به گزارش مشرق، تمامی مسائلی که جهان امروزی با آن روبرو می شود خواه فقر، آموزش، عدالت اجتماعی، توسعه اقتصادی، محیط زیست، امنیت غذایی یا سلامت همه یک عنصر مشترک دارند: دسترسی به آب. «بحران آب» یک وضعیت کم‌آبی است که منجر به وضعیت خطرناکی می‌شود که یک جامعه یا کل جامعه را در یک منطقه یا کشور خاص تحت تأثیر قرار می‌دهد. کمبود آب توسعه اقتصادی بخصوص در بخش کشاورزی، سلامت و رفاه انسان را محدود می کند. امنیت غذایی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های توسعه قرن بیست و یکم است و بیش از ۹۰۰ میلیون نفر - تقریباً از هر هفت نفر در سراسر جهان یک نفر - دچار سوءتغذیه هستند. امروزه ثابت شده است که ظهور فناوری های دیجیتال باعث ارایه راهکارهایی جهت مقابله با این چالش ها شده است از این رو افزایش سواد دیجیتالی کشاورزان جهت افزایش امنیت غذایی مردم جهان و مدیریت بحران آبی بیش از گذشته احساس می شود.

سواد دیجیتال یک مدل تحول آفرین است که باید به تدریج از طریق مشارکت بین تعاونی های کشاورزی، دولت ها، سهامداران، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان ایجاد شود. این تحول به منابع آموزشی نیاز دارد تا کشاورزان را در مورد نحوه استفاده از فناوری های دیجیتال آگاه کند. همچنین به سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی از سوی دو بخش دولتی و خصوصی جهت ارائه حمایت‌های مالی لازم به کشاورزان برای ورود به عرصه تحول دیجیتال وابسته است. از این رو موسسات وزارت کشاورزی، مرکز ملی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و اطلاعات، وزارت بازرگانی، موسسات تحقیقاتی و دانشگاه ها و بخش خصوصی نقش مهمی در توسعه کشاورزی دیجیتال دارند. دیجیتالی شدن و استفاده از فناوری‌ در کشاورزی هوشمند به عنوان فرصتی بزرگ برای آینده کشاورزی در نظر گرفته می‌شود. با این حال، تحقق منافع کامل توسط: (۱) علاقه کشاورزان و استفاده از کلان داده ها برای بهبود تصمیم گیری مزرعه (۲) مسائل مربوط به حکمرانی داده ها و اعتماد بین ارائه دهندگان و کاربران داده ها و فناوری. (۳) ترتیبات سازمانی مرتبط با حاکمیت پلتفرم های داده، محدود می شود.

سواد دیجیتالی به جهت بهبود کشاورزی

تحول دیجیتال، که عموماً به عنوان "انقلاب صنعتی چهارم" شناخته می شود، به طور قابل توجهی بخش کشاورزی و غذا را متحول کرده است. با مداخله فناوری‌های جدید و نوآورانه مانند اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی، بلاکچین، واقعیت افزوده، سنجش از راه دور و محاسبات توزیع‌شده، کشاورزان اکنون به اطلاعات به موقع و دقیق در مورد الگوهای آب هوایی موثر بر الگوی کشت، ورودی‌ها، بازارها، امور مالی، و بسته‌های مناسب از شیوه‌های اتخاذ شده برای تصمیم گیری به صورت آگاهانه دسترسی دارند. فناوری های پیشرفته این امکان را فراهم می کند که کشاورزان را در یک سیستم کشاورزی-غذایی مبتنی بر فناوری گنجانده شوند. با افزایش تقاضای غذا در جمعیت جهان، بخش کشاورزی-غذایی با چالش های متعددی مواجه است. برای تغذیه پایدار جمعیت رو به رشد، به سیستم‌های غذایی مولد، مؤثر، پایدار، جامع، شفاف و انعطاف‌پذیر نیاز است. لذا جهت دستیابی به این هدف، نیاز فوری به تغییر سیستم کشاورزی فعلی وجود دارد.

کشاورزی در طول سالیان متمادی چگونه متحول شده است؟

توسعه کشاورزی تمرکز اصلی دولت ها جهت تضمین امنیت غذایی و کاهش فقر بوده است. صنعت کشاورزی در طول سال ها به طور قابل توجهی تغییر نموده است. این دگرگونی با اتخاذ سیاست‌های مختلف در استراتژی‌های تولید مانند محصولات دستکاری شده ژنتیکی/ اصلاح‌شده، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌هایی مانند مکانیزاسیون با استفاده از ماشین‌آلات، ابزار و تجهیزات، بازارها، مؤسسات و تحقیقات امکان‌پذیر شده است. در حال حاضر طرح کلی کشاورزی به تدریج تغییر کرده و به سوی توسعه کشاورزی از طریق تصدیق و پذیرش پیشرفت های تکنولوژیکی، به دنبال چشم انداز بهبود شرایط مالی کشاورزان تغییر کرده است. به طور مثال در کشور هند از اجرای تغییرات نهادی در کشاورزی مانند اصلاحات ارضی، پذیرش فناوری دیجیتال و عملیاتی شدن پروژه های آبیاری در دهه ۵۰ گرفته تا پذیرش گسترده گونه های کوتوله و پرمحصول گندم و برنج در دهه ۶۰ که منجر به انقلاب سبز معروف کشاورزی شد. با این حال، رشد تولیدات کشاورزی در این کشور منجر به ایجاد مازاد در بخش‌های مختلف کشاورزی شد و در نتیجه سبب بازدهی بالاتر و قیمت‌های پایین‌تر محصولات کشاورزی شده است. در نهایت این امر سبب کاهش تعادل بین عرضه و تقاضا شد. از این رو صنعت کشاورزی می بایست با اتخاذ کارایی مولد و کاهش هزینه ها و ارائه ی راهبردهای موثر جهت درآمدزایی با کمک فناوری دیجیتال به سمت افزایش سواد دیجیتال کشاورزان منعطف شود.

کشاورزان در حال تغییر به سوی استفاده از فناوری دیجیتال در مزرعه

پیشرفت‌های فناوری در کشاورزی در طول سال‌ها از ماشین‌آلات سنتی به تجهیزات مدرن/پیشرفته، به شدت تغییر کرده است، کاربرد فناوری در فرآیندهای مختلف تصمیم گیری در هر مرحله از کشاورزی از جمله مدیریت بستر کاشت، مدیریت منابع آب مصرفی، کوددهی و بذرپاشی و ... برای اطمینان از تولید محصول با کیفیت، یک پیشرفت قابل توجه در چشم انداز کلی کشاورزی بوده است. اکنون، کشاورزان پیشرفت های تکنولوژیکی را به راحتی برای افزایش پتانسیل خود در هر فعالیت کشاورزی می پذیرند. در حال حاضر، فناوری دیجیتال به کشاورزان امکان استفاده صحیح از منابع آب، بهبود شرایط آبیاری، بهبود تولید محصولات، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌ها مانند نحوه کودهی، سم پاشی و بذر پاشی و موارد دیگر را ارائه می‌دهد. این تحول تأثیر مثبتی بر بسیاری از کشاورزان گذاشته و در نهایت میزان دسترسی به محصولات غذایی با قیمت‌های مناسب را افزایش داده است.

چگونه پذیرش فناوری های دیجیتال می تواند بخش کشاورزی را متحول کند؟

در حال حاضر با توجه به چالش های فراوان در بخش کشاورزی مانند تغییرات آب و هوایی، بحران های آبی، کاهش بهره وری خاک، پیشرفت فنی برای کشاورزی مدرن بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. دیجیتالی شدن باعث رشد اقتصادی، محافظت از محصولات در برابر بیماری ها و آفات، افزایش عملکرد و درآمد، دسترسی بهتر به دانه ها و نهاده ها، سازگاری با تغییرات آب و هوایی، مدیریت منابع آبی، خدمات مالی مطلوب، قیمت گذاری بهتر محصولات و ... می شود. فناوری کشاورزی در دهه گذشته شاهد افزایش قابل توجه سرمایه گذاری بوده است. پیشرفت‌های فناوری سطح دانش کشاورزی را افزایش داده و به ذینفعان حیاتی زنجیره ارزش به طور پایدار اجازه می‌دهد تا با ترکیب تصاویر ماهواره‌ای با اینترنت اشیاء و اطلاعات میدانی، «ارزش در هر هکتار» خود را به حداکثر برسانند.

توسعه مهارت های دیجیتالی کشاورزان از طریق مدیریت داده

در حال حاضر پیشرفت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) اهمیت روزافزونی یافته است و باعث افزایش رشد اقتصادی کشورها و ارتقای سطح زندگی افراد شده است. بر همین اساس بسیاری از کشورها ضرورت استفاده از فناوری های دیجیتال را به رسمیت شناخته اند و به ضرورت آموزش شهروندان خود اذعان کرده اند. بهبود زیرساخت های دیجیتال و فناوری های تلفن همراه فرصت های جدیدی را برای افزایش مشارکت دیجیتال شهروندان ایجاد می کند. با این حال، مشارکت دیجیتال با چالش‌های متعددی مواجه است. از این رو کشاورزان به عنوان یک گروه اجتماعی مهم، باید از طریق برنامه های آموزشی در سیستم آموزشی و از طریق سایر ابتکارات با هدف ارتقاء سطح دانش موجود توانمند شوند.

داده‌های جمع‌آوری‌شده در بخش کشاورزی می‌تواند به ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی جهانی مواد غذایی کشاورزی کمک کند که در بسیاری از چالش‌های جهانی، مانند نظارت و پیش‌بینی تغییرات آب‌وهوایی از جمله بحران کمبود منابع آبی، بینش‌هایی درباره سلامت محصولات، حمایت جامعه و بسیاری موارد دیگر کمک‌های آگاهانه ای را ارائه نمایند. جمع‌آوری، دسترسی و استفاده از داده‌های مزرعه در سطح محصول باید با رضایت صریح کشاورز انجام شود.

بهبود سواد دیجیتال کشاورزان در زمان های چالش برانگیز

کشاورزان هر روز تصمیمات مهمی از جمله انتخاب و استفاده از فناوری اتخاذ می کنند. درک کشاورزان از اینکه دقیقاً چه فناوری را در گذشته در مزرعه مورد استفاده قرار می دادند و هر کدام در چه زمینه ای دارای کاستی بودند، برای پی بردن به چگونگی دستیابی به پیشرفت، بسیار مهم است. این اقدام همچنین به جلوگیری از هزینه های غیر ضروری یا تکراری کمک می کند. فناوری دیجیتال به کشاورزان این اطمینان را می‌دهد که به صورت دیجیتالی با دیگر کشاورزان ارتباط برقرار کنند، از فناوری‌هایی که قبلاً در اختیار دارند به نحو مؤثرتری استفاده کنند و اطمینان حاصل کنند که به اطلاعات برای کمک به تصمیم‌گیری دسترسی دارند. به عنوان مثال Agriculture Victoria از کشاورزان برای بهبود سواد دیجیتالی خود با ممیزی فناوری و مجموعه وبینارهای دیجیتال حمایت می کند. این ممیزی به کشاورزان کمک می‌کند تا فناوری‌هایی را که در حال حاضر در مزرعه دارند و نحوه ایجاد آن‌ها برای کمک به تصمیم‌گیری در زمان‌های چالش‌برانگیز مانند خشکسالی و تنش آبی را درک کنند. به عوان یک اقدام، وبینارهای رایگان به افزایش سواد دیجیتال کشاورزان کمک می کند تا گزینه های اتصال موجود، اینترنت اشیاء و اینکه چگونه شبکه های اجتماعی و حرفه ای می توانند از کشاورزان حمایت کنند، بهتر درک کنند.

مزایایی که کشاورزان از طریق سواد دیجیتال بدست می آورند

امروزه استفاده از فناوری دیجیتال جهت افزایش بهره وری کشاورزی با ارائه راه حل های مناسب به کشاورزان بر اساس اطلاعات آب و هوایی محلی، نوع محصول، تاریخ کاشت، دوره ی آبیاری، انواع بذرها و قیمت های تخمینی بازار امری ضروری است. در حال حاضر در زمینه ی کشاورزی هوشمند از تجزیه و تحلیل‌های پیشرفته ی داده های کلان جهت ایجاد اختراعات نوآورانه به منظور بهبود کیفیت خاک و کاهش سطح تنش آب منجر به تولید محصول بهتر، افزایش بازده، تاریخ برداشت، شیوع آفات و بیماری‌ها و روش‌های کنترل آفات استفاده می شود. گسترش فناوری اینترنت، دسترسی بی‌نظیر کشاورزان را به منابع و ابزارهای وسیع برای آسان‌تر کردن عملیات کشاورزی امکان‌پذیر کرده است. با افزایش سواد دیجیتال کشاورزان به لطف قیمت‌گذاری دموکراتیک در بازار و کاهش هزینه‌های مبادله سود بیشتری از فروش محصولات خود را به دست می‌آورند. از طرفی پذیرش سواد دیجیتالی در بین کشاورزان سبب کاهش هزینه های بالاسری، مدیریت منابع مصرفی، و همچنین بهبود تنش آبی در مزارع شده است. همچنین کلان داده ها و تلفن های همراه می توانند دسترسی بالادستی به نهاده ها و اعتبارات را افزایش دهند. ادغام بازار و استانداردها و قیمت های مورد توافق راه حل های هدفمندی را برای افزایش بهره وری کشاورزی ارائه می دهد.