گروه بین الملل مشرق - پیشروی سریع گروه داعش درعراق، بسیاری از مردم جهان را غافل گیر کرد، گروهی چند ده هزار نفری بدون داشتن تانک و جنگنده، چندین استان عراق را در عرض چند روز اشغال کرد، این پیشروی سریع دلایلی را داشت که به برخی از آنها اشاره می کنیم:قدرت اطلاعاتی بالای داعش
تعدادی از فرماندهان رده بالای داعش را افسران سرویس اطلاعاتی رژیم صدام تشکیل می دهند، به همین خاطر داعش توجه زیادی را بر روی فعالیت های اطلاعاتی کرده است و بخش هایی از داعش تنها بر روی کارهای اطلاعاتی متمرکز شده اند.
داعش سعی بر این کرده است که توی جبهه ی مقابلش نفوذ اطلاعاتی داشته باشد، به همین دلیل است داعش هنگام حمله به شهرها و پایگاه های نظامی اطلاعات کامل را از آن مناطق دارد، از سوی دیگر داعش با نفوذ اطلاعاتی در جبهه مقابلش توانسته ایت که همدستانی را در میان جبهه مقابلش پیدا کند و این افراد داعش را در پیروزی یاری می کنند.
تمرکز داعش بر روی فعالیت های اطلاعاتی سبب شده است که این گروه بتواند با یک نیروی نه چندان زیاد و درگیری های محدود، مناطق و شهرهای زیادی را اشغال کند، این پیروزی ها صرفا هم به عراق محدود نبود، بلکه در سوریه هم داعش توانسته است با نیروی نه چندان زیادی، پیروزی های بزرگی را در نبرد با جبهه النصره، جبهه اسلامیه و ارتش آزاد در استان های مختلف کسب کند.
صدام حسین در زمان حکمرانی بر عراق در عرض سال های متوالی ارتشی را پایه ریزی کرد که تمام رده های فرماندهی آن را نیروهای بعثی بر عهده داشتند، پس از اشغال عراق ارتش عراق منحل اعلام شد و ارتش جدیدی در این کشور تاسیس شد، اما نیروهای اشغالگر آمریکایی به بهانه ارتباط نیروهای شبه نظامی مخالف صدام همچون سپاه بدر با ایران، مانع ورود نیروهای عضو این گروه ها به ارتش جدید عراق شدند.
نیروهای اشغالگر آمریکایی با فشار به حکومت عراق، اصرار کردند که برای اداره ارتش جدید عراق، افسران ارتش صدام فراخونده شوند و این گونه شد که فرماندهان ارتش صدام ، دوباره در عصر جدید اداره ارتش جدید عراق را بر عهده گرفتند.
افسران بعثی که به ارتش جدید عراق وارد شدند، اعتقادی به نظام جدید عراق نداشتند، از سوی دیگر این افسران که در رژیم گذشته به ظلم و ستم عادت کرده بودند، در ارتش جدید عراق هم به اختلاس و فساد اقتصادی مشغول شدند، گسترش فساد اقتصادی در رده های ارتش سبب شد که نه فرماندهان توان ایستادگی در برابر داعش را داشته باشند، نه سربازانی که فساد و ناعدالتی را از جانب فرماندنشان می دیدند، انگیزه ای برای مقاومت داشته باشند.
تبلیغات سیاستمداران قدرت طلب بر ضد ارتش عراق
برخی از سیاست مداران عراق که مسئولیت هایی را بر عهده داشتند، برای بدست آوردن قدرت و اموال بیشتر، فضای عمل برای داعش را با رفتارها و سخنانشان فراهم کردند، آنها با این امید که که نوری مالکی نخست وزیر عراق برای دفع شر داعش، اختیارات فراتر از قانون را به این مسئولین و سیاستمداران بدهند، تبلیغات سنگینی را ضد ارتش عراق کردند.
مسئولی همچون اثیل نجیفی استاندار موصل در ماه های اخیر در رسانه ها مدام بر این طبل می کوبید که ارتش عراق، یک ارتش شیعی است و باید از شهر موصل خارج شود، این در حالی بود که اکثریت نیروهای ارتش عراق در استان موصل از اهل سنت بودند و نیروهای شیعه در اقلیت بودند.
تبلیغات منفی برخی از سیاستمداران عرب عراق ضد ارتش عراق سبب شد که داعش نیروی بیشتری را بتواند جذب کند و از سوی دیگر سربازان ارتش عراق هم با این تبلیغات روحیه شان تضعیف شد، البته این سیاستمداران همزمان با حمله داعش به استان موصل دست به دامان ارتش شدند، اما دیگر زمان گذشته بود و آنها با از دست دادن تمام قدرت شان، مجبور به فرار از شهرهایی همچون موصل شدند.
درگیری ها در سوریه بین ارتش این کشور و گروه های مسلح سبب شد که کنترل بخش وسیعی از مرزهای مشترک عراق و سوریه از کنترل دولت سوریه خارج شود، از سوی دیگر کنترل این مرز طولانی برای نیروهای نظامی عراق دشوار بود، این گونه شد که قاچاق سلاح و مهمات از سوریه به عراق در یک سال اخیر شدت گرفت و سلاح هایی که دولت های غربی در اختیار مخالفین به اصطلاح معتدل سوریه قرار داده بودند، از عراق سردرآوردند و داعش با این سلاح ها به جنگ ارتش عراق رفت.
پیشروی های گروه های مسلح در سوریه سبب شد که اعضای جریان های تکفیری و بعثی ها روحیه بگیرند و این فکر را در جمع های خودشان مطرح کنند که اگر گروه های مسلح در سوریه توانسته اند پیشروی کنند، ما هم می توانیم که ارتش عراق را شکست بدهیم و بر شهرهای عراق مسلط بشویم، به همین دلیل تمایل به نبرد مسلحانه در بین جریان های تکفیری و بعثی ها شدت گرفت.
گروهی از عشایر عرب سنی عراق سال ها پیش پس از اینکه از ظلم نیروهای داعش به ستوه آمده بودند، سلاح به دست گرفتند و با نیروهای القاعده مبارزه کردند، این گروه از عشایر که به صحوات معروف شدند، ضربه های سنگینی را به نیروهای داعش وارد کردند.
متاسفانه پس از خروج نیروهای اشغالگر آمریکایی و کاهش فعالیت های تروریستی نیروهای داعش، دولت به نیروهای این عشایر بی توجهی کرد و حقوق و امتیازات لازم را به نیروهای صحوات نداد، از سوی همکاری برخی از نیروهای صحوات با داعش، باعث بدبینی دولت به نیروهای صحوات شد و تضعیف صحوات باعث پیشروی سریع داعش در مناطق سنی نشین شد.
