به گزارش مشرق به نقل از مهر، آيت الله صادق آملي لاريجاني صبح شنبه در همايش هم انديشي تحول علوم انساني با رويکرد اسلامي که توسط دانشگاه امام حسين(ع) در تالار طلائيه تهران برگزار شد بحث تحول علوم انساني را کاري بسيار بزرگ و دشوار عنوان کرد و افزود: در مغرب زمين قرنها است که علوم انساني پيشتاز بوده تا حدي که امروز ديگر مقوله تعامل علوم رياضيات و علوم طبيعي از بين رفته و هر کدام حرفي براي گفتن دارند.
وي افزود: مطالعه و پيشرفت علوم انساني در غرب با نگاه ليبراليسم رشد کرده است که ليبراليسم تابع مدرنيته بوده در حالي که خود مدرنيته هم نياز به کالبد شکافي اساسي دارد.
رئيس دستگاه قضا اظهار داشت: درحالي که متفکران غربي کالبد شکافي مدرنيته و علوم انساني را آغاز کرده اند در کشور ما طرفداران علوم اجتماعي از غرب الگوبرداري مي کنند و توجه خاصي به مباني علوم ندارند. در واقع مي توان گفت که اسلام يکي از قربانيان توسعه علوم انساني در غرب است.
آيت الله آملي لاريجاني با بيان اينکه در يادگيري و مطالعه علوم انساني تعصبي به غربي يا شرقي بودن آن نداريم گفت: مهم بصيرت است تا در حين آموزش از دين خارج نشويم که بارها مقام معظم رهبري در اين مورد توصيه و هشدار داده اند.
رئيس قوه قضائيه خطاب به کارشناسان، اساتيد و جامعه شناسان اظهار داشت: بحث تحول در علوم انساني آنقدر مهم است که بايد براي آن نيرو و توان زيادي گذاشت و توقع هم نداشته باشيد ظرف مدت امروز و فردا اين تحول انجام شود زيرا نياز به کار فني و استفاده از کارشناسان زبده و روحانيون دارد.
آملي لاريجاني با انتقاد از برخي روشنفکران مبني بر سياسي کردن طرح تحول علوم انساني در کشور گفت: برخي روشنفکران ادعا کرده اند هدف ما در بحث تحول علوم انساني حفظ نظام و ولايت فقيه است و اگر ما همين علوم انساني برپايه سکولار را ادامه دهيم ديگر جايي براي ولايت فقيه باقي نمي ماند.
رئيس قوه قضائيه خطاب به منتقدان گفت: اول اينکه ما قصد سياسي کردن علوم انساني را نداريم و دوم آنکه به دنبال اين هستيم که چگونه مي توان اسلام را وارد علوم انساني که قرنهاست پايه گذاري شده وارد کنيم.
آيت الله آملي لاريجاني افزود: اينکه ما بخواهيم در مورد رفتار انساني نظرياتي را بيان کنيم در ابتدا بايد انسان را به درستي بشناسيم و شناخت انسان از راه دين و آموزه ها و تعاليم ديني و ارتباط انسان با جهان بهتر و شفاف تر است.
مسلمان در تعريف علم از دين کمک مي گيرد
رئيس قوه قضائيه با بيان اينکه قبل از پرداختن به علوم انساني بايد ابتدا علم را تعريف کرد گفت: اينکه غربيها و بسياري از کارشناسان مي گويند ما در علم بايد بي طرف باشيم آيا صحيح است؟ به عنوان مثال من بمب اتم را مي سازم و به من هم ربطي ندارد براي چه استفاده مي شود و يا اينکه هدف ناسا براي من اهميتي ندارد در حالي که يک عالم نمي تواند بي طرف باشد و يک مسلمان در تعريف هدف علم از دين کمک مي گيرد.
از افراط گرايي در تحول علوم انساني بپرهيزيم
آملي لاريجاني به کارشناسان حاضر در مراسم گفت: نبايد در تحول علوم انساني افراط کنيم زيرا در علوم قبلي تلاشهاي زيادي انجام شده است و بايد از بسياري از مباني و تجربيات قبلي استفاده کرد.
وي افزود: برگزاري سمينارها و استفاده از نظرات روانشناسان و جامعه شناسان در تحول علوم انساني لازم و ضروري است و بيشتر بر روي پيش فرضها کار کنيد.
رئيس قوه قضائيه اظهار داشت: يک تلقي نادرست از ورود دين و اسلام به علوم انساني اين است که مي گويند که بايد رياضيات يا فيزيک را از درون قرآن درآوريم در حالي که اشتباه است زيرا استفاده از تعاليم ديني در تحول علوم انساني راهکارها و شيوه هاي خاصي دارد. مثلا يک روانشناس مسلمان نماز مي خواند، روزه مي گيرد و خدا را هم قبول دارد و روانشناس موفقي هم است.
لاريجاني افزود: بايد تلاش کنيم بفهميم مقصود ما از اسلامي کردن علوم انساني چيست و چه چيزي را مي‌توانيم در آن تصرف کنيم. ما نمي‌خواهيم نقل را به جاي عقل بگذاريم. نگاه ما به بازسازي علوم انساني توجيه معقولي دارد و آن اين است که ما ايمان به ديني داريم که داراي آموزه‌هاي متنوع در زمينه‌هاي مختلف مانند حقيقت انسان، جهان و رابطه بين اين دو دارد طبيعي است که ما بينديشيم که چنين ديني نسبت به علوم انساني صاحب نظر باشد.
رئيس قوه قضائيه اظهار داشت: يکي از اين بحثها که بسيار مهم است بحث پيش‌فرض‌هاست؛ چيزي که در کلام مورخين و فيلسوفان وجود دارد يعني تفکرات ما در يک علم پيش‌فرض دارد و مهم اين است که آنان را برجسته کنيم.
وي گفت: به گفته ناظران بر اين علوم، بسياري وقتها اين پيش‌فرضها برجسته نيستند؛ مثلا جامعه‌شناس و روانشناس در اين زمينه کار مي‌کنند ولي نمي‌دانند پيش‌فرضها چيست و خيلي وقتها پيش‌فرض وارد علم نمي‌شود. بسياري از علوم ما داراي پيش‌فرض‌هايي هستند که مرتبط با آن علم نيستند.
لاريجاني افزود: مسير ديگر بحث هدف در علوم است؛ چه بسيار افرادي که مي‌گويند ما کاري به اين نداريم که هدف از علم و دستاوردها چيست و مدعي هستند علم بي‌طرف است. حال آنکه اين تز سالها بر جهان سيطره داشت. يکي از مسائل مهم براي ما که به دين اسلام اعتقاد داريم اعمال و رفتاري است که انجام مي‌دهيم. معلوم شده است که تز بي‌طرفي حرف نامعقولي است و نمي‌شود که عالم وارد حيطه‌اي شود و اعلام کند که بي‌طرف است.
