به گزارش مشرق، صنعت سلاح، یک صنعت جهانی است که سلاح و فناوری نظامی را تولید و می‌فروشد و یکی از اجزای اصلی مجموعه نظامی - صنعتی است.

به گزارش «استاتیستا»، این صنعت شامل یک بخش تجاری است که در تحقیق و توسعه، مهندسی، تولید و سرویس دهی مواد، تجهیزات و امکانات نظامی فعالیت دارد.

شرکت‌های تولیدکننده اسلحه که از آنها به عنوان فروشندگان سلاح یا صنایع نظامی نیز یاد می‌شود، برای نیروهای مسلح کشورها و غیرنظامیان اسلحه تولید می‌کنند.

بخش‌های دولتی نیز در صنعت اسلحه از جمله، خرید و فروش سلاح، مهمات و سایر اقلام نظامی فعالیت می‌کنند.

در اوایل دوره مدرن، انگلیس، فرانسه، هلند و برخی از ایالات در آلمان در تولید سلاح به خودکفایی رسیدند.

صنعت مدرن تسلیحاتی در نیمه دوم قرن نوزدهم به عنوان محصولی از ایجاد و گسترش نخستین شرکت‌های بزرگ نظامی - صنعتی ظهور کرد.

صنعت اسلحه به چند بخش تقسیم می‌شود که در ادامه به آنها پرداخته می‎شود.

سلاح‌های زمینی

این دسته از سلاح‌های سبک گرفته تا توپخانه‌های سنگین را شامل می‌شود و بیشتر تولیدکنندگان آنها کوچک هستند.

اسلحه‌های کوچک

کمپین کنترل اسلحه که توسط عفو بین الملل، آکسفام و شبکه اقدام بین المللی اسلحه کوچک تاسیس شد، در سال ۲۰۰۳ تخمین زده بود که بیش از ۶۳۹ میلیون اسلحه کوچک در دنیا در گردش است و بیش از هزار و ۱۳۵ شرکت مستقر در بیش از ۹۸ کشور مختلف نیز سلاح‌های کوچک، اجزا و مهمات آن‌ها را تولید می‌کنند.

سیستم‌های هوافضا

این بخش شامل هواپیماهای نظامی (هوانوردی زمینی و دریایی)، موشک‌های معمولی و ماهواره‌های نظامی، پیشرفته‌ترین بخش بازار است.

همچنین این بخش از نظر اقتصادی دارای کمترین رقیب است و تعداد انگشت شماری از شرکت‌ها بر کل بازار تسلط دارند.

مشتریان برتر و تولیدکنندگان اصلی تقریبا همه در غرب و روسیه واقع شده اند.

شرکت‌های برجسته هوافضا عبارتند از: رولز رویس، اچ‌ای ال، بی اِی‌ای سیستم، دیسالت ایویشن، سوخو، میکویان،‌ای اِی دی اس، لئوناردو، گروه تالس، لامهید مارتین، نورثراپ گرومان و بوئینگ.

چندین کنسرسیوم چند ملیتی نیز وجود دارد که بیشتر در ساخت هواپیماهای جنگنده مانند یوروفایتر نقش دارند.

سامانه‌های دریایی

بزرگترین کشورها دارای ناوهای هواپیمابر، زیردریایی‌های هسته‌ای و سیستم‌های پیشرفته دفاع ضد هوایی هستند.

بیشتر کشتی‌های نظامی به طور متعارف از سوخت‌های متداول استفاده می‌کنند، اما برخی از آنها از سوخت هسته‌ای استفاده می‌کنند.

آمریکا از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، ۳۶ درصد سهم صادرات بین المللی سلاح را در اختیار داشته است.

دومین تامین کننده سلاح‌های بزرگ در سراسر جهان روسیه است که ۲۱ درصد صادرات را در مدت مشاهده داشته است.

بر اساس مطالعات انجام شده، فرانسه، آلمان، چین، انگلیس، اسپانیا، ایتالیا، کره جنوبی، هلند، اوکراین، سوییس به ترتین دارای رتبه‌های ۳ تا ۱۴ کشورهای با بیشترین میزان صادرات سلاح هستند.

همچنین داده‌های جدید نشان می‌دهد که عربستان، هند، مصر، استرالیا و چین به طور جداگانه پنج واردکننده اصلی اسلحه هستند که ۳۶ درصد از کل واردات اسلحه را تشکیل می‌دهند.

با این حال، منطقه آسیا و اقیانوسیه ۴۱ درصد واردات اسلحه در سال‌های ۱۹-۲۰۱۵ و به دنبال آن غرب آسیا با ۳۵ درصد، اروپا با ۱۱ درصد، آفریقا با ۷.۲ درصد و قاره آمریکا ۵.۷ درصد برای مدت مشابه است.

غرب آسیا ۵۱ درصد از کل صادرات اسلحه آمریکا را تشکیل می‌دهد که این نشان دهنده افزایش ۷۹ درصدی صادرات سلاح به منطقه است.

عربستان بزرگترین دریافت کننده سلاح‌های آمریکایی بود که ۲۵ درصد از کل صادرات سلاح‌های آمریکایی را تشکیل می‎دهد.

ارزش صادرات آمریکا تا حدی ناشی از افزایش تقاضا برای هواپیماهای جنگنده پیشرفته F-۳۵ این کشور به ویژه توسط اروپا، استرالیا و ژاپن است.

علاوه بر این، قراردادی برای دریافت سری جدید F-۱۶ برای اسلواکی و بلغارستان بسته شده بود.

یونان در حال مدرن سازی ۸۵ فروند هواپیمای F-۱۶ موجود در سطح بالاتری است و مذاکرات در مورد خریدهای احتمالی F-۳۵ را آغاز کرده است.

صادرات تسلیحات از آمریکا به اروپا ۱۳ درصد از صادرات تسلیحاتی آمریکا را تشکیل می‌دهد که ۴۵ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

همچنین صادرات تسلیحات از آمریکا به آفریقا ۱۰ درصد افزایش یافته است.

بر اساس مطالعات انجام شده، از ۱۵ شرکت بزرگ در زمینه صادرات و فروش تسلیحات نظامی، ۷ شرکت مربوط به آمریکا هستند که از این تعداد ۵ مورد در رتبه‌های ۱ تا ۵ قرار دارند.

این شرکت‌های آمریکایی به ترتیب لاکهید مارتین، بوئینگ، نورثروپ گرومن، ریتون تکنولوژی و جنرال داینامیکس هستند.

رتبه‌های ۶ تا ۱۵ در این فهرست مربوط به شرکت‌های گروه صنعتی اوییشن (چین)، بی اِی‌ای سیستمز (انگلیس)، گروه فناوری الکترونیکی (چین)، نورینکو (چین)، ال ۳ تکنولوژی (آمریکا)، یونایتد تکنولوژی (آمریکا)، لئوناردو اس پی اِی (ایتالیا)، ایرباس (اتحادیه اروپا)، گروه ثالس (فرانسه) و آلماز آنتی (روسیه) هستند.

معاهدات قابل توجه بین المللی کنترل تسلیحات

معاهده ژنو در مورد سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیکی، ۱۹۲۵

پیمان فضایی، ۱۹۶۷ امضا و لازم الاجرا شد

کنوانسیون سلاح‌های بیولوژیکی که در سال ۱۹۷۲ امضا شد و از سال ۱۹۷۵ لازم الاجرا شد

رژیم کنترل فناوری موشکی (MTCR)، ۱۹۸۷

کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی، در سال ۱۹۹۳ امضا شده و از سال ۱۹۹۷ لازم الاجرا شد

معاهده اتاوا در مورد مین‌های زمینی ضد نفر، که در سال ۱۹۹۷ امضا شد و از سال ۱۹۹۹ به اجرا درآمد

پیمان نیو استارت، که در آوریل ۲۰۱۰ توسط روسیه و آمریکا امضا شد و در فوریه ۲۰۱۱ به اجرا درآمد

پیمان تجارت اسلحه، که در سال ۲۰۱۳ منعقد شد و از ۲۴ دسامبر ۲۰۱۴ به اجرا درآمد.