های هسته‌ای برای آمریکا نه‌تنها ابزاری برای بازدارندگی، بلکه وسیله‌ای برای تهدید علیه دولت‌های هسته‌ای دیگر و همچنین سایر دولت‌های غیرهسته‌ای می‌باشد.
در همین راستا، می‌توان به سیاست جدید بازنگری هسته‌ای آمریکا در سال ۲۰۱۸ اشاره کرد که نقض کامل ان.پی.تی. است.
سفیر و نماینده دائم کشورمان، موضوع خلع سلاح هسته‌ای کامل و جامع را یکی از چالش‌های فراروی معاهده ان.پی.تی. دانست و افزود: میان دولت‌هایی که سلاح هسته‌ای ندارند، موجی از عدم اعتماد در این خصوص وجود دارد که ان.پی.تی. آنها را از دستیابی به سلاح هسته‌ای بازداشته، در حالی که دولت‌های دارنده سلاح هسته‌ای، گام‌های اندکی را به‌سمت خلع سلاح برداشته و تعهدات خود ذیل ماده ۶ این معاهده را انجام نداده‌اند.
غریب‌آبادی در ادامه سخنرانی خود به دو مؤلفه خلع سلاح و عدم اشاعه و ارتباط بین این دو پرداخت و ضمن اشاره به اینکه این دو موضوع، دو روی یک سکه بوده و یکدیگر را تقویت می کنند، افزود: این دو مولفه در کنار تعهد به استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای، پایه های اصلی مندرج در معاهده ان.پی.تی را شکل می دهند. وی تاکید کرد: همانگونه که در سند نهایی کنفرانس بازنگری ان.پی.تی در سال ۲۰۰۰ نیز آمده است: هدف عدم اشاعه، مشروعیت خود را از هدف بزرگ‌تر خلع سلاح می گیرد.
چالش دیگر در این فرایند از منظر نماینده دائم کشورمان، زرادخانه هسته ای رژیم اسرائیل است. در همین راستا، وی با اشاره به اینکه منطقه عاری از سلاح های هسته ای در خاورمیانه خواسته طولانی مدت کشورهای این منطقه بوده که برنامه لجام گسیخته سلاح های هسته ای رژیم صهیونیستی آن را تهدید کرده، افزود: رژیم اسرائیل عضو هیچ یک از معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات نبوده و هرگز تمایل خود برای پیوستن به ان.پی.تی را اعلام نکرده است. این رژیم به برنامه های هسته ای خود بدون قرار دادن آنها تحت نظارت آژانس ادامه داده و به کشورهای همسایه خود تجاوز و آنها را تهدید می کند. لذا، هیچ چشم انداز روشنی از منطقه عاری از سلاح های هسته ای در خاورمیانه به دلیل مخالفت آمریکا و برخی کشورهای دیگر وجود ندارد.
غریب آبادی در بخش دیگری از سخنرانی خود، موضوع ایران و اقدامات و دستاوردهای حاصله از سوی کشورمان در حوزه عدم اشاعه را تشریح و با اشاره به اینکه ایران نخستین کشور پیشنهاد دهنده منطقه عاری از سلاح هسته ای در سال ۱۹۷۴ و همچنین عضو تمامی معاهدات سلاح های کشتار جمعی می باشد، افزود: ایران موافقت نامه جامع پادمان آژانس و همچنین پروتکل الحاقی را ذیل برجام به صورت داوطلبانه و موقت اجرا می کند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران نه صرفا به خاطر عضویت در معاهدات سلاح های کشتار جمعی، بلکه همچنین بر مبنای اصول و اعتقادات دینی، هرگونه تولید، ذخیره و استفاده از سلاح های هسته ای را بر مبنای حکم رهبر معظم انقلاب ممنوع می داند. جمهوری اسلامی ایران علیرغم اینکه خود قربانی سلاح های کشتار جمعی می باشد، با این حال، این دسته از سلاح ها هیچ جایگاهی در دکترین امنیتی آن ندارند.
سفیر و نماینده کشورمان در ادامه با اشاره به برجام، اهداف، روندها و مکانیسم های حقوقی و اجرایی و تعهدات طرفین، و همچنین آخرین وضعیت و مشکلات پیرامون آن را تشریح نمود.
وی با تاکید به پایبندی کامل و شفاف ایران به تمامی تعهدات خود ذیل برجام، افزود: با این حال و بر خلاف حسن نیت و رفتار صحیح ایران، آمریکا به طور قابل توجهی از همان روز اول اجرای برجام و به ویژه از زمان روی کار آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا، در اجرای تعهدات خود قصور ورزید و در نهایت در ۸ می ۲۰۱۸ طی تصمیم غیرقانونی، از این توافق خارج شد.
وی افزود: ایالات متحده پس از خروج از برجام، به اعمال فشار حداکثری برای نابودی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ادامه داد و حتی دیگران را تهدید به تنبیه در صورت اجرای تعهداتشان ذیل برجام و قطعنامه شورای امنیت نمود.
غریب آبادی همچنین با اشاره اینکه آمریکا در خط مقدم اعمال تحریم های فرا سرزمینی بوده و از هیچ تلاشی از جمله تحریم تجاری، اختلال در جریان سرمایه گذاری و مالی، بلوکه کردن دارایی ها، و منع رفت و آمد جهت تحمیل خواسته های خود بر جهانیان دریغ نمی کند، افزود: این کشور که خود را پلیس خودخوانده جهانی می داند، در حال پایمال نمودن هرگونه حقوق و هنجار بین المللی است.
وی خاطرنشان کرد: با این حال، ایران بر خلاف آمریکا و به درخواست سران دولت های باقیمانده در برجام که وعده جبران فوری پیامدهای خروج آمریکا از برجام را داده بودند، تصمیم به تعویق اجرای کاهش تعهدات خود ذیل بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام گرفت و به اجرای کامل آن ادامه داد، ولی متاسفانه نتیجه ای در این خصوص حاصل نشد. لذا، ایران تصمیم به اجرای حقوق خود ذیل بندهای مذکور برای اعاده بخشی از توازن به برجام گرفت. با این وجود، کاهش تعهدات ایران ذیل برجام خللی در همکاری ایران با آژانس در راستای اجرای پروتکل الحاقی ایجاد نکرده است و همکاری های ایران و پایبندی ایران به برجام نیز در ۱۵ گزارش منتشره توسط آژانس تاکید شده است.
غریب آبادی با اشاره به اینکه حسب اظهارات مقامات آژانس، این سازمان قوی ترین رژیم راستی آزمایی خود را در ایران دارد، به آمار بازرسی های آژانس از ایران در سال ۲۰۱۸ و همچنین مقایسه وضعیت ایران قبل و بعد از برجام از منظر تعهدات هسته ای پرداخت و گفت با این وجود رئیس جمهور آمریکا این را بدترین توافق آمریکا خوانده است!!
سفیر و نماینده دائم کشورمان در جمع‌بندی سخنان خود با اشاره به اینکه آغاز گفتگوها برای خلع سلاح ذیل یک مکانیزم نظارتی و راستی آزمایی‌قوی در یک چارچوب زمانی منطقی، نیاز ضروری یک معاهده حذف سلاح هسته ای است، افزود: برای پایداری رژیم عدم اشاعه در طولانی مدت، نیاز به پیشرفت واقعی به سمت خلع سلاح وجود دارد.
وی تاکید کرد که بقای معاهده بستگی به این دارد که آیا یک چارچوب غیر تبعیض آمیز و جامع برای خلع سلاح ایجاد بشود یا خیر؟ غریب آبادی یکی از تدابیر موثر در دستیابی به خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای را فشار مداوم بر رژیم اسرائیل جهت عضویت فوری و بدون قید و شرط به ان.پی.تی و قرار دادن همه تاسیسات و فعالیت های این رژیم ذیل پادمان های آژانس دانست. از دیگر پیشنهادات وی، ایجاد مشوق های بیشتر برای دولت های غیر هسته ای به ویژه در حوزه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای بود.
در مورد برجام نیز سفیر کشورمان، این توافق را یک پایه خوب برای اعتمادسازی میان ایران و دیگر طرفین توافق دانست که تبدیل به چارچوبی برای همکاری از جمله در حوزه صلح آمیز هسته ای گردیده است.
وی ضمن تاکید بر اینکه ایران کماکان به عمل درون برجام علیرغم تحریم های آمریکا ادامه داده است، خاطرنشان کرد: با این حال، ایران باید از مزایای اقتصادی برجام که حق آن است، بهره مند گردد. ایران کماکان به اهمیت دیپلماسی و چندجانبه گرایی به عنوان ابزار عملی برای حل اختلافات اعتقاد دارد؛ لذا به حمایت از برجام ادامه داده و آماده است تا با جامعه بین المللی و سایر طرف های برجام جهت یافتن راه های عملی موثر برای حفظ آن رایزنی و گام های برداشته شده را در صورت تحقق مطالبات مشروع خود به عقب برگرداند. لذا، هم اکنون نوبت سایر کشورهای باقی مانده در آن است تا حسن نیت خود را ثابت و گام های جدی و عملی را برای حفظ برجام بردارند.
لازم به توضیح است این کنفرانس هر دو سال یکبار برگزار می شود. نشست امسال نیز در شش میزگرد و دو میزگرد تخصصی برگزار شد. البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیرکل سازمان اروپایی تحقیقات هسته ای، دبیرکل وزارت خارجه ایتالیا، معاون پادمان آژانس، دبیرکل پاگواش، دبیر اجرایی سابق سازمان معاهده منع جامع آزمایش های اتمی، و رئیس کمیسیون انرژی اتمی پاکستان نیز برخی دیگر از سخنرانان این کنفرانس بودند.
خانم موگرینی و معاون دبیرکل سازمان ملل نیز به صورت ویدیویی در این نشست شرکت کرد.