گروه فرهنگی مشرق - نشست پرسش و پاسخ فیلم «عملیات ترور» با حضور آرت الیویرا تهیه کننده این فیلم، نادر طالبزاده مدیر بخش بینالملل جشنواره مقاومت و یزدان عشیری مدیر روابطعمومی این جشنواره عصر روز گذشته در مجموعه فرهنگی اسوه برگزار شد.
در آغاز این نشست، عشیری با معرفی آرت اولیویر نویسنده و تهیه کننده فیلم سینمایی" عملیات ترور" گفت: فیلم "عملیات ترور" اثری افشاگرانه است در رابطه با واقعه 11 سپتامبر. واقعه ای که تاریخ معاصر بعد از آن به دو بخش تقسیم می شود- جهان پیش از واقعه سپتامبر و جهان بعد از آن. و امریکا و غرب با بهره برداری خبری و تبلیغاتی و راه اندازی عملیات روانی متعدد به بهانه مبارزه با تروریسم اقدام به تهاجم و حمله به خاک افغانستان و عراق کردند و پس از آن بیش از گذشته به سرکوب جنبش های آزادی بخش و جریانات مستقل آزادیخواه در جهان و در کشورهای اسلامی پرداختند و هنوز هم دامنه بهره کشیشان ادامه دارد.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی یک شهروند آمریکایی احساس تعهد می کند تا با سرمایه شخصی اش به افشای پشت پرده حقیقت ماجرای واقعه 11 سپتامبر بپردازد و فیلمی می سازد که اگرچه آن هزینه ها و پروداکشن های عریض و طویل و ستاره های سینمای هالیوود را ندارد ولی صریح و افشاگرانه است و روایت و قرائت تازه ای از این واقعه را نشان می دهد.
به گفته وی این فیلم از آن رو قابل توجه است که یک شهروند و سیاستمدار آمریکایی آن را ساخته است و برغم همه محدودیت ها، سنگ اندازی ها و دشواری ها پای آن ایستاده است و این شهامت و نگاه انسانی و چالشگرانه فیلم ارزشمند و قابل ستایش است.
مدیر روابط عمومی جشنواره فیلم مقاومت عنوان کرد: حضور نگاه های مستقل و چهره های چون: ارت اولیویر جزو سیاست ها و راهبردهای بین المللی جشنواره فیلم مقاومت است چرا که این جشنواره در ابعاد بین المللی برای حمایت از صداهای مستقل و معترض به امپریالیسم و نظام سلطه است و امروز این صدای اعتراض و مقاومت در خاورمیانه و آسیا، در آفریقا و آمریکای لاتین، در اروپا و در قلب آمریکا شنیده می شود و نمونه اش همین فیلم و فیلمساز و جنبش های معترضانه از نوع جنبش وال استریت است.
در ادامه، آرت اولیویر که فیلم"عملیات ترور"را تهیهکرده به تشریح انگیزه ها و روند تولید و دشواری های ساخت این فیلم پرداخت و گفت: سانسور در رسانههای آمریکا بسیار شدید است و مأموران امنیتی اطلاعات خروجی همه رسانهها را کنترل میکنند.
وی افزود:هیچ شخص خارجی اجازه نداشت در تولید فیلم درباره 11 سپتامبر همکاری کند؛ از این رو من خودم کار را شروع کردم، بعد از ساخت فیلم هم پیش افرادی که با آنها کار کرده بودم فیلم را معرفی کردم و فیلم علاقهمندان زیادی برای نمایش پیدا کرد اما بعد از ساخت فیلم و به خاطر فشارهای بیرونی کسی حاضر به پخش فیلم نشد.
وی درباره انگیزه خود برای ساخت این فیلم گفت: برای من مهم بود که آمریکایی ها بدانند، چه اتفاقی در 11 سپتامبر افتاده است، من با عنوان یک شخصیت سیاسی واقفم که چقدر سیاست و دولت در آمریکا فاسد است، وقتی آمریکاییها ببینند که در 11 سپتامبر واقعا چه شد به این فساد در دولت پی میبرند.
وی ادامه داد: تعداد محدودی از آمریکاییها هستند که روی واقعه 11 سپتامبر تحقیق کردند تا بدانند واقعاً چه اتفاقی افتاده است، اما تنها تعدادی مستند دراین باره ساخته شده است و از آنجایی که تعداد زیادی از مردم از فیلمهای سینمایی بخصوص فیلم های اکشن خوششان میآید با خرید این دی وی دی و نمایش آن برای خانواده و دوستانشان؛ به این واقعیات پی خواهند برد.
وی درباره انگیزههای فردی خود برای ساخت این فیلم گفت: من پیش از نوشتن فیلمنامه درباره این واقعه تحقیق کردم که بدانم در 11 سپتامبر واقعاً چه اتفاقاتی رخ داد و یافتههای من مرا جذب کرد تا این فیلم را بسازم و به مردم نشان دهم. این وظیفه یک نفر بود که فیلم سینمایی اکشن درباره این موضوع بسازد و این واقعیتها را در قالب این فیلم نشان دهد و به خاطر سابقهام در هالیوود فکر کردم که چرا من این کار را نکنم و فیلم را ساختم.
اولیویر در باره ضعیف بودن فیلم و اینکه یک جاهایی به هجو تبدیل میگردد، گفت: ما بودجه کافی نداشتیم، تنها با 100 هزار دلار فیلم را ساختیم از اینرو هیچ گاه نمیتوانیم این اثر را با آثار هالیوودی مقایسه کنیم.
عشیری درباره ارتباط این فیلم با موضوع مقاومت گفت: آمریکا و غرب با بهرهبرداری از این ماجرا به خاورمیانه حمله کردند و این نشان میدهد که با ایجاد همچین فضایی و بهرهگیری خبری از آن، آنها چطور سعی دارند به اهداف خود نظامی امنیتی خود دست یابند، نگاه جشنواره مقاومت این است که،تفکر ضد امپریالیستی و نگاه معاند و معارض با نظام سلطه در دنیا را به صورت کلان ترویج کند و پناهگاهی برای این دست از فیلمسازان که نه از امکانات هالیوود بلکه از امکانات شخصی خود استفاده کرده اند باشد.
اولیویر درباره اینکه فیلمش رفتار آمریکا را نقد نمی کند و آمریکا را حق به جانب نشان می دهد گفت: آمریکا میخواهد خود را نشان دهد و می گوید آمریکا می خواسته این کار را بکند، اما اگر مردم آمریکا با دیدن این فیلم این موضوع را بدانند دیگر از این دولت حمایت نمی کنند.
اولیویر درباره اینکه براساس چه مستنداتی فیلم را ساخته است و اینکه آیا واقعا سانسور در آمریکا آنقدر شدید است گفت: بله سانسور در آمریکا واقعا شدید است، حالا ممکن است رسانه ها طور دیگری نشان دهند؛ برای این فیلم یک سال و نیم تحقیق کرده ام،تا فیلم را بسازیم و اگر بخواهم به منبع اطلاعاتی اشاره کنم باید به سایت historycomment.org به عنوان یک منبع اشاره کنم.
در ادامه این نشست نادر طالبزاده گفت: سکانس اول فیلم خیلی حرفها دارد، یک جلسه ای شبیه به جلسه شورای روابط خارجی آمریکا است، در نقطه ای که محافظهکاران جمع شده اند، مطرح می شود که ما به حادثه ای در حد و اندازه "پرل هاربر" نیاز داریم، که بتوانیم به بهانه آن اعلان جنگ کنیم، این موضوع را جیم لو یک خبرنگار بعد از حادثه کشف می کنند، فیلم با این شروه می شود که آمریکا به بهانه این خود زنی وارد یک جنگ بی پایان شده است.
وی ادامه داد: موضوع مهم این است که اولیویر فیلمساز نیست و یک شهروند معمولی است که تصمیم گرفته فیلم بسازد. اگر مردم آمریکا بدانند که چه اتفاقی در 11 سپتامبر افتاده مهم است و این روند که این دست از فیلمسازان که پناهگاهی ندارند در ایران مطرح شوند نیز مهم خواهد بود.
او خاطر نشان ساخت، این که مردم آمریکا از این جو زورگویی که دولت امریکا راه انداخته که نمونه اش تحریم های ایران است مطلع شوند، اکثر مردم آمریکا نمی دانند ما چرا تحریم شدیم، به بهانه ساخت بمب همه کشور را تحریم کردند.بنا بر این ساخت یک فیلم اینچنینی یک موج بیداری است و اگر مردم آمریکا می دانستند چه بر سرشان آماده روند جور دیگری پیش می رفت. این فیلم یک اثر پیشتازانه و جسورانه است.
وی ادامه داد: این دوستان خودشان و زندگیشان را در این راه خرج کردهاند و اینکه چه بلایی سرشان آمده تا بتوانند مردم آمریکا را با واقعیتها آشنا کنند مهم است.
طالبزاده در پاسخ به این که، در آمریکا پول حرف اول را میزند و این فیلم ساختار خوبی ندارد که بتواند بفروشد، گفت: دهههفتادمیلادییکفیلم مبتذل و غیراخلاقی را آنقدر تبلیغ کردند و در دانشگاه ها مطرح شد و همه تعجب کردند که چطور مردم را به تماشای یک فیلم با آنگونه ساختار، با نورپردازی ضعیف و بدون بازیگر، واداشته اند تا قبح مسئله در دهه هفتاد بشکند و بعدها کارهای بعدی انجام شود، این کار فقط توسط تبلیغ و جنجال های بعدی مطرح شد، بحث این است که فیلم در هر حدی میگوید موضوع یازده سپتامبر کار القاعده نبود.
وی ادامه داد: اینکه جدا از محتوای فیلم اجازه مطرح شدن به آن داده نشود، بزرگترین ضربه به فیلم میزند.
نادر طالب زاده نیز در دفاع از این فیلم در ادامه صحبت های الیویر گفت: قبل از حادثه 11 سپتامبر جلسه ای در شورای روابط خارجی آمریکا برگزار می شود که در آن می گویند آمریکا به حادثه ای در حد پرل هارپر نیاز دارد که به بهانه ی آن عملیات جدیدی را شروع کند. فیلم، چنین سکانسی را در دقایق آغازین خود دارد و همین موضوع نشان دهنده مخالفت اش با سیاست های امریکاست.
11 سپتامبر به منزله یک خود زنی برای آمریکا بود تا آن را بهانه ای قرار دهد برای ورود آمریکا به یک جنگ بی پایان به نام مبارزه با تروریسم. حالا یک شهروند آمریکایی با بودجه شخصی خودش این فیلم را ساخته و «عملیات ترور» با اینکه در فستیوال های مختلف بوده اما هنوز در آمریکا به اکران عمومی نرسیده است. مردم آمریکا هنوز نمی داند که در 11 سپتامبر چه اتفاقی افتاده یا اینکه مثلا میزان تحریم ایرانی ها به چه میزان است؛تحریمی مثل تحریم بانک مرکزی می تواند مثل یک بمباران شیمیایی برای یک ملت سخت باشد.
طالب زاده ضمن تاکید بر متکی بودن موفقیت همه چیز به تبلیغات در پاسخ به گفته یکی از حاضران که فیلم را در معرفی رذالت امریکا، الکن معرفی کرد و همان بهتر که کمتر دیده شود، گفت: در آمریکا حتی نسبت به برخی از مسائل اخلاقی قبح شکنی می کنند و برای مثال حتی یک فیلم پورنو را در محافل مختلف آنچنان تبلیغ کردند تا توسط درصد بالایی از مردم دیده شود. بنابراین نباید در این ارزیابی ها ، عنصر تبلیغات را نادیده گرفت.الیور همچنین توضیح داد: در آمریکا تا زمانی آزادی بیان دارید که کسی آن را نشنود و 90 درصد مردم آمریکا اطلاعاتشان را از طریق رسانه های تصویری و روزنامه هایی می گیرند که عملکردشان از سوی سازمان سیا کنترل می شود و تنها عده محدودی هستند که از طریق وب سایتهای دیگر در مورد حادثه 11 سپتامبر تحقیق می کنند. این فیلم در تعدادی از سالنهای سینما اکران شد و بر روی نگاه مخاطبانی که فیلم را دیده اند تاثیر مثبتی داشت.
جالب است بدانید 30 درصد از کسانی که فیلم را دیدند، دی وی دی های فیلم سینمایی «عملیات ترور»راخریداری کردند..
طالب زاده گفت: برای اینکه مخاطب برخی از جزئیات فیلم «عملیات ترور» را بفهمد باید فیلم مستند دیگری را دیده باشد به نامLOOSE Change ؛در این مستند که تا امروز نزدیک به 200 میلیون بار دانلود شده، تمام جزئیات حادثه 11 سپتامبر به صورت کمی آورده شده و آن را دو جوان ساخته اند.
اولیویر همچنین درباره سانسور در آمریکا گفت: تا زمانی آزادی بیان در آمریکا وجود دارد که صدای شما شنیده نمیشود در آمریکا 90 درصد مردم اطلاعات خود را از رسانههای بزرگ دریافت میکنند که مأموران امنیتی در هر کدام از این رسانهها حضور دارند و اطلاعات خروجی را کنترل میکنند.
وی ادامه داد: درصد کمی از مردم آمریکا تحقیق میکنند که اطلاعات حقیقی پیدا کنند.
طالب زاده با اشاره به اینکه، اینفیلمجریانسازیهایآمریکارانشان میدهد گفت: یک نمونه از این جریان سازی حادثه 11 سپتامبر بود که به دولت آمریکا بهانه داد تا به افغانستان و سپس به عراق حمله کند.
وی راجعبه تأثیرگذاری این فیلم در آمریکا گفت: تأثیر زیادی روی برخی از مردم داشت به خاطر اینکه بتوانیم فیلم را به نمایش در بیاوریم سالن سینما گرفتم و پس از نمایش فیلم در سالن 30 درصد از همان جمعیت برای خرید دیویدی فیلم مراجعه کردند.
شایان ذکر است در نمایش فیلم عملیات ترور جواد جباری مدیر عامل بنیاد روایت، محمد خزایی دبیر جشنواره، محمد شرف الدین مدیرعامل انجمن سینمایی دفاع مقدس، محمدحسین نیرومند، محسن سلیمانی مدیر مرکز فرهنگی اسوه و جمعی از اهالی رسانه و سینما حضور داشتند.