باراک اوباما پس از هفتهها ترديد و اختلاف ميان مشاوران خود، اجازه اقدام نظامي عليه قذافي را صادر کرد و گفت: باورها و ارزشهاي آمريکا ايجاب ميکند اين کشور جلوي کشتار جمعي افراد بيگناه در ليبي را بگيرد.
به گزارش مشرق به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس، ارتش آمريکا که در حال حاضر تحت تاثير جنگ عراق و افغانستان و تلاش براي کمک رساندن به قربانيان زلزله ژاپن قرار دارد، نقشي حمايتي را به همراه اروپا و شرکاي عرب خود در حمله به ليبي خواهد داشت.
باراک اوباما، رئيسجمهور آمريکا، صراحتا اعزام نيروهاي زميني به ليبي را رد کرد.
بخش عمدهاي از تسليحات آمريکا شامل ناوها و زيردرياييهايي که قادر به پرتاب موشکهايي با قدرت تخريب بالا هستند، در حالت آماده باش به سر ميبرند.
اين موشکها ميتوانند در مراحل اوليه هرگونه اقدام نظامي براي از ميان بردن بخشهاي دفاعي و ساير اهداف مورد استفاده قرار گيرند.
اوباما در سخنان خود در کاخ سفيد هرگز واژهي "جنگ" را به کار نبرد، اما اين موضوع چيزي است که نيروهاي آمريکايي در صورت مخالفت معمر قذافي، رهبر ليبي با درخواستهاي سازمان ملل با آن مواجه خواهند شد.
انتظار ميرود نخستين گام در تحميل طرح منطقهي پرداز ممنوع عليه ليبي، حملاتي به سيستم دفاع ضد هوايي در سواحل اين کشور باشد.
اوباما در خصوص اقدام نظامي به ذکر پارهاي از دلايل پرداخت. رييس جمهور آمريکا گفت: ما بدون نياز به بررسي، تمام دلايل را براي اعتقاد به اينکه قذافي در برخورد با مردم رويهاي مستبدانه در پيش گرفته است، در اختيار داريم.
وي افزود: احتمال کشته شدن هزاران تن (در صورت عدم انجام اقدام نظامي) وجود دارد و يک بحران انساني در راه است. کل منطقه ممکن است ثبات خود را از دست دهد و اين موضوع موقعيت بسياري از هم پيمانان ما را به خطر مياندازد. تقاضاي مردم ليبي براي کمک بيپاسخ ميماند و ارزشهاي دموکراتيکي که ما از آن حمايت ميکنيم مورد تخطي قرار ميگيرند.
سخنان اوباما در مقابل موضع محتاطانهاي که از سوي بسياري از مشاوران ارشد وي و نيز رابرت گيتس، وزير دفاع آمريکا، هيلاري کلينتون، وزير امور خارجه اين کشور و مايک مولن، رييس ستاد مشترک ارتش آمريکا اتخاذ شده، تغيير رويکرد عمدهاي به شمار ميآيد. همه اين افراد اعلام کرده بودند که طرح منطقه پرواز ممنوع يا هرگونه اقدام نظامي ديگر تبعاتي برابر با تبعات يک جنگ را خواهد داشت و عواقب آن ناخواسته خواهد بود.
سران و رهبران اروپا مشتاق هستند تا حمايت خود را از اعتراضها در ليبي نشان دهند و اين در حالي است که آمريکا اين هفته تاحدي عقبنشيني کرده بود.
دولت باراک اوباما براي هفتهها در خصوص نحوه برخورد با اوضاع حاکم بر ليبي دچار اختلاف بود. اوضاع ليبي با ساير انقلابها در کشورهاي عربي تفاوت داشت زيرا يک درگيري سياسي، صورتي نظامي و مسلحانه به خود گرفت.
رهبران نظامي که با موضعي محتاطانه برخورد کردند، مدعي بودند که تعجيل در اعلام حمايت از معترضان ممکن است فاقد آيندهنگري لازم باشد.
کلينتون و برخي ديگر از ديپلماتها با ميانه روي عکس العمل نشان دادند و برخي از مشاوران کاخ سفيد و سوزان رايس فرستاده آمريکا در سازمان ملل، ظاهرا از استفاده از اهرم نظامي حمايت کردند.
اوباما اعلام کرد که کلينتون را براي حضور در نشستي به پاريس اعزام ميکند تا با فرانسه، انگليس و ساير کشورها در خصوص گامهاي بعد در ليبي به مذاکره بپردازد.
رييس جمهور آمريکا گفت، وي از گيتس خواسته که در طراحي نقشه نظامي همکاري کند.
اوباما در سخنان خود هيچ اشارهاي به اعلام آتشبس در ليبي که سخنگوي معترضان آن را تخيلي خوانده بود، نکرد.
اوباما فهرستي از تقاضاها را براي قذافي عنوان کرد که از جملهي آنها ميتوان به توقف تمامي حملات عليه غيرنظاميان، توقف اقدامي نظامي عليه شهر بنغازي که در حال حاضر توسط معترضان کنترل ميشود و صدور اجازه براي حضور افرادي با هدف انجام اقدامات بشردوستانه اشاره کرد.
وي تصريح کرد: بگذاريد صريح صحبت کنم. اين مفاهيم و خواستهها قابل مذاکره نيستند.
اوباما همچنين با صراحت اعلام کرد، آمريکا به تنهايي اقدام نخواهد کرد. رهبري آمريکا موضوعي لاينفک است اما اين بدين معنا نيست که اين کشور به تنهايي وارد عمل خواهد شد، بلکه به معناي شکلدهي به شرايط و نحوه عملکرد جامعه بينالمللي در کنار ساير کشورها خواهد بود.
وي در بياني صريحتر اعلام کرد: ما تواناييهاي خاص (خود) را در اختيار (جامعه بينالمللي) قرار ميدهيم تا خشونت عليه غيرنظاميان متوقف شود. ما به همپيمانان اروپايي و عرب خود در اعمال طرح منطقه پرواز ممنوع کمک خواهيم کرد.
تحليلگران بر اين باورند که نيروهاي هوايي ليبي و سيستمهاي دفاع ضد هوايي اين کشور با استانداردهاي غرب تطابقي ندارند و بعيد به نظر ميرسد بتوانند در مقابل حملات آنها مقاومت کنند.
باراک اوباما پيش از اعلام پيوستن نيروهاي آمريکا به اقدام نظامي عليه ليبي، نشستي با رهبران کنگره از هر دو حزب داشت تا در خصوص عقيده خود به مذاکره بپردازد.
ژرار آرود، فرستاده فرانسه در سازمان ملل، مصاحبهاي با شبکهي بي.بي.سي گفت، انتظار دارد ساعاتي پس از نشست پاريس حمله نظامي به ليبي آغاز شود.
آرود افزود: در نشست پاريس تمام شرکتکنندگان در عمليات نظامي و اقدامات ديپلماتيک حضور خواهند داشت، لذا فکر ميکنم اين نشست زمان خوبي براي اتمام حجت با ليبي است.
در طرابلس نيز معاون وزير امور خارجه ليبي از آلمان، چين و ترکيه خواست تا با اعزام ناظراني بر روند آتش بس نظارت کنند.
وي گفت: معناي آتش بس براي ما اين است که نبايد عمليات نظامي چه کوچک و چه بزرگ صورت گيرد.
ديويد کامرون، نخست وزير انگليس که يکي از مشتاقترين حاميان طرح منطقه پرواز ممنوع است، اعلام کرد ککه انگليس بخشهايي از نيروهاي هوايي و جتهاي خود را در ساعات آتي به پايگاههاي هوايي اعزام خواهد کرد و اين نيروها در موقعيتي قرار خواهند گرفت که نيروهاي هوايي معمر قذاقي را که عليه معترضان در شهر بنغازي حملات هوايي انجام ميدهند، متوقف کنند.
کامرون تصريح کرد: عقربههاي ساعت در حال حرکت هستند و ما بايد براي اقدام سريع آماده باشيم.
هيلاري کلينتون نيز اعلام کرد، آمريکا بايد اقداماتي که عملا انجام ميگيرد را ملاحظه کند نه صحبتهاي مربوط به آتش بس را.
آلن ژوپه، وزير امور خارجه فرانسه نيز خاطرنشان کرد: همه چيز براي اقدام نظامي آماده است.
با اين حال وي افزود: ما بايد وضعيت آتش بس را مورد بررسي قرار دهيم.
فرانسوا باروان، سخنگوي دولت فرانسه، در خصوص محل، چگونگي، نقاط حمله و شکل حملات هوايي اظهار نظري نداشت.
ساعاتي پس از سخنراني اوباما در خصوص حمله به ليبي، سوزان رايس در پاسخ به اين سوال از سوي شبکه خبري سي.ان.ان که آيا قذافي با ارزشهاي آمريکا منافات دارد، گفت بله، همين طور است.