به گزارش مشرق، مجموعه داستان «گودال اسماعیلی» نوشته زنده یاد علی شاه علی، نویسنده جوان معاصر از چهار داستان کوتاه با درونمایه جنگ تشکیل شده‌است. محور سوژه‌های هر چهار قصه کتاب جنگ است، اما مضمون اصلی داستان‌های کتاب «قصه سفر» است. در تمام داستان‌ها ما با کاراکترهایی مواجه هستیم که در سفر هستند و اتفاقات و کنش و واکنش و اوج و فرود داستان‌ها در سفرهایی شکل می‌گیرند که نویسنده آن را با زاویه «دانای کل» برای مخاطب تعریف می‌کند. می‌توان با یک نگاه استعاره‌ای گفت که در این کتاب، نویسنده به همراه کاراکتر داستان‌هایش مخاطبان کتابش را بر می‌دارد و به چهار نقطه از ایران سفر می‌کند.

سفر اول مربوط به داستان اول کتاب یعنی «قرار ملاقات» است؛ دختر پا به بختی که فرزند یک شهید مفقودالاثر است، به تازگی قرار است ازدواج کند. او به همراه دایی و مادرش سوار خودرو خودش می‌شوند تا به یکی از مرزهای کشور سفر کنند. گویا گروه تفحص پیکر پدر شهیدش را پیدا کرده‌است و حالا آن‌ها برای تحویل گرفتن به مرز می‌روند.

دختر در نزدیکی پایگاه از دایی و مادرش جدا می‌شود و به خلوت و سکوت بیابان پناه می‌برد، ادامه داستان از واگویه‌های او در خلوت با پدرش است. او در سکوت شروع به درد دل با بابای شهیدش می‌کند و از سختی‌هایی می‌گوید که به خاطر ندیدن پدرش در این سال‌ها از لحاظ عاطفی و روحی متحمل شده‌است و انگار بغض چندین ساله‌اش را از زمان کودکی تا آن لحظه خاص را می‌خواهد پیش پدر بگشاید. در سفر دوم، عروسی از عشایر عازم شهر است تا به نامزدش برسد.

وقتی به شهر می‌آید، مصطفی نامزدش آماده رفتن به جبهه است. عروس جنگ آنقدر عاشق همسرش است که مجبور می‌شود، او را با تمام دلبستگی‌هایش به جنگ و آرمان‌هایش بپذیرد. در سفر سوم ما با سربازی مواجهیم که برای دیدن یکی از رفقایش با قطار عازم سفر است و از روی اتفاق هم‌کوپه‌ای او یک کهنه رزمنده جنگ است که خاطرات بسیاری از جنگ در منطقه‌ای دارد که سرباز عازم آنجاست، او در این منطقه خاطرات رشادت نوجوانان وجوان‌های همسن و سال سرباز امروزی را در سر دارد که مردانه جلوی دشمن ایستاده و شهید شده‌اند.

سفر چهارم کتاب هم مربوط به پدری است که به همراه دخترکش عازم مشهد مقدس هستند تا برای شفای مادر دختر دعا کنند. سفرهای این داستان‌ها هم درونی‌اند و هم بیرونی و شخصیت‌های داستان‌هایی که زنده یاد شاه‌علی خلق کرده‌است هم همین حالت را دارند.

نثر این کتاب بسیار صمیمی و لحن آن جذاب و پر تعلیق است. در روحیات کاراکترهای این داستان یک نوع دلتنگی وجود دارد و نویسنده با مهارت توانسته این دلتنگی عاطفی را به مخاطب انتقال دهد. مجموعه داستان گودال اسماعیلی هم از لحاظ مضمون و هم ساختار و فرم و هم از لحاظ رعایت تکنیک‌های نگارشی توانسته یک داستان قابل‌قبول و ماندگار در حوزه ادبیات جنگ باشد. نگاه نویسنده در این کتاب به پیامدهای جنگ در جامعه امروز است.

نگاهی که بسیار تیزبینانه و قابل‌لمس و در عین حال مغموم و دلسوزانه می‌باشد. متأسفانه علی شاه‌علی را خیلی زود از دست دادیم، مثل خیلی دیگر از اتفاق‌های عجیب و غریبی که در زندگی رخ می‌دهد. او باید می‌ماند و می‌نوشت. با خواندن اولین مجموعه داستان او به وضوح می‌توان فهمید که او اگر نمی‌رفت در آینده مطمئناً کارهای درخشان‌تری از خود به‌جا می‌گذاشت. روانش شاد و یادش گرامی. «گودال اسماعیلی» در ۸۰ صفحه در سال ۱۳۹۷ توسط انتشارات شهرستان ادب منتشر شده‌است.

*روزنامه جوان