ویژه نامه ضیافت مشرق: سزاوار است قاریان بر طبق سنتِ نیکوی پیشوایان دین، قرائت خود را با دعاهایی که در این زمینه از پیشوایان ما رسیده است شروع کنند، به ویژه زمانی که می خواهند به مدت طولانی قرآن تلاوت کنند.
در کتب حدیث نقل شده است که امام ششم حضرت جعفر صادق (عَلیه السَلام) قبل از قرائت قرآن، هنگامی که قرآن به دست می گرفت، این دعا را می خواند:
اَللهُمَّ اِنّی اَشهَدُ اَنَّ هذا کِتابُکَ المُنزَلُ مِن عِندِکَ عَلی رَسُولِکَ مُحَمَدِ بن عَبدِاللهَ صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ، وَ کَلامُکَ النّاطِقُ عَلی لِسانِ نَبیِّکَ، جَعَلتَهُ هادِیاً مِنکَ اِلی خَلقِکَ، وَ حَبلاً مُتَّصِلاً فیما بَینَکَ وَ بَینَ عِبادِکَ. اَللّهُمَّ اِنّی نَشَرتُ عَهدَکَ وَ کِتابَکَ، اَللّهُمَّ فَاجعَل نَظَری فیهِ عِبادَة، وَ قِرائَتی فیهِ فِکراً، وَ فِکری فیهِ اعتَباراً. وَاجعَلنی مِمَّنَ اتَّعَظَ بِبَیانِ مَواعِظِکَ فیهِ، وَاجتَنَبَ مَعاصیکَ، وَ لا تَطبَع عِندَ قَرائَتی عَلی سَمعی، وَ لاتَجعَل عَلی بَصَری غِشاوَةً. وَ لاتَجعَل قِرائَتی قِرائَةً لا تَدَبَّرُ فیها، بَلِ اجعَلنی اَتَدَبَّرُ ایاتِهِ وَ اَحکامَهُ، اخِذاً بِشَرایِعِ دینِکَ. وَ لاتَجعَل نَظَری فیهِ غَفلَةً، وَ لاقِرائَتی هَذَراً، اِنَّکَ اَنتَ الرَّؤفُ الرَّحیم ؛
خداوندا؛ گواهی می دهم که این همان کتابی است که از سوی تو بر پیامبرت محمد بن عبدالله (ص) نازل شده، و سخن گویای توست که بر زبان پیامبرت جاری گشته است. پروردگارا؛ تو قرآن را از سوی خویش راهنمای خلق و وسیله ارتباط میان خود و بندگانت قرار داده ای. بارخدایا؛ من پیمان و کتابت را منتشر ساختم، از این رو ـ خدایا ـ نگاهم را در آن عبادت و تلاوتم را همراه با اندیشه و اندیشه ام را در آن مایه عبرت قرار ده. پروردگارا؛ مرا از کسانی قرار دِه که با اندرزهای آن پند گیرد و از نافرمانی تو برحذر باشد و بر گوشم به هنگام تلاوت قرآن مُهر مگذار و بر چشمم پرده مپوشان. خداوندا؛ تلاوتم را تلاوتی که در آن اندیشه نباشد قرار مده، بلکه مرا توفیق بده که در آیات و احکامش بیندیشم و قوانین آیین تو را به کار بندم.
خدایا؛ نگاهم را در قرآن مایه غلفت و تلاوتم را بیهوده گویی قرار مده، که تو خود مهربان و بخشایشگری.
علاوه بر این این دعایی دیگر در باب آغاز تلاوت قرآن از امام صادق (علیه السلام) ذکر شده است که متن کامل دعا در کتاب شریف اصول کافی آمده است و چون دعا طولانی می باشد به این جهت فرازهایی از دعا برای بهره برداری دوستان قرآن کریم ارائه می شود:
اللّهُمّ رَبُّنا لَکَ الحَمدُ اَنتَ المُتَوَحِّدُ بِالقُدرَةِ وَ السُّلطانِ المَتینِ رَبَّنا وَ لَکَ الحَمدُ یا مُنزِلَ الایاتِ وَ الذِّکرِ العَظیمِ، رَبَّنا فَلَکَ الحَمدُ بِما عَلَّمتَنا مِنَ الحِکمَةِ وَ القُرآنِ العَظیمِ المُبین. اَللّهُمَّ اجعَلنا نَتَّبعُ حَلالَهُ، وَ نَجتَنِبَ حَرامَهُ، وَ نُقیمُ حُدُودَهُ، وَ نُؤَدّی فَرائِضَهُ. اَللهُمَّ ارزُقنا حَلاوَةَ فِی تِلاوَتِهِ، وَ نِشاطاً فی قِیامِهِ، وَ وَجَلاً فی تَرتیلِهِ، وَ قُوَّةً فی استِعمالِهِ فی اناء اللَیلِ وَ (اَطرافِ) النَّهارِ. اَللّهُمَّ اَنفَعنا بِما صَرَّفتَ فیهِ مِنَ الایاتِ، وَ ذَکِّرنا بِما ضَرَبتَ لَنا مِن المُثلاتِ، وَ کَفِّر عَنّا بِتأویلِهِ السَّیّئاتِ، وَ ضاعِف لَنا بِهِ جَزاءً فِی الحَسَناتِ، وَرفَعنا بِهِ ثَواباً فِی الدَّرَجاتِ، وَ لَقِّنا بِهِ البُشری بَعَد المَمات. اَللّهُمّ اجعَلهُ لَنا شافِعاً یَومَ اللِّقاء، وَ سِلاحاً یَومَ الاِرتِقاء، وَ حَجیجاً یَومَ القَضاء وَ نُوراً یَومَ الظَّلماء، یَومَ لا اَرضَ وَ لا سَماء، یَومَ یُجزی کُلُّ ساعٍ بِما سَعی. اَللّهُمّ ارزُقنا مَنازِلَ الشُّهَداء، وَ عَیشَ السُّعَداءِ، وَ مُرافَقَةَ الاَنبِیاء، اِنَّکَ سَمیعَ الدُّعاء ؛
بارخدایا، پروردگارا ستایش مخصوص توست، تو در قدرت یگانه ای و در پادشاهی، استوار. پروردگارا؛ ستایش مخصوص توست ای فرو فرستنده آیات قرآن و ذکر عظیم. ای پرورش دهنده ما؛ ستایش تو را رواست به خاطر آنچه که از حکمت و قرآن بزرگِ آشکارکننده، به ما آموختی.
خدایا؛ ما را چنان قرار ده تا از حلالش پیروی کنیم، حرامش را اجتناب ورزیم، حدود آن را برپا داریم و دستورهای آن را بجا آوریم.
خداوندا؛ روزی ما کن شیرینی در تلاوت آن، نشاط و سرزنده بودن در قیام به آن، و ترس در هنگام خواندن آن، و نیرویی برای عمل به قرآن در لحظه لحظه های شب و روز.
پروردگارا؛ به آیاتی که در قرآن آوردی ما را منفعت رسان، و به مَثَلهایی که در آن زده ای ما را یادآور ساز؛ به تأویل آن، بدی های ما را جبران کن، به وسیله آن پاداش کارهای نیک ما را دوچندان کن و درجات ما را به وسیله آن بالا ببر و توسط آن پس از مرگ به ما بشارت ده.
بارخدایا؛ قرآن را برای ما شفیع روز دیدار (قیامت) قرار ده، و سلاح روز ارتقا و ترقی، دلیل پیروز در روز داوری، نور و درخشندگی در روز تاریکی ها، روزی که نه زمینی است و نه آسمانی، روزی که هر کس به آن چه کوشش کرده است، مزد گیرد.
پروردگارا؛ جایگاه شهیدان، زندگی سعادتمندان و دوستی و رفاقت با پیامبران را روزی ما بگردان. که تو شنونده هر دعایی.
پی نوشت ها:
1-علامه مجلسی. بحارالانوار، ج 89: 207.
2-کلینی. اصول کافی، ج2: 417-418.
3- ابوالفضل علامی میانجی. آشنایی با آداب تلاوت قرآن: 24.
منبع:قدس
در کتب حدیث نقل شده است که امام ششم حضرت جعفر صادق (عَلیه السَلام) قبل از قرائت قرآن، هنگامی که قرآن به دست می گرفت، این دعا را می خواند:
اَللهُمَّ اِنّی اَشهَدُ اَنَّ هذا کِتابُکَ المُنزَلُ مِن عِندِکَ عَلی رَسُولِکَ مُحَمَدِ بن عَبدِاللهَ صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ، وَ کَلامُکَ النّاطِقُ عَلی لِسانِ نَبیِّکَ، جَعَلتَهُ هادِیاً مِنکَ اِلی خَلقِکَ، وَ حَبلاً مُتَّصِلاً فیما بَینَکَ وَ بَینَ عِبادِکَ. اَللّهُمَّ اِنّی نَشَرتُ عَهدَکَ وَ کِتابَکَ، اَللّهُمَّ فَاجعَل نَظَری فیهِ عِبادَة، وَ قِرائَتی فیهِ فِکراً، وَ فِکری فیهِ اعتَباراً. وَاجعَلنی مِمَّنَ اتَّعَظَ بِبَیانِ مَواعِظِکَ فیهِ، وَاجتَنَبَ مَعاصیکَ، وَ لا تَطبَع عِندَ قَرائَتی عَلی سَمعی، وَ لاتَجعَل عَلی بَصَری غِشاوَةً. وَ لاتَجعَل قِرائَتی قِرائَةً لا تَدَبَّرُ فیها، بَلِ اجعَلنی اَتَدَبَّرُ ایاتِهِ وَ اَحکامَهُ، اخِذاً بِشَرایِعِ دینِکَ. وَ لاتَجعَل نَظَری فیهِ غَفلَةً، وَ لاقِرائَتی هَذَراً، اِنَّکَ اَنتَ الرَّؤفُ الرَّحیم ؛
خداوندا؛ گواهی می دهم که این همان کتابی است که از سوی تو بر پیامبرت محمد بن عبدالله (ص) نازل شده، و سخن گویای توست که بر زبان پیامبرت جاری گشته است. پروردگارا؛ تو قرآن را از سوی خویش راهنمای خلق و وسیله ارتباط میان خود و بندگانت قرار داده ای. بارخدایا؛ من پیمان و کتابت را منتشر ساختم، از این رو ـ خدایا ـ نگاهم را در آن عبادت و تلاوتم را همراه با اندیشه و اندیشه ام را در آن مایه عبرت قرار ده. پروردگارا؛ مرا از کسانی قرار دِه که با اندرزهای آن پند گیرد و از نافرمانی تو برحذر باشد و بر گوشم به هنگام تلاوت قرآن مُهر مگذار و بر چشمم پرده مپوشان. خداوندا؛ تلاوتم را تلاوتی که در آن اندیشه نباشد قرار مده، بلکه مرا توفیق بده که در آیات و احکامش بیندیشم و قوانین آیین تو را به کار بندم.
خدایا؛ نگاهم را در قرآن مایه غلفت و تلاوتم را بیهوده گویی قرار مده، که تو خود مهربان و بخشایشگری.
علاوه بر این این دعایی دیگر در باب آغاز تلاوت قرآن از امام صادق (علیه السلام) ذکر شده است که متن کامل دعا در کتاب شریف اصول کافی آمده است و چون دعا طولانی می باشد به این جهت فرازهایی از دعا برای بهره برداری دوستان قرآن کریم ارائه می شود:
اللّهُمّ رَبُّنا لَکَ الحَمدُ اَنتَ المُتَوَحِّدُ بِالقُدرَةِ وَ السُّلطانِ المَتینِ رَبَّنا وَ لَکَ الحَمدُ یا مُنزِلَ الایاتِ وَ الذِّکرِ العَظیمِ، رَبَّنا فَلَکَ الحَمدُ بِما عَلَّمتَنا مِنَ الحِکمَةِ وَ القُرآنِ العَظیمِ المُبین. اَللّهُمَّ اجعَلنا نَتَّبعُ حَلالَهُ، وَ نَجتَنِبَ حَرامَهُ، وَ نُقیمُ حُدُودَهُ، وَ نُؤَدّی فَرائِضَهُ. اَللهُمَّ ارزُقنا حَلاوَةَ فِی تِلاوَتِهِ، وَ نِشاطاً فی قِیامِهِ، وَ وَجَلاً فی تَرتیلِهِ، وَ قُوَّةً فی استِعمالِهِ فی اناء اللَیلِ وَ (اَطرافِ) النَّهارِ. اَللّهُمَّ اَنفَعنا بِما صَرَّفتَ فیهِ مِنَ الایاتِ، وَ ذَکِّرنا بِما ضَرَبتَ لَنا مِن المُثلاتِ، وَ کَفِّر عَنّا بِتأویلِهِ السَّیّئاتِ، وَ ضاعِف لَنا بِهِ جَزاءً فِی الحَسَناتِ، وَرفَعنا بِهِ ثَواباً فِی الدَّرَجاتِ، وَ لَقِّنا بِهِ البُشری بَعَد المَمات. اَللّهُمّ اجعَلهُ لَنا شافِعاً یَومَ اللِّقاء، وَ سِلاحاً یَومَ الاِرتِقاء، وَ حَجیجاً یَومَ القَضاء وَ نُوراً یَومَ الظَّلماء، یَومَ لا اَرضَ وَ لا سَماء، یَومَ یُجزی کُلُّ ساعٍ بِما سَعی. اَللّهُمّ ارزُقنا مَنازِلَ الشُّهَداء، وَ عَیشَ السُّعَداءِ، وَ مُرافَقَةَ الاَنبِیاء، اِنَّکَ سَمیعَ الدُّعاء ؛
بارخدایا، پروردگارا ستایش مخصوص توست، تو در قدرت یگانه ای و در پادشاهی، استوار. پروردگارا؛ ستایش مخصوص توست ای فرو فرستنده آیات قرآن و ذکر عظیم. ای پرورش دهنده ما؛ ستایش تو را رواست به خاطر آنچه که از حکمت و قرآن بزرگِ آشکارکننده، به ما آموختی.
خدایا؛ ما را چنان قرار ده تا از حلالش پیروی کنیم، حرامش را اجتناب ورزیم، حدود آن را برپا داریم و دستورهای آن را بجا آوریم.
خداوندا؛ روزی ما کن شیرینی در تلاوت آن، نشاط و سرزنده بودن در قیام به آن، و ترس در هنگام خواندن آن، و نیرویی برای عمل به قرآن در لحظه لحظه های شب و روز.
پروردگارا؛ به آیاتی که در قرآن آوردی ما را منفعت رسان، و به مَثَلهایی که در آن زده ای ما را یادآور ساز؛ به تأویل آن، بدی های ما را جبران کن، به وسیله آن پاداش کارهای نیک ما را دوچندان کن و درجات ما را به وسیله آن بالا ببر و توسط آن پس از مرگ به ما بشارت ده.
بارخدایا؛ قرآن را برای ما شفیع روز دیدار (قیامت) قرار ده، و سلاح روز ارتقا و ترقی، دلیل پیروز در روز داوری، نور و درخشندگی در روز تاریکی ها، روزی که نه زمینی است و نه آسمانی، روزی که هر کس به آن چه کوشش کرده است، مزد گیرد.
پروردگارا؛ جایگاه شهیدان، زندگی سعادتمندان و دوستی و رفاقت با پیامبران را روزی ما بگردان. که تو شنونده هر دعایی.
پی نوشت ها:
1-علامه مجلسی. بحارالانوار، ج 89: 207.
2-کلینی. اصول کافی، ج2: 417-418.
3- ابوالفضل علامی میانجی. آشنایی با آداب تلاوت قرآن: 24.
منبع:قدس
