سرویس جهان مشرق _ از روز چهارشنبه ۵ ژانویه، تظاهرات و نا آرامی‌های گسترده در مناطق مختلف کشور قزاقستان آغاز شده و مردم معترض در اعتراض به گران شدن سوخت LPG به خیابان‌ها ریختند.

در اولین اقدام کاسیم توکایف رئیس جمهور این کشور اقدام به برکناری نخست وزیر "عسکر مامین" کرده و معاون وی "علیخان اسماعیلوف" را به سمت نخست وزیری منصوب کرد اما معترضان با رد این اقدام درخواست‌های خود برای پایان آشوب در این کشور را چنین اعلام کردند:

۱.بازگشت به قانون اساسی ۱۹۹۳(کاهش اختیارات رییس جمهور) ۲.تغییر نظام حاکم ۳.انتخاب فرمانداران محلی توسط مردم ۴.آزاد شدن فعالان مدنی ۵.انتخاب نشدن رییس جمهور جدید از افراد نظام کنونی

اما طولی نکشید که تظاهرات مردمی در خیابان‌ها، رسما به شورش خشن و تخریب اموال عمومی و غارت مراکز دولتی و نظامی تبدیل شد. معترضان ساختمان شورای شهر آلماتی پایتخت سابق قزاقستان را به آتش کشیده و با کنترل چندین مرکز نظامی اقدام به پخش اسلحه و مهمات بین معترضین کردند.

پس از این ماجرا، کاسیم توکایف رئیس جمهور قزاقستان دستور مقابله ارتش و نیروهای امنیتی با آشوبگران را داده و در سخنرانی تلویزیونی خود خطاب به مردم این کشور گفت: من قصد دارم با صلابت عمل کنم. موضوع، امنیت قزاقستان است. هر اتفاقی که رخ دهد من تا آخر در کنار مردم و در پایتخت خواهم ماند.

همچنین توکایف از کشورهای عضو پیمان امنیت جمعی CTSO درخواست ارسال نیرو و کمک به حفظ امنیت این کشور کرد. پس از اعلام کمک دولت این کشور، کشورهای عضو پیمان امنیت جمعی شامل بلاروس؛ ارمنستان؛ قرقیزستان و تاجیکستان نیز به این کشور نیرو اعزام کردند که البته بیشتر یک حرکت سیاسی است چرا که شمار این نیرو ها بسیار پایین بود اما روسیه اقدام به ارسال گسترده نیرو و تجهیزات به قزاقستان کرده و تا کنون ۷۴ پرواز ترابری نظامی بین دو کشور ثبت شده است.

بر اساس اطلاعات موجود تا کنون ۳۶۰۰ نیروی نظامی روس، ۷۰ سرباز ارمنستانی و ۲۰۰ نیروی تاجیک به قزاقستان اعزام شده‌اند. همچنین تعداد نامشخصی از نیروهای نظامی بلاروس نیز به آلماتی اعزام شدند و شب گذشته در یک حمله به خودروی حامل این سربازان ۱ نیروی بلاروسی کشته و ۲ نفر زخمی شدند.

همچنین تا شب گذشته بر اساس آمار اعلام شده توسط منابع دولتی، ۱۸ نیروی نظامی قزاق در درگیری با معترضان کشته شده‌اند؛ در خصوص آمار شهروندان کشته شده اطلاعات دقیقی در دسترس نیست اما با توجه به حجم گسترده درگیری احتمالا ده‌ها نفر از معترضین نیز کشته شده‌اند.

آیا حوادث قزاقستان ضد حمله غرب به مسکو بود؟

جای شکی نیست که در حال حاضر بزرگترین نگرانی غرب و پیمان ناتو، تجمع نیروی گسترده مسکو در شرق اوکراین و احتمال تهاجم این کشور به کیف است. اگرچه مقامات روسیه دولت مستقر در اوکراین را به نقض آتش بس و تلاش برای حمله به جدایی طلبان منطقه دونباس متهم می‌کنند، اما مقامات غربی مدعی هستند ارتش روسیه حدود ۱۰۰ هزار نیروی نظامی و هزاران دستگاه انواع خودروهای زرهی و سامانه‌های پدافندی و توپخانه‌ای را در مرزهای اوکراین مستقر کرده و قصد حمله تمام عیار به این کشور را دارند.

بنابراین بسیاری از تحلیلگران معتقدند که حوادث رخ داده در قزاقستان، چیزی فراتر از اعتراض مردمی به گران شدن سوخت بوده و شواهد زیادی از دخالت مستقیم غرب در سازماندهی اعتراضات و آشوب عمومی در این کشور وجود دارد.

کنستانتین کوساچف رییس کمیته روابط خارجی شورای فدراسیون روسیه(مجلس عالی روسیه) در فیسبوک نوشت: "در میان معترضان قزاقستان، شبه نظامیانی از کشورهای خاورمیانه از جمله افغانستان، حضور دارند".

این سناتور در نوشته خود به آموزش حرفه ای اعضای باندهای مسلح اشاره کرده است. کوساچف گفت که معترضان چندین بار توسط نیروهای مسلح محاصره شده اند اما مقاومت حرفه ای داشته اند. او اتفاق در در حال وقوع در قزاقستان را اعتراض مدنی ندانست و آن را "تهدیدی برای همه ما" معرفی کرد.

به هر ترتیب قزاقستان بزرگترین جمهوری جدا شده از خاک شوروی سابق با مساحتی بیش از ۲ میلیون کیلومتر مربع است که برای فدراسیون روسیه اهمیتی راهبردی داشته و مسکو به هیچ عنوان در خصوص به خطر افتادن امنیت آن سکوت نخواهد کرد.

قزاقستان و پایگاه فضایی بایکونور اصلی ترین مرکز فضایی مورد استفاده روسیه و محل پرتاب فضاپیماهای این کشور محسوب می‌شود؛ همچنین این کشور از بزرگترین دارندگان و استخراج کنندگان معادن اورانیوم دنیا در ۷۰ سال گذشته بوده است.

از نگاهی بدبینانه تر، برخی کارشناسان معتقدند که آغاز نا آرامی‌ها در قزاقستان، مقدمه ای برای طرح امریکا و غرب در خصوص انتقال گروه‌های تکفیری و تروریستی به کشورهای آسیای میانه و حیاط خلوت روسیه است. در گذشته بسیاری از گروه‌های تروریستی که در نبردهای عراق و سوریه حضور داشتند، دارای ملیت ازبک، تاجیک یا ترکمن بودند و ایجاد بی ثباتی در کشورهای این منطقه همراه با ارسال نیرو و فرماندهان باتجربه از خاک سوریه و عراق به این منطقه می‌تواند سرآغازی برای تغییر حکومت این کشورها و بهانه مداخله غرب مشابه با طرح "خاورمیانه بزرگ" باشد.