گروه سیاسی مشرق - رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
*******
روزنامههای جریان اصلاحات روز دوشنبه را با تمرکز بر آنچه فشار دیپلماسی دولت یازدهم بر آمریکا به خاطر غارت اموال کشور خواندند و روابط دوجانبه با آفریقای جنوبی آغاز کردند.
مهمترین محورهایی که امروز روزنامههای زنجیرهای اصلاحات به آن پرداختند، عبارتاند از:
1. جدیت عارف در مقابل «لابی» لاریجانی؛ محمدرضا عارف در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی با سفرهای تبلیغاتی خود گام جدی خود را برای نیل به کرسی ریاست مجلس دهم برداشته است تا از این طریق ضریب نفوذ خود را در پارلمان آتی افزایش دهد؛ اما آن سوی میدان رقابت علی لاریجانی حضور دارد که برخلاف همتای رقیب خود، چانهزنی و لابی با نیروهای همسو با دولت یازدهم آغاز کرده است؛ تا از این طریق تصمیم قطعی «انصراف» عارف را بگیرد.
2. نگرانی روزنامه دولت از وضعیت «جاسوس» و «نفوذیها»؛ روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود به تشریح وضعیت امید کوکبی و احسان مازندرانی پرداخت؛ این نگرانی در حالی رخ میدهد که حجتالاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژهای در کنفرانس خبری خود بر «جرم جاسوسی» امید کوکبی تصریح کردند و در همین راستا اظهار داشت: «این مجرم به 10 سال حبس محکوم شده است و اگر کسی به کشور و مردم خود خیانت کند باید مورد مجازات قرار بگیرد.» و از سوی دیگر احسان مازندرانی از حلقههای نفوذ رسانهای است که در ماههای گذشته دستگیر شده است.
3. آمریکاستیزی هاشمی رفسنجانی!؛ روزنامه آرمان هاشمی امروز مدعی شده است که «کیهانیها» به هاشمی رفسنجانی نسبت خلاف حمایت از «امریکا» را دادهاند و هاشمی رفسنجانی «آمریکاستیزی» است و در همین راستا به عبارتهای «آمریکا ستیزانه» اشاره کرد و در همین راستا نوشت: « مشکل اصلی خصومت آمریکا با ایران بوده است، پیش از انقلاب، آمریکا حامی اصلی رژیم شاه بود و پس از انقلاب و در جریان جنگ تحمیلی، علیه ما. حالا در مذاکرات هستهای، اگر شاهد آمریکایی متفاوت باشیم، این اثری مثبت بر افکار عمومی ایران خواهد داشت.»
4. حمله از «برزخ» به شهردار «بهشتنشین»؛ محسن هاشمی در رقابتی حساس از «بهشت» باز ماند و محمدباقر قالیباف مجدد بر ریاست شهرداری تهران تکیه زد. پس از روز شکست، بازماندگان از «بهشت» حمله به شهردار تهران را آغاز کردند، روزنامه آرمان امروز در موج جدید حملات خود از همراهی اعضای شورای شهر با حامیان جریان اصلاحات خبر میدهد و در همین راستا نوشت: « در نهایت باید اذعان داشت ساکنان بهشت (دفتر قالیباف) اکنون برای پیروزی در انتخابات شورای شهر از آن خارج شدهاند و درصدد هستند با پیوستن به ائتلاف اصلاحاتیها و اعتدالیون راهی بهشت (شورای شهر) شوند چون میدانند بقای آنها در طیف قالیباف به منزله برزخ است!»
از سوی دیگر رحمت ا... حافظي عضو شوراي شهر تهران مدعی شده است که قالیباف «مباني سياسي تعريفشده و مشخصي» ندارد و بنابراین امکان دارد که شاهد « چرخش احتمالي قاليبافیها به سمت اعتداليون» باشیم؛ وی در همین راستا نوشت: «بايد منتظر ماند و ديد در زمان باقيمانده آقاي قاليباف و جريان ايشان براي كسب موقعيت بهتري در ميان افكار عمومي و تثبيت شرايط خود در شوراي شهر و شهرداري تهران چه خواهد كرد و آيا در اين مسير تلاش خواهد نمود كه به جريان اعتدالي نزديكتر شود يا راه ديگري را در پيش خواهد گرفت.»
5. رونمایی از تاکتیک احمدینژاد؛ جریان اصلاحات از روایتی دوگانه از حضور احمدینژاد در صحنه سیاسی کشور دارند؛ برخی از آنان مانند محمدرضا خاتمی از حضور وی استقبال می کنند زیرا عدم حضور احمدی نژاد و از سوی دیگر مشکلات فراوان دولت یازدهم باعث میشود که «آن مرد رفته» به « اسطوره» تبدیل شود؛ اما برخی دیگر مدعی «ردصلاحیت» احمدینژاد هستند و استمرار دولت یازدهم برای چهارسال آینده را قطعی قلمداد میکنند. در همین راستا یکی از روزنامههای جریان اصلاحات روایتی از تاکتیک احمدینژادیها نوشت: «تاكتيك احمدينژاديها براي انتخابات ۹۶ كمي نسبت به گذشته تغيير كرده است يعني اگر او در سال ۸۴ و ۸۸ از تواناييهاي خود براي راي آوري ميگفت اكنون حاميان او مسير تخريب دولت يازدهم را پيش گرفتند تا القا كنند دولت احمدينژاد داراي ناكارآمديهاي كمتري نسبت به دولت روحاني است. اين شيوه آنها هم البته بيثمر است چون كمتر شخصي است كه بتواند بپذيرد.»
6. حمایت از رحمانی فضلی در برابر تهدید به «استیضاح»؛ روزنامه های جریان اصلاحات از آغاز حضور رحمانی فضلی در ساختمان میدان فاطمی او را آماج انتقادات جناحی قرار دادند؛ اولین انتقادات به کلیددار پاستور «سهمیه» بودن وزیر کشور برای رای اعتماد وزیران کابینه بود و سپس از حضور فرمانداران دولت گذشته انتقاد شد؛ اما با نزدیکی انتخابات و تغییرات همسو با نظرات جریان اصلاحات در وزارت کشور، موج «انتقاد» به «حمایت» بدل شد؛ در همین راستا روزنامه قانون نوشت: « تصميم را عليمطهري استارت زد و در ادامه راه غلامعلي جعفرزاده ايمنآبادي نيز سخنان وي را تكرار كرد. سخناني كه شايد بنا به قانون حق هر نماينده باشد ولي از سوي ديگر بر هيچكس پوشيده نيست كه برخي اقدامات و تصميمات در ايران از يد مسئولان مربوط به آن حوزه نيز خارج و ممكن است دستوراتي ماوراي مسئوليت افراد و بدون در نظر گرفتن سلسله مراتب به نهادهاي زيردستي ابلاغ شود كه مصلحت، سكوت در قبال آن است.»
7. ابهام در سرنوشت فراکسیون رهروان؛ حدود شش ماه قبل کاظم جلالی با نوای حزب «رهروان ولایت» خواهان قدرتنمایی یاران علی لاریجانی در انتخابات مجلس شورای اسلامی دهم بود اما «مصلحت» های سیاسی مانع از رویش حزب جدید در فضای سیاسی کشور شد و آنان حضور سهمیهی حزب اعتدال و توسعه در لیست امید را بر کنش مستقل سیاسی ترجیح داد. این روزها گمانهزنیها برای استمرار یا تعلیق فعالیتهای رهروان شنیده میشود؛ تا تصمیم قطعی به چگونگی حضور علی لاریجانی در رقابت ریاست مجلس منوط شود.
دخیل عباس زارعزاده در همین راستا به روزنامه ابتکار گفت: « این فراکسیون ظاهرا شکل خود را حفظ میکند چراکه دکتر جلالی در این رابطه گفتند که قرار بر این شده فعالیت این فراکسیون در داخل فراکسیون اصولگرایان به همین روال ادامه داشته باشد اما در داخل مجموعه اصولگرایان مجلس آینده قرار بگیرد. اعضای فراکسیون رهروان ولایت در مجلس دهم کم نخواهند بود بنابراین این فراکسیون موجودیت خود را حفظ خواهد کرد.»
8. «گشت ارشاد» زیر تیغ؛ روزنامههای جریان اصلاحات طبق روند چند روز اخیر نوک پیکان انتقادات خود را به سمت گشت ارشاد نشانه گرفتند.