به گزارش وبلاگستان مشرق، سيد ياسر جبرائيلي در جديدترين مطلب وبلاگ "آسمان کوير" نوشت: نگارنده اميدوار است که پس از انتشار اين يادداشت، دوستان وزارت علوم و سازمان سنجش بيانيه اي صادر کرده و عبارات و جملاتي را که در ادامه و به نقل از اين نهادها آورده مي شود، از اساس تکذيب کنند، يا حداقل استدلال هايي در رد برداشت راقم اين سطور بياورند؛ که اگر آنچه خواهيم نوشت صحت داشته باشد، آزموني که به نام دکتري در فرودين 90 و فروردين هاي بعد از آن برگزار خواهد شد، فاجعه اي تمام عيار براي جامعه علمي و دانشگاهي کشور است.

تاکنون روال برگزاري آزمون ورودي دوره دکتري در دانشگاه هاي کشور بدين صورت بوده که هر دانشگاه به طور مجزا اقدام به برگزاري آزمون تخصصي مي کرد و معلومات داوطلبان را بر اساس آموخته هاي عمومي دوره کارشناسي و نيز دروس تخصصي دوره کارشناسي ارشد مي سنجيد.

بر اساس آئين نامه جديد، از سال آينده، سازمان سنجش متولي برگزاري آزمون دکتري نيمه متمرکز خواهد بود. اين طرح در حقيقت برآورده کننده آرزوي چندين ساله تمامي دانشجويان مستعد است، چرا که امتياز احيانا انحصاري دانشجويان هر دانشگاه را براي پذيرفته شدن در همان مرکز لغو و عدالت را برقرار کرده است.

اما آنچه در اين ميان تعجب همگان را برانگيخت، اطلاعيه اي بود که سازمان سنجش درباره مواد امتحاني آزمون نيمه متمرکز دکتري تخصصي منتشر کرد. بر اساس مفاد اين اطلاعيه و توضيحات تکميلي رئيس سازمان سنجش آموزش کشور، آزمون دکتري از منابع درسي منتخب دوره "کارشناسي"! برگزار مي شود.

معناي اين گزاره خبري آن است که مطالعه 30 تا 40 واحد درسي کاملا تخصصي که يک دانشجو در دوره "کارشناسي ارشد" گذرانده، براي ورود به دوره دکتري تخصصي ضرورت ندارد و روشن نيست منابع تحصيل شده در دوره کارشناسي ارشد با کدام توجيه از آزمون دکتري حذف شده است؟ با توجه به اينکه آزمون کارشناسي ارشد نيز از دروس کارشناسي برگزار مي شود، بر اساس آئين نامه جديد نه تنها تفاوتي ميان آزمون هاي کارشناسي ارشد و دکتري وجود ندارد، بلکه به جرئت مي توان گفت آزمون دکتري ساده تر نيز هست!

البته رئيس محترم سازمان سنجش کاملا بر غير تخصصي بودن اين روند صحه مي گذارد. وي معتقد است «آزمون کتبي که توسط سازمان سنجش برگزار مي شود تخصصي نيست.امتحان کتبي که توسط سازمان سنجش برگزار مي شود نيز تحت عنوان پذيرش دانشجو نيست بلکه گزينش دانشجو است».

موقتا اين استدلال را از جناب آقاي سرورالدين مي پذيريم. اما اگر سازمان سنجش بنا ندارد امتحان تخصصي برگزار کند، چه کسي و کدام نهاد بايد معلومات تخصصي دانشجويان را ارزيابي کند؟ آئين نامه جديد «مصاحبه شفاهي» در دانشگاه را براي اين منظور مقرر کرده است. تمامي کساني که با دانشگاه سر و کار دارند نيک مي دانند که آنچه در مصاحبه ها انجام مي شود چند پرسش ساده و احيانا بي ربط است که به هيچ عنوان از عهده سنجش معلومات تخصصي يک داوطلب بر نمي آيد. بنابراين، آئين نامه جديد عملا با حذف آن آزمون تخصصي که قبلا دانشگاه ها برگزار مي کردند، ورود افرادي با معلوماتي اندک و در حد کارشناسي را به دوره تخصصي دکتري تضمين مي کند! و اين همان فاجعه تمام عيار براي جامعه علمي کشور است.

شايد واکنش برخي دانشگاه ها از جمله دانشگاه تهران به آئين نامه جديد به دليل همين ضعف آزمون سازمان سنجش است. دانشگاه تهران هرچند در اطلاعيه اي اعلام کرد تمامي کساني که از سوي سازمان سنجش به اين دانشگاه معرفي مي شوند بايد در آزمون کتبي تخصصي خود دانشگاه نيز شرکت کنند که البته با عکس العمل تند وزارت علوم و سازمان سنجش ظاهرا عقب نشيني کرده است.

ممکن است عزيزان مسئول بگويند که علاوه بر آزمون از منابع دوره کارشناسي، آزموني نيز تحت عنوان «استعداد تحصيلي» از داوطلبان گرفته خواهد شد. بررسي محتواي اين آزمون-که نمونه آن در سايت سنجش بود- نشان مي دهد في المثل طراحان با تقليد از آزمون «درک مطلب» در زبان انگليسي، يک متن فارسي را داده و سوالاتي از همان متن طرح کرده اند و مي خواهند سطح درک مطلب زبان فارسي يک داوطلب فارغ التحصيل دوره کارشناسي ارشد را بسنجند! يا سوالاتي شبيه جداول «سودوکو» طراحي کرده اند! به راستي اين نحوه سنجش «استعداد تحصيلي» وهن نظام آموزشي و همچنين توهين به شخصيت داوطلبان نيست؟

تصميم براي نيمه متمرکز برگزار کردن آزمون دکتري تصميمي کاملا منطقي و عادلانه است، اما اگر بناست سطح علمي اين آزمون به سطحي پائين تر از آزمون کارشناسي ارشد تنزل يابد و به اذعان مسئولان «غيرتخصصي» باشد، بايد در انتظار دانشجويان دکتري «غيرمتخصص» نيز بود؛ چرا که دانشجويان پذيرفته شده در دوره کارشناسي ارشد، با علم به اينکه آنچه مي آموزند، کمترين نقشي در پذيرفته شدن آنها در دوره بالاتر نخواهد داشت، به هيچ رو در دروس پر اهميت اين دوره دقيق و عميق نخواهند شد. اين توجيه نيز پذيرفته نيست که تخصص مورد نظر در جريان تحصيل در دروه دکتري حاصل خواهد شود، چرا که دانشجويي که بنيه علمي کافي ندارد، محال است بتواند با تحصيل در يک دوره بالاتر کسب تخصص کند؛ و اين امر در دراز مدت سطح علمي کشور را تنزل خواهد داد.

تا فروردين 90 فرصتي باقي نيست و قطعا دوستان نخواهند توانست در محتواي آزمون سال آينده تجديد نظر کنند. لذا پيشنهاد مي شود براي سال تحصيلي 91-90 به مانند گذشته دانشگاه ها آزمون ورودي برگزار کنند و براي سال بعد از آن، در فکر «تخصصي کردن» آزمون دکتري نيمه متمرکز باشند.