سرویس فرهنگ و هنر مشرق - اخیرا برخی مسئولان تصمیمساز درحوزه نظارت بر شبکه نمایش خانگی، رویکرد مصلحانه خود را نسبت به روند اصلاح خطی مشی «فیلیمو» و «آپارات» تعدیل کرده و پس از تصمیم غیرمترقبه ساترا پس از ساخت و توزیع غیرقانونی سریال «سقوط» و صدور قرار منع تعقیب برای فیلیمو، آرایش نظارتی خود را نسبت به مجموعه «صبا ایده» (آپارات، فیلیمو و...) تلطیف کردهاند. در شرایط کنونی ساترا همچون یک نهاد عقیم بیش از آنکه روی ماموریت خود متمرکز باشد، مدیرانش در نشستهای «سواد رسانهای» به دنبال مطرح کردن خود به عنوان چهرههای علمی هستند.
رویکرد مصلحانه سابق مدیران مسئول در حوزههای نظارتی، تبدیل به اظهارات مصالجهجویا در دگردهماییها(دورهمیها) نظارتی شده و لحنی توام با ترس به خود گرفته و هر گونه سویه انتقادی نسبت به ساختار فیلیمو دست کم فراموش شده است. مدیران مسئول، در نهایت با همان مشی همواره محافظهکارانه توام با مماشات با دستاویز شعاری "پلتفرمها جای ماهواره را گرفتهاند"، پرونده رویکردهای نظارتی را مختومه کردهاند.
برخلاف این رویکرد محافظهکارانه اخیر مدیران در این گزارش به ماجراجویی اخیر پلتفرم فیلیمو در قالب «فیلیمومدرسه» خواهیم پرداخت که اثرات وضعی مخربی در حوزه فرهنگ عامه خواهدداشته است.
«صبا ایده» با تاسیس و راه اندازی سامانه متمرکز فیلیمو یک شعبه آموزشی را در کنار آن تاسیس کرد. همزمان با بازگشایی مدارس در سال ۱۳۹۹ VOD پاندومی کرونا فرصت بسیار مناسبی برای تاسیس این پلتفرم کمک آموزشی بود.
«فیلیمو مدرسه» با اعلام دو محور "لذت یادگیری" و "عدالت آموزشی" ۱۶ آذر سال ۱۳۹۹ اعلام کرد ۱۵۰ معلم زبده کشور در این پروژه با سرپرستی علی عبدالعالی مدیر شبکه آموزش، این سامانه را راهاندازی کردهاند. هزینههای سنگینی صرف پروژه مدرسه فیلیمو شده است و حضور ۱۵۰ معلم زبده که صرف هزینههای فراوانی به همراه دارد.
اما علاقه به شبکهسازی در حوزه آموزش، هیچ ارتباطی به ماموریت یک پلتفرم سرگرمی محور ندارد و این علاقه از کجا سرچشمه گرفته است؟
آیا پای انجمن حجتیه در میان است؟
چند ماه قبل یک کانال خبری که ادمین و گرداننده آن فردی به نام مهدی روغنی است خبری را منتشر میکند و اطلاعاتی را درباره پدر همسر محمد جواد شکوری منتشر میکند.
اطلاعات منتشر این کانال در چندین کانال تلگرامی و فعال در پلتفرمها خبر بازتاب پیدا میکند. این خبر نشان میدهد که علاقه به تاسیس و مدرسهداری به سابقه خانوادگی خویشاوندان مدیرعامل فیلیمو بازمیگردد.
علی اصغر روغنیزاد پدرهمسر محمدجواد شکوری از چهرههای نزدیک به علیاصغر کرباسچیان است، او یکی از افراد نزدیک به کرباسیان در اداره مدرسه علوی، نزدیک به گروههای انجمن حجتیه است.
یکی از خبرگزاری رسمی کشور در گزارشی در خرداد ماه ۱۳۹۳ مینویسد: یکی از مراکز عمده برای شناسایی و جذب جوانان (در انجمن حجتیه) مدرسه علوی بود که زیر نظر شیخ علی اصغر کرباسچیان معروف به علامه اداره میشد و خود او نیز تمایلاتی نزدیک به انجمن داشت.
عکسهایی که کانال خبری تحلیلی خواص منتشر کرده میدهد صحت این اطلاعات را تائید میکند. ضمن اینکه با کانال موسسه فرهنگی علامه کرباسچیان به عنوان نفر چهارم نزدیک به ایشان گفتوگویی را انجام میدهد.
سوابق علمی و آموزشی علی اصغر روغنی زاد پدر همسر محمد جواد شکوری نیز از گذشته نشان میدهد که او علاقه خاصی به امور آموزشی داشته است. از یک منظر طرح این موضوع، هیچ اتهام عقیدتی را متوجه محمدجوادشکوری نخواهد کرد، اما سیاست گذاری تسهیل «لیبرالیزه شدن» فضای فرهنگی جامعه توسط آپارات و فیلیمو در این راستا، ابهامی قابل کنکاش و بررسی است.
شاید نتوان سیاستگذاری های آپارات، فیلیمو و تاسیس فیلیمو مدرسه را به صورت مستقیم به انجمن حجتیه نسبت داد اما نشانههایی هست که همچنان محل بررسی و سئوال است.
تعارض گفتمانی با انجمن حجتیه
مهمترین رویکرد ضد گفتمانی انجمن حجتیه با حاکمیت غیر از مسئله خطرناک مبارزه با اهل سنت و گسترش مانیفست سیاسی در حوزه دیپلماسی از جمله تعامل با اسرائیل و شرق ستیزی، آنچه در اذهان عمومی از گفتمان عام این انجمن باقی مانده است این است که این گروه خاص ایدئولوژیک مخالف تشکیل حکومت اسلامی در زمان غیب هستند و بر اساس مانیفست رسمی آنان تلاش میکنند تا فساد در جامعه گسترش پیدا کند تا ظهور حضرت حجت بن الحسن العسکری (عج) تسهیل شود.
آیا «فیلیمومدرسه» ادامه دهنده سیاستهای گردانندگان مدرسه علوی و حجتیه است؟
مدرسه فیلیمو به تدریج جهت گیری خاص خود را برای شیوع ویروس تهاجم فرهنگی از شرق فعال کرد.
«تهاجم فرهنگی از نوع شرقی «کی پاپ» (K Pop) کره ای» و میزان اثر گذاری آن بر قشر نوجوان و جوان دست کم به یک تهاجم فرهنگی بزرگ شده که مهترین عارضه آن شکلگیری جامعه مخنث و برهم ریختن تعادل گرایشات جنسی در جامعه است.
گونه موسیقیکی پاپ در ایران طرفداران فراوانی پیدا کرده است. کیپاپ (K-pop) که طرفدارانش آن «کیپاپر» و به طرفداران بیتیاس «آرمی» یا ارتش میگویند، با ورود سریالهای کُرهای به کانون خانوادههای ایرانی و موضوع و جذابیت آنها کمکم گرایش جوانان به ویژه دختران به موسیقی کرهای را هم پر رنگ کرد. در حال حاضر مهمترین مرجع دسترسی به موسیقی کیپاپ بستر آپارات است.
بسیاری از علاقهمندان موسیقی ایرانی شاید در گام اول معنای ترانههای صنعت موسیقی کی پاپ را متوجه نمیشدند. اما به دلیل جذابیتهای این نوع موسیقی به دنبال یادگیری زبان کره ای و ترجمه این اشعار هم رفتند.
یکی از عوارض شیوع نسبتا بالای پدیده «خودکشی» در بین فعالان جوان صنعت پاپ کرهای است. به چهرههای معروف صنعت موسیقی در کره، «idol» یا «بُت» می گویند.
مسیر تبدیل یک استعداد به یک بت در کره، بسیار سختتر و بیرحمانهتر از مسیر ستاره شدن در هالیوود است. وقتی یک استعداد جوان یا نوجوان با یک کمپانی حوزه موسیقی در مسیر جریان اصلی قرار گرفت بیش از آنکه در یک مسیر فرهنگی قرار گرفته باشد وارد یک کانون اقتصادی شده که عملا همه فرصتهای معمولی زندگی کردن از او گرفته میشود و اغلب خوانندگان کی پاپ دست به خودکشی می زنند و به تبع آن بسیاری از هواداران آنان در سراسر جهان خودکشی میکنند و فرهنگ خودکشی به تبع ستاره کرهای در جامعه ما به یک فرهنگ تبدیل شده است.
چندی قبل هواداران پرشمار این بیتی اس نامهای با هشتگ رسمی #کنسرت_bts_درایران در فضای مجازی به راه انداختند و از وزیر ارشاد درخواست کردند تا خوانندگان گروه بیتی اس در ایران کنسرت برگزاری کنند.
متن درخواست که در کارزارهای مجازی با استقبال مواجه شد بدین شرح است:
بسمه تعالی
وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی
با سلام
این کارزار از طرف میلیونها طرفدار گروه بیتیاس در ایران است. این گروه موسیقی هفت نفره (مذکر) اصالتاً اهل کره جنوبی هستند. ما خواستار برگزاری کنسرت این گروه در ایران هستیم، این گروه در دنیا و علیالخصوص ایران طرفداران زیادی دارد. شواهد و مدارک نشان میدهد که این گروه احترام بسیار زیادی برای مسلمانان قائلند و در هر کشور قوانین آن کشور را رعایت میکنند. اعضای این گروه نیز تقاضای برگزاری کنسرت در ایران را دارند. با توجه به موارد ذکرشده از شما مسئولین محترم خواهشمندیم مجوز برگزاری کنسرت این گروه موسیقی پاپ را در ایران صادر کنید تا دل میلیونها نفر شاد شود.
این کارزار هشتگ از ۲۴ تیر ۱۴۰۱ آغاز و تا هشت شهریور ۱۴۰۲ همچنان ادامه داشت.
اما نکته جالب ایجاست که «فیلیمو مدرسه» در ۲۴ مرداد آموزش زبان کرهای خود را آغاز کرد.
علاوه بر این یکی از بسترهایی که در ایران موجب دسترسی آسان به موزیکویدئوهای و برنامه مرتبط با گروه های موسیقی کرهای علی الخصوص بیتیاس شده بستر آپارات است.
فیلیمو موج وسیعی از سریالهای کرهای جریان اصلی صنعت کیپاپ را به صورت آنلاین و هفتگی با دوبله فارسی منتشر میکند و فیلیمو مدرسه در راستای این سیاست زبان کرهای را با کمترین هزینه به جوانان و نوجوانان آموزش میدهد.
فیلیمو مدرسه عملا در تبلیغات خود برای اشاعه زبان کرهای به این مسئله اشاره میکند که برای جوانان و نوجوان برای بهرهمندی از محصولات فرهنگی کره باید این زبان را یاد بگیرند.
اگر این انتقاد نسبت به محتوای سامانه آپارات مطرح شود که چرا به مرجع محتوای تولیدات صنعت کی پاپ تبدیل شده به طور معمول گردانندگان پاسخ میدهند که این بستر یک سامانه اشتراکی است اما به هیچ عنوان نمیتوان از این انتقاد غافل بود که فیلیمومدرسه و آپارات، فیلیمو در یک سه ضلعی کاملا هماهنگ و قابل تامل در حال پمپاژ فرهنگ «کیپاپ» کره جنوبی در بستری رسمی هستند، آنهم با محتوایی که فرهنگ عامه را تحت الشعاع قرار می دهد.