به گزارش مشرق، «کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین و همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی امروز (چهارشنبه) مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص گزارش مدیرکل آژانس در مورد راستی آزمایی اجرای برجام را تشریح کرد.
وی با بیان اینکه سه سال از تصمیم یکجانبه و ناموجه آمریکا مبنی بر خروج از برجام، نقض تعهدات این کشور ذیل این توافق، تضعیف غیرمسئولانه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و اعمال سیاست شکست خورده «فشار حداکثری» میگذرد، گفت: رئیس جمهور سابق آمریکا، اصل بنیادین حقوق بین الملل یعنی «اصل لزوم وفای به عهد» را در قربانگاه دولت خود ذبح کرد. ابعاد فراسرزمینی تحریمهای ایالات متحده که با حقوق بین الملل مغایرت دارند، حتی دوستان اروپایی آن را نیز از اجرای تعهداتشان باز داشت.
نماینده ایران بیان کرد: از آنجا که بخش لغو تحریم و تأثیرات آن در برجام، مبنای اساسی رضایت ایران به این توافق به طور کامل را تشکیل میدهد، نقضهای ایالات متحده آمریکا باعث شد که این قسمت از توافق بی اثر و عاری از فایده شود.
ایران تصمیم گرفت تفاهم فنی را این بار تمدید نکند و تصمیم گرفت تا به ضبط و نگهداری دادهها برای مدت زمان حداکثر یک ماه ادامه دهد
غریب آبادی اضافه کرد: یک سال پس از ادامه عدم اجرای توافق توسط آمریکا، ایران از حقوق خود برابر مفاد همان توافق استفاده کرد و یک سیاست تدریجی را برای متوقف کردن اجرای بخشی از تعهدات خود تحت برجام اتخاذ کرد. حتی در این شرایط نیز آژانس قادر به راستی آزمایی و نظارت بر اقداماتی بود که ایران در این زمینه انجام داده بود، موضوعی که به عنوان همکاری «استثنایی» حتی در طول شیوع کرونا به رسمیت شناخته شد.
وی خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی، مجلس شورای اسلامی ایران در تاریخ ۲ دسامبر ۲۰۲۰ و پس از حدود دو سال و نیم از ادامه تحریمهای اقتصادی علیه بخشهای مختلف اقتصاد ایران توسط آمریکا و فقدان اقدامات عملی اتحادیه اروپا / سه کشور اروپایی در اجرای تعهدات خود، قانونی را تحت عنوان «برنامه اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران» تصویب کرد که دولت را ملزم کرد اجرای تمامی فعالیتهای نظارت و راستی آزمایی فراتر از موافقتنامه پادمان ایران با آژانس، از جمله اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را در صورت ادامه عدم پایبندی طرفهای توافق پس از دو ماه از اجرایی شدن این قانون، متوقف کند.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین گفت: متأسفانه، الزامات این قانون برآورده نشد و لذا اجرای اقدامات داوطلبانه از جمله پروتکل الحاقی متوقف شد، اما در نتیجه بحث و گفتوگوی فشرده و با حسن نیت با آژانس، یک تفاهم فنی دو جانبه موقت، که سازگار با قانون مصوب پارلمان ایران است، برای مدت زمان حداکثر سه ماه از ۲۱ فوریه ۲۰۲۱ حاصل شد.
وی با ذکر این نکته که با انقضای این تفاهم در ۲۴ می ۲۰۲۱، ایران تصمیم گرفت تفاهم فنی را این بار تمدید نکند، افزود: در همین حال، ضمن تأکید مجدد بر ادامه توقف اجرای اقدامات داوطلبانه از جمله پروتکل الحاقی، ایران تصمیم گرفت تا به ضبط و نگهداری دادهها برای مدت زمان حداکثر یک ماه ادامه دهد. تصمیم جدید با هدف فراهم آوردن فرصتی دیگر برای پیشرفت و در نهایت، جمعبندی مذاکرات فنی دوجانبه با آژانس بود. ایران، یک بار دیگر و برای دومین بار، دریچه فرصت جدیدی را گشود که باید از آن در سطح سیاسی و فنی استفاده شود.
دهم خرداد ماه سالجاری بخشهایی از دو گزارش فصلی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هستهای ایران منتشر شد. این گزارشها برای ارائه به نشست هفته جاری شورای حکام (دوشنبه تا جمعه/۱۷ تا ۲۱ خرداد ماه)، به بحث راستی آزمایی اجرای برجام در ایران و همچنین چند موضوع باقیمانده پادمانی مورد اختلاف ایران و آژانس پرداخت.
هنوز مشاهده نشده که آیا آمریکا عزم کافی و آمادگی ترک اعتیاد خود را دارد
غریب آبادی با بیان اینکه از دو ماه قبل، ایران به طور جدی و هدفمند در مذاکرات با مشارکت کنندگان در برجام شرکت کرد، اضافه کرد: دور پنجم این گفتوگوها هفته گذشته به پایان رسید. با این حال، مهم است که نتیجه این تلاش ها منجر به تأمین ضمانت کافی جهت لغو تمامی تحریمها به روشی قابل راستی آزمایی شود و ما بار دیگر با وضعیت بحرانی ناشی از خروج ایالات متحده از توافق و یا سوء استفاده از مکانیسمهای مندرج در برجام و نقض تمام تعهدات آن، در حالی که ایران کاملا به مفاد برجام پایبند است، مواجه نشویم.
وی خاطرنشان کرد: هنوز مشاهده نشده است که آیا آمریکا عزم کافی و آمادگی ترک اعتیاد خود برای استفاده از اقدامات یکجانبه زورمدارانه، احترام به حقوق بینالملل، اجرای تعهدات خود درخصوص لغو تحریمها به روشی کامل و موثر و اتخاذ تصمیمات دشوار ضروری برای این امر را دارد یا نه؟
وی افزود: ایران نیز به نوبه خود، به طور پیوسته اعلام داشته است که پس از اجرای سایر تعهدات، به ویژه اجرای تعهدات برجامی مرتبط با لغو تحریم آن هم به طور کامل، موثر و به روشی قابل راستی آزمایی، گامهای جبرانی خود را برخواهد گرداند و اجرای تعهدات هستهای خود را از سر خواهد گرفت.
اقدامات ما کاملاً منطبق با مفاد برجام و حقوق ما بوده
غریب آبادی همچنین گفت: در پاسخ به هیأتهایی که از ایران خواستند اقدامات جبرانی هستهای خود را متوقف کند، مایلم تصریح کنم که از ایران انتظار نداشته باشید در حالی که تحت تحریمهای یکجانبه و ظالمانه است، همچنان تعهدات هستهای خود را تحت برجام نیز اجرا کند.
وی تصریح کرد: اقدامات ما کاملاً منطبق با مفاد برجام و حقوق ما بوده و واکنشی است به نقض تعهدات آمریکا، اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی.