گروه اقتصادی مشرق-بر اساس آمارهای گمرک کشورمان، حجم تجارت میان ایران و روسیه در سال 1392 فقط یک میلیارد دلار بوده است؛ یعنی 1.25 درصد از کل تجارت خارجی ایران. مجموع تجارت خارجی ایران (بدون احتساب صادرات نفت) در سال گذشته 80 میلیارد دلار (31 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و 49 میلیارد دلار واردات) بوده است.
سال گذشته صادرات ایران به روسیه 316 میلیون دلار بوده و این کشور سیزدهمین واردکننده بزرگ از ایران بوده است.
واردات کشورمان از روسیه نیز در سال گذشته 758 میلیون دلار بوده و این کشور رتبه 11 بزرگترین صادرکنندگان به ایران را به خود اختصاص داده است.
همچنین در مقایسه با تجارت خارجیِ حدودا 850 میلیارد دلاری روسیه (526 میلیارد دلار صادرات و 318 میلیارد دلار واردات در سال 2013)، مبادلات تجاری دوجانبه با ایران حدود 1/ 0 (یک دهم) درصد از کل تجارت خارجی این کشور را تشکیل می دهد.
* کاهش تجارت دوجانبه در سال های اخیر
حقیقتی که آمارها از روابط تجاری ایران و روسیه نشان می دهند، کاهش حجم مبادلات میان دو کشور طی یکی دو سال اخیر است.
بر اساس آمارها، در حالی که صادرات ایران به روسیه در سال های اخیر روند کم نوسانی داشته و بین 300 تا 500 میلیون دلار بوده؛ اما صادرات روسیه به ایران پس از اوج گیری در فاصله سال های 2005 تا 2011، در دو سال اخیر با سقوط شدید مواجه شده است.
مهمترین اقلام وارداتی ایران از روسیه در سال 1392
منبع : گمرک ایران
مهمترین اقلام صادراتی ایران به روسیه در سال 1392
منبع : گمرک ایران
* امیدهای پیش رو
در یک سال گذشته با وضع تحریم های گسترده از سوی آمریکا و اروپا علیه روسیه بر سر منازعه در اوکراین، روس ها به افزایش مراودات تجاری با ایران اقبال بی سابقه ای نشان داده اند. روس ها مایلند خلأهای ناشی از تحریم های غرب را با مبادلات تجاری با کشورهای شرقی چون ایران، ترکیه و چین پر کنند.
از سوی دیگر از آنجا که ایران هم سال ها است با تحریم های غرب، روبرو است؛ مراودات تجاری با روسیه می تواند در کم کردن آثار تحریم ها بر اقتصاد ایران، بسیار اثرگذار باشد.
پایان اخذ روادید تجار ایرانی با روسیه
در یک سال گذشته همایش ها، دیدارها و سفرهای متعددی میان مقامات و تجار دو کشور برگزار شده که هدف از آنها افزایش تجارت دوجانبه ایران و روسیه بوده است. با این حال، به گفته تجار ایرانی، همچنان مشکلات اداری و تجاری میان دو کشور مانع گسترش روابط بازرگانی دوجانبه است و این در حالی است که در همین مدت، مبادلات تجاری روسیه با ترکیه و چین به شدت افزایش پیدا کرده است.
در همین ارتباط مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه، روز گذشته در مصاحبه با ریانوستی، تصریح کرد: ایران و روسیه قصد دارند تا یک بانک مشترک یا یک جساب مشترک را ایجاد کنند تا پرداخت ها احتمالا با روبل و ریال، صورت گیرد.
سنایی در ادامه افزود: روابط بین مسکو و تهران به طور فعالانه ای رو به گسترش است و 2014 میلادی یک سال بسیار مفید برای دو کشور بوده است و وسیه و ایران در تلاش هستند تا به اخذ روادید برای تجار و توریست‌ها را در سال 2015 پایان بخشند.
به نظر می رسد گسترش تجارت ایران و روسیه نیازمند عزمی همه جانبه در تمامی سطوح دولت ها و تجار دو کشور است.
