سرویس سیاست مشرق- اخیراً الهام حمیدی، متین ستوده و لیندا کیانی، سه چهره‌ سینمایی کشور در صفحات مجازی خود نسبت به حملات ترول‌های سایبری سال گذشته افشاگری کردند. این سه هنرمند روایتی از تحمیل «مارپیچ سکوت» علیه چهره‌های هنری و ورزشی منتشر کردند. مدیر شبکه‌ چهار هم در یک گفت‌وگوی تلویزیونی این عملیات را «تفتیش عقاید» روشنفکران توصیف کرد و افزود که بسیاری از چهره‌های دیگر نظیر مهران مدیری، احسان علیخانی و ... اسیر این دیکتاتوری رسانه‌ای شده و جرات نمی‌کنند به تلویزیون برگردند.

اما بد نیست مروری داشته باشیم بر عملیات سایبری سال گذشته که با عنوان «عملیات ترکیبی» شناخته می‌شود و پس از فوت مهسا امینی در فضای رسانه‌ای ایران، اجرا شد.

سال گذشته پس از کاهش حضور اغتشاشگران در خیابان، اتاق فکر براندازان تصمیم گرفت طی یک عملیات ترکیبی، جوانان ایران را به هر بهانه از خانه بیرون کشیده و به جمع پراکنده آشوبگران خیابانی پیوند بزند. براندازان مجموعه اقداماتی را در دستور کار قرار دادند تا بدین‌وسیله در فضای کشور افسردگی و ناامیدی پمپاژ کنند. این عملیات به ابزاری هماهنگ نیاز داشت که بخش از آن را چهره‌های اپوزیسیون برعهده گرفته و بخش دیگر را تیم‌های سایبری معاند اجرا می‌کردند.

پس از فوت مهسا امینی و شکل‌گیری تجمعات در خیابان، معاندین عزاداری بر جان‌باختگان را به بهانه‌ای تبدیل کردند تا هرگونه شادی و امیدآفرینی از طریق مسابقات ورزشی، جشنواره‌های موسیقی و سینمایی، کنسرت، بازی و سرگرمی را تحریم کنند. نقطه آغاز آن توسط فعالان رسانه‌ای و شبکه‌های فارسی‌زبان کلید خورد. این مجموعه ابتدا موضوع تحریم را مطرح کرده و مخاطبان خود را به عدم مشارکت فیزیکی و مجازی در جشن‌ها و فستیوال‌های دولتی کردند. از آنجایی که بسیاری از مخاطبان این افراد، اکانت‌های سایبری بودند که توسط سازمان منافقین و عناصر وابسته به احزاب مختلف اپوزیسیون هدایت می‌شدند، در پوشش مردم عادی و ساکن ایران در بخش کامنت‌ها از پیشنهاد تحریم‌های مذکور، حمایت و استقبال می‌کردند. بخش دیگر فعالیت این تیم‌های مجازی، حمله به صفحات چهره‌های سرشناسی بود که با تحریم‌ها مخالفت و یا علیه آن موضع‌گیری می‌کردند.

تحریم ورزش ایران

پیش از آغاز جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، اپوزیسیون خارج از کشور با ارسال گسترده پیام به فیفا و اینفانتینیو، درخواست کردند تا از حضور تیم ملی فوتبال ایران جلوگیری کنند. از طرف دیگر، سایبری‌های فارسی‌زبان خارج از کشور، به زبان فارسی در کامنت‌ها از تحریم حضور ایران در جام جهانی استقبال می‌کنند. پس از دیدار اعضای تیم ملی با رئیس‌جمهور، پیش از سفر به قطر نیز به تک‌تک بازیکنان حاضر در جلسه حمله کردند.

تحریم حضور ایران در میادین ورزشی و جام‌جهانی قطر نه‌تنها نتیجه‌ای دربر ندارد بلکه با تلاش‌های دیپلماتیک، عوامل شبکه‌ تروریستی اینترنشنال هم در قطر ممنوع ورود می‌شوند.

پس از این ناکامی معاندین، تصمیم می‌گیرند تا در جریان بازی‌ برای بازیکنان مزاحمت ایجاد کنند. ابتدا مردم را تحریک می‌کنند که در استادیوم حضور پیدا نکرده و تیم ملی را تشویق نکنند. بازهم موفق نشده و این بار افرادی را اجیر کرده تا در استادیوم، حین بازی، به بازیکنان فحاشی کنند. پس شکست تیم ملی ایران مقابل انگلیس و آمریکا نیز ابراز شادی و رضایت کردند.

تشکر مسیح علی‌نژاد از تیم ملی آمریکا بابت گلزنی به ایران

تحریم شب یلدا

پس از جام‌جهانی، براندازان تلاش داشتند تا تب‌وتاب تحریم‌ها را داغ نگه‌دارند. به‌نوعی که واژه «تحریم» پس از جام‌جهانی، در فضای رسانه‌ای ایران قبحش شکسته و عادی‌سازی شده بود. طرح بعدی اتاق فکر براندازان، حمله به شب یلدا بود. چهره‌های اپوزیسیون و فعالان رسانه‌ای، جشن‌ها و دوهرمی‌های شب یلدا را برای مردم ممنوع اعلام کردند. این عملیات سایبری به اندازه‌ای گسترده بود که خوانندگان سرشناس کشور از ترس فحاشی‌ها و تهمت‌ها، کنسرت‌های خود را در بهترین فصل کاری خود لغو کردند. البته شب یلدا برای مردم و چهره‌های هنری اهمیت زیادی داشت. این را در حواشی اخیر نام‌گذاری شب یلدا به‌عنوان «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» در تقویم، مشاهده کرد. پس از آن طرح این موضوع بسیاری از چهره‌های هنری علیه آن موضع‌گیری کردند. این در حالی است که همین افراد سال گذشته متحمل سکوت اجباری شده بودند و این خود گواه بر تحمیل «مارپیچ سکوت» به جامعه هنری بود.

این در حالی بود که کمتر از دو هفته پس از تحریم شب یلدا، هم‌زمان با فرارسیدن سال نو میلادی، بسیاری از کاربران و عوامل رسانه‌ای معاند، کریسمس را جشن گرفته و پیام تبریک منتشر کردند. در بین این افراد برخی سلبریتی‌های خارج نشین و چهره‌های سرشناس فضای مجازی نیز دیده می‌شود. اپوزیسیون هم به مناسبت سال نو میلادی، در یک پیام مشترک، این روز را گرامی داشته . این اقدام واکنش بسیاری از کاربران ایرانی را در آن زمان برانگیخت.

کاربران توئیتری در واکنش به برگزاری جشن کریسمس توسط معاندین، یادآور شدند که اولت این طیف، در جریان اعتراضات و آشوب‌های ایران، خود را عزادار اعلام کرده و حتی برخی جشن‌های ملی و تاریخی را تحریم کرده بودند. از طرفی دیگر جشن کریسمس برگرفته از فرهنگ غربی بوده و به‌جز هم‌وطنان مسیحی و ارمنی در داخل و خارج از کشور، هیچ سنخیتی با فرهنگ ایرانی ندارد.

تحریم فرهنگ و ادبیات

دیگر مناسبتی باقی نمانده بود که براندازان به بهانه عزاداری برای مردم تحریم کند. به جای آن، به جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های خارجی که میزبان کارآفرین‌ها و تولیدکنندگان ایرانی بودند، حمله کردند. یکی از این موارد، نمایشگاه ‌بین‌المللی تورین بود که مهم‌ترین نمایشگاه کتاب ایتالیا است. عناصر معاند در ایتالیا با فشار بر مسئولین نمایشگاه، از حضور انتشارات و تولیدکنندگان ایرانی جلوگیری کردند.

تحریم بازی و سرگرمی

طراحی دیگر اتاق فکر ضدانقلاب، کشاندن جوانانی به خیابان بود که هنوز از فراخوان‌ها استقبال نکرده بودند. معاندین با فشار بر کمپانی‌های سازنده بازی‌های ویدیویی تلاش کردند تا آی‌پی ایران تحریم شده و اتصال گیمرهای داخل ایران مسدود شود. در این مقطع لازم بود که نوجوان و جوان ایرانی تنها انگیزه و سرگرمی در خانه ماندن را رها کرده و به اغتشاشات خیابانی بپیوندد.

مهم‌ترین بازی که سال گذشته ایران را تحریم کرد، بازی کلش آف کلنز و کلش رویال بود. استودیو «سوپرسل» (Supercell) در بیانیه‌ای اعلام کرد که بازی کلش آف کلنز را برای کاربران ایرانی تحریم کرده و امکان ورود به بازی با آی‌پی ایران نیست. نکته حائز اهمیت این تحریم، میزان مشارکت کاربران ایرانی در این بازی بود. بازی کلش رویال و کلش آف کلنز از محبوب‌ترین بازی‌های موبایلی ایران است.

طبق مطالعه‌ای که مرکز پژوهش بازی‌های رایانه‌ای (دایرک) در سال ۹۴ انجام داده بود مشخص گردیده که ایران ۶ میلیون بازیکن کلش آف کلنز داشته است. بازیکنانی که بیشتر آن‌ها (معادل ۳۸ درصد) در بازه سنی ۱۵ تا ۲۰ سال بوده‌اند، ۴۴ درصد آن‌ها زیر دیپلم و ۴۰ درصد آن‌ها دانش‌آموز بوده‌اند.

به‌طور متوسط هر بازیکن کلش تقریباً ۱۳ ماه برای این بازی وقت صرف می‌کرده و از دیگر ویژگی‌های این بازی است که توانسته است بازیکنان را به مدت طولانی‌تری در خود مشغول نماید. شاید از دیگر نشانه‌های محبوب بودن این بازی این بود که پس از پیدا کردن مشتریان خود در ایران، توانست ۱۳۲ میلیارد تومان پول از جیب بازیکنان ایرانی بیرون بکشد. هرچند از هر ۱۰ نفر تنها سه نفر برای بازی پرداخت کرده‌اند و به‌طور متوسط هر بازیکن پرداخت‌کننده ایرانی، ۷۵ هزار تومان برای این بازی هزینه نموده است اما برای بازی که مدت‌ها از طریق غیرقانونی در کشور درآمدزایی داشته است رقم جالب‌توجهی است.

حمله به پیرمرد اهل کردستان

سال گذشته در جریان سفر سیدابراهیم رئیسی به کردستان، یک پیرمرد مغازه‌دار سنندجی به ایشان شکلات تعارف کرد و پس از انتشار ویدیو آن در فضای مجازی، موردحمله کاربران ضدانقلاب قرار گرفت. براندازان این پیرمرد سنندجی را به قتل، آتش‌زدن و خورد کردن شیشه مغازه‌اش تهدید کرده و نهایتاً مجبور شد مقابل دوربین از آن اقدام خود ابراز پشیمانی کند.

تحریم جشنواره فجر

بهمن‌ماه سال گذشته توجه تمام شبکه‌های فارسی‌زبان به جشنواره فیلم فجر معطوف شده بود. جشنواره فیلم فجر به‌عنوان پررنگ‌ترین رویداد سالانه و بزرگ‌ترین محل تجمع مردم و هنرمندان، در سال ۱۴۰۱ مورد هجمه گسترده جریان ضدانقلاب قرار گرفته بود. همکاری برخی چهره‌های معروف هنری با این پروژه و عدم حضور در جشنواره نیز سبب شده بود تا شبکه‌های فارسی‌زبان در ارائه آمار و تحلیل وضعیت جشنواره فجر، این رویداد را شکست‌خورده و ناکام جلوه دهند.

اما حضور دیگر هنرمندان متعهد به هنر و سینما در جشنواره سال گذشته و البته استقبال مردم از سینماها، این پروژه معاندین را هم ناکام گذاشت.

حضور مصطفی زمانی و عوامل فیلم «عطر آلود»، رضا محقق، تهیه‌کننده فیلم «چرا گریه نمی‌کنی؟» و علاوه بر این آرمان خانسارین، کارگردان فیلم «جنگل پرتقال» در جشنواره، در شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای داشت. این حضور در جشنواره در حالی صورت می‌گرفت که هنرمندان و علاقه‌مندان به جشنواره فجر در مدت اخیر با تهدیدها و بیانیه‌های تحریک‌آمیز برای تحریم جشنواره روبه‌رو بودند. حتی پس از حضور در جشنواره هم مورد فحاشی تیم‌های سایبری منافقین قرار گرفتند.

همین موضوع سبب شده تعدادی از هنرمندان پس از یک سال، از حملات سایبری به صفحات مجازی خود پرده بردارند. الهام حمیدی در اینستاگرام خود از این موضوع به‌عنوان تحمیل سکوت یادکرده و گفته در دو مقطع شادی بازیکنان فوتبال پس از برد ولز و شرکت در جشنواره فیلم فجر، متحمل سکوت اجباری شدند.

متین ستوده هم پس از الهام حمیدی در اینستاگرام خود این موضوع را مطرح کرده و گفت که بسیاری از همکارانش به دلیل این فشارها در سال گذشته از کار بی‌کار شدند. لیندا کیانی هم با تائید این اظهارات، این موضوع را «مارپیچ سکوت» عنوان کرده است.

مدیرعامل شبکه‌ چهار نیز اخیرا در یک گفتوگوی تلویزیونی نسبت به عدم حضور بازیگران و برنامه‌سازان مطرح در تلویزیون واکنش نشان داده و گفته «تلویزیون سروش صحت، مهران مدیری، احسان علیخانی و رامبد جوان را ممنوع‌التصویر نکرده بلکه این‌ها به دلیل تفتیش عقاید روشنفکران جرات نمی‌کنند به تلویزیون بیایند.»