به گزارش مشرق، امتحانات خرداد تمام دانش‌آموزان از امروز در مدارس سراسر کشور آغاز شد؛ دانش‌آموزان پایه‌های اول تا پنجم دبستان، پایه‌های هفتم و هشتم و پایه‌های دهم و یازدهم، امتحانات مدرسه‌ای دارند اما امتحانات دانش‌آموزان پایه ششم هماهنگ منطقه‌ای، دانش‌آموزان پایه نهم هماهنگ استانی و دانش‌آموزان پایه دوازدهم هماهنگ کشوری است.  

 امتحانات هماهنگ کشوری پایه دوازدهم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که نتایج این امتحان در کنکور تأثیر دارد؛ در حال حاضر تأثیر معدل در کنکور ۴۰ درصد مثبت است اما قرار است از سال ۱۴۰۲، این تأثیر به ۶۰ درصد قطعی برسد.

همین اهمیت پایه دوازدهم موجب شده است که بچه‌ها برای شرکت در این آزمون‌ها، استرس داشته باشند و نگران نتیجه امتحانی خود باشند و در این میان برخی داوطلبان هم به تقلب روی می‌آورند! اما در کنار این تلاش برای تقلب، برخی شیادان به دنبال کلاهبرداری و سوءاستفاده از دانش‌آموزان هستند.

* کانال‌های مدعی توزیع سؤالات امتحانی یک ساعت قبل از آزمون

هنوز چند روز به آغاز امتحانات نهایی نمانده است که سر و کله کانال‌های متعدد پیدا می‌شود که معلوم نیست این کانال‌ها چگونه یک روزه و چند ساعته، ده‌ها هزار عضو پیدا می‌کنند؛ این کانال‌ها مبالغی از ۲۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان را به ازای هر امتحان از دانش‌آموزان درخواست می‌کنند و مدعی هستند که سؤالات را یک ساعت زودتر به آنها ارائه می‌دهند.  

البته بررسی ها حاکی از این بود که فایلی که در ساعت ۷ در کانال‌ها قرار می‌گیرد، حاوی سؤالات واقعی نیست و ساعتی بعد از شروع امتحان، سؤالات اصلی بارگذاری می‌شود اما این کانال‌ها مدعی هستند که فایل اصلی را فقط به کسانی که وجه پرداخت می‌کنند به طور اختصاصی می‌فرستند.

محسن زارعی رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی در این خصوص گفت: در بخشنامه امتحانات نهایی تأکید کردیم که رئیس و ناظر حوزه مسؤولیت دارند که هیچگونه وسیله الکترونیکی سر حوزه نرود و ما با حوزه‌هایی که سؤالات آزمون به هر نحوی در زمان آزمون از آنجا خارج شود، برخورد می‌کنیم.

وی با بیان اینکه وظیفه داریم از تخلفات پیشگیری کنیم، تصریح کرد: همه بخش‌های وزارتخانه را درگیر کردیم تا امتحانات نهایی با آرامش برگزار شود و برگه سؤالات طوری طراحی شده است که از روی برگه می‌توان تشخیص داد که این سؤالات برای کدام استان و کدام حوزه امتحانی است.

زارعی ادامه داد: طراحان سؤالات امتحان نهایی در قرنطینه کامل تا بعد از برگزاری آزمون هستند؛ امروز ۴ دقیقه قبل از شروع امتحانات، سؤالات را برای استان‌ها فرستادیم تا سریع، کار تکثیر را انجام دهند و اتاق تکثیر کاملا قرنطینه است.

وی اضافه کرد: تخلف از آنجا صورت می‌گیرد که یا دانش‌آموز برگه امتحانی را از جلسه بیرون برده است یا عکس گرفته است که هر دو این موضوع تخلف است و به حوزه‌ها اعلام کردیم که تا پایان آزمون، اجازه ندهند که هیچ سؤالی از حوزه بیرون برود. از سوی دیگر بردن وسیله الکترونیکی به جلسه امتحانی جرم است و به رغم تفتیش انجام شده، موارد اندک وارد حوزه شده است.  

* زیرساخت ضعیف امتحان نهایی و نگرانی از کنکور

کارشناسان و منتقدان، انتقادشان نسبت به تخلفات در امتحانات نهایی، جدا از اشتباه بودن این جریان، بیشتر از باب تأثیر آن در کنکور است. چرا که قرار است در سال ۱۴۰۲، تأثیر معدل در کنکور به ۶۰ درصد قطعی برسد.  

علی امرایی عضو کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت کشور در این خصوص  گفت: زمانی می‌توانیم نمرات امتحان نهایی را در کنکور تأثیر بدهیم که زیرساخت‌های لازم برای برگزاری امتحانات در شرایط کاملا ایمن داشته باشیم که در حال حاضر نیازمند این زیرساخت هستیم.

وی با بیان اینکه هر ساله با اخبار افشای سؤالات در نوبت‌های امتحان نهایی مواجه هستیم، افزود: این موضوع به دولت‌ها ربطی ندارد؛ آموزش و پرورش سیاسی و جناحی نیست و در هر دولت با هر خط فکری با این مشکل مواجه هستیم و این مشکل به مسئله فنی بر می گردد و باید به آموزش و پرورش کمک کرد که بتوان با ارتقای زیرساخت ها به سمت برگزاری ایمن امتحانات و رعایت عدالت آموزشی حرکت کنیم اما فعلا فاصله تا رسیدن به وضع مطلوب وجود دارد.

امرایی تصریح کرد: در زمینه زیرساخت‌ها در برگزاری امتحان نهایی با توجه به پیشرفت تکنولوژی نسبت به سال‌های قبل رشد داشته‌ایم اما به حدی نرسیده ایم که با اطمینان خاطر این نمرات را به صورت قطعی در نتایج کنکور تاثیر دهیم و همین موضوع دغدغه اکثریت نمایندگان مجلس است که با ۲۷۱ امضا خطاب به رئیس جمهور مخالف تأثیر قطعی معدل بودند و همچنین نظر اکثر کارشناسان حوزه آموزش و پرورش و داوطلبان هم تأثیر مثبت معدل در کنکور است.

وی با تأکید بر اینکه باید بیشتر نسبت به وضعیت امتحان نهایی مراقبت کنیم، گفت: امروز با سیل پیام نسبت به اولین امتحان نهایی مواجه شدیم؛ وزارت آموزش و پرورش و مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی این موارد و عکس‌هایی که روی کانال‌ها قرار گرفته است را با سؤال امتحانات مقایسه کنند و ببینند که چگونه سؤالات چند دقیقه بعد از آزمون در این کانال‌ها منتشر شده است.

عضو کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت در پاسخ به این پرسش که «وقتی آزمون شروع شده است مگر چند درصد دانش‌آموزان می‌توانند تقلب کنند؟»، گفت: مگر ما چند درصد صندلی های دانشگاهی مان پرطرفدار است؟ یک میلیون و ۵۰۰ هزار داوطلب تنها برای ۱۳ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها رقابت می‌کنند و در رشته تجربی ظرفیت رشته پزشکی زیر ۱۰ هزار صندلی است و قرار نیست حتما ۱۰ درصد داوطلبان تقلب کنند که صدایمان درآید. اگر حتی یک درصد داوطلبان تقلب کنند، مشکل‌ساز می‌شود پس وزیر آموزش و پرورش باید بداند که حساسیت بر این موضوع از اوجب واجبات است.

وی با بیان اینکه خطا در هر آزمونی هست ولی باید به حداقل ممکن برسد، اظهار کرد: درخواست داریم که هر چه سریعتر زیرساخت های لازم برای برگزاری و تصحیح امتحان نهایی در شرایط ایمن ارتقا پیدا کند تا شاهد این گونه اتفاقات نباشیم.

* قانون برخورد با متخلفان در آزمون‌های سراسری

در قانون برای کسانی که در آزمون‌های سراسری تخلف می‌کنند، مجازات پیش‌بینی شده است. زارعی رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت‌آموزشی گفت: در بخشنامه‌ای که امسال ارسال کردیم، این عواقب را گوشزد کردیم که بر اساس قانون مجلس یعنی رسیدگی به تخلفات آزمون‌های سراسری، مشارکت، معاونت و اگر حتی افرادی احیانا اهمال‌کاری کنند،   به نوعی در این تخلف سهیم هستند و قانون، شرایط سختی را پیش‌بینی کرده است.

وی توضیح داد: بر اساس ماده ۵ قانون رسیدگی به تخلفات و جرایم در آزمون های سراسری مصوب ششم مهرماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی و آیین‌نامه اجرایی آن، ارتکاب هرگونه عملی که موجب بی نظمی در برگزاری امتحان گردد یا همراه داشتن هرگونه وسایل غیر مجاز از قبیله وسایل ارتباط الکترونیکی(تلفن همراه، ساعت هوشمند و ...) و دستگاه‌های حافظه‌دار در جلسه امتحانات نهایی تقلب محسوب می‌شود.

زارعی تصریح کرد: همچنین افشای سؤالات آزمون یا تلاش در جهت دستیابی و افشای آن یا شرکت یا معاونت در این امر قبل یا حین برگزاری آزمون به هر نحو و یا خرید یا فروش سؤالات آزمون یا پاسخ آنها یا شرکت یا معاونت در این امر قبل یا حین برگزاری آزمون، اعم از اینکه سؤالات و پاسخ آنها واقعی یا غیر واقعی باشد از مصادیق تخلفات و جرایم در آزمون‌های سراسری است و ضرورت دارد عوامل اجرایی امتحانات، دانش آموزان و اولیای آنها به نحو مقتضی از این موضوع مطلع باشند.

وی افزود: بدیهی است با متخلفین مطابق مجازات پیش‌بینی شده در قانون مذکور و همچنین آیین نامه رسیدگی به تخلفات امتحانی مصوبه جلسه ۶۳۰ مورخ ۲۴ دی ماه ۱۳۷۷ شورای عالی آموزش و پرورش عمل خواهد شد.

رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی درباره مجازات افراد متخلف، گفت: جزای نقدی از ۱۰ میلیون ریال یا یک میلیارد ریال یا حبس از یک تا ۵ سال یا هر دو مجازات وجود دارد؛ درباره دانش‌آموزان متخلف، مجازات‌های مختلفی از صفر شدن نمره همان آزمون یا صفر شدن نمرات سایر دروس و حتی محرومیت از سایر نوبت‌های امتحانی وجود دارد.  

 مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی اعلام کرده است که سخت‌گیرانه با تخلفات برخورد می‌گیرد و تمام کسانی که اطلاعی از کانال‌های مختلف و افراد سودجو دارند درخواست دارد که به مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی اطلاع دهند.

اکنون باید دید وضعیت سایر امتحانات دانش‌آموز در روزهای آتی چگونه خواهد بود و آیا آموزش و پرورش می‌تواند جلوی تخلفات امتحانی را بگیرد!؟