به گزارش مشرق،  پایگاه خبری اکسپرس تریبیون طی یادداشتی نوشت؛ سال گذشته، پیش نویس ۱۸ صفحه‌ای توافق نامه میان ایران و چین که به دست نیویورک تایمز افتاد، سبب شد تا در جهان غرق شده در کووید ۱۹، سر و صدای زیادی به پا شود.

اما هرچه زمان می‌گذشت، سکوت آشکار طرف چینی سبب شد تا بسیاری به این باور برسند که این توافق چیزی بیش از یک سر و صدا نیست و هیچ مفادی از سوی ایرانی‌ها وجود ندارد.

با این حال، هنگامی که وانگ یی، وزیر خارجه چین و جواد ظریف، همتای ایرانی اش در ۲۷ مارس (۷ فروردین ۱۴۰۰) طی مراسمی در تهران این سند را امضا کردند، آنچه یک «ایده خیالی لقب» گرفته بود، محقق شد.

به گفته کارشناسان، این توافق‌نامه شامل سرمایه‌گذاری چین در بخش های ارتباطات راه دور (۵G)، زیرساخت‌ها، بانکداری، منطقه آزاد تجاری به همراه توسعه همکاری‌های نظامی است. در مقابل، چین نیز به منبع ایمن و پایدار تامین نیازهای روزافزون نفتی خود دست خواهد یافت و از آن بهره خواهد برد.

ارحما صدیق، عضو موسسه مطالعات استراتژیک اسلام آباد در این یادداشت نوشته است: نیازی به گفتن نیست که طرح ابتکاری چند میلیارد دلاری راه ابریشم جدید یا همان «یک کمربند- یک جاده» (BRI) به اقتصاد آسیب دیده ایران کمک خواهد کرد و در عین حال جای پای محکمی برای پکن در غرب آسیا فراهم می‌کند.

به نوشته این گزارش، طبیعتا در حالی که تمامی جهان به این توافق چشم دوخته‌اند، هیچ کس به اندازه پاکستان همسایه هر دو کشور ایران و چین از این موضوع خوشحال نیست.

* امنیت مرزی، نیاز هر سه کشور

توافق ایران و چین برای پاکستان منافع زیادی دارد. نخست؛ این توافق، مسیر را برای افزایش امنیت مرزی همواره می‌کند؛ موضوعی در سال‌های اخیر چالش جدی میان تهران و اسلام آباد بوده است؛ علی رغم مطرح شدن مداوم موضوعات مربوط به امنیت مرزی از سوی هر دو طرف در طریق کمیسیون مشترک مرزی و تشکیل نیروی واکنش سریع برای مقابله با شبه نظامیان، هنوز موضوعات حل نشده‌ای نظیر قاچاق انسان و مواد مخدر وجود دارد.

برای چین ، افزایش امنیت میان ایران و پاکستان یک ضرورت برای اجرای موفقیت آمیز کریدور اقتصادی چین و پاکستان، سی پِک(CPEC)  است که بخشی از پروژه یک کمربند- یک جاده است.

* حل مشکلات انرژی پاکستان از طریق ایران

ثانیا، ورود رسمی ایران به پروژه یک کمربند- یک جاده در کاهش مشکلات انرژی پاکستان بسیار حیاتی  خواهد بود. از گذشته، ظرفیت صادرات ۳ هزار مگاوات برق ایران به پاکستان با نرخ پایین وجود داشت. بر همین اساس، تکمیل خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان (IP) می‌تواند تسریع شود. دفتر خط لوله نفت چین (CPPB) در سال ۲۰۱۶ نسبت به کمک به تکمیل بخش توسعه نیافته خط لوله آی پی از گوادر تا مرز ایران ابراز تمایل کرد.

بعلاوه، همراستا با اجرای کریدور اقتصادی چین و پاکستان، طرح های خط لوله انتقال گاز مایع (ال ان جی) ایران به چین از خاک پاکستان نیز وجود دارد. تحقق این پروژه، منافع متعددی برای هر سه کشور به دنبال دارد.

* توسعه روابط تجاری با ایران

منفعت دیگری که توافق ایران و چین برای پاکستان دارد و اسلام آباد به شدت به آن نیازمند است، توسعه روابط تجاری میان ایران و پاکستان است که می تواند به ۵ میلیارد دلار برسد.

بعلاوه، پاکستان می‌تواند از یک مولفه مهم دیگر توافق ۲۵ ساله ایران و چین، منتفع شود و آن اشتراک اطلاعات میان تهران و پکن است.

* همگرایی بنادر چابهار و گوادر

سوال مهمی که ممکن است برای بسیاری ایجاد شود این است که آیا اهمیت بندر گوادر در طرح یک کمربند یک جاده کاهش می‌یابد؟ پاسخ این سوال آسان است؛ «خیر».

نه از اهمیت گوادر کاسته می شود و نه این بدان معناست که اهمیت چابهار را نفی کنیم. در حقیقت، هر دو بندر بدون تردید مکمل یکدیگر هستند و با یادداشت تفاهمی که به امضا مقامات دو کشور مبنی بر خواهرخواندگی آنها رسیده است، به نظر می‌رسد که اکنون بیش از هر زمان دیگری همگرایی خواهند داشت.

به علاوه، یکی از جنبه‌های توافق ایران و چین، همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای بهتر با همه کشورهای همسایه است که به صورت خودکار بر این نکته تاکید می‌کند که گوادر و چابهار هیچ گونه رقابتی نخواهند داشت.

بدون تردید، توافق ایران و چین، اتحادی است که نتایج بزرگی در پی خواهد داشت. به همان اندازه، ماندگاری رابطه میان ایران، چین و پاکستان نوید بخش موفقیت کل منطقه است.

سوال نهایی همچنان باقی است که آیا پاکستان از فرصت‌هایی که به دست می‌آورد، به موقع استفاده خواهد کرد؟