سعید ذوالفقاری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بورس نیوز بیان کرد: معیار و تعریف سرمایه‌گذار حرفه‌ای باید مشخص شود، که خواسته بازار سهام نیز همین است. قانون سرمایه‌گذار حرفه‌ای به دنبال جذب سرمایه به سمت صندوق‌ها است تا ریسک آن‌ها را پوشش دهد. این قانون رانتی را از جانب نهاد ناظر برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کند که بتوانند عملکرد بعضا ضعیف خود را با نوسانات سهام رانتی جبران کنند. با وجود رقابت زیاد بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای خرید عرضه اولیه‌ها به هر نحوی این معامله انجام می‌شود.
حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای را بازار مشخص می‌کند
وی افزود: نکته دیگر این قانون امکان خرید سهام از جانب صندوق‌ها است همچنین آن‌ها این مزیت را دارند، که بعد از شناوری بازار سرمایه فروش خود را به سهامداران غیر حرفه‌ای شروع کنند. یعنی حرفه‌ای بودن رانتی بالغ بر ۲۰ تا۳۰ درصد ایجاد می‌کند. سوال اینجاست، اگر شرکت‌های عرضه شده پر ریسک هستند چطور سرمایه‌گذار حرفه‌ای با ۲۰ تا۳۰ درصد قیمت بیشتر سهام را به سهامدار غیر حرفه‌ای می‌فروشد. حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای بودن سرمایه‌گذاران بعد از فعالیت در بازار سهام مشخص می‌شود.
تفکیک سهامداران بدون مشورت است
ذوالفقاری تصریح کرد: فروش عرضه اولیه به شکل فعلی دلیلی ندارد، تجربیات نشان می‌دهد که این نوع عرضه اولیه هیچ مزیتی نسبت به حالت قبلی ندارد. در چنین شرایطی عرضه اولیه‌های بدون خریدار، به صندوق‌ها داده می‌شود و تنها نفع آن برای سهامداران قبلی خواهد بود، بنابراین طرح غلط است و عرضه اولیه های اخیر گواه آن است. باید گفت برای اجرا و برنامه ریزی این طرح از کارشناسان بدنه بازار سهام استفاده نشده است.
سرمایه‌گذاران در بازار نباید تفکیک شوند
این فعال بازار سرمایه گفت: پیشنهاد می‌شود فعالین به حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای تقسیم نشوند و به جای آن روش عرضه اولیه تغییر کند، برای مثال نحوه عرضه اولیه پخش رازی ۵ درصد برای عرضه عمومی و ۷ درصد برای صندوق ها، روش مناسب عرضه‌ی ۲۰ درصد از سهام شرکت است تا هر شخص به هر قیمتی خرید کند. روش مناسبی نیست که عرضه اولیه را به کدهای خاص اختصاص داد، که منجر به صف خرید بی دلیل شود و فردای روز عرضه اولیه به دلیل نبود عرضه کافی، سهم رشدی کند و در نهایت منجر به ضرر خریدارانی شود که سهم را در حداکثر قیمت خریداری کردند.
باید با فعالین بورسی مشورت شود
ذوالفقاری در پایان گفت: فعالین بورس معتقدند که باید قبل از اخذ هر تصمیمی با آن‌ها مشورت شود، همانطور که قانون بازارگردانی بدون مشورت با بدنه بازار سرمایه تصویب شد و فایده‌ای برای بازار سهام نداشت. بازخورد قوانین را باید دید تا اگر نیاز به اصلاح دارد انجام شود، نباید برتصمیم اشتباه پافشاری کرد. در مبحث سهامدار حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای اگر منبع خارجی وجود دارد باید ارائه شود، شاید هم نظریه ای وجود دارد که فعالین مطلع نیستند اما تفکیک سهامداران شکست خورده و آمار نمایانگر آن است.
