به
گزارش مشرق، 10 مارچ 2014 فیلم «نوح» برای
نخستین بار در مکزیکو سیتی به نمایش در آمد. فیلمی که در سکوت ساخته شد اما
همان قدر که روند تولیدش کم سر و صدا بود اکرانش پر سر و صدا. فارغ از
نقدهای هنری و سینمایی چیزی که برای «نوح» حاشیه درست کرد مضمون آن بود.
همیشه فیلم های مذهبی با حساسیت دنبال می شوند و نوح هم از این قاعده
مستثنی نبود. البته با توجه به سابقه آرانوفسکی در ساختن فیلم های حاشیه
ساز و استراتژیکی مثل "پی" و "کشتی گیر"، اصلا بعید نبود که این فیلم هم
باعث اعتراض گروهی از مردم جهان و بالاخص مسلمانان شود. مردم از ادیان
گوناگون، مذاهب مختلف و نحله های فکری متفاوت فیلم را دیدند و نظر دادند.
می توان مجموعه این نظر ها را به دو قسمت موافقان و مخالفان تقسیم کرد و به
هر کدام به صورت مجزا پرداخت.
موافقان:
بی شک مهم ترین حامی فیلم نوح کلیسای کانتربری است. جاستین ولبی رهبر آنگلیکن های جهان در روزهایی که رقیبش، رهبر کاتولیک های جهان به نوح روی خوش نشان نمی داد با راسل کرو دیدار کرد و فیلم را دید. این دیدار یک روز پس از افتتاحیه فیلم جدید آرانوفسکی در بریتانیا رخ داد و جالب این که دو طرف در این جلسه در مورد مسائل روحانی و معنوی به بحث و گفت و گو پرداختند. دفتر جاستین ولبی بیانیه ای رسمی منتشر کرد و فیلم نوح را «جالب و تفکر انگیز» دانست.
رهبران گروه هایی چون «جامعه انجیلی آمریکا»، «کینگز کالج»، «شبکه دعای هالیوود» و «تمرکز بر روی خانواده» و همین طور روزنامه «نشنال کاتولیک رجیستر» از این فیلم حمایت کرده اند.
در میان یهودیان هم بودند کسانی که از ساخته آرانوفسکی حمایت کردند. در این بین سرشناس ترین آنها خاخام شمولی بوتیک است. این خاخام آمریکایی که گفته می شود اصالتی ایرانی هم دارد یکی از رهبران یهودیان ارتدوکس است. او فیلم نوح را «یک فیلم ارزشمند خصوصا در زمان ما» توصیف کرده است.
مخالفان:
باید قبول کرد که کفه ترازو در مورد این موضوع کاملا به سمت مخالفان سنگینی می کند. شاید یکی از دلایلی هم که مخالفان فیلم لحظه به لحظه بیشتر شدند، مصاحبه های عوامل فیلم است که یکی پس از دیگری منکر ادیان خود شدند! حالا چطور می شود مجموعه ای از افراد بی دین، فیلمی دینی بسازند؟ دارن آرانوفسکی کارگردان این فیلم در اظهارنظرهایی که بسیار هم بازتاب داشت اعلام کرد که مذهبی نیست. اما واتسون بازیگر مشهور نوح هم در مصاحبه ای عنوان کرد که بیشتر از آن که مذهبی باشد، روحانی است. او به دنبال چیزهایی بالاتر از دین است!!!
شاید بتوان یکی دیگر از دلایل مخالفت با این فیلم را نحوه حضور خدا در آن دانست. قادر مطلق در این فیلم فقط با صفت «خالق» حضور دارد. در ادبیات انگلیسی به هرکسی که چیزی خلق کند، «The Creator» گفته می شود. خواه جهان هستی را خلق کرده باشد، خواه یک اثر هنری را. در این زبان خدا به معنای قادر مطلق و الله با لفظ «God» خوانده می شود. حالا اگر همین کلمه با «g» آغاز شود به معنای بت و اصولا خدای غیر از الله است. در فیلم نوح هیچ گاه از لفظ «God» استفاده نمی شود و فقط عنوان خالق به خدای عزوجل اطلاق می شود.
این موضوعات باعث می شود که جری جانسون رئیس انجمن ملی رسانه های مذهبی از پارامونت پیکچرز بخواهد که در مورد فیلم جدید آرانوفسکی توضیحاتی دهد تا مخاطب این فیلم را بهتر درک کند. او معتقد است که بیننده باید بداند که فیلم آرانوفسکی اقتباسی خط به خط از داستان حضرت نوح علیه السلام نیست. در همین راستا اسکات فرانکلین تهیه کننده فیلم نوح عنوان کرد که داستان حضرت نوح در کتاب مقدس با جزئیات ذکر نشده و آنها مجبور بوده اند که توصیفاتی را خودشان به فیلم اضافه کنند. اما واتسون بازیگر فیلم نوح هم می گوید ما اگر می خواستیم فیلم را دقیقا مثل کتاب مقدس بسازیم برای شخصیت نوح علیه السلام تا وقتی که روی عرشه کشتی اش می رود نمی توانستیم دیالوگی بنویسیم. آن گاه تماشاگران باید یک فیلم صامت را نگاه می کردند. بر اساس پیگیری هایی که دکتر جری جانسون انجام داد قرار شد تا کمپانی پارامونت پیامی را همراه مواد تبلیغی فیلمش منتشر کند. در بخشی از این پیام آمده است که: «این فیلم اقتباسی خط به خط از ماجرای حضرت نوح علیه اسلام در کتاب مقدس نیست بلکه برداشتی سینمایی از آن است. مخاطبان می‌توانند اصل ما وقع را در سفر پیدایش (کتاب مقدس) بخوانند».
راسل کرو بازیگر نقش حضرت نوح هم در این گیر و دار بی کار ننشست. او قبل از آغاز اکران عمومی فیلم، با استفاده از شبکه های اجتماعی کمپینی را به راه انداخت که خواسته اصلی آن نشان دادن فیلم نوح به پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک های جهان در واتیکان بود. هر چند که دیدار با پاپ فرانسیس و نمایش خصوصی نوح هیچ گاه رخ نداد اما این کار جنبشی تبلیغاتی را به نفع فیلم در سراسر دنیا به راه انداخت. با این حال روزنامه رسمی واتیکان این فیلم را «موقعیتی از دست رفته» دانست که خدا را نادیده گرفته است.
مسلمانان خاورمیانه هم با اقدامی قابل پیش بینی اکران فیلم نوح را در کشورهایشان تحریم کردند. پاکستان، بحرین، قطر، امارات متحده عربی، مالزی و اندونزی و البته تعدادی از کشورهای شمال آفریقا از جمله کشورهایی بودند که نوح را تحریم کردند. همین طور دانشگاه الازهر این فیلم را توهین به اسلام دانست. دلیل اصلی این تحریم ها هم نمایش چهره حضرت نوح علیه السلام است.
جالب این که بسیاری از فیلم های غیر اخلاقی هالیوودی در این کشور ها اکران شدند و به هیچ عنوان مصداق توهین به اسلام قلمداد نشدند. سال 2007 فیلم «ایوان قدرتمند» اکران شد. با تصویری کاریکاتورگونه از طوفان حضرت نوح علیه السلام. با نشان دادن خدا در قامت مورگان فریمن و با کلی بی احترامی به ادیان ابراهیمی. در آن سال هیچ اتفاق خاصی نیفتاد. فقط کشور مالزی جلوی اکران آن فیلم را گرفت تازه در همان کشور هم این فیلم از تلویزیون پخش و در شبکه نمایش خانگی توزیع شد.
فیلم نوح توسط بسیاری از مخالفانش با عنوان «بی ربط ترین فیلم انجیلی به انجیل» معرفی شده است. بی شک تمامی این حواشی حساسیت ها را برای فیلم حضرت موسی علیه السلام بیشتر می کند. فیلمی که ریدلی اسکات در حال ساخت آن است و کریستین بیل در آن نقش حضرت موسی را بر عهده دارد. آن فیلم می تواند در آینده ای نه چندان دور همه این حواشی را تحت تاثیر خودش قرار دهد.
موافقان:
بی شک مهم ترین حامی فیلم نوح کلیسای کانتربری است. جاستین ولبی رهبر آنگلیکن های جهان در روزهایی که رقیبش، رهبر کاتولیک های جهان به نوح روی خوش نشان نمی داد با راسل کرو دیدار کرد و فیلم را دید. این دیدار یک روز پس از افتتاحیه فیلم جدید آرانوفسکی در بریتانیا رخ داد و جالب این که دو طرف در این جلسه در مورد مسائل روحانی و معنوی به بحث و گفت و گو پرداختند. دفتر جاستین ولبی بیانیه ای رسمی منتشر کرد و فیلم نوح را «جالب و تفکر انگیز» دانست.
رهبران گروه هایی چون «جامعه انجیلی آمریکا»، «کینگز کالج»، «شبکه دعای هالیوود» و «تمرکز بر روی خانواده» و همین طور روزنامه «نشنال کاتولیک رجیستر» از این فیلم حمایت کرده اند.
در میان یهودیان هم بودند کسانی که از ساخته آرانوفسکی حمایت کردند. در این بین سرشناس ترین آنها خاخام شمولی بوتیک است. این خاخام آمریکایی که گفته می شود اصالتی ایرانی هم دارد یکی از رهبران یهودیان ارتدوکس است. او فیلم نوح را «یک فیلم ارزشمند خصوصا در زمان ما» توصیف کرده است.
مخالفان:
باید قبول کرد که کفه ترازو در مورد این موضوع کاملا به سمت مخالفان سنگینی می کند. شاید یکی از دلایلی هم که مخالفان فیلم لحظه به لحظه بیشتر شدند، مصاحبه های عوامل فیلم است که یکی پس از دیگری منکر ادیان خود شدند! حالا چطور می شود مجموعه ای از افراد بی دین، فیلمی دینی بسازند؟ دارن آرانوفسکی کارگردان این فیلم در اظهارنظرهایی که بسیار هم بازتاب داشت اعلام کرد که مذهبی نیست. اما واتسون بازیگر مشهور نوح هم در مصاحبه ای عنوان کرد که بیشتر از آن که مذهبی باشد، روحانی است. او به دنبال چیزهایی بالاتر از دین است!!!
شاید بتوان یکی دیگر از دلایل مخالفت با این فیلم را نحوه حضور خدا در آن دانست. قادر مطلق در این فیلم فقط با صفت «خالق» حضور دارد. در ادبیات انگلیسی به هرکسی که چیزی خلق کند، «The Creator» گفته می شود. خواه جهان هستی را خلق کرده باشد، خواه یک اثر هنری را. در این زبان خدا به معنای قادر مطلق و الله با لفظ «God» خوانده می شود. حالا اگر همین کلمه با «g» آغاز شود به معنای بت و اصولا خدای غیر از الله است. در فیلم نوح هیچ گاه از لفظ «God» استفاده نمی شود و فقط عنوان خالق به خدای عزوجل اطلاق می شود.
این موضوعات باعث می شود که جری جانسون رئیس انجمن ملی رسانه های مذهبی از پارامونت پیکچرز بخواهد که در مورد فیلم جدید آرانوفسکی توضیحاتی دهد تا مخاطب این فیلم را بهتر درک کند. او معتقد است که بیننده باید بداند که فیلم آرانوفسکی اقتباسی خط به خط از داستان حضرت نوح علیه السلام نیست. در همین راستا اسکات فرانکلین تهیه کننده فیلم نوح عنوان کرد که داستان حضرت نوح در کتاب مقدس با جزئیات ذکر نشده و آنها مجبور بوده اند که توصیفاتی را خودشان به فیلم اضافه کنند. اما واتسون بازیگر فیلم نوح هم می گوید ما اگر می خواستیم فیلم را دقیقا مثل کتاب مقدس بسازیم برای شخصیت نوح علیه السلام تا وقتی که روی عرشه کشتی اش می رود نمی توانستیم دیالوگی بنویسیم. آن گاه تماشاگران باید یک فیلم صامت را نگاه می کردند. بر اساس پیگیری هایی که دکتر جری جانسون انجام داد قرار شد تا کمپانی پارامونت پیامی را همراه مواد تبلیغی فیلمش منتشر کند. در بخشی از این پیام آمده است که: «این فیلم اقتباسی خط به خط از ماجرای حضرت نوح علیه اسلام در کتاب مقدس نیست بلکه برداشتی سینمایی از آن است. مخاطبان می‌توانند اصل ما وقع را در سفر پیدایش (کتاب مقدس) بخوانند».
راسل کرو بازیگر نقش حضرت نوح هم در این گیر و دار بی کار ننشست. او قبل از آغاز اکران عمومی فیلم، با استفاده از شبکه های اجتماعی کمپینی را به راه انداخت که خواسته اصلی آن نشان دادن فیلم نوح به پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک های جهان در واتیکان بود. هر چند که دیدار با پاپ فرانسیس و نمایش خصوصی نوح هیچ گاه رخ نداد اما این کار جنبشی تبلیغاتی را به نفع فیلم در سراسر دنیا به راه انداخت. با این حال روزنامه رسمی واتیکان این فیلم را «موقعیتی از دست رفته» دانست که خدا را نادیده گرفته است.
مسلمانان خاورمیانه هم با اقدامی قابل پیش بینی اکران فیلم نوح را در کشورهایشان تحریم کردند. پاکستان، بحرین، قطر، امارات متحده عربی، مالزی و اندونزی و البته تعدادی از کشورهای شمال آفریقا از جمله کشورهایی بودند که نوح را تحریم کردند. همین طور دانشگاه الازهر این فیلم را توهین به اسلام دانست. دلیل اصلی این تحریم ها هم نمایش چهره حضرت نوح علیه السلام است.
جالب این که بسیاری از فیلم های غیر اخلاقی هالیوودی در این کشور ها اکران شدند و به هیچ عنوان مصداق توهین به اسلام قلمداد نشدند. سال 2007 فیلم «ایوان قدرتمند» اکران شد. با تصویری کاریکاتورگونه از طوفان حضرت نوح علیه السلام. با نشان دادن خدا در قامت مورگان فریمن و با کلی بی احترامی به ادیان ابراهیمی. در آن سال هیچ اتفاق خاصی نیفتاد. فقط کشور مالزی جلوی اکران آن فیلم را گرفت تازه در همان کشور هم این فیلم از تلویزیون پخش و در شبکه نمایش خانگی توزیع شد.
فیلم نوح توسط بسیاری از مخالفانش با عنوان «بی ربط ترین فیلم انجیلی به انجیل» معرفی شده است. بی شک تمامی این حواشی حساسیت ها را برای فیلم حضرت موسی علیه السلام بیشتر می کند. فیلمی که ریدلی اسکات در حال ساخت آن است و کریستین بیل در آن نقش حضرت موسی را بر عهده دارد. آن فیلم می تواند در آینده ای نه چندان دور همه این حواشی را تحت تاثیر خودش قرار دهد.
