به گزارش مشرق، سال میلادی تغییر کرد و به سال ۲۰۲۲ رسیدیم که قرار است در این سال، نخستین جام جهانی منطقه خاورمیانه در کشور قطر برگزار شود. مسابقاتی که در دو ماه پایانی سال ۲۰۲۲ از ۲۱ نوامبر تا ۱۸ دسامبر (۳۰ آبان تا ۲۷ آذر ۱۴۰۱) برگزار خواهد شد. یعنی کمتر از یک سال دیگر به آغاز این تورنمنت بزرگ، در نزدیکی کشورمان باقیمانده و می‌توان گفت تیم ملی فوتبال ایران هم یکی از تیم‌های حاضر در این رقابت‌ها خواهد بود، چرا که صعود شاگردان اسکوچیچ به جام جهانی تقریباً نهایی شده و شاید فقط روی کاغذ به قطعیت نرسیده است که آنهم در فیفادی پیش رو و دو بازی مقابل عراق و امارات، به قطعیت می‌رسد.

اخیراً مجتبی خورشیدی سرپرست و حامد مومنی رئیس دپارتمان تیم ملی راهی قطر شدند تا برای انتخاب کمپ، تحقیقات میدانی خود را انجام دهند. طبق گفته سرپرست تیم ملی نیز سه کمپ مورد بازدید قرار گرفت و اولویت‌ها اعلام شد که بر این اساس، پس از قطعی شدن صعود تیم ملی به جام جهانی، یکی از کمپ‌ها برای تیم ملی انتخاب خواهد شد. هرچند در قطر ۴۱ کمپ تمرینی، با کیفیتی یکسان و امکاناتی مشابه هم ساخته شده است که علاوه بر ۳۲ تیم حاضر، یک کمپ نیز در اختیار داوران خواهد بود و هشت کمپ تمرینی نیز به‌عنوان کمپ‌های ذخیره خواهند بود تا در شرایط ضروری، استفاده شوند. در این بین شاید تنها تفاوت کمپ‌ها مسیر آنها و منطقه استقرار باشد که تیم‌ها باید براساس آن، هتل محل اقامت خود را هم انتخاب کنند، اما یک سؤال شاید ذهن‌ها را درگیر کند که چرا ایران با تبلیغات اخیر برای آماده‌سازی کمپ‌های تمرینی در جزیره کیش، راهی قطر خواهد شد؟

طی سال‌های اخیر و پس از اینکه مهدی تاج به‌عنوان رئیس وقت فدراسیون فوتبال تفاهم‌نامه‌ای را با فدراسیون فوتبال قطر امضا کرد و چند جلسه با مسئولان فوتبال این کشور داشت، این ادعا مطرح شد که ایران می‌خواهد در برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، به کشور میزبان کمک کند. ابتدا صحبت از برگزاری چند مسابقه از این تورنمنت بزرگ در ایران بود و سپس این مواضع تعدیل شد. تا جایی که برگزاری مسابقات جام جهانی، به برپایی کمپ‌های تمرینی و دیدارهای تدارکاتی تیم‌های حاضر در جام جهانی ۲۰۲۲ در جزیره کیش تبدیل شد.

بهرام افشارزاده دبیر وقت شورای عالی ورزش کیش آبان ماه ۹۷ گفته بود: «همکاری با قطری‌ها برای برگزاری کمپ تمرینی تیم‌های شرکت‌کننده در جام جهانی ۲۰۲۲، مستلزم داشتن امکانات کافی و مورد تأیید فیفاست. ما هم طی ماه‌های گذشته بیکار نبودیم و در حال فراهم کردن مقدمات بودیم تا بتوانیم این امکانات را در جزیره ایجاد کنیم. البته مشکلات ارزی، پیگیری کارهای‌مان را به تأخیر انداخت، اما در نهایت خیلی از آنها را به سرانجام رسانده‌ایم».

بیشتر بخوانید:

بازگشت مهدی طارمی به تیم ملی؟

این فقط بخشی از اظهارات مدیران و مسئولانی بود که ادعای مشارکت در جام جهانی ۲۰۲۲ را با کشور قطر داشتند. در حالی که مهدی تاج رئیس وقت فدراسیون فوتبال و نایب رئیس AFC که باید قوانین و مقررات را به خوبی بداند، تیر ماه ۹۸ در جلسه‌ای که با غلامحسین مظفری مدیرعامل وقت سازمان مناطق آزاد کیش داشت، ادعای امضای تفاهم‌نامه همکاری سه جانبه‌ای را کرد که میان فدراسیون فوتبال ایران، کشور قطر و سازمان مناطق آزاد کیش خواهد بود. اینکه کدام بخش از کشور قطر مدنظر بوده تا در این تفاهم‌نامه باشد هم جای سؤال داشت، اما طبق ادعای تاج قرار بود با امضای این تفاهم‌نامه سه جانبه، هنگام برگزاری  مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ در قطر، برخی تیم‌ها برای تمرینات خود به جزیره کیش سفر کرده و در این منطقه تمرین کنند.

در این راستا اظهارنظری از مهدی تاج وجود داشت که مدعی شده بود: «با انعقاد این تفاهم‌نامه، جزیره کیش به‌عنوان کمپ دیدارهای تمرینی تیم‌های حاضر در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر خواهد بود و تیم‌هایی که تمایل دارند دیدارهای تمرینی و آماده‌سازی‌شان در این جزیره زیبا برگزار شود، این کمپ‌ها را انتخاب خواهند کرد». تاج در همان مقطع، یعنی تیرماه ۹۸ مدعی شده بود این تفاهم‌نامه به‌زودی در فدراسیون فوتبال آماده شده و به امضای طرفین خواهد رسید، اما به نظر پاسخ این سؤال مشخص باشد که آیا قطری‌ها اصلاً از وجود چنین تفاهم‌نامه‌ای خبر داشتند که آن را امضا کنند؟

تمام این ادعاها و اظهارات در حالی مطرح می‌شد که قطر به‌عنوان تنها میزبان جام جهانی ۲۰۲۲ معرفی شده بود و حتی در پیشنهاد بی‌سرانجام فیفا مبنی بر ۴۸ تیمی شدن جام جهانی ۲۰۲۲ که با مخالفت کشور میزبان همراه شد، از میان کشورهای همسایه نام عربستان، امارات، کویت، عمان، بحرین و حتی مصر مطرح می‌شد. در چنین شرایطی که طبق قوانین فیفا، تمام ۳۲ تیم حاضر در جام جهانی باید در کشور میزبان مستقر باشند، پنج روز پیش از نخستین بازی خود در کشور میزبان مستقر شوند و حین برگزاری مسابقات هم، حق خروج از محل برگزاری مسابقات را ندارند، این ادعا مطرح بود که ایران در میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ با قطر مشارکت خواهد داشت.

با تمام این تفاسیر، غلامحسین مظفری مدیرعامل وقت سازمان منطقه آزاد کیش هم دی ماه ۹۸ اظهارنظری مشابه بهرام افشارزاده و مهدی تاج کرده بود: «با مهدی تاج رئیس تازه مستعفی فدراسیون فوتبال جلسات متعددی را برگزار کردیم و با هدف آماده‌سازی شرایطی برای تمرین تیم‌ها، به توافقاتی رسیده‌ایم». طبق اظهارات صورت گرفته از سوی غلامحسین مظفری، قرار بود دو تا سه کمپ تمرینی در کیش آماده شود که میزبانی از برخی تیم‌های حاضر در جام جهانی صورت بگیرد و علاوه بر این، برنامه‌ریزی برای میزبانی از تماشاگران جام جهانی نیز در دستور کار قرار داشت.

حالا مسئولان فدراسیون فوتبال و تیم ملی، به دنبال انتخاب کمپ در قطر هستند تا تیم ملی هنگام برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ این کمپ مستقر شود. در صورت عقب‌نشینی از رؤیای میزبانی از سایر تیم‌های حاضر در جام جهانی ۲۰۲۲ در کیش، حتی اگر شرایط و امکانات فراهم شود و تصمیم بر استقرار تیم ملی فوتبال ایران در این جزیره هم باشد، قوانین فیفا چنین اجازه‌ای نخواهد داد. در شرایطی که پیش از این بارها صحبت از میزبانی مشترک با قطر، میزبانی از کمپ‌های تمرینی تیم‌های حاضر در جام جهانی و حتی استقرار تیم ملی ایران در جزیره کیش به جای قطر مطرح بود.

جام جهانی فعلی متفاوت از جام جهانی‌های قبلی است و برخلاف دوره‌های قبلی که در ماه‌های ژوئن و جولای (خرداد و تیر) برگزار می‌شد، جام جهانی ۲۰۲۲ در ماه‌های نوامبر و دسامبر (آبان و آذر) خواهد بود. طبق قوانین، در تورنمنت‌های قبلی تمام لیگ‌ها باید یک ماه پیش از شروع جام جهانی به اتمام می‌رسیدند، بازیکنان یک هفته استراحت اجباری می‌کردند و به این ترتیب تیم‌های ملی سه هفته فرصت آماده‌سازی و بازی تدارکاتی داشتند. با این حال در جام جهانی پیش رو، لیگ‌ها در میانه راه خواهند بود و تا یک هفته مانده به شروع جام جهانی ادامه خواهند داشت که بعد از آن با تعطیلات مقطعی یا همان نیم‌فصل مواجه می‌شوند. یک روز بعد بازیکنان به اردوی تیم‌های ملی اضافه می‌شوند و پنج روز پیش از شروع نخستین بازی هم باید در قطر حاضر شوند. هشت تیم گروه‌های A و B اولین بازی خود را باید روز ۲۱ نوامبر (۳۰ آبان) جام انجام دهند و [جز قطر میزبان] حتی فرصتی برای تمرین در کشور خودشان را هم ندارند. هشت تیم پایانی گروه‌های G و H نیز نخستین بازی خود را ۲۵ نوامبر (۴ آذر) برگزار خواهند کرد که در بهترین حالت ۹ روز پیش از شروع جام جهانی با اضافه شدن بازیکنان لژیونر، تکمیل خواهند شد. به این صورت، فرصتی وجود ندارد که تیم‌ها پیش از جام جهانی بخواهند در کشور دیگری، اردوی آماده‌سازی خود را برگزار کنند.

با تمام این اوصاف، این فرصت در بخش گردشگری برای تمام کشورهای همسایه از جمله ایران وجود دارد که بتوانند با تبلیغات گسترده و فراهم کردن شرایط حضور تماشاگران، در روزهایی که برخی از آنها بلیتی برای تماشای مسابقات جام جهانی یا تیم ملی کشورشان ندارند، برای گردش و تفریح راهی این کشورها شوند. در چنین شرایطی بازهم تفاهم‌نامه‌ای همکاری مشترک بین وزارت ورزش و جوانان و شورای عالی مناطق آزاد امضا شد که شهاب‌الدین عزیزی خادم هم به‌عنوان رئیس فدراسیون فوتبال در این مراسم در کنار حمید سجادی وزیر ورزش و جوانان و سعید محمد دبیر شورای عالی مناطق آزاد حضور داشتند که جزئیاتی از این تفاهم‌نامه مشخص نشد تا هدفش مشخص شود.

در این بین شهاب‌الدین عزیزی خادم رئیس فدراسیون فوتبال در این مراسم با قدردانی از تلاش‌های صورت گرفته و برنامه‌ریزی خوب برای تورنمنت مهمی چون جام جهانی اشاره داشت: «قطعاً عظمت تیم ملی ایران در آسیا شایسته آن است که فضای خوبی برایش فراهم کنیم آنهم در شرایطی که جام جهانی در خاورمیانه و نزدیکی ایران برگزار می‌شود. ای کاش این برنامه‌ریزی‌ها در چهار سال گذشته انجام شده بود که این موضوع جای تأسف دارد. خیلی بهتر بود از چهار سال پیش که می‌دانستیم جام جهانی در قطر برگزار می‌شود، برنامه‌ریزی کنیم نه اینکه در یک سال باقیمانده شرایط را فراهم سازیم».

حالا این سؤال مطرح می‌شود که قرار بوده در چهار سال اخیر یا حتی سال‌های پیش از آن چه برنامه‌ریزی برای جام جهانی قطر در جزیره کیش صورت بگیرد؟ اکنون که این تفاهم‌نامه امضا شده، قرار است تیم ملی فوتبال چه بهره‌ای از آن ببرد؟ اگر مسئله ساخت کمپ و برگزاری اردوی تیم ملی برای جام جهانی در این جزیره است یا طبق ادعای مسئولان پیشین قرار بوده علاوه بر تیم ملی، دیگر تیم‌ها نیز اردوهای خود را در جزیره کیش برگزار کنند، پس چرا مسئولان فدراسیون فوتبال و تیم ملی، برای انتخاب کمپ راهی قطر شده‌اند؟ پاسخ ساده است و موضوع به قوانین فیفا باز می‌گردد که تمام تیم‌های حاضر در جام جهانی باید پنج روز پیش از نخستین بازی خود کمپ‌شان را در کشور میزبان برپا کنند و از همین رو تیم ملی برای جام جهانی، به جای کیش راهی قطر خواهد شد.