سرویس فرهنگی مشرق - "به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک برنامه‌های تلویزیون یک ساعت زودتر تمام می‌شود تا مردم زودتر بخوابند تا بتوانند خود را برای برنامه‌های سحر مهیا کنند" این صداي "حسين پاکدل" گوينده اعلام برنامه شبکه اول سیما در شب اول ماه رمضان در اواخر سال‌های دهه 60 خطاب به مخاطبان رسانه ملي بود؛ اما به فاصله چند سال و در اوایل دهه هفتاد پدیده‌ای به نام "سریال‌های مناسبتی" ظهور کرد. همزمانی عید نوروز با ماه مبارک رمضان در سال 1372 باعث شد "همسایه‌ها" اولین سریال‌های مناسبتی ساخته حسن فتحی از تلویزیون پخش شود. ظاهراً پخش این سریال به مذاق مسؤولان سازمان و البته برنامه‌سازان خوش آمد و هر سال تنور این سریال‌ها داغ‌تر و داغ‌تر شد. کم‌کم با افزایش شبکه‌های تلویزیونی، رقابت بین‌شبکه‌ای در این حوزه نیز کلید خورد. کار به جایی رسید که مثلاً شبکه فلان برای گرفتن زمان مناسب پخش به رقابت و مبارزه با شبکه بهمان پرداخت. 

یکی دو سالی ما شاهد پخش سریال های خارجی در ایام ماه مبارک بودیم. بزرگترها حتماً آن سریال کذایی سوری با بازی زکیه را یادشان می‌آید که در ایام ماه مبارک از سیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شد که اتفاقاً انتقادات بسیاری را نیز در پی داشت؛ اما کم‌کم تهیه‌کنندگان و کارگردانان داخلی عنان کار را در دست گرفتند و مردم شاهد سریال‌های مناسبتی وطنی شدند. اینکه محتوای اکثر این سریال‌هاي عموماً کمدي با اندکي چاشني معنويت فارغ از عبادت، چقدر مخاطب را از حس و حال عبادت دور می‌کرد خود قصه پر غصه‌ای است که از آن می‌گذریم.

چند سال که از ساخت و پخش سریال‌های ایرانی در سیما گذشت انتقادات به محتوا و مضامین سریال‌ها بالا گرفت. این انتقادات به حدی بود که مسؤولان و دست‌اندرکاران رسانه ملی یک بار دیگر نبوغ و خلاقیت خود را به کار گرفتند و کم‌کم به فکر این افتادند تا  مضامین دینی را دستمایه سریال‌ها کنند که ای کاش نمی‌کردند. خیلی‌ها حتماً سریال صاحبدلان و ماجرای آن قرآن معجزه‌گری که فقط در اختیار "حاج خلیل" یعنی همان بابابزرگ "دینا" بود را خاطرشان هست و یا سریال "آخرین گناه" و  موضوع چشمان برزخی که پس از عمل جراحی به حمیدرضا پگاه رسید و چشم برزخي او بر اثر يک عمل جراحي باز شد! 

نکته دیگر اینکه تا چند سال پیش سریال ها در ایام شهادت امیرالمؤمنین(ع) و لیالی قدر تعطیل می شد و مردم لااقل در این شبها دغدغه پیگیری سریال های متعدد رسانه ملی را نداشتند؛ اما خلاقیت مدیران سیما و برنامه سازان یک بار دیگر گل کرد و مردم شاهد پخش برخی تله فیلم‌ها و سریال های سه‌قسمتی درام در ایام لیالی قدر بودند.

امسال نیز طبق آخرین خبرها قرار است در ایام ماه مبارک چهار سریال "دودکش"، "مادرانه"، "شاید برای شما اتفاق بیفتد" و "خروس" از شبکه‌های مختلف سیما پخش شود. حالا شما فرض کنید اگر پخش سریال‌ها از ساعت 21 شب هم آغاز شود (هر سریال حداقل 30 دقیقه) مردم باید تا ساعت 23 سریال تماشا کنند.


**یک درخواست از مدیران سیما

مسؤولان صدا و سیما کمتر خود را موظف به پاسخگویی به افکار عمومی و رسانه‌ها مي‌دانند. ما خوب به خاطر داریم که دو سال پیش، پس از انتقادات شدید بسیاری از مردم، رسانه‌ها و برخی مسؤولان به پخش سریال "ساختمان پزشکان"، مسؤولان سازمان نه‌تنها پاسخ قانع‌کننده‌ای به منتقدان ندادند بلکه معاون سازمان در مراسم تقدیر از عوامل این سریال بر ساخت سری دوم ساختمان پزشکان تأکید کرد و همین چند وقت قبل  اين سريال بار ديگر از شبکه‌هاي آي‌فيلم و.. باز پخش شد.

اکنون و به‌رغم اينکه هیچ امیدی به پاسخگویی مدیران رسانه ملی نداریم؛ اما عمیقاً علاقه‌مندیم استدلال‌های این آقایان برای پخش این حجم از سریال‌هاي طنزآلود و رنگارنگ و پرشمار در ماه رمضان را بشنویم. راستی نمی شود این سریال ها را در ماه شعبان که ماه شادی اهل بیت(ع) است پخش کرد، یا اینکه بخشی از این سریال ها را در ماه ربیع الاول و پس از ماه محرم و صفر که ماه حزن و اندوه اهل بیت(ع) است روی آنتن برد.



*دهه هفتاد و ابداع سریال‌های مناسبتی

دو دهه قبل و در سال 1372 برای اولین بار و به دلیل تقارن ماه مبارک رمضان با عید نوروز شکل جدیدی از سریال سازی تحت عنوان "سریال مناسبنی" ظهور کرد و تا امروز به عنوان یکی از ارکان مهم سیمای جمهوری اسلامی ایران ادامه داشته است.

پدیده مجموعه‌های مناسبتی با سریال "همسایه‌ها" به کارگردانی حسن فتحی کلید زده شد که از شبکه اول سیما به روی آنتن رفت. اثری که البته بنا به دلایل مختلف دیده نشد. یکی از این دلایل پخش سریالی پر مخاطب با همین نام در سال 1380 و به کارگردانی محمد حسین لطیفی بود که باعث شد نام اثر حسن فتحی که در آن روزها کارگردانی جویای نام و جوان بود به کلی از ذهن مردم پاک شود.

این سریال با اینکه اولین فیلم مناسبتی صدا و سیما بود، به عنوان نخستین تجربه کارگردانی فتحی نیز به شمار می‌رفت. یک سال بعد مجید جعفری با سریال "نیمه پنهان ماه" عملا روند مناسبتی سازی را به عرف عادی تلویزیون تبدیل کرد و حتی برخی به اشتباه سریال او را اولین سریال مناسبتی تاریخ سیما می دانند که این اشنباه به دلیل همان تشابه اسمی دو سریال "همسایه ها" بود.

فرهاد توحیدی فیلمنامه این کار رانوشته بود و هنرمندانی نظیر محمود عزیزی، ثریا قاسمی، لادن طباطبایی و اکرم محمدی در آن نقش آفرینی کردند. استفاده از قصه جذاب و بازیگران نام آشنا باعث شد که سریال نیمه پنهان ماه به یکی از پر مخاطب ترین آثار دهه هفتاد تبدیل بشود.  شایان ذکر است که در سال 88 این سریال دوباره از شبکه اول سیما پخش شد.

دو سریال قبلی هر دو مربوط به شبکه اول بود و در سال 74 شبکه دوم سیما هم دست به کار شد و یک سریال خانوادگی برای ایام ماه رمضان آماه کرد.
سریال "بهاران در بهار" به کارگردانی غلامرضا رمضانی ساخته شد و بازیگرانی از جمله رضا بابک، مهرانه مهین ترابی، رضا ایرانمنش، پرستو گلستانی و فرهاد اصلانی در آن به نقش آفرینی پرداختند.

در دهه هفتاد ساخت سریال‌های مناسبتی ماه رمضان تقسیم‌بندی‌های کنونی شبکه‌ای و محتوایی به شکل امروزی که به عنوان مثال ساخت مجموعه‌های طنز به شبکه سوم، مجموعه‌های ارزشی و دارای مفاهیم ماورایی به شبکه اول سیما و... تفویض شده باشد وجود نداشت و مجموعه‌هایی با محتوا و ساختارهای متفاوت از شبکه‌های سیما پخش می‌شدند.

در رمضان 1376 سريال "گردنبند" به کارگردانی هاشم ميرطالبي به مدت 30 شب از تلویزیون پخش شد. موضوع اصلی این سریال مربوط به گردنبند گمشده ای بود که دست به دست می چرخید و هر بار داستانی تازه را رقم میزد.

در سال 1378حسين قاسمي جامي سريال "جزيره اي در خشکي" را با بازي احمد نجفي و ولي الله شيراندامي با فرمول ظالم و مظلوم در فضاي ارباب و رعيتي روستا ساخت تا نظر همه را جلب کند، با اين حال به خاطر وجود همان کليشه ها و نبود نگاه بديع و نو، اين سريال در سطح  پایین ماند و خیلی مورد توجه قرار نگرفت.

"ارمغان بهشت" به کارگرداني زنده ياد محمدرضا فريس آبادي نیز نمونه دیگری از سریال های مناسبتی بود که فضای شادی هم داشت. در این مجموعه  ضمن حفظ فضاي ترکيبي نماهنگ مسابقه با داستان طنز اوستا و شاگرد با بازي جواد انصافي و اميرپارسا، فضايي شاد و سرگرم کننده برای مخاطب به وجود آمد.

و بلاخره مجموعه  "مهماني از بهشت" به کارگرداني عبدالله باکيده پرونده برنامه های رمضانی صداوسیما را در دهه هفتاد بست. این سریال قصه جواني را روايت مي کرد که سعي مي کند در محله شان ارزش هاي اخلاقي را ترويج کند و هر بار با موضوعی جالب روبرو می شد.

روندی که در دهه هفتاد خیلی جدی گرفته نشد، بین سال های 80 تا 90 به صورت مدام و مدون پیگیری شد و در این دوره تمام شبکه های صدا و سیما به غیر از شبکه چهار و شبکه خبر، در مناسبت های مختلف به خصوص ماه مبارک رمضان و عید نوروز تمام تلاش خود را کردند که در پخش سریال های مناسبتی گوی رقابت را از دیگران بربایند.

شبکه یک سیما مجموعه "چراغ‌های خاموش" را به کارگردانی کاظم بلوچی، نویسندگی علی خودسیانی و تهیه‌کنندگی بلوچی و محمد غلامپور برای ماه رمضان سال 80 تهیه کرد. در این مجموعه اسماعیل شنگله، فرامرز صدیقی، هایده حائری، غزل ارجمند، مهدی سلوکی، رحیم نوروزی، خسرو احمدی، اسدالله منجزی، حسین چنگی، مهدی فقیه، محسن رمضانی، ولی‌الله شیراندامی و ... بازی کردند.

داستان این مجموعه در مورد پسری جوان بود که با ماشین گران قیمت به یک جوان نابینا برخورد می کند و اتفاقات متعددی را رقم می زند. سریال "گمگشته" محصول سال 1380 اولین اثر مناسبتی بود که با کارگردانی رامبد جوان و از شبکه سوم سیما به روی آنتن رفت و حسابی گل کرد.

داستان سریال از این قرار است که دو فرد که به لحاظ ظاهری کاملا شبیه یکدیگرند اما در باطن و رفتار قطب های متضاد هم دارند، روبروی هم قرار می گیرند. دست تقدیر این دو را در موقعیت طرف مقابل قرار می دهد. طبعا این چنین داستانی می تواند لحظات کمیکی نیز داشته باشد که سریال را از یکنواختی نجات دهد.

در این سریال می توان از بازی خوب آتیلا پسیانی یاد کرد و تیتراژ پایانی اش که مجید اخشابی را به تلویزیون معرفی کرد تا بعد از این تمام تیتراژهای سریال های ماه رمضان را به او بدهند.علاوه بر آتیلا پسیانی که در این مجموعه دو نقش را بر عهده داشت، بازیگران دیگری نظیر آتنه فقیه نصیری، پژمان بازغی، حدیث فولادوند و فرامرز صدیقی نیز نقش آفرینی کردند.

در همان سال سریال یادداشت های كودكی به كارگردانی پریسا بخت آور همزمان با گمگشته روانه آنتن شبکه تهران شد. تا برای اولین بار در یک سال دو اثر مناسبتی برای مخاطبان پخش شود. سیروس گرجستانی، احمد قدکچیان، حمیده خیرآبادی و رامین ناصرنصیر از جمله بازیگرانی بودند که در این مجموعه جلوی دوربین ظاهر شدند.

سال بعد کاظم بلوچی و محسن عظیمی نیا سریال نسیم رویا را برای شبکه یک سیما آماده کردند. نقد های بیشماری به این مجموعه وارد شد و برخی منتقدان معتقد بودند اگر دیالوگ های فیلم نباشند دیگر هیچ چیز برای مخاطب باقی نمی ماند. بهزاد فراهانی، حسن جوهرچی، پرویز فلاحی پور، آناهیتا همتی و شراره رخام از جمله بازیگران این مجموعه بودند.
در سناریو این اثر آمده است: عده‌ای زن و مرد، جدا از هم با نشانی که در دست دارند وارد خانه‌ای قدیمی می‌شوند که بعداً مشخص می‌شود خانه پدری آنهاست و همگی آنها خواهر و برادر هستند و از قدیم با هم مشکلاتی داشته و از هم گریزان بودند.

نو عروس یکی از کارهای مذهبی تلویزیون بود که در این سال و از شبکه دو پخش شد. بیژن میر باقری برای اولین بار در کسوت کارگردان این مجموعه را رهبری کرد  و حمیرا ریاضی، مهرانه مهین ترابی و جهابخش سلطانی از بازیگران اصلی این ثر بودند.

شبکه سه سیما مجموعه‌های "همراز" و "عروج" را برای ماه رمضان سال 81 آماده کرد. 15 روز اول ماه رمضان مجموعه "همراز" و 15 روز دوم "عروج" پخش شد. مجموعه "همراز" به کارگردانی سامان مقدم، نویسندگی سعید رحمانی با حضور ابوالفضل پورعرب و آناهیتا نعمتی ساخته شد. مجموعه "عروج" هم به کارگردانی سیروس مقدم با بازی عبدالرضا اکبری، رامبد شکرآبی، کتایون ریاحی و لادن طباطبایی روی آنتن رفت.

داستان "همراز" درباره دو دزد بود که پول زیادی را می‌دزدند. یکی از آنها پول را در حیاط ساختمان مخروبه‌ای پنهان می‌کند، اما دوستش او را به پلیس لو می‌دهد و به زندان می‌افتد. وقتی که از زندان بیرون می‌آید، به سراغ پولی می‌رود که پنهان کرده بود، اما جای آن ساختمان مخروبه مسجد ساخته شده است. او برای پیدا کردن پول خود را در نقش یک فرد مومن جا می‌زند و به عنوان خادم مسجد مشغول می‌شود.

داستان "عروج" درباره فردی است که اختلاس زیادی می‌کند. او همسر خود را رها می‌کند و به خارج از کشور می‌رود. بعد از چند سال که به ایران می‌آید قاچاقچیان به دنبال او هستند، در حالی که او بیمار می‌شود و به بیمارستان می‌رود. از طرفی دیگر یک خبرنگار به دنبال او می‌گردد تا بتواند گزارشی از اختلاس او در روزنامه چاپ کند.

پرسیا بخت آور در دومین تجربه مناسبتی خود به سراغ سوژه داغ آن روزها یعنی کنکور رفت و سریال "پشت کنکوری ها" را برای شبکه تهران که به تازگی افتتاح شده بود تولید کرد.

مجموعه پشت کنکوری ها داستان چند جوان کم سن و سال است که قصد دارند به دور از هیاهوی خانواده هایشان در یک خانه بزرگ و نسبتا متروکه ساکن شوند و خودشان را برای رویارویی با آزمون کنکور آماده کنند. شایان ذکر است که رضا داوودنژاد، برزو ارجمند، رامين ناصر نصير و علي صادقي از جمله بازیگران این مجموعه طنز بودند که در هر قسمت با معضل و مشکلی جدید روبرو بودند و زمانی برای درس خواندن پیدا نمی کردند.

"رویای ناتمام" عنوان مجموعه ای بود که شبکه دو سیما برای ماه رمضان سال 82 تداریک دید. جواد اردکانی به عنوان کارپردان این اثر 25 قسمتی انتخاب شد و از بازیگرانی چون رضا بابک، عاطفه رضوي، رضا فيض نوروزي، غلامحسين لطفي و پوراندخت مهيمن در سریالش استفاده کرد.

این مجموعه قصه مردي به نام مردودي را روايت مي کند که يکي از مخترعان بزرگ ايراني است . آخرين اختراع وي دستگاهي به نام حافظه خوان است که در مراسمي در معرض نمايش مي گذارد. قصد تصاحب کردن اين دستگاه ، اشخاص مختلفي را وارد داستان مي کند ، که درصدد بهره برداري هاي شخصي از اين دستگاه هستند.

شبکه سوم سیما از ژانر طنز فاصله گرفت و برای رمضان سال 82 یک درام خانوادگی را به کارگردانی اکبر منصور فلاح و با عنوان "فقط به خاطر تو" تدارک دید.

رامتين خداپناهي، خاطره حاتمي، مجيد حاجي زاده، لاله صبوري، شهرزاد عبدالمجيد و شراره رخام از بازیگران اصلی این مجموعه بودند که غیر از لاله صبوری تقریبا همگی آنها تازه کار و کم تجربه بودند.

دلیل مهمی که باعث شد سریال فقط به خاطر تو در ذهن ها ماندگار شود صدای قاسم افشار، خواننده مطرح دهه 80 بود که هنوز هم به عناون یکی از زیباترین موسیقی های تیتراژ شناخته می شود.

شبکه تهران سریال طنز  "رانت خوار کوچک" را در کنداکتور پخش داشت که البته بعد از چند شب پخش این سریال، بنا به دلایل نا مشخص نامش را به "افزونه خوار کوچک" تغییر دادند.

داستان "رانت خوار کوچک" مربوط به کارمند یکی از ادارات دولتی بود که طی ماجراهای پیچیده درگیر مسائل رشوه خواری و باند بازی می شود اما تلاش می کند خودش را از بند این مسائل رها کند.

حسین سهیلی زاده کارگردانی این مجموعه را برعهده داشت و سیروس گرجستانی، آتیلا پسیانی،سیما تیرانداز و محمدرضا هدایتی به عنوان بازیگران اصلی ایفای نقش کزدند. این فیلم آنطور که باید نظر مخاطبان را جلب نکرد و سریال فقط به خاطر تو در این سال بیشتر مورد توجه مردم ایران قرار گرفت.

"اگه بابام زنده بود" عنوان سریال طنز دیگری بود که در این سال و از شبکه یک سیما روانه آنتن شد. در این مجموعه 25 قسمتی  پرويز فلاحي پور، مهرانه مهين ترابي، سيامک انصاريان، نادر سليماني و اشکان خطيبي نقش آفرینی کردند و همایون اسعدیان نیز بر مسند کارگردانی تکیه زد. 

داستان فیلم در مورد جوانی است که به خاطر یک دزدی کوچک به زندان می افتد و پس از آزادی با مسائل  و مشکلات خاصی روبرو می شود. 

"اگه بابام زنده بود"  به هیچ وجه نتوانست مخاطبانش را راضی نگه دارد. شاید دلیل این امر پخش هم زمان خانه به دوش بود که توقعات را از تلویزیون بالا برد. 

"كمكم كن"  نقطه شروع سریال های ماورایی رمضان بود. 

حمید گودرزی در این سریال نقش جوانی را ایفا می کند که تصادف كرد و به كما رفت، پدرش به این فكر افتاد كه اگر پسرش از كما بیرون بیاید چه اتفاقی ممكن است برایش بیفتد. همان طور كه سقوط سیب روی زمین باعث كشف قانون كشش و جاذبه زمین توسط نیوتن شد، این اتفاق هم منجر به پیدایش گونه ای جدید به نام سریال سازی ماورائی  شد.

سال 83 بود كه قاسم جعفری سریال ماورایی "كمكم كن" را روانه آنتن كرد و با این كار زمینه ساز تولید دیگر سریال های ماورایی در سال های بعد شد. این سریال قصه چند نفر را به تصویر می كشید كه بر اثر حوادثی به كما رفتند، اما دو نفر از آنها به هوش آمدند تا كارهای اشتباه بقیه را جبران كنند.

جعفری كه در سریال های پیشینش فضاهای اكشن (خط قرمز و تب سرد) و عاشقانه (مسافری از هند) را تجربه كرده بود، در سریال كمكم كن به سراغ یك فضای عرفانی رفت و پای عالم برزخ را به دنیای سریال های ماه رمضان باز كرد.

داستان از این قرار است که آقا ماشاءالله دستفروشی ساده دل است که سعی دارد از راه حلال روزی اش را به دست آورد، اما در امرار معاش خود و خانواده‌اش دچار مشکل است. آقا اصلان، باجناق تازه به دوران رسیده او درصدد است تا با ایجاد دردسری جدید برای آقا ماشاءالله دق دلی چندسال‌اش را خالی کند. به همین دلیل مهمانی مفصلی برای او ترتیب می‌دهد.

طبق بازتاب ها و آرای مردمی به دست آمده، سربال خانه به دوش یکی از موفق ترین مجموعه های مناسبتی در 20 ساله گذشته بوده که در زمان پخشش حسابی میان اقشار مختلف مردم گل کرد.

شبکه تهران مجموعه "رسم عاشقی" را به کارگردانی سعید سلطانی، تهیه‌کنندگی اسماعیل عفیفه و نویسندگی سعید رحمانی برای ماه رمضان سال 83 تهیه کرد. در این مجموعه سروش صحت، لاله اسکندری، محمود عزیزی، مینا جعفرزاده، افسانه پاکرو و فرهاد بشارتی به ایفای نقش پرداختند.

این مجموعه روایتگر یک قصه عشق سیاسی است که در آن پیرمردی، دختری به نام طوبی را برای وصلت با ابراهیم خان به تهران می‌برد. در بدو ورود اراذل واوباش قصد جان آنها را می‌کنند، اما جوانی به نام یوسف با اوباش درگیر می‌شود و آنها را فراری می‌دهد. پیرمرد که در آستانه مرگ  است، طوبی را به یوسف می‌سپارد تا از او مواظبت کند. پیرمرد می‌میرد و برای یوسف ماجرایی آغاز می‌شود.

**سال 1384





رضا عطاران بعد از پخش سریال "متهم گریخت" در گفتگو با مطبوعات درباره گریم سیروس گرجستانی گفت: دلم می خواست آقای گرجستانی شبیه کارهای دیگرش نباشد. دو سه روز کار کردیم و به نتیجه‌ای نرسیدیم. یا شبیه کارهای قبلی‌اش بود یا شبیه شخصیت دیگری که در سریال من بود. سرانجام، گفتم موها را از ته بزنیم. گرجستانی هم قبول کرد و گفت خودم هم داشتم به این نتیجه می‌رسیدم که موهایم را بتراشم. همان موقع، یاد میخائیل گورباچف افتادم.

 


**سال 1385


 
ماجرای زندگی دو برادر به نام های خلیل و جلیل را دنبال می کند که در انتخاب مسیر زندگی خود راه‌هایی کاملاً جدا از هم در پیش گرفته اند، اما اتفاقاتی آنها را رو در رو هم قرار می‌دهد.


سریال "آخرین گناه" هم دستپخت شبکه دو سیما برای ایام ضیافت الهی بود. در سریال حسین سهیلی زاده خبری از روح، شیطان و جن نبود؛ ولی چشمی كه می توانست خیلی چیزهای نادیدنی را ببیند، به كارگردان اجازه داد تصویری از عالم غیرمادی را به مخاطبش نشان بدهد.





**سال 1386




شبکه تهران مجموعه تلویزیونی "شکرانه" را به کارگردانی سعید سلطانی و تهیه‌کنندگی منصور سهراب‌پور برای ماه رمضان سال 86 آماده کرد. در این مجموعه 14 نفر از هنرمندان تاجیک بازی می‌کردند و نقش اول زن آن را یک بازیگر تاجیک به نام شیفا ایفا می‌کرد. پوریا پورسرخ، عاطفه رضوی، حامد بهداد، حسن جوهرچی و مریم کاویانی از دیگر بازیگران این سریال هستند.
 
داستان این مجموعه درباره جوانی تحصیلکرده به نام حامد است که اعتقاد به کار و تلاش دارد. در میانه راه پرفراز و فرودی که در تأسیس یک کارگاه تولیدی فراوری دارد، در تنگنای اقتصادی کمکی را از پدرش می پذیرد، اما متوجه می‌شود این پول متعلق به فرد دیگری است که پدرش به او مدیون است.
 
تکته قابل توجه درباره شکرانه این است که ترانه آغازین مجموعه تلویزیونی "شکرانه" با شعری از مولوی و صدای دولتمنداز خواننده مشهور تاجیک و ترانه دوم از اهورا ایمان با صدای دکتر محمد اصفهانی ضبط شده بود. کهن دیری هم موسیقی متن این مجموعه را ساخت.


**سال 1387
 

مجموعه تلویزیونی "بزنگاه" درباره یکی از نانوایان قدیمی شهر است که پس از فوت او بر سر ارث و میراث میان اعضای خانواده‌اش اختلاف ایجاد می‌شود.


 
 

**سال 1388

"نردبام آسمان" به شبکه یک رسید! محمدحسین لطیفی برای ماه رمضان سال 88 این مجموعه را آماده کرد و  در آن از وحید جلیلوند، برزو ارجمند، حسن پورشیرازی، وحید جلیلوند، ماهچهره خلیلی، شبنم قلی‌خانی، ویشکا آسایش و فرهاد قائمیان بازی گرفت.

نردبام آسمان مجموعه‌ای تاریخی است که زندگی‌ غیاث الدین جمشید کاشانی ریاضیدان برجسته، منجم ،‌کاشف عدد پی  و فیلسوف قرن نهم هجری را در دو مرحله  کودکی تا نوجوانی و بزرگسالی در زمان زمامداری مغول‌ها در ایران روایت می‌کند.

شبکه دو مجموعه تلویزیونی "عبور از پائیز" را به کارگردانی مسعود شاه محمدی و تهیه‌کنندگی رضا جودی برای رمضان سال 88 آماده کرد. در این سریال چنگیز جلیلوند، محمود عزیزی، برزو ارجمند، رامین راستاد، امیر آقایی، مهران رجبی، شیرین بینا، بهناز جعفری، محمود بنفشه‌خواه، فرشید زارعی‌فر، میرطاهر مظلومی و بهار کاتوزی بازی کردند.

داستان درباره مردی ثروتمند است که احساس می‌کند دوران استراحت فرارسیده و می‌خواهد مسئولیت‌هایش را به دخترانش بسپرد.


شبکه 5 در این سال هیچ سریال مناسبتی تدارک ندید.


**سال 1389

شبکه یک هیچ گاه بر روی تیم کاری خاص اصرار نداشته و هر بار با افراد جدیدی کار کرده است. "در مسیر زاینده‌رود"  به کارگردانی حسن فتحی و تهیه‌کنندگی اسماعیل عفیفه پروژه ای بود که در ماه مبارک رمضان به روی آنتن رفت.

در این سریال مسعود رایگان، حسین محجوب، مهدی باقربیگی، مهرانه مهین ترابی، اشکان خطیبی، بهنوش طباطبایی، پردیس افکاری، مهرداد ضیایی، هومن برق نورد، افسانه پاکرو، مهدی سلطانی، الهه حسینی، فرخ نعمتی، حمیدرضا آذرنگ، مهران نائل و نیما نادری بازی کردند.

خلاصه داستان از این قرار است که مهران سارنگ فوتبالیست جوان و با آتیه تهرانی که برای عقد قرارداد با یک باشگاه تازه تاسیس به اصفهان سفر کرده، طی تصادف با مسعود مصیب جوان نخبه اصفهانی، با او درگیر می‌شود و این آغاز ماجرایی طولانی است.


- در ابتدا قرار بود مجموعه «سی‌امین روز» به کارگردانی پرویز شیخ طادی ماه رمضان پخش شود، اما بعد از مدتی سریال «ملکوت» جایگزین شد.

- این سریال هم با وجود بهره بردن از بازیگران خوب اما ضعف‌های عمده‌ای در فیلمنامه داشت و همین مسئله باعث شد مخاطبان علاقه‌ای به دیدن این مجموعه نداشته باشند.


 
 
مجموعه "جراحت" با 74 درصد بیننده در در سال 89 به عنوان پر بیننده ترین سریال ماه مبارک رمضان شناخته شد.


 




*دهه نود؛آیا مناسبتی سازی از مد خواهد افتاد؟

هر طلوعی، لاجرم غروبی هم دارد. اگر دهه هشتاد ایام تاخت و تاز سریال های مناسبتی بود، دهه نود تبدیل  به دوره رکود سیما در این حوزه شد. البته در این برهه هنوز هم رقابت میان شبکه ها وجود دارد اما در مجموع کیفیت آثار مناسبتی در دو سال اخیر حتی از سریال های معمولی تلویزیون هم پایین تر بوده است.


**سال 1390

 
نام این مجموعه در ابتدا "اگر فردا بیاید" بود، اما بعد از مدتی "سقوط یک فرشته" جایگزین شد.






 


**سال 1391








*آمار اقبال مردمی به سریال های ماه رمضان
آمارهای مرکز نظرسنجی سیما  و برخی سایت های پربازدید خبری طی دهه گذشته مشاهدات خوبی را ارائه می دهد. در واقع بالا و پایین شدن اعداد نظرسنجی ها کد هایی برای ساخت سریال به مدیران می دهد. البته بعید می دانیم مدیران محترم از این آمارها استفاده خاصی بکنند.

سال ۸۱ حداقل بیننده  ۴۰ درصد (سریال عروج) و حداکثر بیننده  ۷۳ درصد (پشت کنکوری ها)

سال ۸۲  حداقل بیننده  ۶۳ درصد (رویای ناتمام) و حداکثر بیننده ۷۹ درصد (فقط به خاطر تو)

سال ۸۳  حداقل بیننده ۳۹ درصد (اگه بابام زنده بود) و حداکثر بیننده  ۸۹ درصد (خانه به دوش)

سال ۸۴ حداقل بیننده  ۴۷ درصد (مرده متحرک) و حداکثر بیننده  ۸۵ درصد (متهم گریخت)

سال ۸۵ حداقل بیننده  ۳۹ درصد  (زیرزمین) و حد اکثر بیننده  ۷۰ درصد (صاحبدلان)

سال ۸۶ حداقل بیننده  - درصد (یک وجب خاک) و حداکثر بیننده ۷۹ درصد (میوه ممنوعه)

سال ۸۷ حداقل بیننده ۲۵ درصد (شکرانه) و حداکثر بیننده ۸۶ درصد (بزنگاه)

سال ۸۸ حداقل بیننده ۴۰ درصد (یک وجب خاک) و حداکثر بیننده ۷۳ درصد (پنجمین خورشید)

سال ۸۹ حداقل بیننده  ۵۸ درصد (در مسیر زاینده رود) و حداکثر بیننده ۷۳ درصد (جراحت)

سال ۹۰ حداقل بیننده ۳۵ درصد (پنج کیلومتر تا بهشت) و حداکثر بیننده ۴۳ درصد ( تکیه بر باد)


*نگاهی به پرکارترین بازیگران

در سریال‌های مناسبتی بعضی از بازیگران هستند که به عنوان سرجهازی سریال‌ها هر سال حضور دارند. در این بین اما حضور بازیگرانی همچون علی صادقی، سیروس گرجستانی، پوریا پورسرخ، مهران رجبی و مریم‌ امیرجلالی بیشتر از بقیه مورد استفاده قرار گرفته و گویی جزء قرارداد حضور در این ماه هستند. بماند که مدیران شبکه برای این‌که این رقابت و جدیت را دست​کم نگیرند به سراغ تیم‌های بازیگری جدید و تاپ می‌روند اما ماه رمضان برای یک عده با این ترکیب بازیگران کمدي‌پرداز مزه می‌دهد.