به گزارش مشرق، بررسی آمار ابتلای به ویروس کرونا در کشورهای مختلف در روزهای اخیر، افتوخیزهای بعضاً عجیب و قابل تاملی را نشان میدهد. کشور کره جنوبی که تا چندی پیش در میان کشورهای بالای جدول (دوم یا سوم) بود امروز جای خود را با کشور ایتالیای بحرانزده عوض کرده است. ایتالیا شاهد مرگ و میر باورنکردنی بیماران مبتلا است تا حدی که ظرفیت مراکز دفن در برخی مناطق به اتمام رسیده و به اجبار به سمت سوزاندن مردهها سوق پیدا کردهاند. در این نوشتار به بررسی برخی عواملی که به نظر میرسد در این جهش ناگهانی مؤثر بوده است، پرداخته شده است.
آیا در صورت آگاهی زودهنگام از بیماری، درمان موفقتر خواهد بود؟
بررسیها نشان میدهد، تستکردن افراد بهطور مؤثری موجب کاهش انتقال ویروس میشود. در کرهٔ جنوبی، میزان تستکردن افراد بسیار بالا (۳۶۹۲ تست به ازای هر یک میلیون نفر، تا ۸ مارس) و میزان مرگ در میان مبتلایان نسبتاً کم (حدود ۰/۶ درصد، یا ۶۶ مرگ در آخرین شمارش) بوده است. در عوض، ایتالیا از هر یک میلیون نفر ۸۲۶ نفر را تست میکند و میزان مرگ در میان مبتلایانش حدود ۱۰ برابر بیشتر است و تا امروز حدود ۱۰۰۰ نفر بر اثر ابتلا به این ویروس در ایتالیا جانشان را از دست دادهاند (آمار مربوط به ۸ مارس است.).
البته این را باید روشن کنیم که انجام تستهای بیشتر موجب میشود از ابتلای نفرات بعدی پیشگیری کنیم نه اینکه لزوماً پزشک بتواند بیماران فعلی را زودتر کشف کند. الگوی «درمان زودهنگام» زمانی جواب میدهد که درمان مؤثری برای یک بیماری وجود داشته باشد. برای بیمار مبتلا به سِپسیس (گندخونی) اگر بهموقع آنتیبیوتیک تجویز شود زنده میماند، اگر زیادی صبر کنیم چهبسا بمیرد.
اما بیماری ناشی از ویروس کرونا درمان مشخصی ندارد. هرچند، سندرم زجر تنفسی، که بهسرعت هم پیشرفت میکند و در اصل ظاهراً موجب مرگ بیماران مبتلا به کوید-۱۹ میشود، بیماری آشنایی برای پزشکان است. بسیاری از عفونتها ممکن است منجر به این مشکل شوند؛ متخصصان آیسییو سالهاست که مشغول درمان این شرایط هستند.
پس چرا کرهٔ جنوبی، که نماد انجام تست شده، اینقدر تعداد مرگومیر کمی دارد و ایتالیا و برنامهٔ دیرهنگام تستکردنش دچار تعداد بالای مرگومیرند؟ آیا فقط به این علت است که هرچه بیشتر تست انجام بشود، مبتلایان «خفیف» هم به گروه مبتلایان اضافه میشوند و از نظر آماری میزان تأثیر تعداد کمِ مبتلایانِ «بسیار شدید» را کاهش میدهد؟
این نتیجهگیری بعید بهنظر میرسد؛ فعلاً علت این موضوع، تفاوتهای گسترده بین بیماران مبتلا عنوان میشود. بهزودی و بهطرز فزایندهای یکی دیگر از علتها بیمارستانها و پزشکان و پرستارانی خواهند بود که از نظر تعداد بیماران و شدت ابتلا به حداکثر ظرفیتشان میرسند.
آیا ویژگیهای شهروندان ایتالیایی بر میزان مرگومیر اثرگذار بوده است؟
بسیاری از افراد تاکنون دربارهٔ تفاوتهای جمعیت ایتالیا با اغلب جهان نوشتهاند. بر طبق گزارشی از سازمان ملل در سال ۲۰۱۵، ۲۸/۶ درصد از جمعیت ایتالیا بالای ۶۰ سال سن دارند (دومین جمعیت پیر جهان بعد از ژاپن با ۳۳ درصد). مقایسه کنید با کرهٔ جنوبی که ۱۸/۵ درصد جمعیتش بالای ۶۰ سالاند و از نظر پیری در رتبهٔ ۵۳ جهان است.
بیشتر بخوانید:
کشورهای مختلف در جنگ با کرونا از چه روشهایی استفاده کردهاند؟
مرگ مشکوک دومین نظامی آمریکا در کره جنوبی
در تحلیل مرگومیر ناشی از ویروس کرونا در این دو کشور، تأثیر این اختلاف بلافاصله خودش را نشان میدهد. در ایتالیا ۹۰ درصدِ آن هزار نفر فوتشده بالای ۷۰ سال سن داشتند.
در عوض، شیوع بیماری در کرهٔ جنوبی بین افراد بسیار جوانتر رخ داده است. آنجا، فقط ۲۰ درصدِ مبتلایان شناساییشده بالای ۶۰ سال بودهاند. بزرگترین گروه مبتلایان در دههٔ ۲۰ سالگیاند که ۳۰ درصد مبتلایان است.
بعد میرسیم به جنسیت. در تعداد مبتلایان به کوید-۱۹ در سرتاسر جهان نسبت ۵۰-۵۰ بین مردان و زنان وجود دارد، اما در میزان بهبودی از بیماری این نسبت متفاوت است. بر اساس دادههای موجود از شیوع ابتدایی این بیماری در چین، نرخ کلی مرگومیر در مردان ۴/۷ درصد و در زنان ۲/۸ درصد بود؛ تفاوتی فاحش. این برای کرهٔ جنوبی خبر خوبی است، چون ۶۲ درصد مبتلایان زن بودهاند.
سیگارکشیدن عامل دیگری است که آشکارا با میزان مرگومیر ناشی از بیماری نسبت دارد. میزان سیگارکشیدن افراد در این دو کشور تقریباً مشابه است: ۲۴ درصد در ایتالیا و ۲۷ درصد در کرهٔ جنوبی. اما نسبت جنسیت در میان افراد سیگاری بسیار متفاوت است: در ایتالیا ۲۸ درصد مردان و ۲۰ درصد زنان سیگار میکشند، درحالیکه در کرهٔ جنوبی ۵۰ درصد مردان و فقط ۵ درصد زنان سیگاریاند.
به بیان دیگر، در کرهٔ جنوبی شیوع بیماری بین زنان جوان غیرسیگاری رخ داده، درحالیکه در ایتالیا بیماری بین افراد پیر و خیلی پیر شایع شده که بسیاریشان سیگاریاند.
این تفاوتهای آماری، تفاوت نرخ مرگومیر در این دو کشورِ بهشدت تحتتأثیر بیماری را توضیح میدهد. و همچنین توضیح میدهد چرا خانههای سالمندان شهر سیاتل، با شیوع بیماری، سهم بسیار بالایی از مرگومیر را تجربه کرد.
برای اینکه دقیقاً بدانیم چه اتفاقی در حال وقوع است، لازم است که اطلاعات بهصورت روزانه دربارهٔ سن و جنسیت مبتلایان بهروز شود.
اما درک این نکته مهم است که بهبودی از این بیماری موضوعی کاملاً متفاوت است. موضوعی که به سرمایهگذاریها، آموزشها و تخصصهای دیگری نیاز دارد.
در برنامهای مطلوب، تختهای مخصوصی وجود دارند که از زخم بستر جلوگیری میکنند، داروسازانی وجود دارند که کاملاً میدانند داروهای مختلف در بدن افراد مسن چطور پاکسازی میشوند و پرستارانی وجود دارند که با سندرم شکنندگی در کهنسالان آشنایند. فقط بیشتر و سختتر تستگرفتن موجب نجات جانِ هزاران فرد مبتلای فعلی نمیشود.
اما آمادگی بیشتر شاید بشود. و باتوجه به تفاوتهای فاحش بین دو کشور کرهٔ جنوبی و ایتالیا، حالا باید گروهی تخصصی از متخصصان امراض کهنسالان، جامعهشناسان، متخصصان آیسییو، و دیگران گرد هم جمع شوند تا به نتیجه برسیم که بهترین راه پیشگیری از ویروس کرونا در جامعهٔ کهنسالان و درمان آن، در صورت نیاز، چیست.
منبع: CNN