گروه اجتماعی مشرق- همه این موارد با اعمال ممنوعیت شکار پرندگان مهاجر قابل پیشگیری است اما سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه عملکردی منفعلانه داشته و دارد. این سازمان که با سروصدای پر طمطراقی از ابتدای فصل مهاجرت پرندگان به ایران ( عمدتا زمستان سال جاری ) خبر از برخورد جدی با شکارچیان داده بود هنوز بساط شکارچیان محلی را بر نچیده است. هر چند که امسال نسبت به سالهای گذشته شاهد کاهش در شکارها بوده ایم.


بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان فقط یکی از بیماری‌هایی است که احتمال دارد توسط پرندگان مهاجر به انسان منتقل شود. اما متاسفانه مسئولان به این مسئله توجهی ندارند. اسفند ماه 89 بود که بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در استان‌هاي قروين، البرز، تهران و بخشي از استان اصفهان، شایع شد. شیوع این بیماری سبب شد 40 درصد از واحدهای تولید تخم مرغ گله‌های خود را معدوم کرده و ایران برای تامین نیازهای خود به واردات وابسته شود. از آن سال تا کنون نه تنها بهای تخم مرغ روندی صعودی را طی می‌کند تا زیان‌های واحدهای تولیدکننده جبران شود، بلکه زمینه از هم پاشیدن شیرازه‌های تولید در کشور هم فراهم شده‌است. در سال 89، اگرچه ورود بیماری خطرناک آنفلوانزای فوق حاد پرندگان به کشور تکذیب شد اما بعدها مسئولان اعلام کردند که این بیماری از طریق پرندگان مهاجر به ایران وارد شده‌است.


سید جاوید آل داوود، عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران درباره مخاطرات پرندگان مهاجر برای انسان یا صنعت طیور کشور به خبرنگار مشرق می‌گوید که پرندگان مهاجر از نقاط مختلف جهان می‌آیند در نتیجه می‌توانند انگل‌های مختلفی را با خود حمل و به انسان منتقل کنند.

وی اضافه می‌کند که بیماری‌های مختلفی ممکن است بوسیله این پرندگان انتقال یابد اما مهمترین آنها، آنفلوانزای فوق حاد پرندگان است که به انسان یا واحدهای صنعتی منتقل می‌شود.


سانسور اخبار آنفلوانزای مرغی

این استاد دانشگاه تهران شکار پرندگان مهاجر در کشور را پدیده رایج در تمام طول سال می‌داند که در فصل مهاجرت تشدید می‌شود. وی اضافه می‌کند که متاسفانه ارگان‌های دولتی با روند فعلی هماهنگ هستند.
آل داوود با اشاره به اینکه اطلاعات بهداشتی کشورها درباره آنفلوانزای فوق حاد پرندگان معمولا سانسور می‌شود، می‌گوید که چند سال پیش که این بیماری به کشور وارد شد، مسئولان اظهار نظر درباره آن را به وزارت بهداشت واگذار کردند زیرا این وزارتخانه از سازمان دامپزشکی قوی‌تر است.

وی به خاطر می‌آورد که در آن سال، تعدادی دانش آموز در مناطق غربی کشور فوت شدند که وزارت بهداشت دلیل آن را استرس امتحان اعلام کرده بود.



تحمل دست کم 300 میلیارد تومان خسارت

هرچند مدیر کل دامپزشکی استان مازندران در گفتگو با روزنامه دولت خبر از ممنوعیت صید در این استان را داده بود، ولی صید همچنان ادامه دارد و هنوز هم امعا و احشای پرندگان مهاجر در چند متری بازار محل فروش این پرندگان پراکنده است. مسئولان محلی هم همواره تلاش می‌کنند تا صید و عرضه پرنده در بازار غیر بهداشتی فریدونکنار را توجیه کنند. آنها می‌گویند که صید یک سنت دیرینه در این منطقه است. این در حالی است که رییس شورای شهر فریدونکنار در گفتگو با روزنامه همشهری بیان کرده بود که اگر سازمان حفاظت محیط زیست صید را ممنوع اعلام کند، شهرداری با فعالان بازار پرنده فروشی برخورد می‌کند.

از سوی دیگر مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست و دامپزشکی هم بارها ممنوعیت صید در سال جاری را اعلام کرده‌اند و حتی مقامات قضایی و حقوقی هم بر توقف شکار تاکید دارند، اما گویا صیادان فریدونکناری به قوانین کشور توجهی نداشته و خودمختار هستند.

متاسفانه مسئولان محلی بیش از حد متعارف سعی می‌کنند صید پرنده را امری عادی جلوه دهند، آنها هیچ گاه به این نکته توجه ندارند که اگر مردم فریدونکنار به دلیل استفاده از گوشت پرنده آلوده به ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان بیمار شوند، چه فاجعه‌ای در کشور رخ خواهد داد.



این بیماری قابلیت انتقال از پرنده به انسان را داشته و به دلیل سرعت شیوع آن، پروتکل‌های بهداشتی زیادی برای پیشگیری از ورود آن به کشورها تنظیم شده‌است. ضمن آنکه اگر ویروس آنفلوانزای در یک مرغداری صنعتی وارد شود، بر اساس پروتکل‌های بهداشتی دامپزشکی، مرغ‌های سایر مرغداری‌ها تا کیلومترها دورتر معدوم می‌شوند تا از انتشار این بیماری جلوگیری شود.

در چنین شرایطی میلیاردها تومان خسارت بر اثر یک سهل‌انگاری کوچک به صنعت طیور کشور وارد می‌شود. هدایت اصغری، مدیرعامل اتحادیه مرغ تخم‌گذار می‌گوید که بر اثر وقوع آنفلوانزای فوق حاد در سال 89، پانزده میلیون قطعه مرغ معدوم شدند.

وی ادامه می‌دهد که قیمت هر مرغ تا رسیدن به مرحله تولید حدود 20 هزار تومان است. در نتیجه بر اثر شیوع این بیماری در سال 89، دست کم 300 میلیارد تومان خسارت به صنعت مرغ تخم‌گذار وارد شده‌است.



اصغری می‌گوید که خسارات جانبی ناشی از ورود بیماری آنفلوانزای فوق حاد به کشور شامل حذف مشاغل، نیاز به واردات تخم مرغ و خسارات جانی به مراتب بیشتر از هزینه‌هایی است که مرغداران پرداخت کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه پرندگان مهاجر عامل انتقال بیماری آنفلوانزای فوق حاد به کشور هستند از دستگاه‌های نظامی و انتظامی و سازمان محیط زیست درخواست می‌کند که در راستای مقابله با صید پرندگان مهاجر به عنوان اقدامی پیشگیرانه‌ برای مقابله با این بیماری خطرناک، به صورت جدی‌تر وارد عمل شوند.


کاهش ریسک با توقف شکار

پرندگان مهاجر اگر شکار نشوند، هیچ خطری از سوی آنها سلامت انسان را تهدید نمی‌کند. این پرندگان به صورت ذاتی و غریزی از انسان فاصله می‌گیرند. واحدهای پرورش طیور نیز با اقداماتی ساده نظیر مسدود کردن تمام منافذ سوله‌های پرورش طیور و محل نگهداری جیره غذایی یک واحد صنعتی، احتمال تماس پرندگان وحشی با انواع صنعتی را به حداقل می‌رسانند. بیشترین خطر زمانی رخ می‌دهد که این پرنده‌ها شکار می‌شوند. اما باورهای غلط مردم از جمله خواص دارویی گوشت این پرندگان سبب شده تا صید آنها ادامه یابد. متاسفانه سازمان محیط زیست هم عزمی جدی برای کنترل این روند ندارد.



همایون دارابی رییس اتحادیه تولیدکنندگان مرغ گوشتی در گفتگو با خبرنگار مشرق می گوید تمام بیماری‌های قابل انتقال پرندگان وحشی، یک تهدید جدی برای صنعت طیور کشور به شمار می‌آید.

وی عنوان می‌کند که با جلوگیری از شکار این پرندگان، درصد ریسک برای صنعت طیور کشور کاهش می‌یابد.

در 26 آذر ماه اداره محیط زیست شهرستان آستارا از تحویل گرفتن «قوی» مشکوک به آنفلوانزای مرغی خبر داد که در تالاب های منطقه زمین گیر شده بود بجز اینگونه اخبار موردی، خوشبختانه هنوز اخباری از فراگیری این بیماری منتشر نشده است ولی از آنجا که پرندگان وحشي و آبزي مي توانند به شكل بدون علامت ، ويروس هاي آنفلوانزاي پرندگان را با خود جابجا و به ساير پرندگان انتقال دهند و بندرفریدونکنار سالانه میزبان صدهها هزار از این نوع پرندگان است بدون تردید باید گفت که در این منطقه بمب بیولوژیک کار گذاشته شده است که اگر یکبار برای همیشه جلوی شکارهای غیرقانونی پرندگان مهاجر گرفته نشود هر آن ممکن است این بمب خانمانسوز منفجر شود!؟